Αντικείμενα από τις διάφορες προϊστορικές περιόδους, που ανασκάφηκαν στο σπήλαιο της Θεόπετρας, τμήμα της στρωματογραφίας των επιχώσεων, ταφές της Ανώτερης Παλαιολιθικής και της Μεσολιθικής περιόδου, αποτυπώματα των ανθρώπινων πελμάτων που χρονολογούνται στα 130.000 χρόνια πριν από σήμερα, σχέδια αναπαραστάσεων οικόσιτων ζώων και θηραμάτων, ευρήματα προϊστορικών καρπών που διασώθηκαν στα προϊστορικά στρώματα, κεραμικά σκεύη, εργαλεία και κοσμήματα, καθώς και φωτογραφίες από την ίδια την ανασκαφή… είναι ορισμένα μόνο από τα εκθέματα του Μουσείου Θεόπετρας τα οποία από την 1η Οκτωβρίου θα είναι στη διάθεση των επισκεπτών.
Το Κέντρο Τεκμηρίωσης κι Εκπαίδευσης Σπηλαίου Θεόπετρας ανοίγει επισήμως τις πύλες του με τα εγκαίνια που θα πραγματοποιηθούν το Σάββατο 1 Οκτωβρίου στις 18.00. Πρόκειται για έργο που υλοποιήθηκε από την Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας στο πλαίσιο του Ε.Π. Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας-Ηπείρου 2007-2013 με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.
Βρίσκεται στο ομώνυμο χωριό σε μικρή απόσταση από το σπήλαιο, του οποίου η ανάδειξη έδωσε στους επισκέπτες τη δυνατότητα να γνωρίσουν το φυσικό περιβάλλον, τις δομές και τη μεθοδολογία ανασκαφής μιας από τις σημαντικότερες εγκαταστάσεις της Εποχής του Λίθου στον ελλαδικό χώρο.
[quote_box_center]
Ημέρες κι ώρες λειτουργίας
Τρίτη έως και Κυριακή 8.00π.μ.-15.00μ.μ.
Τηλ. επικοινωνίας:24320 72196, 24320 72135
[/quote_box_center]
Εικονική περιήγηση
Το Κέντρο Τεκμηρίωσης μεταφέρει τη φυσική εμπειρία του επισκέπτη από το χώρο της προϊστορικής εγκατάστασης στο μουσειακό χώρο μέσα από την έκθεση κινητών ευρημάτων και την επεξεργασία της αρχαιολογικής τεκμηρίωσης με τη βοήθεια εποπτικού και ψηφιακού υλικού και ενημερωτικών κειμένων. Στο Κέντρο οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να περιηγηθούν εικονικά στους χώρους του σπηλαίου και να γνωρίσουν από κοντά με διαδραστικό τρόπο το χαρακτήρα και τη φύση των προϊστορικών κοινωνιών.
Η έκθεση πλαισιώνεται από εκπαιδευτικό και ενημερωτικό υλικό, που στοχεύει στη διαμόρφωση της πληρέστερης δυνατής εικόνας για τους τρόπους διαβίωσης των ανθρώπων και των κοινωνιών τους στις εκάστοτε προϊστορικές περιόδους. Στο κτήριο έχει διαμορφωθεί επίσης αίθουσα πολλαπλών χρήσεων με διαδραστικές οθόνες αφής και ψηφιακές εφαρμογές εκπαιδευτικού χαρακτήρα καθώς και χώρος προβολής εκπαιδευτικών ταινιών και διεξαγωγής εκπαιδευτικών προγραμμάτων.
Συλλογή
Η αρχαιολογική συλλογή περιλαμβάνει αντικείμενα από τις διάφορες προϊστορικές περιόδους, που ανασκάφηκαν στο σπήλαιο της Θεόπετρας (Μέση και Ανώτερη Παλαιολιθική, Μεσολιθική και Νεολιθική), αλλά και τμήμα της στρωματογραφίας των επιχώσεων, δύο ταφές της Ανώτερης Παλαιολιθικής και της Μεσολιθικής περιόδου, αποτυπώματα των ανθρώπινων πελμάτων που χρονολογούνται στα 130.000 χρόνια πριν από σήμερα, σχέδια αναπαραστάσεων οικόσιτων ζώων και θηραμάτων, ευρήματα προϊστορικών καρπών που διασώθηκαν στα προϊστορικά στρώματα, κεραμικά σκεύη, εργαλεία και κοσμήματα, καθώς και φωτογραφίες από την ίδια την ανασκαφή.
Εγκαίνια
Μετά την τελετή των εγκαινίων θα ακολουθήσει ξενάγηση στην έκθεση και μικρή δεξίωση. Τα εγκαίνια του Κέντρου οργανώνονται από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού και την Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας με τη συνδρομή του Δήμου Καλαμπάκας, του Πολιτιστικού Συλλόγου Θεόπετρας και της εταιρείας Τσιλιλής.
Η είσοδος στα εγκαίνια θα είναι ελεύθερη για το κοινό.
Το σπήλαιο Θεόπετρας
Το εσωτερικό του αποτελείται από μια κύρια αίθουσα 500 τ.μ. περίπου με μικρές κόγχες στην περιφέρεια. Ο σχηματισμός του ασβεστολιθικού βράχου της Θεόπετρας τοποθετείται στην ανώτερη Κρητιδική περίοδο (137.000.000 – 65.000.000 χρόνια από σήμερα). Η δημιουργία του σπηλαίου είναι κατά συνέπεια μεταγενέστερη της παραπάνω ηλικίας. Το σπήλαιο άρχισε να κατοικείται κατά τη Μέση Παλαιολιθική Εποχή (η οποία αρχίζει περίπου πριν 130.000 χρόνια).
Το σπήλαιο αυτό είναι το πρώτο που ανασκάπτεται στη Θεσσαλία και το μόνο μέχρι στιγμής σε όλη την Ελλάδα με συνεχείς ανθρωπογενείς επιχώσεις που ξεκινούν από τη Μέση Παλαιολιθική Εποχή και φθάνουν μέχρι το τέλος της Νεολιθικής (3000 π.Χ.). Η σημαντικότητα της χρονολογικής αυτής συνέχειας έγκειται στο γεγονός ότι για πρώτη φορά μπορούμε στον ελλαδικό χώρο να δούμε τη μετάβαση από τον Παλαιολιθικό στο Νεολιθικό τρόπο ζωής. Μεταξύ άλλων, στο σπήλαιο βρέθηκαν:
- λίθινα εργαλεία Παλαιολιθικής – Μεσολιθικής και Νεολιθικής Εποχής,
- κεραμικά ευρήματα Νεολιθικά,
- οστέινα εργαλεία,
- κοσμήματα από όστρεο,
- ένα μοναδικό για τον ελλαδικό χώρο χρυσό κόσμημα της Παλαιολιθικής, της Μεσολιθικής και της Νεολιθικής περιόδου,
- καθώς και τα περίφημα ανθρώπινα αποτυπώματα της Θεόπετρας που χρονολογούνται στα 130.000 χρόνια πριν από σήμερα και αποτελούν σπανιότατο εύρημα όχι μόνο για τον ελλαδικό αλλά και για τον ευρωπαϊκό χώρο.
Η ανασκαφή ξεκίνησε το 1987 από την αρχαιολόγο Αικατερίνη Κυπαρίσση-Αποστολίκα και συνεχίστηκε μέχρι και το 2005 οπότε και ξεκίνησαν τα έργα για την ανάπλαση και ανάδειξη του σπηλαίου με τη δημιουργία διαδρόμου επισκεπτών ο οποίος εξυπηρετεί και Άτομα με Ειδικές Ανάγκες.
Ανάγκη άμεσης αποκατάστασης της επισκεψιμότητας στο Σπήλαιο της Θεόπετρας
Ερώτηση προς τον Υπουργό Πολιτισμού και αθλητισμού κατέθεσαν οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Παναγιώτα Δριτσέλη και Πάνος Σκουρολιάκος για το θέμα της αποκατάστασης της επισκεψιμότητας για το Σπήλαιο της Θεόπετρας Καλαμπάκας. Στην ερώτησή τους οι βουλευτές υπογραμμίζουν την μοναδική αρχαιολογική αξία του χώρου καθώς και το τεράστιο τουριστικό και οικονομικό ενδιαφέρον που συγκεντρώνει. Όπως τονίζουν οι βουλευτές θα πρέπει να προχωρήσουν άμεσα οι εργασίες αποκατάστασης από κατολισθήσεις και να ανοίξει άμεσα ο χώρος για τους επισκέπτες. Είναι στο πλαίσιο αυτό επιτακτική ανάγκη η οικεία εφορία αρχαιοτήτων και το Υπουργείο Πολιτισμού να συντονίσουν τις προσπάθειές τους για την άμεσα απόδοση του χώρου στο κοινό.
