Στέλιος Αμπράζης: Τα Τρίκαλα είναι ο πρώτος επαρχιακός νομός της χώρας στα μαθηματικά

«Υπάρχει σοβαρή μαθηματική παιδεία και παράδοση στον τόπο μας» λέει ο πρόεδρος του παραρτήματος Τρικάλων της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας

«Μόνο σε πανελλήνιο επίπεδο τα περασμένα χρόνια οι μαθητές μας κατέκτησαν 13 χρυσά, 6 ασημένια και 10 χάλκινα μετάλλια» τονίζει 

Συνέντευξη στη Βιβή Μαργαρίτη  (vimarga2004@yahoo.gr)

Δυνατά μαθηματικά μυαλά γεννά τούτος ο τόπος. Τρικαλινοί μαθητές συμμετέχουν σε διαγωνισμούς και διακρίνονται αποσπώντας βραβεία και σημαντικές περγαμηνές δημιουργώντας υψηλές προσδοκίες. Ο Νομός των Τρικάλων τα τελευταία χρόνια σπάει «μαθηματικά ρεκόρ» και δεν θα ήταν υπερβολή να υποστηρίξουμε ότι εδώ γεννιούνται διάνοιες. Η αγάπη των μαθητών για τα μαθηματικά αποδεικνύεται από το γεγονός ότι κάθε χρόνο στους μαθηματικούς διαγωνισμούς οι συμμετοχές των μαθητών από τα δημοτικά σχολεία τις περιοχής μας είναι εντυπωσιακές και φτάνουν το 90%. Οι αριθμοί είναι αδιάψευστοι μάρτυρες: 13 χρυσά, 6 ασημένια και 10 χάλκινα μετάλλια είναι οι «καρποί» που συλλέξαμε ως Νομός τα τελευταία χρόνια στους διαγωνισμούς που διοργανώνει η Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία. 

«Υπάρχει σοβαρή μαθηματική παιδεία και παράδοση στον τόπο μας» μας λέει ο πρόεδρος του παραρτήματος Τρικάλων Στέλιος Αμπράζης. Μία παράδοση που δημιουργήθηκε συν τω χρόνω, θα συμπληρώσω εγώ. Η αλήθεια είναι ότι το δυνατό μου σημείο δεν είναι τα μαθηματικά, αλλά οι αριθμοί με γοητεύουν για τις άπειρες δυνατότητές τους. «Την ικανότητα της μαθηματικής σκέψης και διαχείρισης την έχουμε όλοι μας» με ενθαρρύνει ο κ. Αμπράζης με τον οποίο είχαμε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση. Εκμαιεύσαμε πολλές απόψεις και σκέψεις του γύρω από τα μαθηματικά και την εκπαίδευση, αλλά ακόμη και για τα κοινά του τόπου, αφού δεν απορρίπτει μία πιθανή εμπλοκή του στο μέλλον.

-Ελληνική μαθηματική εταιρεία Τρικάλων από πότε και με πόσα μέλη κ. Αμπράζη;

-Η Ελληνική μαθηματική εταιρεία διατηρεί εν λειτουργία από το 1994 το παράρτημα νομού Τρικάλων, το οποίο αριθμεί 235 μέλη.

-Ποιος είναι ο σκοπός της ίδρυσης του παραρτήματος;

-Κύριοι στόχοι μας είναι α) η προαγωγή και διάδοση διαφόρων κλάδων και εφαρμογών της Μαθηματικής Επιστήμης, β) η υποστήριξη και συμπαράσταση των Ελλήνων πτυχιούχων Μαθηματικών και γ) η ανύψωση και η πρόοδος της Ελληνικής Παιδείας και ιδιαίτερα της Μαθηματικής.

-Ποια είναι τα υπόλοιπα μέλη του Δ.Σ.;

-Γενικός Γραμματέας είναι ο φροντιστής Γεώργιος Δήμος, Αντιπρόεδρος ο Αριστείδης Λυμπίκης, Ταμίας ο Χαράλαμπος Τσαγκαδόπουλος, Ειδικός Γραμματέας ο Κωνσταντίνος Κωνσταντίνου, Έφορος βιβλιοθήκης η Αθανασία Αναγνωστοπούλου και από την Καλαμπάκα ο Νικόλαος Κοσβύρας ως μέλος.

-Είστε πρόεδρος εδώ και πολλά χρόνια. Πόσα αλήθεια;

-Εκλέγομαι στις Διοικούσες Επιτροπές από το μακρινό 1998. Έχω υπηρετήσει αυτόν τον τοπικό επιστημονικό χώρο από κάθε θέση εδώ και σχεδόν είκοσι χρόνια. Οι συνάδελφοί μου από τις αρχές του 2011 μ’ έχουν εκλέξει στη θέση του προέδρου. Η εμπιστοσύνη τους ανανεώθηκε στις αρχές του 2013. Η τρίτη μου θητεία είναι αποτέλεσμα ομόφωνης απόφασης της Γενικής μας Συνέλευσης από τις αρχές του 2015.

-Πρόκειται για ένα ιδιαίτερο «σωματείο»… Εδώ θα βρούμε συγκεντρωμένα τα μαθηματικά μυαλά των Τρικάλων;

–Είμαστε επιστημονικό σωματείο που αποτελείται κυρίως από Μαθηματικούς. Υπάρχουν κι άλλα στο νομό μας. Έχουμε την ανάγκη νέων μελών και νέων ιδεών. Όσο για τα μαθηματικά μυαλά του τόπου μας είμαι σίγουρος ότι θα τα βρίσκουμε οπουδήποτε τριγύρω μας, αρκεί να τα αναζητήσουμε και να τα αφήσουμε να εκφραστούν. Εννοείται πως υπάρχουν και εδώ πολλά μοναδικά μαθηματικά μυαλά κάθε ηλικίας, με πάμπολλες δυνατότητες για το μέλλον αλλά συνάμα και με ιδιαίτερη, θα έλεγα τεράστια, προσφορά βλέποντας το παρελθόν.

-Διαγωνισμοί όπως ο Ευκλείδης κι ο Θαλής… Ημερίδες και διαλέξεις… Δεν σταματάτε την προσπάθεια. Έχετε θέσει ψηλά τον πήχη…  

–Η αλήθεια είναι ότι δεν κάνουμε διαγωνισμούς με την αποστολή ενός μηνύματος, ενός email στα σχολεία· ενδιαφερόμαστε πραγματικά. Βεβαίως και προβαίνουμε κάθε φορά στη σύσταση των υπεύθυνων τοπικών επιτροπών. Είμαστε, επίσης, σε διαρκή επικοινωνία με διευθυντές και συναδέλφους σε όλα τα σχολεία του νομού μας, για πραγματική και ουσιαστική ενημέρωση όλων των μαθητών. Έτσι, οι αριθμοί των συμμετοχών από δημοτικά γυμνάσια και λύκεια αυξήθηκαν πολύ· έχουμε φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ.

Πριν λίγες μέρες διοργανώσαμε την έκτη επιστημονική ημερίδα, για τα τελευταία έξι χρόνια. Κάθε φορά είχαμε καλεσμένους στην πόλη μας τρεις εξαίρετους επιστήμονες και απολαύσαμε μοναδικές διαλέξεις. Αυτές, πιστεύω, έχουν αφήσει κάτι αρκετά θετικό σε όποιον τις παρακολούθησε. Λέτε ότι ο πήχης πήγε ψηλά; Αυτό είναι αποτέλεσμα εργατικότητας αλλά και ουσιαστικής συνεργασίας και επικοινωνίας με πολλούς.

-Τα μαθηματικά είναι η αρχή των πάντων;

-Δε νομίζω, δύσκολο μου ακούγεται. Θα ήταν εύστοχο να πούμε, με λίγες κουβέντες, ότι τα μαθηματικά είναι διερεύνηση σχέσεων. Είναι επακόλουθο ανθρώπινων φιλοσοφικών σκέψεων και αναζητήσεων· είναι δικό μας δημιούργημα. Ένα ποτήρι κι άλλο ένα; άρα δύο ποτήρια. Το 1 ή το 2 που είναι; Είναι στο νου μας. Με τον κοινό τόπο στο νου μας επικοινωνούμε, κάνουμε συζητήσεις και παρέες. Τα μαθηματικά είναι νοητικό κατασκεύασμα. Κάθε άτομο διαθέτει το δικό του “μαθηματικό κτήμα” στο νου του. Τα μαθηματικά είναι δικά μας και δε θα μας τα πάρει κανένας. Σίγουρα πάνε πλάι-πλάι με τον ανθρώπινο πολιτισμό. Τα μαθηματικά είναι χρήσιμα για όλους, καθώς προάγουν τη ζωή όποιου τα γνωρίζει έστω και λίγο. Εξελίχτηκαν τα μαθηματικά; Εξελίχτηκε παράλληλα η ανθρωπότητα και η ζωή μας. Τα μαθηματικά είναι ύμνος της ανθρώπινης λογικής. Είναι το σύνολο των αποδεκτών γνώσεων που θα χρειαστείς για να λύσεις ένα ασήμαντο ή σημαντικό σου πρόβλημα. Τα Μαθηματικά είναι η κοινή παγκόσμια γλώσσα επικοινωνίας. Μας έχουν φτάσει στο φεγγάρι και ακόμη ποιο πέρα. Είναι η βάση ενός πίνακα ζωγραφικής, η μουσική, η αλήθεια ή το ψέμα, το όριο ή η υπέρβαση, η σύγκλιση, οι παλμοί κι ο χτύπος της καρδιάς. Να ρωτήσω κι εγώ κάτι· μπορείτε να φανταστείτε τη ζωή σας χωρίς μαθηματικά; Πώς θα ήταν;

«Το πάσχον εκπαιδευτικό μας σύστημα θα πρέπει να δώσει σαφή βαρύτητα στα μαθηματικά και τη γλώσσα, σε κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης, σε κάθε κατεύθυνση και στις οποιεσδήποτε εξετάσεις»

-Μαθηματικός γεννιέσαι ή γίνεσαι; Πάντα ήθελα να κάνω αυτή την ερώτηση…

-Δεν πιστεύω αποκλειστικά στο ένα αλλά ούτε και στο άλλο. Την ικανότητα της μαθηματικής σκέψης και διαχείρισης την έχουμε όλοι μας. Αποφασιστικό ρόλο στην εξέλιξη που θα έχει κάποιος, στη μελέτη και κατανόηση της μαθηματικής επιστήμης διαδραματίζει αρχικά το περιβάλλον, στο οποίο ζει και τα καθημερινά ερεθίσματα που αντιλαμβάνεται. Επίσης, σημαντικός παράγοντας για την όποια πορεία, ιδιαίτερα ενός παιδιού, είναι το πόσο ασφαλές είναι το περιβάλλον του και ο συναισθηματικός του τομέας· δηλαδή οι συγκινησιακές καταστάσεις, οι στάσεις και οι πεποιθήσεις του. Ακριβώς στο σημείο αυτό πιστεύω ότι θα πρέπει οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί να αντιληφθούν και να αναλογιστούν τον καθοριστικό τους ρόλο.

-Οι Τρικαλινοί είναι διάνοιες στα μαθηματικά; Οι μαθητές του νομού αγαπούν τα μαθηματικά; Υπάρχει πλέον μαθηματική «παράδοση»;

-Είναι αλήθεια ότι κάθε χρόνο και επί σειρά ετών μαθητές μας στελεχώνουν και τις δύο εθνικές μαθηματικές ομάδες της χώρας μας. Αγαπούν και εργάζονται στα μαθηματικά με σωστή καθοδήγηση και ζηλευτή αποτελεσματικότητα. Κατακτούν συνεχώς πρωτιές και μετάλλια σε Πανελλήνιο, Βαλκανικό αλλά και σε Παγκόσμιο επίπεδο. Κάθε χρόνο στην απονομή των μεταλλίων στην Αθήνα γινόμαστε αποδέκτες συγχαρητηρίων και επαίνων. Είμαστε σταθερά, και με διαφορά, ο πρώτος επαρχιακός νομός της χώρας. Μόνο σε πανελλήνιο επίπεδο τα περασμένα χρόνια οι μαθητές μας κατέκτησαν 13 χρυσά, 6 ασημένια και 10 χάλκινα μετάλλια, όταν άλλοι -ακόμη και πολύ μεγαλύτεροι νομοί- στερούνται διακρίσεων. Ναι μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι υπάρχει σοβαρή μαθηματική παιδεία και παράδοση στον τόπο μας.

-Έχουμε παρακολουθήσει την πορεία πολλών μαθητών που έχουν ξεχωρίσει σε μαθηματικές ολυμπιάδες και μάλιστα διαπρέπουν στο εξωτερικό. Νιώθετε υπερήφανος;

-Η χαρά μας είναι πραγματική, όταν βλέπουμε τους μαθητές μας να εξελίσσονται, να αγαπούν, να σπουδάζουν τη μαθηματική επιστήμη και να διαπρέπουν. Διαχρονικά ο καλύτερος μαθητής της χώρας μας, με βάση τα όσα έχει κατακτήσει, είναι ο Παναγιώτης Λώλας. Είχε λάβει υποτροφία από το περίφημο Μ.Ι.Τ. ενώ πρόσφατα έλαβε μία ακόμη σημαντικότατη πενταετή υποτροφία από το Στάνφορντ στην Καλιφόρνια για το διδακτορικό του. Θέλω να τον αγκαλιάσω αλλά είναι λίγο μακριά.

-Γιατί πιστεύετε ότι ο Νομός διαπρέπει στους μαθηματικούς διαγωνισμούς; Ποιος είναι ο βαθμός δυσκολίας τους;

–Οι βασικοί λόγοι πιστεύω ότι εστιάζονται στο υψηλό εγγράμματο επίπεδο της περιοχής μας -με διαχρονικά εξαιρετικούς επιστήμονες σε όλους τους τομείς- το οποίο κληροδοτείται από τη μια γενιά στην άλλη, στην ίδια τη μαθηματική επιστήμη που, όταν κάποιος διεισδύει, βλέπει το μεγαλείο, την ομορφιά και τη σπουδαιότητά της και τέλος στους φωτισμένους και ικανούς εκπαιδευτικούς. Όσο για το βαθμό δυσκολίας, όσο προχωρούμε σε επόμενους διαγωνισμούς, διαρκώς αυξάνεται.

-Οι διαγωνισμοί αποτελούν το κλειδί για να ανοίξουν πόρτες προς μια λαμπρή πορεία;

–Οι διαγωνισμοί είναι εμπειρίες για τους συμμετέχοντες. Ο καθένας προσλαμβάνει τα δικά του ερεθίσματα, ασχολείται όσο θέλει, καλλιεργεί τη μαθηματική γνώση με τον τρόπο του και μπορεί να φτάσει μέχρι το υψηλότερο σκαλί του πλανήτη μας. Σίγουρα τα μετάλλια στους μαθηματικούς διαγωνισμούς υπολογίζονται πολύ σοβαρά από τα πανεπιστήμια όλου του προηγμένου κόσμου.

-Θεωρείτε επαρκή τη διδασκαλία των μαθηματικών στα σχολεία;

–Όχι, δεν πιστεύω ότι είναι επαρκής. Το πάσχον εκπαιδευτικό μας σύστημα θα πρέπει να δώσει σαφή βαρύτητα στα μαθηματικά και τη γλώσσα, σε κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης, σε κάθε κατεύθυνση και στις οποιεσδήποτε εξετάσεις. Δεν πιστεύω ότι είναι δυνατόν να υπάρχει κάποιος κοινός νους που να διαφωνεί· εκτός βέβαια από το εκάστοτε Υπουργείο Παιδείας.

-Αν δεν κάνω λάθος ετοιμάζεστε για την επόμενη διοργάνωση που θα γίνει σύντομα;

-Πριν δέκα χρόνια, η Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία διοργάνωσε τον πρώτο μαθηματικό διαγωνισμό για τους μαθητές της Ε΄ και ΣΤ΄ τάξης των δημοτικών σχολείων της χώρας μας. Στο νομό μας οι συμμετοχές των μαθητών από τα δημοτικά σχολεία τις περιοχής μας είναι πράγματι εντυπωσιακές· φτάνουν το 90%. Ο 11ος μαθηματικός διαγωνισμός, για τους μικρούς μας μαθητές, θα γίνει στις 10 Μαρτίου.

-Κύριε Αμπράζη, επικοινωνείτε καθημερινά με πολλούς συμπολίτες μας. Θα ασχοληθείτε με τα κοινά, μήπως από κάποιο άλλο μετερίζι;

-Μέχρι τώρα το απέφυγα δύο φορές. Τι να πω; Ίσως στο μέλλον· βέβαια υπό κατάλληλες συνθήκες.

Βιογραφικό

Ο Στέλιος Αμπράζης είναι κάτοχος πτυχίου Μαθηματικού του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και μεταπτυχιακού διπλώματος του Μαθηματικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει δεκαοκτώ εισηγήσεις και εργασίες σε Πανελλήνια και Διεθνή Συνέδρια αλλά και επιστημονικά περιοδικά. Διετέλεσε αιρετό μέλος Περιφερειακών Υπηρεσιακών Συμβουλίων των νομών Τρικάλων, Καρδίτσας, Λάρισας της Ιδιωτικής Εκπαίδευσης, όπως και αιρετός εκπρόσωπος στο Ανώτερο Περιφερειακό Υπηρεσιακό Συμβούλιο Θεσσαλίας για τέσσερα έτη. Ήταν μέλος Οργανωτικών Επιτροπών σε έξι Πανελλήνια Συνέδρια Μαθηματικής Παιδείας.