Ζαγοροχώρια, ένας επίγειος παράδεισος στην Ήπειρο

Τα Ζαγοροχώρια είναι η τέλεια επιλογή για εξόρμηση στη φύση. Πρόκειται για ένα δίκτυο από 46 μικρά χωριά τα οποία βρίσκονται στην καρδιά της Ηπείρου. Το τοπωνύμιο Ζαγόρι ετυμολογικά προέρχεται από το σλαβικό «Ζα Γκόρα», που σημαίνει «ο τόπος πέρα από το βουνό». Δεν είναι τυχαίο καθώς η απαράμιλλη φυσική ομορφιά και η παραδοσιακή αρχιτεκτονική προσφέρουν απλόχερα στον επισκέπτη στιγμές ηρεμίας και αναζήτησης στη φύση. Το Ζαγόρι έχει έκταση περίπου 1.000 τ.χλμ και χωρίζεται σε τρία γεωγραφικά τμήματα: το Δυτικό, το Ανατολικό και το Κεντρικό Ζαγόρι.

Λίγη ιστορία

Η περιοχή όπου βρίσκονται τα σημερινά Ζαγοροχώρια φαίνεται να κατοικήθηκε από τους προϊστορικούς χρόνους. Κατά την περίοδο της Βυζαντινής αυτοκρατορίας δέχτηκε πολλές επιδρομές από σλαβικά φύλα, γεγονός που φαίνεται και από τα πολυάριθμα τοπωνύμια σλαβικής προέλευσης.

Σημαντική ιστορική στιγμή ήταν η Τουρκοκρατία, κατά την οποία πολλά χωριά προσέφεραν την υποταγή τους στο σουλτάνο Μουράτ με αντάλλαγμα ένα πλήθος προνομίων, με κυριότερα αυτά της αυτοδιοίκησης και την ελευθερία εκτέλεσης των θρησκευτικών καθηκόντων.

Το 17ο αιώνα, το Ανατολικό και το Δυτικό Ζαγόρι ενώθηκαν σε μια αυτόνομη ομοσπονδία 46 χωριών και ονομάστηκαν Βιλαέτι του Ζαγορίου ή απλά Ζαγόρι. Τα προνόμια που είχε εξασφαλίσει η περιοχή αυτή διατηρήθηκαν από όλους τους σουλτάνους και αυξήθηκαν ιδιαίτερα επί Αλή Πασά. Τα χωριά γνώρισαν μεγάλη ευημερία μέχρι το 1868, που καταργήθηκαν τα προνόμιά τους από την Υψηλή Πύλη. Είχαν προλάβει όμως μέχρι τότε να αναπτυχθούν πάρα πολύ τόσο οικονομικά όσο και πνευματικά.

Όμως η περιοχή κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, της κατοχής αλλά και του μετέπειτα εμφύλιου πολέμου έγινε πεδίο πολεμικών επιχειρήσεων και τα χωριά του Ανατολικού Ζαγορίου κάηκαν ολοσχερώς από τους Γερμανούς. Ως αποτέλεσμα των καταστροφών, πολλοί κάτοικοι εγκατέλειψαν τα χωριά τους και αναζήτησαν μια καλύτερη ζωή στα μεγάλα αστικά κέντρα.

Μοναδικά αρχιτεκτονικά στοιχεία και λαϊκή παράδοση

Τα γεφύρια αποτελούν αναμφίβολο αποδεικτικό στοιχείο για την παραδοσιακή ομορφιά των Ζαγορίων. Το καθένα από αυτά παρουσιάζει μια ποικιλία αρχιτεκτονικών στοιχείων και υπολογίζεται, πως έχουν χτιστεί περίπου τον 8ο με 9ο αιώνα. Δυστυχώς όμως με το πέρασμα των χρόνων μερικά από τα γεφύρια δεν επιτρέπουν την πρόσβαση σε κάποιον να περπατήσει πάνω σε αυτά. Ωστόσο εξακολουθούν να αποτελούν μια συνένωση του παρελθόντος με το παρόν.

Χτισμένα με βάση την Ζαγορίτικη αρχιτεκτονική τα οικήματα αποτελούνται από πέτρα ή ξύλο. Λόγω της αφθονίας στην πέτρα δεν έχει χρησιμοποιηθεί σχεδόν κανένα άλλο υλικό. Ακόμη αυτές οι περιοχές φημίζονται για την λαϊκή παράδοση τους, που μεταφέρεται από γενιά σε γενιά. Για παράδειγμα οι μεγαλύτερες εκκλησίες και τα μοναστήρια γιορτάζουν τη γιορτή του πολιούχου αγίου τους με εκδηλώσεις, που μπορεί να διαρκούν αρκετές μέρες.

Τα πυκνά δάση με τα ατελείωτα βουνά και τα δύσβατα μονοπάτια καθιστούν τα Ζαγοροχώρια έναν από τους απόλυτους ορεινούς προορισμούς. Οι απότομες χαράδρες κόβουν την ανάσα, ενώ παράλληλα τα ορμητικά ποτάμια με τους εντυπωσιακούς καταρράκτες γοητεύουν μικρούς και μεγάλους.

Το Φαράγγι του Βίκου

Ένα από τα πιο γνωστά φαράγγια σε όλο των κόσμο αποτελεί το φαράγγι του Βίκου. Το φαράγγι έχει μήκος 20 χιλιόμετρα και σε πολλά σημεία του το βάθος ξεπερνάει τα 1.000 μέτρα. Δημιουργήθηκε κατά την διάρκεια των γεωλογικών εποχών και η περιήγηση του διαρκεί περίπου 4 με 5 ώρες. Αποτελεί τον πυρήνα του Εθνικού Δρυμού Βίκου-Αώου, στην περιοχή του οποίου βρίσκει καταφύγιο μεγάλη ποικιλία σπάνιων ειδών χλωρίδας και πανίδας. Από το χωριό Βραδέτο η θέα προς το φαράγγι είναι πανοραμική.

Περίπου 500 μέτρα πριν να φτάσεις στο Πάπιγκο και ακολουθώντας το μονοπάτι θα οδηγηθείς σε ένα σύμπλεγμα από μικρότερες και μεγαλύτερες φυσικές πισίνες. Τις λεγόμενες Οβίρες Ρογκοβού ήΚολυμπήθρες. Το καλοκαίρι μπορείς να κάνεις και βουτιές.

Εάν είσαι προετοιμασμένος για μεγάλης διάρκειας πεζοπορία η Δρακόλιμνη Γκαμήλας, μία από τις τρεις αλπικές λίμνες της χώρας μας αξίζει την προσοχή σου. Την συναντάς με πεζοπορία πέντε ωρών μέσω του Μικρού Πάπιγκο. Στη διαδρομή μπορείς να θαυμάσεις και το σπηλαιοβάραθρο Προβατίνα, το δεύτερο βαθύτερο στον κόσμο.

Κι άλλα αξιοθέατα

Η Μονή Αγ. Παρασκευής που βρίσκεται κοντά στο Μονοδένδρι και είναι χτισμένη στο χείλος του γκρεμού, αλλά και η Μονή Παναγίας Σπηλιώτισσας, που θα βρεις κοντά στην Αρίστη και στην οποία για να φτάσεις, μπορείς να περπατήσεις παράλληλα με τα κρυστάλλινα νερά του ποταμού Βοϊδομάτη, είναι μια όμορφη επιλογή.

Τέλος πολλοί φτάνουν στα Ζαγοροχώρια, για να ασχοληθούν με τα extreme Sport. Tα πιο διαδεδομένα είναι η ορειβασία, η πεζοπορία, το kajak, η αναρρίχηση και η ιππασία.