Βιώνει μία περίοδο πένθους, όπως άλλωστε συμβαίνει με όλες τις απώλειες, περνώντας επίσης μέσα από τα στάδια πένθους.
Η γυναίκα αυτή λοιπόν πενθεί τον πρόωρο χαμό του μωρού της, ένα μωρό μάλιστα που δεν πρόλαβε να γνωρίσει, να αγκαλιάσει, να μυρίσει, να το νιώσει με τις αισθήσεις και την καρδιά της. Και σα να μην φτάνει αυτό, βιώνει και άλλη μία απώλεια παράλληλα, με την πιθανή απειλή της ίδιας της ζωής, της δικής της και όλων όσων αγαπάει, λόγω του κορωνοϊού. Καταλαβαίνουμε λοιπόν πόσο πιο δύσκολο είναι για αυτήν την γυναίκα να βρει και πάλι την ψυχική της ισορροπία.
Και πώς να την βρει όταν όλη η υφήλιος φαίνεται να την χάνει με ένα πρωτόγνωρο ιό που απειλεί όλα όσα ξέραμε ως δεδομένα! Και πόσο μάλλον, όταν αυτή η γυναίκα είναι και λίγο πιο προχωρημένης ηλικίας όπου οι πιθανότητες να αποκτήσει παιδί στενεύουν όλο και περισσότερο… Πόσο πιο δύσκολο είναι όταν έχει βιώσει ήδη πολλές απώλειες-τραύματα στη ζωή της και έχει έναν βεβαρυμμένο ψυχισμό όσον αφορά το πένθος ή όταν δεν έχει έρθει αντιμέτωπη με την απώλεια και της συμβαίνει πρώτη φορά με αυτό τον τρόπο…
Η γυναίκα αυτή χρειάζεται ψυχική στήριξη για να ξεπεράσει το χαμό αυτόν. Και όταν μιλάμε για στήριξη, εννοούμε με οποιονδήποτε τρόπο. Βέβαια, το συγγενικό της περιβάλλον στη συγκεκριμένη στιγμή λόγω lockdown δεν είναι διαθέσιμο με την πραγματική παρουσία, μπορεί όμως να έρθει σε επαφή μέσα από την τεχνολογία και τις βιντεοκλήσεις, που ασφαλώς και δεν αναπληρώνουν την κοντινότητα, είναι όμως ένας τρόπος. Το ίδιο και με το φιλικό περιβάλλον ή ακόμη και με κάποια άτομα από τον επαγγελματικό της χώρο, καθώς η οποιαδήποτε μορφή στήριξης είναι αποδεκτή και καλοδεχούμενη.
Σημαντική πηγή στήριξης επίσης, ίσως και η πιο πρόσφορη σε αυτό το διάστημα του εγκλεισμού, είναι ο σύντροφός της. Και χρειάζεται να έχουμε στο μυαλό πως δεν είναι μόνο η γυναίκα που απέβαλλε εκείνη που πενθεί επειδή «κουβαλούσε» μέσα της το μωρό. Πένθος βιώνει και ο άνδρας που είναι δίπλα της. Πενθεί και εκείνος την χαμένη του πατρότητα, τα όνειρα για το νεογέννητο και το μεγάλωμα της οικογένειας μαζί με την χαρούμενη και χαμογελαστή εικόνα της γυναίκας του. Βιώνει όμως και άλλη μία απώλεια, αυτή του να μιλήσει ελεύθερα για το πώς αισθάνεται, καθώς όλη η προσοχή πέφτει στη γυναίκα του που απέβαλλε και είναι ευάλωτη ψυχικά. Δεν είναι τυχαία τα αποτελέσματα ερευνών που δείχνουν ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό να εμφανίζει ψυχική κατάσταση παρόμοια με την σύζυγό τους.
Και όμως και οι δυο μαζί θα ξεπεράσουν τη δύσκολη αυτή κατάσταση και θα συνεχίσουν προσπαθώντας και πάλι, άλλη μία φορά για το πολυπόθητο μωρό τους!
Πώς μπορεί να βοηθηθεί το ζευγάρι;
Και αναφέρομαι στο ζευγάρι, επειδή όπως προανέφερα και ο σύζυγος πενθεί επίσης με τον τρόπο του και χρειάζεται να το θυμόμαστε αυτό. Ακολουθούν κάποιες συμβουλές που ίσως φανούν χρήσιμες…
- Μιλάμε για αυτό που μας συνέβη: Δεν κουκουλώνουμε την κατάσταση, αντιθέτως, χρειάζεται να μοιραστούμε όλα αυτά τα συναισθήματα που μας βαραίνουν, μας θλίβουν και μας στενοχωρούν.
- Δεν υπάρχουν «πρέπει» στο πως θα ξεπεραστεί η θλίψη αυτή. Ο κάθε άνθρωπος βιώνει με τον δικό του τρόπο την απώλεια και «φτιάχνει» τον δικό του τρόπο για να την ξεπεράσει και χρειάζεται τον δικό του χρόνο. Κάποιοι για παράδειγμα, μπορεί να κλαίνε αρκετά, κάποιοι να μην νιώθουν τίποτα, να είναι σαν «παγωμένοι» όπως λέμε. Όλες οι αντιδράσεις είναι αποδεκτές!
- Μιλάμε και με άλλους ανθρώπους που μπορούν όμως να συναισθανθούν μέχρι κάποιο σημείο τον πόνο μας. Ασφαλώς και δεν είναι μία εύκολη κατάσταση και πολλές φορές θα νιώσετε ένταση και θυμό με όσους δίνουν εύκολα συμβουλές του τύπου: «θα το ξεπεράσεις…, είσαι δυνατή, δεν ήταν γραφτό, έχεις και άλλα παιδιά τουλάχιστον, θα ξαναδοκιμάσετε, …κλπ», απλά προσπαθούν να βοηθήσουν χωρίς όμως να γνωρίζουν τον τρόπο
- Μιλάμε και με άλλα ζευγάρια που έχουν παρόμοιες εμπειρίες
Και δεν φτάνει μόνο το πένθος, υπάρχει και ο περιορισμός λόγω covid που κάνει ακόμα πιο δύσκολη την κατάσταση. Για κάποια ζευγάρια αυτό είναι καλό γιατί δεν χρειάζεται να έρχονται σε επαφή με άλλους και να …εξηγούν! Για άλλα όμως που είναι πιο εξωστρεφή, λειτουργεί ανάποδα, καθώς εντείνει την κατάσταση. Ασφαλώς και ισχύουν όλα όσα λέμε για όλους τους ανθρώπους που βρίσκονται σε καραντίνα, ακόμα περισσότερο όμως σε αυτή την περίπτωση, όπου τα πράγματα φαντάζουν ακόμα πιο σκούρα! Μάλιστα, η βοήθεια ειδικού είναι απαραίτητα όταν υπάρχει ένταση, σωματικά παράπονα, απώλεια ύπνου, αλλαγές στη διατροφή, αίσθημα κόπωσης κλπ για αρκετό καιρό…
Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αγωγής Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας
