Δεν υπάρχει αμφιβολία πως το Πάσχα είναι μία σπουδαία γιορτή, η οποία γιορτάζεται με κάθε λαμπρότητα στη χώρα μας.
Φυσικά, αυτό οφείλεται στα διαχρονικά έθιμα του τόπου μας, τα οποία διαφοροποιούν σημαντικά το ορθόδοξο Πάσχα από το καθολικό, ενώ συγχρόνως, δίνουν την ευκαιρία στους χριστιανούς να συμμετέχουν ενεργά στους θρησκευτικούς εορτασμούς, να γίνουν κοινωνοί μία μεγάλης, χαρμόσυνης γιορτής, έπειτα από μία μακρά περίοδο νηστείας και κατάνυξης. Από την άλλη πλευρά, βέβαια, το Πάσχα δεν παύει να είναι μία ευκαιρία να δραπετεύσουμε από τους έντονους ρυθμούς της καθημερινότητας, για να απολαύσουμε στιγμές χαλάρωσης, παρέα με τα αγαπημένα μας πρόσωπα. Τι καλύτερο, λοιπόν, από το να συνδυάσουμε τους πασχαλινούς εορτασμούς με μία εξόρμηση σε κάποια ελληνική επαρχία, η οποία θα μας βοηθήσει να αλλάξουμε παραστάσεις και να βιώσουμε μία πιο αυθεντική, παραδοσιακή εκδοχή του ελληνικού Πάσχα;
Παρακάτω, λοιπόν, έχουμε συγκεντρώσει τρεις προορισμούς που έχουν την «τιμητική» τους την περίοδο της Λαμπρής, διότι πραγματοποιούν ξεχωριστά, πρωτότυπα έθιμα, τα οποία είναι βέβαιο πως θα μετατρέψουν το φετινό Πάσχα σε μία μοναδική ανάμνηση.
Στην Κέρκυρα για να «ξορκίσουμε» το κακό παρέα με τους μπότηδες
Αν υπάρχει ένα μέρος στην Ελλάδα που συγκεντρώνει χιλιάδες επισκέπτες την περίοδο του Πάσχα, αυτό είναι σίγουρα η «αρχόντισσα» του Ιονίου, δηλαδή η Κέρκυρα, καθώς οι εορταστικές εκδηλώσεις δεν περιορίζονται στο τριήμερο μεταξύ Μεγάλης Πέμπτης και Κυριακής του Πάσχα, αλλά διαρκούν σχεδόν δέκα ημέρες. Πιο αναλυτικά, οι εορτασμοί ξεκινούν την Κυριακή των Βαΐων, όπου γίνεται η λιτανεία του σκηνώματος του Αγίου Σπυρίδωνα με τη συνοδεία των φιλαρμονικών του νησιού, ένα έθιμο που κρατάει από το 1630. Η Μεγάλη Εβδομάδα οδηγείται σταδιακά σε μία κορύφωση με τις περιφορές των επιταφίων, οι οποίες διασταυρώνονται στο κέντρο της Πόλης, ενώ από πίσω ακολουθεί μία μεγάλη πομπή με τη φιλαρμονική ορχήστρα του νησιού, τα Βενετσιάνικα φανάρια (Μανουάλια), τα λάβαρα και τα φλάμπουρα. Το αμέσως επόμενο πρωί, συγκεκριμένα στις έξι τα χαράματα, γίνεται ένας τεχνητός «σεισμός», μία αναπαράσταση του σεισμού που αναφέρεται στη Βίβλο, ενώ λίγες ώρες μετά, στις 11.00, το πένθιμο κλίμα ανατρέπεται, οι φιλαρμονικές παίζουν χαρμόσυνα εμβατήρια, οι καμπάνες χτυπούν εύθυμα, ενώ ντόπιοι και επισκέπτες πετούν από τα μπαλκόνια μεγάλα κανάτια και στάμνες με νερό, δηλαδή τους φημισμένους «μπότηδες». Φυσικά, το γλέντι δεν σταματά εκεί, αλλά συνεχίζεται με το έθιμο της Μαστέλλας, με φαγοπότι από «τσιλίχουρδα» (μαγειρίτσα) και ντόπιο κρασί και με την «Ακολουθία της Αγάπης» το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα.
Στην Καλαμάτα, η Ανάσταση του Χριστού γιορτάζεται με ένα πολύ παλιό έθιμο, το οποίο κρατάει περίπου δύο αιώνες, αφού η ιστορία του σχετίζεται άμεσα με τη λήξη του εθνικού απελευθερωτικού αγώνα, η οποία οδήγησε στη δημιουργία του ελληνικού κράτους. Πρόκειται για τον καθιερωμένο σαϊτοπόλεμο, μία παράδοση εμπνευσμένη από τον οπλικό εξοπλισμό που χρησιμοποιούσαν οι Έλληνες αγωνιστές στην Εθνική Επανάσταση του 1821. Συγκεκριμένα, είχαν κατασκευάσει αυτοσχέδια όπλα από καλάμια που περιείχαν μπαρούτι και απελευθέρωναν φλόγες, προκαλώντας φόβο στο ιππικό των Οθωμανών. Επιστρέφοντας στο σήμερα, οι ντόπιοι Καλαματιανοί κάνουν κάθε χρόνο πυρετώδεις προετοιμασίες για τη μεγάλη ημέρα. Φοράνε παραδοσιακές ενδυμασίες του τόπου τους και «οπλίζονται» με χάρτινους σωλήνες γεμάτους από μπαρούτι, τις λεγόμενες «σαΐτες». Έπειτα, συγκεντρώνονται όλοι οι σαϊτομάχοι στο γήπεδο του Μεσσηνιακού, χωρίζονται σε μεγάλες ομάδες και παίζουν σαϊτοπόλεμο. Σκοπός του συγκεκριμένου εθίμου δεν είναι μόνο ο εορτασμός του Πάσχα και της Ανάστασης του Θεανθρώπου, καθώς τα «μπουλούκια» θεωρούνται κυρίως ένας φόρος τιμής στους εθνικούς αγωνιστές, που έδωσαν τη ζωή τους για την απελευθέρωση της Ελλάδας.
Είναι αλήθεια πως το Πάσχα στην Ελλάδα είναι μία γιορτή που προκαλεί πολύ… θόρυβο. Ωστόσο, ένα είναι το μέρος που κερδίζει με διαφορά τη «μάχη» στη ρίψη βαρελότων, βεγγαλικών και πυροτεχνημάτων. Ο λόγος, φυσικά, για το χωριό Βροντάδο, το οποίο βρίσκεται στην ανατολική πλευρά της Χίου, εκεί όπου κάθε Μεγάλο Σάββατο πραγματοποιείται ένας εκρηκτικός «αγώνας» ανάμεσα στις δύο αντίπαλες ενορίες της περιοχής, την ενορία του Αγίου Μάρκου και την ενορία της Ερειθιανής, οι οποίες είναι χτισμένες σε δύο αντικριστούς λόγους, σε απόσταση μόλις 400 μέτρων. Αυτό το γεγονός είναι που πυροδοτεί και την εκρηκτική «μάχη» μεταξύ τους, αφού από τη στιγμή που ακούγεται στα μεγάφωνα των δύο εκκλησιών το χαρμόσυνο «Χριστός Ανέστη», εκατοντάδες αυτοσχέδιες ρουκέτες εκτοξεύονται στον σκοτεινό ουρανό, δημιουργώντας ένα λαμπερό, άκρως εντυπωσιακό θέαμα από φως, σπινθήρες και χρώματα. Οι ρουκέτες της μίας πλευράς έχουν ως στόχο το καμπαναριό της άλλης, οπότε η ενορία που θα καταφέρει τα περισσότερα «χτυπήματα» είναι και η μεγάλη νικήτρια της χρονιάς. Παρόλα αυτά, επειδή κάθε χρόνο δηλώνουν και οι δύο ενορίες πως είναι νικήτριες, οι κοντοχωριανοί δίνουν ραντεβού για το Μεγάλο Σάββατο της επόμενης, ώστε να συνεχίσουν αυτή την αέναη αναμέτρηση, η οποία κρατάει από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας.
Αν θέλουμε, λοιπόν, να ζήσουμε ένα αυθεντικό ελληνικό Πάσχα, το μόνο που χρειάζεται να κάνουμε, είναι να προγραμματίσουμε ένα ταξίδι σε κάποιον από τους παραπάνω προορισμούς. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως θα είναι μία ξεχωριστή εμπειρία, που θα θυμόμαστε για πολλά χρόνια.
