Τι δείχνει νέα μελέτη για το ενδεχόμενο ζωής στα βάθη της ζώνης Κάιπερ, εκεί που υπάρχουν πλανήτες-«νάνοι»
Στα απομακρυσμένα βάθη της ζώνης Κάιπερ, πολύ πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα, βρίσκεται ένα σύμπλεγμα παγωμένων πλανητών-«νάνων», στους οποίους αποκαλύφθηκε απροσδόκητη ζεστασιά κάτω από τις ψυχρές επιφάνειές τους, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη.
Η μελέτη πραγματοποιήθηκε από ομάδα επιστημόνων του Southwest Research Institute. Από την έρευνα προέκυψαν εντυπωσιακά στοιχεία υδροθερμικής ή μεταμορφικής δραστηριότητας εντός του Eris και του Makemake, αμφισβητώντας τις προηγούμενες αντιλήψεις μας γι’ αυτούς τους μακρινούς κόσμους ως ψυχρά, ανενεργά αντικείμενα.
Πέρα από τον παγετό βρίσκεται γεωχημική ζεστασιά
Ο δρ. Christopher Glein, ειδικός στην πλανητική γεωχημεία στο SwRI και ο επικεφαλής συντάκτης της ελέτης, ανέφερε πως «βλέπουμε μερικά ενδιαφέροντα σημάδια ζεστών θερμοκρασιών σε δροσερά μέρη. Συμμετείχα σ’ αυτή την έρευνα, σκεπτόμενος ότι τα μεγάλα αντικείμενα της ζώνης Κάιπερ θα πρέπει να έχουν αρχαίες επιφάνειες κατοικημένες από υλικά που κληρονομήθηκαν από το αρχέγονο ηλιακό νεφέλωμα, καθώς οι ψυχρές επιφάνειές τους μπορούν να διατηρήσουν πτητικές ουσίες όπως το μεθάνιο». Πρόσθεσε λέγοντας: «Αντίθετα, το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb μας έκανε μια έκπληξη! Βρήκαμε στοιχεία που υποδεικνύουν θερμικές διεργασίες που παράγουν μεθάνιο από το Eris και το Makemake».
Πρόκειται για δύο πλανήτες-«νάνοι» οι οποίοι δεν διαφέρουν πολύ σε μέγεθος από τον Πλούτωνα και το φεγγάρι του Χάροντα. Θεωρήθηκε ότι ήταν απομεινάρια από τον σχηματισμό του ηλιακού συστήματος πριν από περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια.
Κοιτάζοντας βαθιά μέσα σε παγωμένους πλανήτες-«νάνους»
Η υπόθεση ήταν ότι, δεδομένης της απόστασης των πλανητών-«νάνων» από τον Ήλιο, αυτά τα αντικείμενα της ζώνης Κάιπερ θα παγώσουν στον χρόνο. Ωστόσο, οι πρώτες παρατηρήσεις του JWST για ισοτοπικά μόρια στις επιφάνειές τους έχουν αποδώσει μια διαφορετική εικόνα.
Αυτές οι παρατηρήσεις, ιδιαίτερα η αναλογία δευτερίου προς υδρογόνο στο μεθάνιο, προσφέρουν μια νέα προοπτική στις γεωλογικές ιστορίες των Eris και Makemake. Το δευτέριο, μια βαριά μορφή υδρογόνου που δημιουργήθηκε στη Μεγάλη Έκρηξη, και το υδρογόνο, το πιο άφθονο στοιχείο στο σύμπαν, συνδυάζονται με τρόπους που μπορούν να αποκαλύψουν πολλά για το παρελθόν ενός πλανήτη.
«Η μέτρια αναλογία D/H που παρατηρήσαμε με το JWST διαψεύδει την παρουσία αρχέγονου μεθανίου σε μια αρχαία επιφάνεια. Το αρχέγονο μεθάνιο θα είχε πολύ υψηλότερο λόγο D/H», εξήγησε ο Glein.
«Τα δεδομένα μας υποδηλώνουν υψηλές θερμοκρασίες στους βραχώδεις πυρήνες αυτών των κόσμων, έτσι ώστε το μεθάνιο να μπορεί να «αναμειχθεί». Θα μπορούσε επίσης να παραχθεί μοριακό άζωτο (N2), κάτι που βλέπουμε στον Eris. Οι θερμοί πυρήνες θα μπορούσαν επίσης να δείχνουν πιθανές πηγές υγρού νερού κάτω από τις παγωμένες επιφάνειές τους».
Υπόγειοι ωκεανοί ως «κρυψώνες» πιθανής ζωής
Αυτό το εύρημα δεν δείχνει μόνο εσωτερική θερμότητα. αλλά υποδηλώνει επίσης την πιθανότητα υγρού νερού κάτω από τον φλοιό αυτών των παγωμένων πλανητών-«νάνων».
Η ανακάλυψη ευθυγραμμίζεται με μια ευρύτερη αντίληψη των τελευταίων δύο δεκαετιών, δηλαδή παγωμένα σώματα στο ηλιακό μας σύστημα, όπως το φεγγάρι του Κρόνου Εγκέλαδος και το φεγγάρι του Δία, Ευρώπη, ενδέχεται να φιλοξενούν ωκεανούς υπόγειους, καθιστώντας τους πιο δυναμικά εξελιγμένους από ό,τι πιστεύαμε.
Κάτι τέτοιο καθιστά τους Eris και Makemake ενδιαφέροντα θέματα για μελλοντική έρευνα σχετικά με την ικανότητα του εξωτερικού ηλιακού συστήματος να υποστηρίζει ζωή.
«Εάν οι Eris και Makemake φιλοξενούσαν ή ίσως μπορούσαν ακόμα να φιλοξενήσουν ζεστή, ή και καυτή, γεωχημεία στους βραχώδεις πυρήνες τους, οι κρυοηφαιστειογενείς διεργασίες θα μπορούσαν να μεταφέρουν μεθάνιο στις επιφάνειες αυτών των πλανητών, ίσως σε γεωλογικά πρόσφατους χρόνους», είπε ο δρ Will Grundy, αστρονόμος στο Lowell Observatory.
Επαναπροσδιορίζοντας ψυχρούς κόσμους
Η νέα έρευνα υποδηλώνει μια αλλαγή γραμμής στον τρόπο με τον οποίο οι επιστήμονες βλέπουν τους παγωμένους κόσμους της ζώνης Κάιπερ, προτείνοντας ότι μπορεί να είναι «ζεστοί στην καρδιά». Η μελέτη μόνο ρίχνει φως στις εσωτερικές διεργασίες του Eris και του Makemake, αλλά ταυτόχρονα προτείνει παρόμοιους σχηματισμούς γεωθερμικών αερίων σε άλλα ουράνια σώματα όπως το φεγγάρι του Κρόνου Τιτάνα.
Αναλογιζόμενος τις ευρύτερες επιπτώσεις αυτής της εργασίας, ο Glein εξέφρασε ενθουσιασμό για το μέλλον της εξερεύνησης της ζώνης Κάιπερ. «Ακολουθώντας το πέρασμα του Πλούτωνα από τους Νέους Ορίζοντες και με αυτές τις ανακαλύψεις, βλέπουμε τη Ζώνη του Κάιπερ ως ένα ζωντανό μέρος γεμάτο δυναμικούς κόσμους», είπε. Ο Glein εμφανίστηκε θετικός ώστε να ενεργηθούν μελλοντικές αποστολές για περαιτέρω διερεύνηση αυτών των ευρημάτων και ανέφερε ότι τα θαύματα της ζώνης Κάιπερ περιμένουν την εξερεύνηση μας.
Με πληροφορίες από Earth
