Οι φουστανελοφόροι της Ράξας: Μία ομάδα με κοινό σημείο αναφοράς την αγάπη για την ελληνική παράδοση

Ο Νίκος  Βερεντζιώτης, ο Παναγιώτης Ζορμπάς, ο Βασιλης Λισγάρης, ο  Γιώργος  Παπαβαγγέλης, ο Δημήτρης  Τατσιόπουλος κι ο Νίκος Ζουμπελούλης είναι οι έξι «φουστανελοφόροι της Ράξας» (με αυτό το όνομα μας συστήθηκαν και τους γνωρίσαμε)  που σίγουρα όλοι έχουμε προσέξει στις παρελάσεις, σε αγήματα κ.α. Είναι οι άνδρες που με τη φορεσιά, το στήσιμο και την επιβλητική τους εμφάνιση οδηγούν τη σκέψη μας πίσω στο χρόνο και προκαλούν συγκίνηση και θαυμασμό. Χρόνια τώρα τους παρακολουθώ μέσα από τις εμφανίσεις τους, σε παρελάσεις, επετείους κ.α., και τους αναζήτησα. Συναντηθήκαμε … στο καφέ Χαγιάτι στη Ράξα (που ανήκει στον Νίκο Βερεντζιώτη). Εκεί, στο χώρο όπου πριν από 16 χρόνια γεννήθηκε η ιδέα της δημιουργίας της ομάδας με κοινό σημείο αναφοράς την αγάπη για την ελληνική παράδοση… που άλλωστε είναι διάχυτη όπου κι αν πέσει η ματιά σου.

Της Βιβής Μαργαρίτη

Την ιδέα για τη δημιουργία της ομάδας έδωσε ο Νίκος Βερεντζιώτης που αποτελεί και την ψυχή της με συνοδοιπόρο τον Πάνο Ζορμπά. Αφορμή στάθηκε μία ταινία για το 1821. Από την ιδέα στην πράξη χρειαζόταν να γίνουν πολλά. Στόχος δεν ήταν να στήσουν έναν ακόμη πολιτιστικό σύλλογο ή να ιδρύσουν ένα χορευτικό τμήμα. Κάτι διαφορετικό είχαν στο μυαλό τους. Έμπνευσή τους αποτέλεσαν οι οπλαρχηγοί του 1821 και ξεκίνησαν έρευνα κι αναζήτηση των αντικειμένων της φορεσιάς τους. Μέσω συλλεκτών και δημοπρασιών εμπλούτισαν τη συλλογή τους, ολοκλήρωσαν κομμάτι, κομμάτι τη φορεσιά τους και μετά ξεκίνησε νέα έρευνα… για να ολοκληρώσουν τις φορεσιές με τα όπλα…

«Προαπαιτούμενα»

«Μπήκαν κάποια στάνταρ για  τη συμμετοχή σε αυτή την ομάδα. Όποιος ήθελε να γίνει μέλος έπρεπε να έχει μια συγκεκριμένη φορεσιά. Δεν θέλαμε φορεσιές χορευτικού, θέλαμε τις φορεσιές εκείνες που φορούσαν οι οπλαρχηγοί το 1821» μας λέει ο Νίκος Βερεντζιώτης.

Η ομάδα των Φουστανελοφόρων είναι το σύνολο, δεν είναι απλά η φορεσιά κι ό,τι συνοδευτικό υπάρχει. Είναι η έκφραση,  είναι το ύφος, είναι η όλη παρουσία τους.

Η ομάδα αποτελείται αποκλειστικά από 6 άτομα, προσφάτως προστέθηκε κι ο Βενιαμίν της ομάδας ο γιος του Νίκου, κι αυτό γιατί υπάρχουν συγκεκριμένα κριτήρια και στάνταρ για να εξασφαλίσουν την αρμονία στην ομάδα, όπως τονίζουν. «Είναι και θέμα λειτουργικότητας που μας εξασφαλίζει να ελισσόμαστε καλύτερα και να ανταποκρινόμαστε σωστά σε κάθε εκδήλωση που συμμετέχουμε» διευκρινίζουν.

Και μπορεί η ομάδα να έχει «label» με ονομασία… προέλευσης από τη Ράξα, εντούτοις σε αυτή συμμετέχει ένας Λαρισαίος, ο Νίκος Ζουμπελούλης, από την Χάλκη της Λάρισας. Ο ίδιος, επίσης παθιασμένος με την παράδοση, πληροφορήθηκε για  τη δράση της ομάδας από το διαδίκτυο,  έδειξε ενδιαφέρον,  κι αφού πέρασε από «τεστ», εντάχθηκε στην ομάδα.

«Η αλήθεια είναι ότι για να μπει κάποιος στην ομάδα πρέπει να περάσει πλέον πολλά «τεστ». Τα κριτήρια είναι αυστηρά.  Πρέπει να έχει την φορεσιά και να έχει το πάθος. Και οι έξι φοράμε τις ίδιες φορεσιές, αλλά ο καθένας έχει διαφορετική προσωπικότητα, έχει τα δικά του κειμήλια του ’21 κι ο ένας συμπληρώνει τον άλλο» μου διευκρινίζουν.

Οι φορεσιές

Στόχος των Φουστανελοφόρων είναι οι φορεσιές τους να είναι πιστά αντίγραφα των οπλαρχηγών του ’21. Επί πολλά χρόνια κάνουν έρευνα για να τις αποκτήσουν. «Να φανταστείς ότι έχουμε 18 χρόνια κι ακόμη δεν τελειώσαμε. Τώρα είμαστε στο επίπεδο των όπλων. Θέλουμε να φτιάξουμε ό,τι κορυφαίο υπάρχει» μου λένε.

Για τα μέλη της ομάδας η φορεσιά αποτελεί τη μικρή προσωπική περιουσία του καθενός.  «Ναι, η συλλογή μας, είναι η περιουσία μας. Φυσικά, δεν είμαστε πλούσιοι. Αποκτούμε τα κομμάτια ένα, ένα. Αναζητούμε όλα αυτά που χρειαζόμαστε για τις φορεσιές μας σε διάφορες αγορές και πολλές φορές μέσω συλλεκτών, σε δημοπρασίες στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό. Κάναμε μεγάλη έρευνα και μέχρι να δικτυωθούμε πέρασαν χρόνια» εξηγεί ο Νίκος.

Ακριβό… χόμπυ

Όπως αντιλαμβάνομαι για τους φουστανελοφόρους της Ράξας, για τους 6 αυτούς άντρες η ενασχόληση με την παράδοση είναι κάτι σαν… χόμπυ. «Κοίτα, κάθε άντρας έχει το χόμπι του.  Άλλος είναι κυνηγός, άλλος ασχολείται με τα αυτοκίνητα κ.α. Εμείς επιλέξαμε αυτό. Να σου εκμυστηρευτούμε όμως ότι για μας εκτός από χόμπι είναι και μια επένδυση. Αυτά τα κειμήλια του ’21 αποτελούν το χρηματιστήριο του 21ου αιώνα» μου εξηγούν.

«Το λέει η ψυχή μας»

Δεν μπορώ παρά να ρωτήσω τί νιώθουν όταν φορούν τις φουστανέλες… «Το να φοράς τη φουστανέλα, το  επίσημο ένδυμα των Ελλήνων, δεν είναι απλό πράγμα. Το να  ακούς τον εθνικό ύμνο σίγουρα σε συγκινεί. Ό,τι κάνουμε το κάνουμε γιατί το λέει ψυχή μας. Γιατί το νιώθουμε.

«Έχετε δακρύσει ποτέ ή οι άντρες δεν κλαίνε;» τους ρωτώ… «Κλαίνε αλλά δεν το δείχνουν…  (χαμόγελα όλο υπονοούμενα)» απαντούν. Οι  ίδιοι έχουν αποτυπώσει στη μνήμη τους μία από τις σημαντικότερες στιγμές της πορείας της ομάδας. «Όταν συμμετείχαμε στην παρέλαση της 28ηςΟκτωβρίου στη Θεσσαλονίκη πριν λίγα χρόνια  (θα θυμάστε το περιστατικό όταν ήταν πρόεδρος της Δημοκρατίας ο Κάρολος Παπούλιας)  ήρθαν να μας σταματήσουν διαδηλωτές (ήταν τότε που ήταν συχνό φαινόμενο). Μπήκαν μπροστά μας για να μην παρελάσουμε και η παρέλαση διακόπηκε. Άρχισαν να φωνάζουν, να μας βρίζουν, να λένε διάφορα… Δεν θα ξεχάσουμε που ήρθε  να παρελάσει ένας άνθρωπος που είχε πολεμήσει το 1941. Ήταν αυτός που μπήκε μπροστά και ζήτησε από τους διαδηλωτές να επιτρέψουν να γίνει η παρέλαση. Έτσι άνοιξαν οι διαδηλωτές, βγήκαμε εμείς μπροστά,  ακολούθησε η παρέλευση κι από πίσω όλοι οι διαδηλωτές. Ήταν από τις πιο συγκινητικές στιγμές που έχουμε ζήσει» διηγούνται.

«Επίσης, νιώθουμε συγκίνηση σε εκδηλώσεις όπως είναι  μια απελευθέρωση ή κάτι παρόμοιο. Εδώ,  η απελευθέρωση της πόλης γιορτάζεται τον Αύγουστο και πολλοί ούτε καν το γνωρίζουν. Έχουμε πάει σε μέρη όπου η απελευθέρωση πραγματικά προκαλεί ρίγη συγκίνησης. ‘Η στο εξωτερικό μας έχουνε τύχει περιπτώσεις όπου οι Έλληνες έρχονται και μας αγκαλιάζουν και μας δείχνουνε το θαυμασμό τους.  Έχουμε ζήσει απίστευτες στιγμές. Να μας πετάνε ροδοπέταλα όπου περνάμε κ.α. Είναι δυνατόν να μη συγκινηθείς;  Ένα δάκρυ θα το σκάσεις, όσο σκληρός και να είσαι, όσο κι αν προσπαθείς να το κρύψεις. Μπορεί για κάποιους να είναι υπερβολή, όμως κάθε φορά που ακούμε  τον εθνικό ύμνο δακρύζουμε, μας πιάνουν ρίγη συγκίνησης» υπογραμμίζουν.

Στην Ελλάδα και το εξωτερικό

Η ομάδα των Φουστανελοφόρων της Ράξας όλα αυτά τα χρόνια έχει αποκτήσει φήμη που έχει ξεφύγει από τα στενά όρια του Νομού. Έχει μία παρουσία που την εκτιμούν όλοι. «Έχουμε πάει σε όλη την Ελλάδα, σε παρελάσεις και τιμητικά αγήματα. Για παράδειγμα εκπροσωπήσαμε το Νομό Τρικάλων  στην παρέλαση στη Θεσσαλονίκη, πήραμε μέρος στις εκδηλώσεις για την έξοδο του Μεσολογγίου, για την  απελευθέρωση της πόλης στα Ιωάννινα. Πήγαμε σε πολλά μέρη της χώρας με δικά μας έξοδα, αλλά πάντα σαν εκπρόσωποι του νομού Τρικάλων» με πληροφορούν.

Προσκλήσεις για συμμετοχή σε εκδηλώσεις έρχονται κι από το εξωτερικό. «Μας έχουν καλέσει στην Αμερική και στη Γερμανία που δεν μπορέσαμε να πάμε. Έχουμε πάει κυρίως στα Βαλκάνια (Σκόπια, Βουλγαρία, Ρουμανία κ.λπ)» αναφέρουν.

Δημοσιευμένο στην εφημερίδα ΕΡΕΥΝΑ