Βιοκλιματικός σχεδιασμός κατά κλιματικής αλλαγής και ενεργειακής κρίσης

Με αφορμή τα δύο κρίσιμα θέματα που αυτές τις μέρες προβληματίζουν πολλούς, στη χώρα αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο, όπως:

• η κλιματική αλλαγή με τα έντονα καιρικά φαινόμενα και τους ρυθμούς με τους οποίους εμφανίζονται, που δεν μπορούν πλέον να απορροφηθούν από τα οικοσυστήματα και αποδεδειγμένα αποτελούν συνέπεια της βίαιης ανθρώπινης παρέμβασης στις φυσικές ισορροπίες με την υπερκατανάλωση φυσικών πόρων για ‘’ανάπτυξη’’, και
• η εκτόξευση των τιμών καυσίμων για κίνηση και θέρμανση τώρα, κλιματισμό το καλοκαίρι

είναι η στιγμή για:

• αφύπνιση κάθε μέρους της κοινωνίας,
• αναστοχασμό της επιστημονικής και επιχειρηματικής κοινότητας (μελετητές, κατασκευαστές, επιχειρηματίες), των κατοίκων των πόλεων (ιδιοκτήτες και χρήστες κτηρίων), των θεσμικών και πολιτικών παραγόντων και για
• απαίτηση για φιλικά κτήρια και φιλικές με το περιβάλλον πόλεις.

Εστιάζουμε στα κτήρια και τον ευρύτερο χώρο που τα περιβάλλει γιατί αποτελούν τους σημαντικότερους παράγοντες που συντελούν στην αποσταθεροποίηση του κλίματος, ως ο μεγάλος καταναλωτής ενέργειας και σημαντικός δημιουργός εκπομπών CO₂ στον ‘’αναπτυγμένο’’ κόσμο.

Είναι καιρός λοιπόν για έναν αειφόρο – βιοκλιματικό σχεδιασμό, που θεωρεί το κλίμα ως την ισχυρότερη παράμετρο για τον σχεδιασμό των κτηρίων και των πόλεων γενικότερα. Σχεδιασμός που γνωρίζει, σέβεται και αξιοποιεί τη φύση (προσανατολισμός: ήλιος- αέρας, υλικά) για εξασφάλιση θέρμανσης από τον ήλιο το χειμώνα, ηλιοπροστασία το καλοκαίρι, εξασφάλιση φυσικού φωτισμού, αερισμού και δροσισμού καθόλη τη διάρκεια του χρόνου.

Σχεδιασμός που προστατεύει τους χώρους πρασίνου, αξιοποιεί την πλούσια ποικιλία των φυτικών ειδών που αποτελούν τη χλωρίδα της ευρύτερης περιοχής, ενισχύει τη βιοποικιλότητά τους και τη βιωσιμότητά τους. Οι συνεχείς βιοκλιματικές παρεμβάσεις σε αστικούς υπαίθριους χώρους μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά τις συνθήκες θερμικής, οπτικής και ακουστικής άνεσης, να συνεισφέρουν στην εξοικονόμηση ενέργειας στα παρακείμενα κτήρια και να μειώσουν το φαινόμενο της ‘’θερμικής νησίδας’’ στις πόλεις. Ως πρώτο βήμα, αρκεί η εφαρμογή και όχι καταστρατήγηση της νομοθεσίας για φύτευση – υψηλό πράσινο – του ελάχιστου ποσοστού που προβλέπεται για τους ακάλυπτους χώρους των οικοδομών, ειδικά τώρα που αρχίζει και η φυτευτική περίοδος.

Από την εφαρμογή του βιοκλιματικού σχεδιασμού προκύπτουν :

• οικονομικά οφέλη, καθότι συμβάλλει στη μείωση των λειτουργικών εξόδων του κτηρίου, την αύξηση της αξίας του ακινήτου, τη μείωση του κόστους συντήρησης.
• λειτουργικά οφέλη γιατί βελτιώνει τα επίπεδα άνεσης στους χώρους κατοικίας και εργασίας, αυξάνει την παραγωγικότητα, καθιστά το αστικό περιβάλλον ελκυστικό και κατά συνέπεια βελτιώνει την ποιότητα ζωής και τη δημόσια υγεία.
• περιβαλλοντικά οφέλη, με τη μείωση των εκπομπών CO₂ και άλλων ρύπων (αέρια θερμοκηπίου), τη μείωση των ενεργειακών αναγκών σε εθνικό επίπεδο, τη διατήρηση των φυσικών πόρων.

ΝΙΚΟΛΕΤΤΑ ΣΑΛΙΑΧΗ,  Αρχιτέκτων μηχ., MR ARCH

ΘΥΜΙΟΣ ΣΑΛΙΑΧΗΣ,  Αρχιτέκτων τοπίου, MR LAR