Υπερεπάρκεια ασβεστίου: Πού οφείλεται & ποια συμπτώματα προκαλεί

Το ασβέστιο είναι ένα μέταλλο με πολλαπλούς ρόλους στον ανθρώπινο οργανισμό. Είναι απαραίτητο κυρίως για την ανάπτυξη του σκελετού, ενώ παράλληλα υποστηρίζει τη λειτουργία των μυών, του νευρικού συστήματος και της καρδιάς.

Ακόμη και ένα τόσο πολύτιμο συστατικό όμως μπορεί να αποδειχτεί βλαβερό όταν τα επίπεδά του στον οργανισμό ξεπερνούν τα επιθυμητά.

Ποιες είναι οι αιτίες της υπερασβεστιαιμίας

Διαταραχή παραθυρεοειδών αδένων

Τα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα ρυθμίζονται κυρίως από τους παραθυρεοειδείς αδένες, τέσσερις μικρούς αδένες που βρίσκονται πίσω από τον θυρεοειδή. Όταν υπάρχει ανάγκη για ασβέστιο στον οργανισμό, οι παραθυρεοειδείς απελευθερώνουν μια ορμόνη που δίνει «σήμα»:

• Στα οστά να απελευθερώσουν ασβέστιο στο αίμα
• Στα νεφρά να απελευθερώσουν ασβέστιο στα ούρα
• Στα νεφρά να ενεργοποιήσουν τη βιταμίνη D, η οποία με τη σειρά της ενεργοποιεί το γαστρεντερικό να απορροφήσει περισσότερο ασβέστιο

Η υπερδραστηριότητα των παραθυρεοειδών ή μια υποκείμενη πάθηση μπορεί να διαταράξει την ισορροπία ασβεστίου στον οργανισμό και να οδηγήσει στην υπερασβεστιαιμία. Η υπερδραστηριότητα των παραθυρεοειδών μπορεί να οφείλεται σε διόγκωση (υπερπλασία) ενός από αυτούς ή σε όγκο (μη καρκινικό) που έχει αναπτυχθεί σε κάποιον από αυτούς.

Η υπερδραστηριότητα των παραθυρεοειδών ονομάζεται υπερπαραθυρεοειδισμός. Η πάθηση είναι συχνότερη στα άτομα 50 με 60 ετών και προσβάλλει τις γυναίκες έως και τρεις φορές συχνότερα από τους άντρες.

Υπερεπάρκεια βιταμίνης D

Η βιταμίνη D προωθεί την απορρόφηση του ασβεστίου στο έντερο. Όταν απορροφηθεί, το ασβέστιο μεταφέρεται στο αίμα. Συνήθως απορροφάται ένα 10-20% του ασβεστίου που λαμβάνουμε μέσω της διατροφής μας, ενώ το υπόλοιπο απορρίπτεται με τις κενώσεις.

Ωστόσο, η υπερβολική πρόσληψη βιταμίνης D στον οργανισμό μπορεί να οδηγήσει σε υψηλό ρυθμό απορρόφησης του ασβεστίου και κατ’ επέκταση στην υπερασβεστιαιμία. Υπερβολική θεωρείται η δόση βιταμίνης D που υπερβαίνει τις 4.000 διεθνείς μονάδες (IU) την ημέρα. Η συνιστώμενη ημερήσια δόση για τους ενήλικες είναι οι 600-800 διεθνείς μονάδες.

Καρκίνος

Η υπερασβεστιαιμία αποτελεί συχνά «παρενέργεια» του καρκίνου, κυρίως του καρκίνου των πνευμόνων, του μαστού και του αίματος. Εάν ο καρκίνος κάνει μετάσταση στα οστά, ο κίνδυνος υπερασβεστιαιμίας κρίνεται αυξημένος.

Σοβαρή αφυδάτωση

Η πολύ χαμηλή διαθεσιμότητα υγρών στον οργανισμό μπορεί να οδηγήσει σε ανεπάρκεια υγρών στο αίμα, κάτι που με τη σειρά του έχει σαν αποτέλεσμα να αυξάνεται η συγκέντρωση ασβεστίου.

Άλλοτε πάλι, η υπερασβεστιαιμία είναι αυτή που προκαλεί την αφυδάτωση, επομένως είναι σημαντικό ο γιατρός να αναγνωρίσει σωστά αν η αφυδάτωση προκάλεσε την υπερασβεστιαιμία ή το αντίθετο.

Άλλες παθήσεις

Άλλες παθήσεις που έχουν συνδεθεί στενά με την υπερασβεστιαιμία είναι οι εξής:

• Φυματίωση
• Σαρκοείδωση
• Διαταραχές του θυρεοειδούς αδένα
• Χρόνια νεφροπάθεια
• Διαταραχές των επινεφριδίων
• Σοβαρές λοιμώξεις από μύκητες

Συμπτώματα

Η ήπια υπερασβεστιαιμία συνήθως δεν προκαλεί εμφανή συμπτώματα. Σε περίπτωση σοβαρής υπερασβεστιαιμίας μπορεί να εκδηλωθούν ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω συμπτώματα:

• Υπερβολική δίψα & συχνουρία: Η υπερεπάρκεια ασβεστίου έχει σαν αποτέλεσμα τα νεφρά να εργάζονται πιο εντατικά από το φυσιολογικό κι έτσι παρατηρείται αυξημένη συχνότητα ούρησης, αφυδάτωση και δίψα.
• Στομαχόπονος & πεπτικές ενοχλήσεις: Η υπερβολική ποσότητα ασβεστίου στον οργανισμό προκαλεί συχνά στομαχόπονο, πόνο στην ευρύτερη περιοχή της κοιλιάς, ναυτία, τάση για εμετό και δυσκοιλιότητα.
• Πόνος στα οστά & μυϊκή αδυναμία: Στην υπερασβεστιαιμία είναι σύνηθες τα οστά να απελευθερώνουν μεγάλη ποσότητα ασβεστίου στο αίμα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε πόνους στα οστά και αίσθημα μυϊκής αδυναμίας.
• Πνευματική σύγχυση, λήθαργος & κόπωση: Η υπερβολική ποσότητα ασβεστίου μπορεί να επηρεάσει και τη λειτουργία του εγκεφάλου, προκαλώντας έκπτωση των πνευματικών δυνάμεων και αίσθημα κούρασης.
• Άγχος & κατάθλιψη: Το άγχος και η κατάθλιψη είναι οι κυριότερες επιδράσεις της υπερασβεστιαιμίας στην ψυχική υγεία.
• Υπέρταση & διαταραχές του καρδιακού παλμού: Τα πολύ υψηλά επίπεδα ασβεστίου αυξάνουν την αρτηριακή πίεση και μπορεί να οδηγήσουν σε ανωμαλίες στο ηλεκτρικό κύκλωμα της καρδιάς, με αποτέλεσμα τις διαταραχές του καρδιακού παλμού.

Πιθανές επιπλοκές

Εάν δεν αντιμετωπιστεί, η υπερασβεστιαιμία συνδέεται με επιπλοκές όπως η οστεοπόρωση, η νεφρολιθίαση (πέτρες στα νεφρά), η νεφρική ανεπάρκεια, οινευρολογικές διαταραχές και οι αρρυθμίες.

Για τον λόγο αυτόν, σε περίπτωση που εκδηλώνονται ανησυχητικά συμπτώματα ή υπάρχει διάγνωση για πάθηση που αυξάνει τον κίνδυνο υπερασβεστιαιμίας (π.χ. υπερπαραθυρεοειδισμός) συνιστάται η παρακολούθηση από τον θεράποντα ιατρό και η συστηματική διενέργεια των απαραίτητων εξετάσεων (εξέταση αίματος) προς αξιολόγηση των επιπέδων ασβεστίου στον οργανισμό.

Πηγή: Medical News Today & https://www.onmed.gr/ygeia/story/367423/ypereparkeia-asvestioy-poy-ofeiletai-poia-symptomata-prokalei