Οι αλήθειες και η ζωή ανήλικων παραβατών στο Ίδρυμα Βόλου
Μιλούν στη «Θ» για τη δεύτερη ευκαιρία που διεκδικούν στον έξω κόσμο
Μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή όλοι τη διεκδικούν και την αξίζουν. Πολλώ δεν μάλλον όταν πρόκειται για παιδιά, που ναρκωτικά, ληστείες και κλοπές «κοσμούν» το ποινικό τους μητρώο από τα δέκα τους χρόνια. Παιδιά που φιλοξενούνται στο ίδρυμα Αγωγής Ανηλίκων στο Βόλο, παιδιά που στα 14 χρόνια τους έγιναν γονείς, παιδιά που δεν δέχονται από κανέναν επισκεπτήριο, παιδιά που ζουν από τη συμπόνια των άλλων, παιδιά που το σκάνε τα βράδια για να «ρημάξουν» μηχανάκια, παιδιά που θέλουν να προχωρήσουν στη ζωή ή παιδιά που έχουν πρότυπα μεγαλο-εγκληματίες γιατί κανείς ποτέ δεν τους παρουσίασε κανένα άλλο, διαφορετικό πρότυπο.
Μια κοινωνία το Ίδρυμα, όπου οι εννέα έφηβοι που φιλοξενούνται σε αυτό ζουν μεν σε ένα ασφαλές περιβάλλον, που δεν τους παρέχει όμως κανένα ενδιαφέρον, καμία διέξοδο.
Εξαιρετικά ανησυχητικό είναι και το γεγονός πως οι περισσότεροι ανήλικοι έδειξαν να είναι πλήρως ιδρυματοποιημένοι. Η κατάσταση για τη χρονική περίοδο «μετά τη φυλακή» δε διαγράφεται καλύτερη, από τους ίδιους. Το στίγμα του αποφυλακισμένου, η έλλειψη υποστηρικτικού περιβάλλοντος, τα προβλήματα στέγης αλλά και τα χαμηλά επαγγελματικά εφόδια αποτελούν μερικούς μόνον παράγοντες αποθάρρυνσης.
Το περιβάλλον που τους προσφέρει στέγη, καλό φαγητό και εκπαίδευση στο σχολείο δεν παύει να είναι «φυλακή», που τα κρατά «δεμένα από τα χέρια και τα πόδια».
Η κοινότητα του Ιδρύματος τα έχει όλα και τίποτα. Τα παιδιά παρακολουθούν μαθήματα στο σχολείο που εφάπτεται με το Ίδρυμα και μόλις χτυπήσει το κουδούνι της λήξης σταματά κάθε δραστηριότητα. Ποιο παιδί θα μπορούσε να περάσει όλες τις υπόλοιπες ώρες της ζωής του χωρίς να κάνει απολύτως τίποτα μέχρι να ξημερώσει ξανά η ημέρα για την παρακολούθηση των μαθημάτων. Ποιο παιδί μπορεί να περνά τη ζωή του κοιτώντας τους τοίχους και να ζει σε νεκρό χρόνο…
Η αίθουσα εκδηλώσεων του Ιδρύματος είναι ζωγραφισμένη με τον παγκόσμιο χάρτη και χώρες που δεν θα δουν ποτέ. Διαθέτει δύο τραπέζια. Η μόνη διέξοδος για τα παιδιά είναι ο προαυλισμός το απόγευμα. Ορισμένα βλέπουν αυτές τις ώρες και ως έξοδο προς τον έξω κόσμο καθώς το σκάνε για να συλληφθούν σε λίγες ώρες , μετά από κλοπές. Όσοι είναι αποφασισμένοι να μην συνεχίσουν την παραβατικότητα βλέπουν τηλεόραση… Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, ο δρόμος για να ξεκινήσουν μια άλλη ζωή δεν έχει δείκτη. Ρολόι σταματημένο η ζωή, χωρίς ενδιαφέροντα.
Οι φύλακες του ιδρύματος δεν έχουν τον ρόλο του παιδαγωγού και τα παιδιά που φυλάνε, στα 16 χρόνια τους έχουν εμπειρίες που οι ίδιοι δεν θα ζήσουν ποτέ.
Κανένα παιδί δεν μας είπε πως θεωρεί αδικία τον εγκλεισμό του στο Ίδρυμα Ανηλίκων. Όλα έχουν επίγνωση των πράξεών τους. Παιδιά που είτε πήραν το «μάθημά» τους- χωρίς όμως να έχουν καμία υποστηρικτική δομή στη διάθεσή τους για να μηδενίσουν το κοντέρ και να ξεκινήσουν από την αρχή -και παιδιά που κινδυνεύουν μετά την έξοδό τους από το ίδρυμα να βρεθούν «καρφί» στον Κορυδαλλό.
Μέσα στις εγκαταστάσεις δεν υπάρχει ούτε γυμναστήριο. Από την ημέρα που ρημάχτηκε μετά από καυγά, η αίθουσα είναι κλειστή. Τα παιδιά έχουν πολλές φορές ξεσπάσματα. Τα σπάνε από τα νεύρα τους. Τζάμια, πόρτες, έπιπλα. Μαλώνουν πολλές φορές και μεταξύ τους, όπως συμβαίνει με τα παιδιά και στον… έξω κόσμο. Υπάρχουν παιδιά που επιδίδονται σε μπούλινγκ εις βάρος άλλων, που το σκάνε συνέχεια, που είναι αρχηγοί. Και παιδιά ήσυχα και αμίλητα, κλεισμένα στον εαυτό τους που έπρεπε να βρίσκονται σε κατ’ οίκον περιορισμό.
Υπάρχουν και παιδιά που τις ελεύθερες ώρες τους ασχολούνται με το ντεκουπάζ και κατασκευάζουν αντικείμενα. Μέχρι εκεί. Καμία άλλη προσλαμβάνουσα πέρα από το χόμπι στο οποίο οι καλλιτεχνικές επιδόσεις είναι άριστες.
Κανονικά το ίδρυμα έπρεπε να φιλοξενεί 20 παιδιά, αλλά το έχουνε σκάσει. Οι συνθήκες όμως διαβίωσης είναι τελείως διαφορετικές από τα προηγούμενα χρόνια όπου υπήρχε περίοδος που φιλοξενούνταν 60 ή και 80 παιδιά με αποτέλεσμα να κοιμούνται στα πατώματα.
«Θα φύγω τον Αύγουστο και θα κάνω μια κανονική δουλειά . Θα ψάξω. Τα ξένα λεφτά (από τις κλοπές) δεν τρώγονται εύκολα. Το έχω μετανιώσει» μας είπε ο 17χρονος Ρ. που συλλάβανε να διατηρεί μια μεγάλη αποθήκη με κλεμμένες μηχανές και τα ανταλλακτικά τους. Το σκάει συνεχώς από το ίδρυμα και είτε συλλαμβάνεται για κλοπές ή εμφανίζεται το πρωί στην πύλη. Κάποιες φορές εμφανίζεται και στην αστυνομία για να τους ενημερώσει πως δεν πρέπει να τον ψάχνουν και να τους διαβεβαιώσει πως δεν έκλεψε κανέναν…
«Δεν μας μιλά κανείς μετά το σχολείο, δεν έχουμε άλλες επαφές εκτός από αυτές μεταξύ μας. Υπάρχει βέβαια ένας αστυνομικός φύλακας που μας καταλαβαίνει και ασχολείται συνεχώς μαζί μας, μας μιλά. Όλοι έχουν τα δικά τους προβλήματα δεν ασχολούνται με μας».
Οι συζητήσεις μας περιστράφηκαν γύρω από τις συνθήκες διαβίωσης. Άλλωστε κανείς δεν θέλει να συζητά το παρελθόν ή την οικογενειακή κατάστασή του, εκτός από τον Δ, που μόλις βγει τον περιμένει η γυναίκα και τα δύο του παιδιά. Ηλικία 16, πατέρας από τα 14.
Ληστείες και κλοπές στο ποινικό του μητρώο. Ρούχα και παπούτσια αγοράζουν όταν τους δίνονται κάποια χρήματα, σπανίως, από τις οικογένειές τους. Ειδάλλως φορούν άρβυλα της φυλακής και ρούχα που βρίσκονται στις αποθήκες. Η εικόνα πάντως δείχνει προσεγμένα παιδιά και σε αυτό ευθύνεται το γεγονός ότι είναι ελάχιστα και οι εργαζόμενοι στο ίδρυμα μπορούν να εξυπηρετούν τις ανάγκες καθαριότητας.
Για τους περισσότερους είναι βαριές οι σκιές για τις οικογένειες στις οποίες δεν μπορούν να γυρίσουν. Το ερώτημα και για τα ίδια τα παιδιά είναι αναπάντητο, για το δρόμο τους μετά το ίδρυμα. Το ίδρυμα είναι «φυλακή» αλλά όταν ανοίξει η πύλη θα βρεθούν ξανά στο περιβάλλον που τους οδήγησε σε αυτό.
Την Πέμπτη παρουσιάστηκε στο ίδρυμα ένα βίντεο με το ερώτημα αν υπάρχει στην αληθινή ζωή μια δεύτερη ευκαιρία. Πρωταγωνιστής ένας έφηβος από της φυλακές Αυλώνα. Ένας έφηβος από τη Λιθουανία που βρέθηκε κρατούμενος στις φυλακές ανηλίκων μιας άγνωστης χώρας που δεν είχε ξαναδεί, ούτε μιλούσε τη γλώσσα της. Μπήκε στο δίλημμα αν θα μείνει στο κελί του παραιτημένος ή θα έβρισκε τρόπο να επαναπροσδιορίσει τη ζωή του. Στο σχολείο της φυλακής έμαθε ελληνικά, ανακάλυψε τα κρυμμένα ταλέντα του και θεωρείται σήμερα ένας από τους κορυφαίους του Πολυτεχνείου.
Τα παιδιά του ιδρύματος είδαν το φιλμ με τη ζωή ενός ανθρώπου που 3 χρόνια μέσα από τη φυλακή πάλευε να πετύχει αυτούς τους άπιαστους στόχους.
Καθώς η κάμερα αποτύπωνε την αγωνία ενός ανθρώπου να ξαναρχίσει τη ζωή του από την αρχή, η ίδια αγωνία αποτυπώθηκε και στα πρόσωπα ορισμένων παιδιών.
Σε καταδικάζει άραγε η φυλακή για πάντα ή γίνεται αφορμή και αφετηρία για μία νέα αρχή; Τα παιδιά μας απάντησαν πως στις περισσότερες των περιπτώσεων συμβαίνει το πρώτο, αλλά πολλά θέλουν να αποτελέσουν εξαίρεση.
πηγή :https://e-thessalia.gr/oi-alitheies-kai-i-zoi-anilikon-paravaton-sto-idryma-voloy-miloyn-sti-th-gia-ti-deyteri-eykairia-poy-diekdikoyn-ston-exo-kosmo/
