Ποια τρόφιμα μπορούν να ελέγξουν τα μη-κινητικά συμπτώματά τους, ποια μπορεί να επηρεάσουν τα φάρμακά τους.
Η νόσος του Πάρκινσον είναι μία νευροεκφυλιστική διαταραχή που προσβάλλει τα νευρικά κύτταρα (νευρώνες) του εγκεφάλου. Προκαλεί κινητικά και μη-κινητικά συμπτώματα, όπως διαταραχές ύπνου, κατάθλιψη, αργές κινήσεις και τρόμο (τρέμουλο). Αν και δεν μπορεί να ιαθεί, υπάρχουν πολλές θεραπείες που μπορούν να βοηθήσουν τους ασθενείς να την διαχειριστούν αποτελεσματικά.
Η προσεγμένη διατροφή επίσης μπορεί να βοηθήσει σημαντικά τους ασθενείς, καθώς μπορεί να επηρεάσει πολλά από τα συμπτώματά τους (π.χ. δυσκοιλιότητα). Επιπλέον, πρέπει να προσέχουν ορισμένα τρόφιμα για να μην επηρεαστεί η αποτελεσματικότητα ορισμένων φαρμάκων που παίρνουν (π.χ. λεβοντόπα).
Είναι επίσης σημαντικό να προσέχουν τις ποσότητες του φαγητού που καταναλώνουν, διότι ορισμένα συμπτώματα μειώνουν την όρεξη γι’ αυτό. Πρέπει επίσης να γνωρίζουν ότι κάποια φάρμακα μπορεί να τους ωθούν στις ανθυγιεινές λιχουδιές.
«Ο γενικός κανόνας είναι να ακολουθούν μία δίαιτα ωφέλιμη για την καρδιαγγειακή υγεία», αναφέρει η διαιτολόγος Dr. Nancy Oliveira, από τον ακαδημαϊκό νοσηλευτικό όμιλο Mass General Brigham, στη Βοστώνη. «Η διατροφή αυτή συμβάλλει στην υγεία των αιμοφόρων αγγείων, με αποτέλεσμα να εξασφαλίζει καλή αιμάτωση του εγκεφάλου».
Πολλές φυτικές ίνες
Μία δίαιτα «φιλική» για την καρδιά περιέχει πολλές φυτικές ίνες. Οι ασθενείς με νόσο του Πάρκινσον τις χρειάζονται για να καταπολεμούν τη δυσκοιλιότητα από την οποία συχνά πάσχουν. Η δυσκοιλιότητα δεν είναι μόνο δυσάρεστη. Μπορεί να επιβραδύνει την απορρόφηση των φαρμάκων για τη νόσο (π.χ. της λεβοντόπα) και να μειώσει την αποτελεσματικότητά τους.
Επιπλέον είναι πολύ επίμονη. Συχνά εμφανίζεται χρόνια πριν εκδηλωθούν τα πρώτα κινητικά συμπτώματα (π.χ. αργές κινήσεις) του Πάρκινσον και επιμένει στη διάρκειά του. Γι’ αυτό τον λόγο η αντιμετώπισή της πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για τους ασθενείς.
Η Dr. Oliveira συνιστά καθημερινή κατανάλωση ποικιλίας τροφίμων με πολλές φυτικές ίνες, όπως:
- Λαχανικά
- Ολόκληρα φρούτα με τη φλούδα
- Όσπρια
- Ξηροί καρποί
- Δημητριακά ολικής αλέσεως (π.χ. μαύρο ψωμί, καφέ ρύζι, ζυμαρικά ολικής)
Άφθονο νερό
Οι ασθενείς χρειάζονται επίσης άφθονο νερό καθημερινά. Η επαρκής κατανάλωση είναι απαραίτητη για πρόληψη (και) της δυσκοιλιότητας. Στα υγρά που καταναλώνουμε καθημερινά συμπεριλαμβάνονται πολλά τρόφιμα και ροφήματα (νερό βρύσης και μεταλλικό, τσάι, καφές, αναψυκτικά, σούπες, φρούτα, γάλα κ.λπ.).
Ωστόσο οι μεγάλες ποσότητες από ροφήματα που περιέχουν καφεΐνη (καφές, τσάι, ενεργειακά ποτά κ.λπ.) ασκούν διουρητική δράση. Επομένως αυξάνουν τον κίνδυνο αφυδάτωσης.
Ιδανικά οι ασθενείς με νόσο του Πάρκινσον πρέπει να πίνουν 6 ποτήρια νερό την ημέρα, εάν δεν κάνει ζέστη. Ειδάλλως χρειάζονται 8. Οι ποσότητες αυτές είναι απαραίτητες για καλή απορρόφηση των φαρμάκων τους και ρύθμιση της υπέρτασης και άλλων συμπτωμάτων που έχουν.
Ωστόσο πολλοί πάσχοντες δεν ενυδατώνουν καλά τον οργανισμό τους, επειδή έχουν χάσει την αίσθηση της δίψας ή/και τον έλεγχο της ουροδόχου κύστης τους. Η δίψα όμως εκδηλώνεται όταν ήδη έχει αφυδατωθεί λίγο ο οργανισμός. Επομένως πρέπει να πίνουν νερό πριν διψάσουν.
Αρκετές (αλλά όχι υπερβολικές) πρωτεΐνες
Οι ασθενείς με νόσο του Πάρκινσον πρέπει να τρώνε καθημερινά επαρκείς ποσότητες πρωτεϊνών. Ωστόσο πρέπει να αποφεύγουν την υπερκατανάλωση διότι μπορεί να επηρεάσει την απορρόφηση του φαρμάκου λεβοντόπα και να μειώσει την αποτελεσματικότητά του.
Η Dr. Oliveira λέει πως συνιστώνται τουλάχιστον 0,8 γραμμάρια πρωτεϊνών ανά κιλό σωματικού βάρους. Αν δηλαδή ένας ασθενής ζυγίζει 70 κιλά, χρειάζεται τουλάχιστον 56 γραμμάρια πρωτεΐνης την ημέρα.
Αυτές όμως δεν πρέπει να προέρχονται μόνο από ζωικής προελεύσεως τρόφιμα. Και πολλά φυτικής (π.χ. τα όσπρια, οι ξηροί καρποί) είναι καλές πηγές πρωτεϊνών. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι ένα μεγάλο αυγό παρέχει 6,3 γραμμάρια πρωτεΐνης και 100 γραμμάρια φακές παρέχουν 9 γραμμάρια πρωτεΐνης.
Προσέξτε την ώρα της κατανάλωσης, αν παίρνετε το φάρμακο λεβοντόπα, συνιστά η Dr. Oliveira. Δεν πρέπει να τρώτε πρωτεΐνες την ώρα που πρέπει να το λάβετε, διότι μειώνουν την αποτελεσματικότητά του. Να παίρνετε το φάρμακο τουλάχιστον 1 ώρα πριν καταναλώσετε πρωτεΐνες, λέει.
Προβιοτικά τρόφιμα
Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι ορισμένα προβιοτικά μπορεί να συμβάλλουν στην καταπράϋνση ορισμένων μη-κινητικών συμπτωμάτων που προκαλεί η νόσος του Πάρκινσον. Τέτοια συμπτώματα είναι:
- Η δυσκοιλιότητα και άλλα γαστρεντερικά ενοχλήματα
- Οι διαταραχές του ύπνου
- Το άγχος
- Η κόπωση
Οι έρευνες είναι πολλά υποσχόμενες. Προς το παρόν, όμως, δεν έχουν περάσει από το ερευνητικό στάδιο στην εισαγωγή στις κατευθυντήριες οδηγίες για τους ασθενείς, αναφέρουν γιατροί από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες (UCLA).
Η Dr. Oliveira όμως τονίζει όπως κοινά τρόφιμα που περιέχουν ωφέλιμα βακτήρια μπορεί να βελτιώσουν το μικροβίωμα του εντέρου των ασθενών με νόσο Πάρκινσον. Τέτοια τρόφιμα είναι:
- Κεφίρ
- Κίμτσι
- Ξινολάχανο
- Γιαούρτι με προβιοτικά
Αν δεν τρώτε ήδη τέτοια τρόφιμα, συμβουλευθείτε τον γιατρό σας πριν τα εντάξετε στη διατροφή σας ή πριν τα πάρετε με τη μορφή διατροφικού συμπληρώματος, συνιστούν οι ειδικοί.
Τι να αποφεύγετε
Η νόσος του Πάρκινσον προκαλεί συχνά ορισμένα μη-κινητικά συμπτώματα που αλλάζουν τις διατροφικές συνήθειες των πασχόντων. Τέτοιου είδους συμπτώματα είναι, λ.χ., η απώλεια όσφρησης, η μείωση της γεύσης και η χρόνια δυσκοιλιότητα. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα συμπτώματα αυτά σχετίζονται με πιο ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες.
Τις διατροφικές συνήθειες των ασθενών μπορεί να επηρεάσουν και ορισμένα φάρμακα, ιδίως οι αγωνιστές ντοπαμίνης. Τα φάρμακα αυτά μειώνουν τον έλεγχο των παρορμήσεων, με συνέπεια να στρέφονται οι ασθενείς σε ανθυγιεινά τρόφιμα, πλούσια σε ζάχαρη και τρανς λιπαρά οξέα.
Τα τρόφιμα αυτά, όμως, δεν ωφελούν την υγεία σας. Αν, λοιπόν, έχετε νόσο του Πάρκινσον, προσπαθήστε να μειώσετε τα κορεσμένα λιπαρά και τα έτοιμα, υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα του εμπορίου. Προτιμότερο είναι να τρώτε φαγητό που θα μαγειρεύετε εσείς στο σπίτι με λίγο ελαιόλαδο.
Καλό είναι επίσης να αποφύγετε την υπερκατανάλωση αλκοόλ (όχι πάνω από 1 ποτό οι γυναίκες και 2 οι άνδρες την ημέρα). Ρωτήστε τον γιατρό σας αν επιτρέπεται να πίνετε αλκοόλ.
Βεβαιωθείτε ότι τρώτε αρκετό φαγητό
Η νόσος του Πάρκινσον μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στην επαρκή σίτιση των ασθενών και να οδηγήσει σε μείωση του σωματικού βάρους. Αυτό οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, κατά την Dr. Oliveira:
- Επιταχύνει τον μεταβολισμό και έτσι οι ασθενείς καίνε περισσότερες θερμίδες. Επομένως για να διατηρήσουν το βάρος τους, πρέπει να τρώνε λίγο περισσότερο φαγητό.
- Δημιουργεί πρόβλημα στη μάσηση και την κατάποση, επειδή επηρεάζει την κίνηση των μυών.
- Προκαλεί γρήγορα αίσθημα κορεσμού της πείνας, διότι οι μύες του στομάχου δεν μπορούν να προωθήσουν αποτελεσματικά το φαγητό προς το λεπτό έντερο.
- Κάνει τον ασθενή να νιώθει πολύ κουρασμένος για να φάει
Για να αντιμετωπίσετε αυτά τα προβλήματα, να τρώτε πιο μαλακά φαγητά και να πίνετε θρεπτικά smoothies. Να επιλέγετε επίσης συχνότερα σούπες και ζωμούς και να κάνετε μικρά και συχνά γεύματα.
Αν τα γεύματά σας περιέχουν αρκετές πρωτεΐνες και άλλα θρεπτικά συστατικά, θα βοηθηθείτε πολύ, καταλήγει η Dr. Oliveira.
Iatropedia.gr
