Ο Παραθεριστής μας ωθεί να ζήσουμε κάθε μας μέρα στο φως-“Εμείς οι ίδιοι μπορούμε να αλλάξουμε τη ζωή μας” αναφέρει ο Γιώργος Τζιτζικάκης

Ο Παραθεριστής είναι οργισμένος και προκλητικός. Νιώθει ηττημένος και μόνος. Ενίοτε αγαπά τα πάντα και άλλοτε τα αποστρέφεται. Παραθερίζει σε ένα ελληνικό νησί, παρατηρεί τους γύρω του, συναναστρέφεται και συγκρούεται με ήρωες που του προκαλούν εντύπωση, ρισκάρει να μιλήσει για όσα άλλοι δεν μιλούν, και νιώθει ένας παρίας, ένας αταίριαστος άνθρωπος με τη σύγχρονη πραγματικότητα. Κατ’ ουσίαν, ο Παραθεριστής είσαι εσύ! Εσύ που συναναστρέφεσαι άλλους προσπαθώντας να τους καταλάβεις και εκείνοι που επιχειρούν να κάνουν το ίδιο μαζί σου. Εσύ που το μυαλό σου καταγράφει όσα εισπράττει από την κοινωνία γύρω σου και έρχονται μέρες τις οποίες νιώθεις κομμάτι της, ενώ άλλες δεν ταιριάζεις με τίποτα μαζί της.

Συνέντευξη στη Βιβή Μαργαρίτη

Ο Παραθεριστής εξιστορεί την ιστορία του για συγκεκριμένο λόγο. Η καταγραφή του αποτελεί ένα πρότυπο θεραπευτικό πείραμα που συστήθηκε στον συγγραφέα από ψυχιάτρους και ψυχολόγους προς απόσπαση της σκέψης από στρεσογόνες, καταθλιπτικές και αυτοκτονικές τάσεις. Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα του Γιώργου Τζιτζικάκη (εκδόσεις KAKTOS) βασισμένο σε πραγματικές εμπειρίες και ταυτόχρονα ένα τραχύ εγχειρίδιο του ευ ζην, που μιλά για την αναζήτηση της ουσίας της ζωής, τη δράση αντί της παραίτησης, την επιφάνεια των διαπροσωπικών σχέσεων, την εξάλειψη των ταμπού, την αποδοχή του εαυτού μας και την αποτύπωση της τρέλας ως ένα ακόμη πρόσωπο του στρες που μαστίζει τις ζωές όλων μας.

«Ο Παραθεριστής επιχειρεί μια αποτύπωση της σημερινής κοινωνίας διακρίνοντας ως βάση της το γεγονός της προσωπικής παραίτησης του καθενός που επέρχεται μέσω της υποχώρησης και των φόβων μας που ουσιαστικά λιμνάζουν τη ζωή μας σε έναν βούρκο θλίψης» θα μου πει ο κ. Τζιτζικάκης στην πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση που είχαμε με αφορμή το βιβλίο του.

ΕΡ: Παραθεριστής… Μπορείτε να μας μιλήσετε για την υπόθεση του βιβλίου σας;

ΑΠ: Μυθιστορηματικά ο ήρωας τοποθετείται σε ένα ελληνικό νησί όπου παραθερίζοντας θα βιώσει δεκάδες αλλόκοτα συμβάντα (γνωριμίες, τσακωμούς, σχέσεις της μιας βραδιάς και άλλα), ετούτο όμως αποτελεί μονάχα το «ένδυμα» για μια πορεία με δεκάδες προεκτάσεις και μηνύματα κρυμμένα πίσω από τις γραμμές του έργου. Ουσιαστικά, μέσα από τις σκέψεις του Παραθεριστή, την αλληλεπίδρασή του με άλλους, την αναμόχλευση του παρελθόντος και το στρες που τον καταβάλλει, αναδύεται μια κρίση ταυτότητας η οποία μιλάει για τα χαμένα όνειρα και τους συμβιβασμούς. Ο Παραθεριστής επιχειρεί μια αποτύπωση της σημερινής κοινωνίας διακρίνοντας ως βάση της το γεγονός της προσωπικής παραίτησης του καθενός που επέρχεται μέσω της υποχώρησης και των φόβων μας που ουσιαστικά λιμνάζουν τη ζωή μας σε έναν βούρκο θλίψης.

ΕΡ: Ένα μυθιστόρημα autofiction;

ΑΠ: Πρόκειται τόσο για ένα μυθιστόρημα βασισμένο σε πραγματικές εμπειρίες όσο και για ένα εγχειρίδιο του ευ ζην αλλά όχι με την παραδοσιακή του έννοια –Κάνε αυτό ή πίστεψε εκείνο και θα αλλάξει η ζωή σου! Η ζωή είναι σκληρή, αρπακτική σε πολλές μορφές της και η καθημερινότητα δεν συγχωρεί και ούτε προσφέρει ευκαιρίες. Ετούτο, φυσικά, δεν σημαίνει πως οφείλουμε να γίνουμε θηρευτές, όμως ο Παραθεριστής, με την τραχύτητα της ιστορίας του, συμβουλεύει να μη γίνουμε ούτε θήραμα μέσω των συμβιβασμών που κάνουμε στη ζωή μας. Αποτελεί ένα πείραμα καταγραφής μιας σύγχρονης καθημερινότητας και η έννοια «autofiction» αφορά στο γεγονός πως δεν είναι ένα γέννημα φαντασίας αλλά αποτέλεσμα της προσωπικής πορείας μιας περιόδου της ζωής μου, των αληθινών καταστάσεων που έχω βιώσει και των ηρώων που τις έχουν βιώσει μαζί μου.

ΕΡ:   Γράψατε το βιβλίο σε μία πολύ δύσκολη προσωπική στιγμή από όσο γνωρίζω…

ΑΠ: Ισχύει. Κάποια στιγμή στη ζωή μου βρέθηκα αντιμέτωπος με πολύ σκληρές και απανωτές ήττες και εντέλει μια μέρα τις αποδέχτηκα ως τη σταθερή κατάσταση της ύπαρξής μου την οποία δεν μπορούσα να ανατρέψω. Έκανα λάθος, μέχρι όμως να γραπώσω ξανά τη δύναμή μου και να πιστέψω σε μένα, με είχε τυλίξει η κατάθλιψη και έκανα καθημερινά σκέψεις αυτοκτονίας. Η καταγραφή του Παραθεριστή, λοιπόν, αποτελεί ένα ψυχοθεραπευτικό πείραμα και τα κεφάλαιά του είναι αποτέλεσμα συζητήσεων με ψυχιάτρους και ψυχολόγους, που αποτυπώθηκαν στο χαρτί ώστε να αποσπαστεί η σκέψη μου από την μόνιμη παρουσία των αυτοκτονικού τέλματος στο οποίο είχα βρεθεί.

ΕΡ:  Η συγγραφή είναι ψυχοθεραπεία;

ΑΠ: Για εμένα προσωπικά ναι, είναι· στον Παραθεριστή, άλλωστε, βαστάτε την απόδειξη αυτής της δήλωσης, και το αναφέρω αυτό διότι κάποια χρόνια πριν που δεν ήμουν καν σε θέση να σας απαντήσω σε αυτές τις ερωτήσεις καθώς με είχε καταβάλει η παραίτηση. Επίσης ψυχοθεραπεία, όμως, είναι και το διάβασμα, οι φίλοι, ένας έρωτας, μια βόλτα, η μουσική, η θάλασσα και εν γένει η ζωή με όλη την απλότητα της ομορφιάς της που μέσα στα προβλήματά μας λησμονούμε να τη δούμε και να την εκτιμήσουμε.

ΕΡ:  Ο Παραθεριστής μας οδηγεί σε μία αναγνωστική αλληλεπίδραση με τον συγγραφέα;

ΑΠ: Όπως φαίνεται, είναι ένα βιβλίο που αγαπιέται από το κοινό, απασχολεί, διχάζει, συζητιέται και δεν αποτελεί αναμασημένη τροφή. Τολμώ να πω ότι κάποιους ίσως και να τους ξενίσει η αγριότητά του σε ορισμένες σκηνές και εκφράσεις, καθώς όμως είναι γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο, το κείμενο προσδίδει μια αμεσότητα στον αναγνώστη, τον τοποθετεί στη θέση του συμμέτοχου και όχι απλώς του παρατηρητή, με το ίδιο το έργο να αναζητά από εκείνον να σκεφτεί ξανά και ξανά τις θέσεις του στη ζωή και να αναθεωρήσει ή έστω να αναλογιστεί τη βαρύτητά τους. Κατά μία έννοια, το βιβλίο παρά το γεγονός πως έχει τυπωθεί, συνεχίζει να γράφεται μέσα από τις εντυπώσεις των αναγνωστών, τις ταυτίσεις, τις ενστάσεις και όλη τη συζήτηση που το συνοδεύει. Δεν είναι ένα φιλοσοφικό έργο διδαχής προς τους αναγνώστες και θεωρώ πως αυτή είναι και η επιτυχία του, το γεγονός δηλαδή πως είναι άμεσο και ταχύ, με τον Παραθεριστή να αποτελεί έναν τύπο που όλοι μας έχουμε γνωρίσει ή έχουμε κάνει τις σκέψεις του. Αν μη τι άλλο, μιλάει για τη νίκη της ζωής έναντι της παραίτησης, για την επιλογή στην ευτυχία και όχι τη θλίψη, για τη δράση, το ρίσκο και όχι τον συμβιβασμό.

ΕΡ: Στο βιβλίο σας μιλάτε ουσιαστικά για το στρες που μαστίζει τη ζωή μας και την κατάθλιψη των ημερών μας;

ΑΠ: Ναι, το στρες ήταν πρωταρχικά εκείνο που μέσα από κρίσεις πανικού με οδήγησε στο να χάσω ένα κομμάτι της ομιλίας μου, της ροής των σκέψεών μου, τον έλεγχο των συναισθημάτων μου και κατόπιν στην καθολική κατάρρευσή μου που με έφερε αντιμέτωπο με τη μόνιμη σκέψη της αυτοκτονίας. Εκεί χρειάστηκε να βουτήξω στο παρελθόν μου και να βρω τα κομμάτια εκείνα που με πονούσαν ή με ενδυνάμωναν ώστε να ρίξω λίγο καύσιμο στη μηχανή που λέγεται «Ελπίδα». Αυτό που πέρασα εγώ δεν διαφέρει από αυτό που περνάει πολύς κόσμος στις μέρες μας και αυτό θέλησα να αποτυπώσω μέσα στον Παραθεριστή. Ορισμένοι μάλιστα, τη θλίψη τους δεν την έχουν καν αντιληφθεί, την αποφεύγουν ή την καμουφλάρουν με φαιδρές τεχνικές, όπως π.χ. η ωραιοποίηση της εικόνας τους μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και η αποφυγή της αλήθειας τους φοβούμενοι πως δεν θα γίνουν αποδεκτοί. Κάτι τέτοιο, όπως καταλαβαίνετε, απλώς παρατείνει τη θλίψη με την οποία ούτως ή άλλως θα αναμετρηθούμε κάμποσες φορές στη ζωή μας. Φυσικά, δεν ζω σε κάποιο βουνό μαζί με τον Βούδα ώστε να πιστεύω ότι αν θελήσεις όλα να σου πάνε καλά θα σου πάνε, όμως έχοντας διανύσει πολλά χρόνια μέσα στη θλίψη διατηρώντας την πίστη πως δεν αξίζω, κάποτε ο ίδιος μου ο εαυτός επαναστάτησε και μου είπε: «Αρκετά! Τώρα ζήσε!» Το αποτέλεσμα αυτής της ιαματικής καταγραφής είναι ο Παραθεριστής και χαίρομαι που εισπράττει αγάπη από τους αναγνώστες, οι οποίοι διαπιστώνουν ότι είναι ένα βιβλίο που μιλάει απολύτως για εκείνους και τη ζωή τους, αποτυπώνοντας πολλές από τις σκέψεις που έχουν κάνει και οι ίδιοι.

ΕΡ: Ποιος είναι ο στόχος του βιβλίου σας;

ΑΠ: Ο στόχος του βιβλίου είναι να μιλήσει για μια εμπειρία που καταγράφηκε και μέσω αυτής να ταυτιστεί ο αναγνώστης και να πει: «Αυτός εδώ ο τύπος ζορίστηκε, έχασε τον έλεγχο του εαυτού του, τρελάθηκε και παραλίγο να αυτοκτονήσει. Εφόσον τα κατάφερε αυτός, γιατί όχι κι εγώ;» Ουσιαστικά ο Παραθεριστής θέλει να αγγίξει (είτε αγκαλιάζοντας είτε σπρώχνοντας λίγο) τον συνάνθρωπο και να τον ωθήσει να ζήσει την κάθε μέρα του στο φως και όχι στη μαυρίλα. Αν, λοιπόν, έστω και ένας αναγνώστης διαβάσει τον Παραθεριστή και καταφέρει να παραμερίσει το παθητικό κομμάτι στην ύπαρξή του ώστε να ζήσει όπως του αξίζει, τότε θα θεωρήσω πως άξιζε που αυτό το βιβλίο κυκλοφόρησε και διαβάστηκε.

ΕΡ:  Τελικά για όσα βιώνουμε φταίμε οι ίδιοι κι όχι οι άλλοι;

ΑΠ: Διαβάζοντας την ερώτησή σας, από τη μία χαμογελώ σκεπτόμενος: Είναι δυνατόν να κατηγορούμε τους άλλους για όσα βιώνουμε ή επιλέγουμε εμείς; Από την άλλη θλίβομαι διότι κατανοώ ότι σε πολλές περιπτώσεις γουβιάζουμε στην παραίτηση και σε ένα βόλεμα (ακόμη κι αν αυτό μας πονάει βιαίως, με σωματική, λεκτική και ψυχολογική πίεση που σίγουρα δεν μας αξίζει) πιστεύοντας ότι γινόμαστε έρμαια των πράξεων των άλλων. ΌΧΙ! Μια τέτοια στάση ζωής συνομολογεί μονάχα σε μία αλήθεια που αργά ή γρήγορα θα συγκρουστεί μαζί μας: Εμείς οι ίδιοι είμαστε εκείνοι που θέλουμε και μπορούμε να αλλάξουμε τη ζωή μας. Αν δεν θέλουμε να αλλάξουμε τη ζωή μας είναι γιατί φοβόμαστε την αλλαγή και ότι δεν θα τα καταφέρουμε, οπότε επιλέγουμε την ασφαλή επιλογή της παραίτησης και της μετριότητας. Στις περισσότερες των περιπτώσεων, εκείνο που αρκεί για να αλλάξεις είναι να αγαπήσεις τον εαυτό σου και να ξεπεράσεις τον φόβο της μοναξιάς και της απόρριψης (διότι όταν κάνεις την επανάστασή σου είναι λογικό αυτό να μην αρέσει σε πολλούς που δεν τους εξυπηρετεί)· ωστόσο σε κάθε περίπτωση που θα το πάρεις απόφαση να σταθείς στα πόδια σου, θα ανακαλύψεις έναν άλλον εαυτό σου γεμάτο δύναμη που απλώς σε περίμενε για να ξυπνήσεις, να διεκδικήσεις όσα επιθυμείς και να ζήσεις όπως θες και όπως σου αξίζει –άλλωστε, έχουμε μόνο μία διαδρομή ζωής, μα συνεχώς το λησμονούμε αυτό.


ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ: 

Ο Γεώργιος Ελ. Τζιτζικάκης γεννήθηκε το 1981, ζει στην Αθήνα και κατάγεται από τα Χανιά. Έχει σπουδάσει Διοίκηση Επιχειρήσεων και Δημόσιες Σχέσεις, από το 2008 κατέχει τον τίτλο του Reiki Therapist of Usui System of Natural Healing, και έχει δραστηριοποιηθεί επαγγελματικά στον χώρο της Καλλιτεχνικής Βιβλιοδεσίας.

Η ενασχόλησή του με τη συγγραφή ξεκινά από τα εφηβικά του χρόνια. Στα δεκαεπτά του κερδίζει βραβείο από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών για το διήγημά του «Ο Ζητιάνος» και εκδίδεται το πρώτο του βιβλίο με τίτλο «Σιωπή… η δυνατότερη κραυγή…» Έκτοτε, έχει γράψει μυθιστορήματα, συλλογές διηγημάτων, θεατρικά έργα, παραμύθια και στίχους για τραγούδια. Συνεργάζεται με εκδοτικούς οίκους της Ελλάδας ως αξιολογητής κειμένων και σύμβουλος εκδόσεων και αρθρογραφεί για θέματα που αφορούν στη λογοτεχνία, τη μουσική και το θέατρο, ενώ επί σειρά ετών έχει ασχοληθεί με την παραγωγή μουσικών εκπομπών στο ραδιόφωνο.

Το 2015 και 2016, τα μυθιστορήματα «Τ’ αηδονιού το δάκρυ» και «Ένα δράμι δύναμης» ψηφίστηκαν από τους αναγνώστες στα Βραβεία Βιβλίου Public και κατέκτησαν το καθένα από μια θέση ανάμεσα στα δέκα επικρατέστερα στις κατηγορίες «Ελληνικό Μυθιστόρημα» και «Ηρωίδα Έμπνευση».

Ο «Παραθεριστής» είναι το όγδοο βιβλίο του συγγραφέα και αποτελεί ένα auto-fiction μυθιστόρημα, βασισμένο σε πραγματικές εμπειρίες, η καταγραφή του οποίου αποτέλεσε για τον ίδιο ένα πρότυπο θεραπευτικό πείραμα.