Χάρης Βαφόπουλος: «Τα κύματα της ψυχής πνίγουν περισσότερους από αυτά της θάλασσας»

Το βιβλίο του Χάρη Βαφόπουλου με τίτλο «Κύματα στη στεριά» αποτελεί ένα ζεστό, συγκινητικό και ιδιαίτερο μυθιστόρημα (εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ). Ένα βιβλίο όπου η μοίρα οδηγεί τους ανθρώπους, διεκδικεί τη ζωή τους, παίζει μαζί τους το παιχνίδι του κρυμμένου θησαυρού. Ο συγγραφέας επιχειρεί μία καταβύθιση ψυχής στον κόσμο της απόγνωσης και της αυτοτιμωρίας αναδεικνύοντας σύγχρονα κι ουσιαστικά θέματα που βασανίζουν τις ανθρώπινες ψυχές. «Τα κύματα της ψυχής πνίγουν περισσότερους από αυτά της θάλασσας. Αιώνες τώρα ο άνθρωπος δάμασε την ορμή τους και κατάκτησε κάθε γωνιά της γαλάζιας σφαίρας, όμως δε κατάφερε να βρει ούτε τον τρόπο να εξερευνήσει τα σκοτεινά λαγούμια εντός του ούτε τον τρόπο να εξέλθει από αυτά» θα μου απαντήσει ο ίδιος όταν τον ρωτώ εάν τα κύματα στη στεριά, αυτά, τα άγρια κύματα της ψυχής, είναι τα πραγματικά ανυπέρβλητα.

Συνέντευξη στη Βιβή Μαργαρίτη

-κ. Βαφόπουλε, μπορείτε να μας περιγράψετε εν συντομία την υπόθεση του νέου σας βιβλίου;

-Ο καπετάνιος Κωστής Δεληγιώργης αποφασίζει να σταματήσει τα θαλασσινά του ταξίδια αποδεχόμενος μια βρώμικη συναλλαγή με το αφεντικό του. Η εσκεμμένη βύθιση του πλοίου θα του δώσει το χρόνο για να απολαύσει τη ζωή με τη σύζυγο του πράγμα που κι εκείνη ζητούσε από καιρό, εξάλλου όλα φαίνονται τόσο εύκολα και προγραμματισμένα. Όμως το κακό συμβαίνει, ένας ναύτης χάνεται με αινιγματικό τρόπο στα αφρισμένα νερά του Ατλαντικού. Η επιστροφή του καπετάνιου στην πατρίδα τον γεμίζει με ενοχές, αποφασίζει να πάει στη Θεσσαλονίκη για να συλλυπηθεί τη σύζυγο του θανόντος· μόνο που αυτό το ταξίδι είναι ένα σχέδιο εξαφάνισης και μια προσπάθεια εξαγνισμού του. Όλοι τον αναζητούν απεγνωσμένα. Τελικά θα βρει την παρηγοριά και τη γαλήνη της ψυχής του στην καλύβα ενός βοσκού στον Παρνασσό. Θα πεισθεί να γυρίσει στην αγαπημένη του σύντροφο, όμως η περιπέτεια του δεν έχει τελειώσει  ακόμη.

-Κύματα στη στεριά; Αυτά, τα άγρια κύματα της ψυχής, είναι τα πραγματικά ανυπέρβλητα;

Τα κύματα της ψυχής πνίγουν περισσότερους από αυτά της θάλασσας. Αιώνες τώρα ο άνθρωπος δάμασε την ορμή τους και κατάκτησε κάθε γωνιά της γαλάζιας σφαίρας, όμως δε κατάφερε να βρει ούτε τον τρόπο να εξερευνήσει τα σκοτεινά λαγούμια εντός του ούτε τον τρόπο να εξέλθει από αυτά.

-Πυρ, γυνή και θάλασσα;

-Ο Μένανδρος προσδιόρισε το τρίπτυχο των δεινών ενός ανθρώπου και ανδρός φυσικά. Ο Όσκαρ Γουάιλντ είχε αναρωτηθεί για την ορθότητα του χαρακτηρισμού, ισχυρό και ασθενές φύλο. Οι Εκκλησιάζουσες του Αριστοφάνη επίσης. Οπότε χρησιμοποίησα αυτή την ρήση του με φιλοσοφική διάθεση, χωρίς εμπάθεια προς το γυναικείο φύλο που θαυμάζω και επειδή εξυπηρετούσε την πλοκή της ιστορίας μου.

-Η ζωή δεν σταματά στα όνειρα;

Η ζωή και τα όνειρα είναι δύο φιλαράκια που βαδίζουν μαζί. Τα όνειρα είναι οι προμήθειες που θα μας εξασφαλίσουν τα αναγκαία στο μακρινό ταξίδι με προορισμό την ευτυχία μας. Αυτά μας στηρίζουν στην περιπλάνηση μας και στα αδιέξοδα της ανθρώπινης υπόστασης μας.

-Κατάθλιψη… Δαίμονας; Σαράκι που τρώει την ψυχή;

Η κάθε κάμαρα κρύβει λίγη ή πολλή από αυτή τη μάστιγα της εποχής μας καθώς λένε. Δαίμονα θα μπορούσαμε κάλλιστα να την ονομάσουμε, αφού η λέξη σημαίνει (Δαήμων= σοφός) και αρκετοί διατείνονται πως είναι μια ασθένεια της πολλής σκέψης και της τεμπελιάς του σώματος θα έλεγα από μεριά μου. Είναι ένα θηρίο που ξεπροβάλει από ένα βάλτο και σε τραβά μαζί του στο λασπωμένο πυθμένα. Έτσι θεωρώ πως είναι και η κατάθλιψη ένα τρομακτικό παραμυθάκι των γιαγιάδων μας.

-Διαβάζοντάς το έχω την εντύπωση ότι το βιβλίο αυτό αποτελεί μία καταβύθιση ψυχής στον κόσμο της απόγνωσης, της αυτομαστίγωσης και της αυτοτιμωρίας. Είναι έτσι;

-Είναι όντως αυτή η πρόθεση μου, να μπω στα κατάβαθα της ψυχής και να προσπαθήσω να βρω απαντήσεις στις φοβίες, τις ανασφάλειες, “τα θέλω” και γενικά κάθε τι που σκιάζει μια ήρεμη και ευτυχισμένη ζωή. Είναι μια δύσκολη ενδοσκόπηση, συνάμα μια προκλητική διαδικασία που πάντα δημιουργεί νέα ερωτήματα. Πάντα υπήρξα ανήσυχο πνεύμα με όλες τις δυστυχίες που κουβαλά αυτή η υπερδιέγερση του νου.

-Στόχος σας ήταν να ασχοληθείτε με ουσιαστικά θέματα που βασανίζουν τον σύγχρονο άνθρωπο;

Σκοπός μου είναι να φιλοσοφώ πάνω σε θεμελιώδη ερωτήματα της ζωής των ανθρώπων· να ψάχνω το γιατί των πράξεων μας προς την ολοκλήρωση, όσο αίολη και δαιδαλώδης μπορεί να είναι αυτή η προσπάθεια τις περισσότερες φορές. Πιστεύω να βρω κι άλλους συνοδοιπόρους, επιθεωρητές Πουαρώ, στο λογοτεχνικό μου ταξίδι.


Από το οπισθόφυλλο

Η μοίρα οδηγεί τους ανθρώπους, διεκδικεί τη ζωή τους, παίζει μαζί τους το παιχνίδι του κρυμμένου θησαυρού. Ο πλοίαρχος Κωστής Δεληγιώργης πλέει στα σκοτεινά νερά του Ατλαντικού. Μετά το ναυάγιο του πλοίου του παλεύει με τα άγρια κύματα της ψυχής του και εξαφανίζεται στα βουνά της Ελλάδας κάνοντας ένα οδοιπορικό εξαγνισμού. Όσοι τον αγαπούν θέλουν να ακολουθήσουν την αγωνιώδη πορεία του, που σκοπό έχει να ξαναβρεί τον εαυτό του.

Στο τελευταίο του καταφύγιο στους Δελφούς θα γνωρίσει έναν σκληροτράχηλο, θυμόσοφο βοσκό. Μαζί του θα αναψηλαφήσει το παρελθόν του και θα καταστρώσει τα μελλοντικά σχέδιά του. Όμως τίποτα δεν έχει τελειώσει ακόμα. Τα δαιμόνια που τον κυνηγούν πλησιάζουν στο καλύβι του μέσα στο δάσος και τα απειλητικά σύννεφα του Παρνασσού σκιάζουν το μονοπάτι της ευτυχίας του. Θα επιστρέψει ποτέ στη γαλήνη της οικογένειάς του και στην αγαπημένη του Ξένια;


Σχετικά με τον συγγραφέα

Ο Χάρης Βαφόπουλος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Είναι απόφοιτος της Σχολής Δομικών Έργων. Έχει εκδώσει δύο βιβλία: Σε δέκα χρόνια (2013) και Ο υφυπουργός (2014). Έχει επίσης δημοσιεύσει διηγήματα σε περιοδικά και έχει βραβευτεί σε διαγωνισμούς ποίησης και διηγήματος.