Βέρα Πέτσα-Βασιλείου: Μέσα από την Τέχνη που υπηρετώ θα αντιστέκομαι στα κακώς κείμενα της άγριας εποχής μας

>Απέσπασε το 2ο Βραβείο στους 33ους Πανελλήνιους Ποιητικούς Αγώνες των Δελφών-Στίχους της έχουν μελοποιήσει κι ερμηνεύσει σημαντικοί Έλληνες καλλιτέχνες

>«Αισθάνομαι “κληρονόμος” των θησαυρών του Τσιτσάνη, Καλδάρα, Βίρβου, Κολοκοτρώνη, Μητροπάνου, Ν.Παππά» μας λέει σε συνέντευξη

Ποιήτρια, συγγραφέας, στιχουργός… Η Τρικαλινή Βέρα Πέτσα-Βασιλείου με την πένα της δεν σιωπά στο κάλεσμα των καιρών. «Από ιδεολογία, από επιλογή στάσης ζωής κι από αξιοπρέπεια, θα αντιστέκεται στα κακώς κείμενα της άγριας εποχής μας, μέσα από την Τέχνη της Γραφής που υπηρετεί, με πάθος και συνείδηση» όπως θα μου πει η ίδια. Η δουλειά της έχει αναγνωριστεί και δεν είναι τυχαίο που ποίηση και στίχους της έχουν μελοποιήσει κι ερμηνεύσει σημαντικοί Έλληνες καλλιτέχνες. Για εκείνη κάθε βραβείο και διάκριση που αποσπά αποτελεί την αρχή μιας ανηφόρας. «Η μουσική δεν είναι μόνο  ένας τρόπος για να με εξελίξει ως λογοτέχνη, αλλά  μια Τέχνη που  διαμορφώνει καλύτερα τα πνευματικά χαρακτηριστικά μου» μου εξηγεί, καθώς μου εκμυστηρεύεται ότι η μουσική (την οποία αγαπά περισσότερο από όλες τις Τέχνες) έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εξέλιξή της δεδομένου ότι την στοίχησε δίπλα από την ποίηση για να αξιώσει τον συγκερασμό τους. Όσο για τη σχέση της με την πόλη των Τρικάλων; «Αισθάνομαι  «κληρονόμος» των θησαυρών του Τσιτσάνη, Καλδάρα, Βίρβου, Κολοκοτρώνη, Μητροπάνου, Ν. Παππά» μου επισημαίνει μεταξύ άλλων.

Συνέντευξη στη Βιβή Μαργαρίτη

-Είναι η  Βέρα Πέτσα-Βασιλείου μια ποιήτρια που δεν σιωπά στο κάλεσμα των καιρών;

-Ασφαλώς! Από ιδεολογία, από επιλογή στάση ζωής κι από αξιοπρέπεια, θα αντιστέκομαι στα κακώς κείμενα της άγριας εποχής μας και μέσα από την Τέχνη της Γραφής που υπηρετώ με πάθος και συνείδηση.

-Προσφάτως διακριθήκατε με το Δεύτερο Βραβείο στους 33^ους ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥΣ ΠΟΙΗΤΙΚΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ ΤΩΝ ΔΕΛΦΩΝ. Περί τίνος πρόκειται;    

-Είναι το κορυφαίο  ποιητικό γεγονός στα λογοτεχνικά δρώμενα της χώρας. Διεξάγεται ανελλιπώς επί 33 έτη στον μυστηριακό χώρο των Δελφών υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού.  Ως μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών  έλαβα κι εγώ για πρώτη φορά μέρος και απέσπασα βραβείο.

-Τι σημαίνει για εσάς αυτή και κάθε άλλη διάκριση;

–Την αρχή μιας ανηφόρας. Αυτή η συμμετοχή μου στο διαγωνισμό, μου έδωσε την ευκαιρία να βάλω τον πήχη ψηλότερα. Η βράβευσή μου, ασφαλώς και δεν με άλλαξε ως άνθρωπο, ούτε αισθάνθηκα   πως με καταξίωσε ξαφνικά στο χώρο της λογοτεχνίας, ούτε ένιωσα να έλκομαι από την πλάνη της ματαιοδοξίας. Έπαθλό μου ήταν ένα κλωνάρι δάφνης!  Η μόνη ικανοποίηση που πήρα, είναι το γεγονός ότι σ’ έναν αδιάβλητο  ποιητικό αγώνα-που μάλιστα τελείται στο πνεύμα της Δελφικής ιεροπρέπειας- δικαιώθηκα στα μάτια των κριτικών λογοτεχνίας,  οι οποίοι (οι περισσότεροι εξ αυτών) μεθοδευμένα αγνοούν  άξιους ποιητές, κι ουδέποτε έσκυψαν πάνω στο έργο τους. Εκτιμούν μόνο τους αυλοκόλακες.

«Παρότι ο Πολιτισμός παραγκωνίζεται από την επίσημη Πολιτεία, οι καλλιτέχνες με μεράκι και όραμα, βρίσκουν  τον τρόπο μοχθώντας και επιμένοντας,  να θέτουν το λιθαράκι τους στον Πολιτισμό»

-Ποιήτρια, συγγραφέας, στιχουργός…Τι είναι εκείνο που αγαπάτε περισσότερο;

-Δεν τα διαχωρίζω, τ’ αγαπώ εξίσου. Με δεδομένο ότι η συγγραφή απαιτεί αρκετό δημιουργικό χρόνο,  εκ των πραγμάτων, με κερδίζουν περισσότερο  η ποίηση και η στιχουργία. Όμως, επειδή η ενασχόλησή μου με την Τέχνη του Λόγου είναι αδήριτη ψυχική  ανάγκη, είναι αρκετές οι φορές που δεν  εξετάζω  τον χρόνο που έχω στη διάθεσή μου για να δημιουργήσω ένα απ’ αυτά.

-Τι ρόλο έπαιξε η μουσική στην εξέλιξή σας;

-Σημαντικότατο. Με στοίχησε δίπλα από την ποίηση  για να αξιώσω τον συγκερασμό τους. Δράττομαι της ευκαιρίας να ομολογήσω ότι  περισσότερο απ’ όλες τις Τέχνες αγαπώ αυτήν της Μουσικής. Αν  γύριζα το χρόνο πίσω, θα σπούδαζα μουσική. Θεωρώ, ότι η Ποίηση και η Μουσική είναι αλληλένδετες, καθώς η Ποίηση αναζητά την Μουσική και τανάπαλιν. Η επίδρασή της στον ψυχισμό μου, έχει ως αποτέλεσμα την μουσικότητα και τον ρυθμό που διακρίνουν τα ποιήματά μου, γι’ αυτό, ενώ είναι  χωρίς ρίμες, μελοποιήθηκαν με άνεση από σημαντικούς συνθέτες. Λυπάμαι μόνο που η  είσοδός μου στο τραγούδι –που αγαπώ τόσο πολύ- έγινε με χρονοκαθυστέρηση. Δύσκολες συνθήκες, σπουδές, εργασία, δημιουργία οικογένειας,  με κράτησαν τα γόνιμα χρόνια μακριά από την  «πολυτέλεια»  να κάνω αυτό που  σφόδρα επιθυμούσα. Η μουσική, λοιπόν, δεν είναι μόνο  ένας τρόπος για να με εξελίξει ως λογοτέχνη, αλλά  μια Τέχνη που  διαμορφώνει καλύτερα τα πνευματικά χαρακτηριστικά μου.

-Ποίηση και στίχους σας έχουν μελοποιήσει και ερμηνεύσει σημαντικοί Έλληνες καλλιτέχνες. Το ‘’βορεινό παράθυρο’’ είναι μια από τις πιο γνωστές δουλειές σας. Μιλήστε μου γι’ αυτές τις συνεργασίες.

-Στάθηκα τυχερή που από την πρώτη κιόλας δισκογραφική  μου δουλειά «βορεινό παράθυρο» (ένθετο cd στην ομώνυμη ποιητική μου συλλογή) συνεργάστηκα με σημαντικούς συνθέτες, ερμηνευτές, ενορχηστρωτές και οργανοπαίχτες του έντεχνου λαϊκού τραγουδιού. Με τον σπουδαίο και εμβληματικό  μελωδό  Λίνο Κόκοτο, τον καταξιωμένο συνθέτη Μιχάλη  Τερζή, καθώς και με τους νεώτερους και ταλαντούχους Νεοκλή Νεοφυτίδη και Πάνο Μπούσαλη. Ήταν επιλογή μου να ‘’παντρέψω’’  τρείς γενιές δημιουργιών  που εκφράζουν   μουσικές περιόδους που αγάπησα( από το ’60 μέχρι σήμερα).  Όσο για τους ερμηνευτές, τιμή και χαρά μου  ήταν η συμμετοχή της ιέρειας του ελλ.τραγουδιού Νένας Βενετσάνου, του  υπέροχου  Παντελή Θαλασσινού και της αισθαντικής Λιζέτας Καλημέρη. Ο Πάνος Μπούσαλης   έχει  τη μερίδα του λέοντος ερμηνευτικά στο cd και έδωσε με το ιδιαίτερο ηχόχρωμα της φωνής του μια ξεχωριστή διάσταση στους στίχους μου. Ο εξαιρετικός συνθέτης-ενορχηστρωτής-κιθαριστής Μανόλης Ανδρουλιδάκης  με τις  ενορχηστρώσεις του,  και  οι βιρτουόζοι  οργανοπαίχτες  συνετέλεσαν τα μέγιστα για το ποθητό αποτέλεσμα. Η συνεργασία μου με όλους ήταν άψογη. Δηλώνω τυχερή και  τους χρωστώ ευγνωμοσύνη. 

-Στα ποιήματα και τα τραγούδια σας υμνείτε τον Έρωτα, φλερτάρετε με το Θάνατο, προκαλείτε  συναισθήματα της ανθρώπινης ψυχής. Τι είναι εκείνο που σας εμπνέει και πού αποσκοπείτε;

-Από την ίδια τη ζωή εμπνέομαι.  Όσα  αναφέρατε εμπεριέχονται στη ζήση μας. Η αιώνια σύγκρουση ζωής-θανάτου, οι υπαρξιακές ανησυχίες, οι οικολογικές ευαισθησίες μου, οι κοινωνικοπολιτικοί προβληματισμοί μου, το πανάκριβο αγαθό της  ελευθερίας της ζωής, οι διαρκείς απουσίες, ο θρήνος της απώλειας,  και φυσικά, η πανανθρώπινη αξία του Έρωτα, είναι  τα στοιχεία που συνθέτουν τα έργα μου. Η έμπνευση δεν έχει σύνορα.  Αποσκοπώ, εκτός από την τέρψη που κομίζει η λογοτεχνία, να αφυπνίζω συνειδήσεις, να κεντρίζω προβληματισμούς κι ευαισθησίες, γιατί αυτός είναι  ένας από τους βασικούς  ρόλους αυτής της Τέχνης. 

-Δεν διστάζετε να καταπιαστείτε και με πολιτικά θέματα…

–Όταν έχεις πλήρη συνείδηση των ταραγμένων ημερών του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος, έχεις και χρέος να υπερασπιστείς με το λόγο σου, τους αδικημένους, τους κυνηγημένους της ζωής και να εναντιωθείς σε  «εκείνους που πράξαν το κακό». Αυτό, κ. Μαργαρίτη, δεν το χαρακτηρίζω τόλμη, αλλά  πράξη συνείδησης, θάρρος να μην επαναπαύομαι σ’ αυτόν τον  πόλεμο που ζούμε. Μια μορφή διαμαρτυρίας για την κοινωνική αποτελμάτωση στον παραλογισμό αυτού του κόσμου. Τα πολιτικά μου θέματα είναι η ευθύνη μου για όσα συμβαίνουν γύρω μας. Δεν θέλω να έχω κλειστές τις αισθήσεις μου ως λογοτέχνης, αλλά να περάσω μέσα από το έργο μου  τον κόσμο που ονειρεύομαι, πιο ηθικό, πιο δίκαιο.  Να είναι ενεργητικές οι θεωρίες  της ιδεολογίας μου.

-Οι ποιητές και οι μουσικοί είναι καράβια που δεν έχουν πυξίδα, δεν υπακούν σε απαγορευτικά απόπλου λόγω θυελλωδών ανέμων;

-Η  μυσταγωγία της ποίησης και της μουσικής  είναι ισχυρότερη  απ’ όσα αναφέρατε, κι άμα ο ποιητής και ο μουσικός είναι «ποτισμένος» από το μικρόβιό της, καμιά αντιβίωση δεν είναι ικανή να την αναχαιτίσει. Πυξίδα τους είναι η πηγαία έμπνευση.

«Δεν θέλω να έχω κλειστές τις αισθήσεις μου ως λογοτέχνης, αλλά να περάσω μέσα από το έργο μου  τον κόσμο που ονειρεύομαι, πιο ηθικό, πιο δίκαιο.  Να είναι ενεργητικές οι θεωρίες  της ιδεολογίας μου»

-Οι ποιητές και οι μουσικοί αφήνονται στα συναισθήματά τους και κρύβουν τις πληγές τους μέσα σε λέξεις και νότες;

-Την κρυφή μου πληγή αγγίξατε τώρα. Η γλώσσα των ποιητών και των μουσικών υποδύεται το ρόλο του μεταφορέα  ανθρωπίνων συναισθημάτων με λέξεις και νότες, αντίστοιχα. Στην ουσία, τη διαφυγή και τη λύτρωσή τους επιδιώκουν. Από το ευαίσθητο  ορυχείο τους ανελκύουν  συναισθήματα και τα μοιράζουν  στο παζάρι της αιμάσσουσας  ύπαρξης. Τα πιο σημαντικά στην ποίηση, κρύβονται σε  λέξεις τις οποίες καλείται ο αναγνώστης να αποκρυπτογραφήσει. Άλλωστε, η υψηλή ποίηση δεν γράφεται   με το νι και με το σίγμα.

-Τι σημαίνει για σας ποιοτική ψυχαγωγία;

-Είναι ο τρόπος που μέσα από την τέρψη μάς οδηγεί προς την πνευματική και ψυχική αναζήτηση.  Αυτή είναι η ειδοποιός διαφορά από την διασκέδαση που απλώς σε εκτονώνει.

-Ο πολιτισμός είναι εδώ παρά τους ζοφερούς καιρούς που ζούμε;

Ναι, ευτυχώς. Παρότι παραγκωνίζεται από την επίσημη Πολιτεία, οι καλλιτέχνες με μεράκι και όραμα, βρίσκουν  τον τρόπο μοχθώντας και επιμένοντας,  να θέτουν το λιθαράκι τους στον Πολιτισμό. Πληγώθηκε βαθιά από την οικονομική και κοινωνική κρίση και είναι παρήγορο το ότι γίνονται σπουδαία δρώμενα από ιδιωτικές πρωτοβουλίες,  ή με την ελάχιστη υποστήριξη κρατικών φορέων.

-Γεννηθήκατε και μεγαλώσατε στα Τρίκαλα. Τι σημαίνει για σας αυτή η πόλη. Είναι ένας τόπος που σας εμπνέει;

-Αυτός ο τόπος ζυμώθηκε  με τα παιδικά κι εφηβικά μου χρόνια, έγινε άσβεστη μνήμη,  αφήγηση, χάρισμα, αλλά και γεύση  αθεράπευτης  μελαγχολίας από τον αδόκητο αποχωρισμό μου απ’ αυτόν. Καθόρισε την μετέπειτα πορεία μου, αφού με βάφτισε στο φυσικό του  κάλλος,  στη  λαϊκή και λόγια  κουλτούρα του,  μετουσίωσε τα προσωπικά μου ερεθίσματα από τους ποικίλους πομπούς του, σε εσωτερικές διεργασίες, σε ανησυχίες που αποτέλεσαν θεμέλιοι λίθοι της λογοτεχνικής μου δημιουργίας. Με ορίζουν ακόμα τα  θαύματα και το φως αυτής της πόλης. Περίτρανη απόδειξη το  μυθιστόρημά μου «Μην περάσεις το ποτάμι», όπου ο μύθος του διαδραματίζεται στα  Τρίκαλα. Αισθάνομαι  «κληρονόμος» των θησαυρών του Τσιτσάνη, Καλδάρα, Βίρβου, Κολοκοτρώνη, Μητροπάνου, Ν.Παππά. Τους αναζητώ, τους αφουγκράζομαι  αυτούς τους συμπατριώτες μου, καθώς και τη γνήσια δημοτική παράδοση του τόπου μου. Όλα τα σημάδια της καταγωγής μου χύθηκαν στην λογοτεχνική μου φλέβα,  κι από  νωρίς μου έδειξαν τον τρόπο να βλέπω, να αισθάνομαι, να γράφω!  Όσο θα έχω την ικανότητα ν’ ακουμπάω την ψυχή μου στις λέξεις και τις νότες, θα με εμπνέει, και πάντα θα βρίσκω το δρόμο για το «νόστιμον ήμαρ».

-Δουλεύετε κάτι καινούριο;

–Αυτήν την περίοδο ετοιμάζω (ήδη, είμαστε στους θαλάμους εγγραφής) τη δεύτερη  δισκογραφική μου εργασία με μελοποιημένους στίχους μου από πολύ αξιόλογους  συνθέτες και ερμηνευτές. Επιτρέψτε μου να μην ανακοινώσω τα ονόματά τους, γιατί δεν έχει αποπερατωθεί το  cd. Θα κυκλοφορήσει σε λίγους μήνες. Παράλληλα, δουλεύω  ένα κείμενο για λαϊκό ορατόριο  που θα δημιουργήσει  ένας σύγχρονος  ταλαντούχος μελωδός.

Σχετικά με την Βέρα Πέτσα-Βασιλείου

Η Βέρα Πέτσα-Βασιλείου γεννήθηκε στο χωριό Αγ.Τριάδα Καλαμπάκας και μεγάλωσε στα Τρίκαλα μέχρι τα εφηβικά της χρόνια. Οι σπουδές της και ο διορισμός της στο Δημόσιο, την κράτησαν στην Αθήνα.

Στα Γράμματα εμφανίστηκε το 2006 με το μυθιστόρημα «Μην περάσεις το ποτάμι» εκδ. ΚΨΜ, για το οποίο έλαβε βραβείο πρωτοεμφανιζόμενης μυθιστοριογράφου από τον Διεθνή Πολιτιστικό Οργανισμό «Το Καφενείο των Ιδεών». Το 2011 κυκλοφορήθηκε η πρώτη της ποιητική συλλογή «Σαράντα μίλια σιωπή» από τις εκδόσεις Ιωλκός. Το 2015  οι εκδ.Μετρονόμος κυκλοφορούν την ποιητική της συλλογή «βορεινό παράθυρο» με ένθετο ψηφιακό δίσκο μελοποιημένης ποίησης και στίχων της από σπουδαίους Έλληνες  συνθέτες και ερμηνευτές. Εξαντλήθηκε και έκανε δεύτερη έκδοση το 2018.

Θήτευσε στην ελληνική ραδιοφωνία (Δίαυλος 10, Ράδιο Υγεία-Οικολογία, κ.ά.) με παραγωγές εκπομπών λόγου και μουσικής.  Συνεργάζεται με έντυπα και ηλεκτρονικά λογοτεχνικά περιοδικά στα οποία κατά καιρούς δημοσιεύονται  έργα της.

Πρόσφατα απέσπασε το δεύτερο ποιητικό βραβείο από την ΠΕΛ στους Δελφικούς Ποιητικούς Αγώνες. Είναι μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών.