Το blues της ανεργίας… Συνέντευξη με τον Παναγιώτη Βλάχο

Μνημόνια, πολιτικές ανακατατάξεις, κοινωνικές αναταραχές, συγκρούσεις και αδιέξοδα. Ζωές σε δοκιμασία. Ένα ζευγάρι προσπαθεί μέσα στην οικονομική κρίση, να συγχρονίσει τα βήματα του, να ξεπεράσει τα προβλήματα της ανεργίας, να αναζωπυρώσει τον έρωτά του, μέσα από ένα ερωτικό blues. Ο Παναγιώτης Βλάχος στο βιβλίο του «Το blues της ανεργίας» (εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ) προσεγγίζει τη σχέση του ζευγαριού κατά την περίοδο της κρίσης και της πνιγηρής αστάθειας που έχει προκαλέσει στις ανθρώπινες σχέσεις.

Ένα μυθιστόρημα καθρέφτης για την εποχή της κρίσης και της ανθρωποφαγίας. Ένα χρονογράφημα για τα χρόνια που άλλαξαν τη ζωή όλων μας. Εξομολογητικό, στοχαστικό, αιχμηρό, αποτυπώνει νηφάλια το χάος έξω και μέσα μας. Η αφήγηση πολυδιάστατη, σχεδόν κινηματογραφική, στροβιλίζεται στο χρόνο, σε μια χώρα που όλο προσπαθεί και όλο κάτι της ξεφεύγει. Ένα μυθιστόρημα γεμάτο μουσική, λογοτεχνία, πολιτική των γραφείων, άρωμα των δρόμων, ποίηση των οδοφραγμάτων…

Συνέντευξη στη Βιβή Μαργαρίτη

-κ. Βλάχο, μπορείτε να μου περιγράψετε εν συντομία την υπόθεση του βιβλίου σας με τίτλο «ToBlues της ανεργίας;

-Το Blues της ανεργίας, σε μία πρώτη ανάγνωση, είναι ένα βιβλίο που προσεγγίζει τη σχέση ενός ζευγαριού κατά την περίοδο της κρίσης. Αυτό είναι το έναυσμα. Ωστόσο το βιβλίο είναι και πολυπρόσωπο και πολυθεματικό. Αναφέρεται σε θέματα όπως για παράδειγμα στην τέχνη και στον πολιτισμό, στο κράτος και στη σχέση του με τους πολίτες, στη λειτουργία των κομμάτων ως θεσμών της κοινωνίας, στην κατευθυνόμενη ενημέρωση κλπ.

-Χρονικά σε ποια περίοδο αναφέρεται;

-Ο βασικός κορμός του βιβλίου ξεκινά με το διάγγελμα του Γ. Παπανδρέου το 2010 στο Καστελόριζο και τελειώνει με τοδημοψήφισμα του 2015. Ωστόσο το βιβλίο δεν είναι μία γραμμική αφήγηση. Διατρέχει διαρκώς το χρόνο.

-Μνημόνια, πολιτικές ανακατατάξεις, κοινωνικές αναταραχές, συγκρούσεις και αδιέξοδα. Οι ζωές μας είναι σε δοκιμασία;

-Αναμφίβολα. Είναι στην φύση της «κρίσης» να παράγει αδιέξοδα. Σε αυτή την περίοδο συνέβησαν πολλά. Τόσα πολλά, που και το μυαλό αδυνατεί πλέον να συγκρατήσει και ταυτόχρονα η ψυχή αδυνατεί να αφομοιώσει, να τα δεχτεί. Να δεχτεί τι δηλαδή; Την εξοικείωση με την ανοησία; Την εξοικείωση με τη διαστρέβλωση των νοημάτων; Δεν ξέρω πόσο βολικά αισθάνεται κανείς όταν τριγύρω του ο κόσμος σκοτεινιάζει.

-Ένα μυθιστόρημα γεμάτο μουσική, λογοτεχνία, πολιτική των γραφείων, άρωμα των δρόμων, ποίηση των οδοφραγμάτων;

-Πράγματι στο βιβλίο υπάρχουν όλα αυτά που αναφέρετε. Αν θέλετε, στο βιβλίο δίνεται χώρος για να περιγραφούν κάποια σημαντικά γεγονότα είτε της περιόδου είτε και παλαιότερα επειδή τα ίδια τα γεγονότα με τη δυναμική τους λειτουργούν ως χαρακτήρες. Οι ήρωες στέκονται απέναντί τους σαν σε συναντήσεις με αξιοσημείωτους ανθρώπους. Το ίδιο συμβαίνει και με τα βιβλία και με τα τραγούδια. Στο βιβλίο οι ήρωες είναι και τα τραγούδια τους. Ακόμη και όταν οι ήρωες εμφανίζουν τις αντιθέσεις τους, υπάρχει ένα τραγούδι που δημιουργεί ρωγμές στις απόλυτες απόψεις τους. Έστω και για λίγο ορίζει πως υπάρχει και ένας κοινός τόπος για να συναντηθούν.

-Ένα βιβλίο βαθιά πολιτικό, κοινωνικό, με αναφορές στο αδιέξοδο που βιώνουμε σήμερα, στη ματαίωση και στην «αριστερή μελαγχολία» κατά τα λεγόμενά σας;

-Προφανώς στο βιβλίο υπάρχουν κάποιοι ήρωες που αντιλαμβάνονται τη νέα θέση τους στην ζωή με τον τρόπο που περιγράφετε. Αλλά δεν είναι όλοι οι ήρωες του βιβλίου έτσι. Υπάρχουν ήρωες στο βιβλίο που το αξιακό τους σύστημα παραμένει στον χώρο της Αριστεράς χωρίς να νιώθουν ούτε ματαίωση, ούτε «αριστερή μελαγχολία». Είναι στην αξιακή λογική τουλάχιστον ενός κομματιού της Αριστεράς να συνδιαλέγεται διαρκώς με την Ιστορία.

-Ο κόσμος λαβωμένος αλλά ζωντανός είναι ικανός να ξεπεράσει τη βαθιά του κρίση;

-Σίγουρα οι ήρωες του βιβλίου έχουν να αντιμετωπίσουν όλα αυτά που γεννά και ανατροφοδοτεί η κρίση. Ωστόσο έρχεται η στιγμή που θα αποφασίσουν τι θα κάνουν. Δεν είναι δυνατόν να υπομένουν μια βαναυσότητα, μια τέτοια βαρβαρότητα εσαεί.

-Διαβάζοντάς το, παρόλο που καταπιάνεστε με σημαντικά κοινωνικά θέματα – κι όχι μόνο- δεν σε καταθλίβει, ούτε σε πνίγει. Πώς μπορέσατε να μετατρέψετε το αρνητικό σε θετικό συναίσθημα;

-Συνέβη. Δεν ήταν στις προθέσεις μου να γράψω ένα βιβλίο που εν τέλει να μετατρέπει αρνητικάσυναισθήματα σε θετικά. Οι ήρωες του βιβλίου είναι που ζουν τη ζωή τους με αυτό τον τρόπο. Άλλωστε έτσι είναι η ίδια η ζωή. Το γεγονός επίσης πως το βιβλίο καταπιάνεται με σημαντικά ζητήματα που μας αφορούν όλους δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη πως το καθιστά βαρύ ή καταθλιπτικό. Εξαρτάται πάντα από την οπτική, από τον τρόπο προσέγγισης.

-Τι αποκομίζει κάποιος διαβάζοντας το βιβλίο; Ποιος είναι ο στόχος σας ως συγγραφέα;

-Το τι αποκομίζει κάποιος όταν διαβάζει το βιβλίο δεν είναι δυνατόν να το γνωρίζω. Ο κάθε αναγνώστης κρατά εν τέλει αυτό που του ταιριάζει και διατρέχει τις δικές του διαδρομές. Δεν υπάρχει συγκεκριμένος στόχος. Η πρόκληση της συγγραφής, όσο με αφορά τουλάχιστον, πέρα από την ίδια την επιθυμία για συγγραφή εξαρτάται κάθε φορά από ένα πλήθος πραγμάτων που με απασχολούν και θα ήθελα να μοιραστώ με κάποιους ακόμη.