Η θέση του αρχαίου θεάτρου στο πρανές του λόφου «Κάστρο» είχε το πλεονέκτημα της εξαιρετικής ακουστικής λειτουργίας.
Το Αρχαίο Θέατρο των Φθιωτίδων Θηβών βρίσκεται στην ανατολική πλευρά της αρχαίας πόλης των Φθιωτίδων Θηβών. Πιο συγκεκριμένα, βρίσκεται κοντά στο βόρειο φυσικό πρανές του λόφου «Κάστρο» και ανατολικά του σημερινού χωριού Μικροθήβες. Το αρχαίο θέατρο απέχει μόλις 4 χλμ. από τη νότια πλευρά από το σημερινό Δήμο Νέας Αγχιάλου και τον Παγασητικό κόλπο.
Το Αρχαίο Θέατρο των Φθιωτίδων Θηβών χαρακτηρίζεται ελληνιστικής μορφής. Ωστόσο υπάρχει και η ρωμαϊκή φάση του αρχαίου θεάτρου. Κατά την ρωμαϊκή φάση, έγιναν μεγάλες παρεμβάσεις θέτοντας ως στόχο τη μετατροπή του θεάτρου σε αρένα. Φημολογείται πως υπάρχει και η παλαιότερη φάση του θεάτρου γύρω στο τέλος του 4ου αι. π.X. Κάτι τέτοιο επιβεβαιώνεται αφενός από την παρουσία νομισμάτων και αφετέρου από τη στρωματογραφημένη κεραμική, καθώς και ένα τμήμα πώρινου κίονα.
Στην ελληνιστική φάση του αρχαίου Θεάτρου Φθιωτίδων Θηβών ανήκουν τα εξής: οι βαθμίδες των εδωλίων από ηφαιστειακό λίθο (15), οι οχτώ κλίμακες ανόδου που χώριζαν το κυρίως θέατρο σε εννιά κερκίδες, το πλακοστρωμένο διάζωμα και οι αναλημματικοί τοίχοι των παρόδων. Τα εδώλια έχουν ύψος 0,33μ., μήκος 1,40μ. και πλάτος 0,60μ.
Η μέγιστη χωρητικότητα του Θεάτρου των Φθιωτίδων Θηβών είναι 3.000 θεατών. Το αρχαίο θέατρο φιλοξενούσε παραστάσεις αρχαίου δράματος και μουσικούς αγώνες. Στη Ρωμαϊκή Εποχή διοργανώνονταν στο αρχαίο θέατρο θηριομαχίες και αγώνες μονομάχων σύμφωνα με το mikrothives.gr.
Η θέση του αρχαίου θεάτρου στο πρανές του λόφου «Κάστρο» είχε το πλεονέκτημα της εξαιρετικής ακουστικής λειτουργίας. Συνδυαστικά με την άπλετη θέα που αντίκριζαν οι θεατές στη «χώρα» της πόλης και το λιμάνι της –την Πύρασο- στον Παγασητικό κόλπο, μπορούσαν να απολαύσουν τα πολιτιστικά δρώμενα. Η απέραντη θέα της πόλης, το λιμάνι της αλλά και το περίφημο Κρόκιο πεδίον, προσθέτουν στο οικοδόμημα μία υψηλή αισθητική. Δικαίως αποδίδεται ο χαρακτηρισμός της δύναμης της «λαμπροτάτης πόλης» των Φθιωτίδων Θηβών.
Η έρευνα στο χώρο του θεάτρου δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα και φυσικά δεν έχουν γίνει αναστηλωτικές επεμβάσεις. Έγινε μόνο μία βασική τομή προκειμένου να εντοπισθεί και να επιβεβαιωθεί η ύπαρξή του αρχαίου θεάτρου. Βασικός στόχος των ερευνητών αποτελεί η πλήρης αποκάλυψη του σημαντικού αυτού μνημείου. Αναμφισβήτητα, αναγκαία είναι η αποκατάσταση του Αρχαίου Θεάτρου Φθιωτίδων Θηβών καθώς και τα αναστηλωτικά έργα. Με την αναστήλωση του αρχαίου θεάτρου, ο χώρος θα είναι ανοιχτός στο κοινό και έτοιμος να φιλοξενήσει παραστάσεις αρχαίου δράματος αλλά και καλλιτεχνικά δρώμενα.. Το γεγονός ότι το μνημείο έχει κατασκευαστεί εξ΄ολοκλήρου από ντόπιο ηφαιστειακό λίθο, ένα ιδιαίτερα ανθεκτικό υλικό το οποίο δεν έχει υποστεί λιθοθηρεία, ενδείκνυται για την μελλοντική αναστήλωση και εν συνεχεία χρήση του μνημείου, ως θεάτρου
