Τίτσα Πιπίνου: «Οι δυσκολίες πάντα δυναμώνουν τα συναισθήματα» λέει η συγγραφέας 

Το κορίτσι του Αλεσάντρο…Είναι ένα ακόμη συγκλονιστικό μυθιστόρημα που φέρει την υπογραφή της Τίτσας Πιπίνου. «Είναι ένα μυθιστόρημα που η ιστορία του διαδραματίζεται κατά τη διάρκεια κυρίως της ιταλικής κατοχής των Δωδεκανήσων. Πόλεμος, κατοχή γερμανική κατόπιν, απελευθέρωση και τα χρόνια που ακολούθησαν. Μια πυκνή περίοδος σε γεγονότα και εναλλαγές κατακτητών και στη μέση δύο άνθρωποι και ο έρωτας τους. Ένας Ιταλός και μία νεαρή Ελληνίδα, μια μοδιστρούλα που ήρθε από το μικρό νησί της στη Ρόδο για να ξεφύγει από τον ασφυκτικό κλοιό της οικογένειας» θα μου πει η ίδια η συγγραφέας όταν της ζητώ να μου περιγράψει την υπόθεση του νέου της βιβλίου (εκδόσεις ΚΛΕΙΔΑΡΙΘΜΟΣ) σε μία πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση που είχαμε.

Συνέντευξη στη Βιβή Μαργαρίτη

-Ένα βιβλίο με φόντο την Ελλάδα κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο κ. Πιπίνου;

-Για τα Δωδεκάνησα δεν ήταν δύσκολα μόνο τα χρόνια του Β’ Π.Π. αλλά και τα χρόνια πριν που εδώ υπήρχε ιταλική κατοχή, και ακόμη πιο πριν όταν υπήρχε η οθωμανική κατοχή. Οι Τούρκοι έφυγαν μόλις το 1912, όταν η υπόλοιπη Ελλάδα είχε ήδη απελευθερωθεί. Η μικροϊστορία μέσα στην παγκόσμια ιστορία.

-Δεν πρόκειται για αληθινή ιστορία, αλλά για ιστορία που βασίζεται παρόλα αυτά σε πραγματικά γεγονότα;

–Τα ιστορικά γεγονότα δεν μπορεί κανείς να τα αλλάξει σε ένα ιστορικό μυθιστόρημα. Τα γεγονότα είναι αυτά που ήταν. Οι ήρωες του βιβλίου μου όμως είναι επινοημένοι, αλλά παρόμοιες ιστορίες ερώτων μεταξύ Ιταλών και Ελληνίδων διαδραματίστηκαν στην περιοχή μας. Κάποια στιγμή μάλιστα ευνοήθηκαν από την Ιταλική Διοίκηση για ευνόητες πολιτικές σκοπιμότητες αν και η Εκκλησία και η οικογένεια αντιδρούσε. Απόγονοι αυτών των ενώσεων υπάρχουν και εδώ και στην Ιταλία.

-Η ηρωίδα σας, η Άννα, είναι μία γυναίκα δυναμική κι ανεξάρτητη, από εκείνες που δεν δέχονται το «ρόλο» που τους αποδίδει το περιβάλλον τους… Είναι από τις γυναίκες εκείνες που σας εμπνέουν;

–Με εμπνέουν γυναίκες σαν την Άννα, που δεν δέχονται μια αδικία, και τη στενομυαλιά του περιβάλλοντος τους, γι’ αυτό τον λόγο έγινε ηρωίδα μου, αλλά το ίδιο με εμπνέουν και γυναίκες που για κάποιο λόγο αποδέχονται στωικά τη μοίρα τους ή αυτό που οι άλλοι έχουν κανονίσει για ζωή τους. Που παραιτούνται, ίσως κάποια στιγμή επαναστατούν, αλλά στο τέλος νιώθουν αδύναμες να το φέρουν όλο αυτό μέχρι το τέλος και παραιτούνται ξανά. Που θεωρούν μάταιη οποιαδήποτε επανάσταση. Αυτές είναι και οι πιο τραγικές στην ιστορία γυναίκες, και πιστέψτε με στα νησιά και στα μικρά χωριά των νησιών μέχρι πριν λίγες δεκαετίες υπήρχαν πολλές από αυτές. Γυναίκες που έφυγε η ζωή τους χωρίς να τη ζήσουν. Δεν το πάλεψαν καν, πίστεψαν ότι ήταν το σωστό γιατί η οικογένεια και η μικρή κοινωνία τους τις είχε πείσει για αυτό. Δεν είναι υπερβολικό αυτό που σας λέω, αλλά η πραγματικότητα.

-Ένα «νιάνιαρο» που εξελίσσεται μεγαλώνοντας και γίνεται ο μεγάλος παράνομος έρωτας του Ιταλού μηχανικού Αλεσάντρο; Πόσο καταστροφικό ήταν αυτό την εποχή της ιταλικής κατοχής των Δωδεκανήσων για μία Ελληνίδα;

–Ποτέ δεν ήταν εύκολα τα πράγματα μεταξύ αυτών των ανθρώπων που ο ένας προερχόταν από τους κατακτητές και ο άλλος από τους κατακτημένους. Έγιναν όμως τρομερά δύσκολα με την κήρυξη του πολέμου και ακόμη δυσκολότερα με το τέλος του. Αυτές οι γυναίκες κυνηγήθηκαν παντού. Πολλές αναγκάστηκαν να ακολουθήσουν τους συζύγους τους στην Ιταλία. Για την ηρωίδα μου που δεν ήταν καν παντρεμένη θα ήταν καταστροφικό αν δεν αποφάσιζε να κάνει τον γάμο που έκανε. Γυναίκες που σύναψαν σχέση με κατακτητές είτε από έρωτα, είτε απλά για να επιβιώσουν όχι μόνο στη Ρόδο, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε άλλες χώρες μετά το τέλος του πολέμου κυνηγήθηκαν άγρια, ξεφτιλίστηκαν, ξυλοκοπήθηκαν κάποιες τις λιθοβόλησαν μέχρι θανάτου. Άγριες καταστάσεις!

-Μία κοινωνία που την βάζει στο περιθώριο, ένας συμβατικός γάμος… Θα μπορούσε να αψηφήσει τις επιταγές της κοινωνίας και να κάνει άλλες επιλογές;

–Η κοινωνία του νησιού της την έχει ήδη βάλει στο περιθώριο από τη γέννηση της και ερήμην της.  Δεν είχε να κάνει αν ήταν όμορφη ή άσχημη, έξυπνη ή χαζή, καλή ή κακή αρκούσε ότι ήταν η τρίτη κατά σειρά γέννησης κόρη. Ήδη με το φευγιό της αψήφησε την κοινωνία. Αυτό ήταν μια επανάσταση για την εποχή.

-Ο πόλεμος αποδεκατίζει τους ανθρώπους, καταστρέφει ζωές, νεκρώνει συναισθήματα, σκοτώνει και τον έρωτα;

-Δεν θα έλεγα ότι σκοτώνει τον έρωτα, αντίθετα με όλα τα άλλα τον θρέφει. Οι δυσκολίες πάντα δυναμώνουν τα συναισθήματα.

-Είχατε δεκάδες παρόμοιες ιστορίες στα… χέρια σας, γιατί επιλέξατε να μας μιλήσετε για την ιστορία της Άννας και του Αλεσάντρο;

-Αυτό είναι ένα πολύ ωραίο ερώτημα, που όμως δεν μπορώ να απαντήσω με βεβαιότητα, γιατί δεν γνωρίζω τι είναι αυτό που με κάνει να επιλέγω κάθε φορά να γράψω μία ιστορία και όχι κάποια άλλη. Τα ερεθίσματα είναι πολλά και ποικίλα, ωστόσο πολλά περνούν και ξεχνιούνται χωρίς να με απασχολήσουν ποτέ. Κάποια στιγμή όμως ακούω μία ιστορία, διαβάζω μια είδηση και είναι αυτή που αρχίζει να μου τριβελίζει το μυαλό. Τότε γνωρίζω ότι αυτό είναι το επόμενο θέμα μου. Φαντάζομαι ότι έχει να κάνει με το βαθύτερο εγώ μας αυτό, με τα παιδικά μας χρόνια, με εμμονές, ή και εγώ δεν ξέρω με τι άλλο. Κάθε συγγραφέας έχει, αν προσέξετε, μια συγκεκριμένη θεματολογία που περιστρέφεται γύρω από αυτήν.

Σχετικά με τη συγγραφέα

Η Τίτσα Πιπίνου γεννήθηκε στη Ρόδο. Για ένα διάστημα έζησε στην Αγγλία όπου παρακολούθησε μαθήματα γλώσσας, έκτοτε ζει και εργάζεται στη Ρόδο. Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1994 με το βιβλίο «Γυναίκα της σκιάς».

Έχει γράψει έντεκα βιβλία: μυθιστορήματα, παιδικό και ένα δοκίμιο για τις «Γυναίκες της Δωδεκανήσου» που έχει εκδώσει η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Δωδεκανήσου.

Το τελευταίο της μυθιστόρημα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Κλειδάριθμος» με τίτλο «Το κορίτσι του Αλεσάντρο» τον Ιούνιο του 2019.

Κείμενα της έχουν κυκλοφορήσει σε λογοτεχνικές ανθολογίες, λογοτεχνικά ημερολόγια, λευκώματα, περιοδικά και εφημερίδες και έχουν μεταφραστεί στα γερμανικά και τα τσέχικα.

Όλη της η δραστηριότητα είναι πάντα σε σχέση με το βιβλίο και διατηρεί ραδιοφωνική εκπομπή εδώ και χρόνια.