Η θέση της χερσονήσου του Άθωνα μετά την απελευθέρωσή της από τους Τούρκους καθορίστηκε στη διάσκεψη του Λονδίνου του 1912: το Άγιο Όρος δηλώνεται ως ανεξάρτητη πολιτεία, η οποία βρίσκεται κάτω από την προστασία της Ρωσίας.
Σοβαρή ζημιά προκλήθηκε αργότερα, κατά τη διάρκεια του εμφύλιου πολέμου στην Ελλάδα (1946 – 1949), όταν μεταφέρθηκαν οι στρατιωτικές ενέργειες στο έδαφος της χερσονήσου του Άθω.
Τώρα ο Άθως και πάλι δέχεται τους προσκυνητές και τους μοναχούς. Σε αυτό βασίζεται και η μεγάλη ελπίδα για την πνευματική αναγέννηση της ορθοδοξίας.
Τον Ιούλιο του 2011 μια διεθνής ομάδα σπηλαιολόγων εξερεύνησε 26 σπήλαια του Αγίου Όρους. Πρόσφατα δημοσιοποίησαν μικρή περίληψη των εργασιών τους.