Στις συντάξεις χηρείας που απονεμήθηκαν μετά τον νόμο Κατρούγακλου και στις οποίες παρήλθε η πρώτη τριετία, οι περικοπές εφαρμόστηκαν μόνον στο Δημόσιο
Οι αποφάσεις αυτές αφορούν και σε επιστροφή χρημάτων από οικογενειακά επιδόματα που συνέχισαν να καταβάλλουν οι υπηρεσίες του ΕΦΚΑ στους συνταξιούχους και μετά τον θάνατο των συζύγων τους και που τώρα ζητούνται πίσω με παρακράτηση 50 ευρώ κατ’ ελάχιστον από τη σύνταξη κάθε μήνα.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία του Δημοσίου, όταν πρόκειται για επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθεισών παροχών παρακρατείται το 1/10 της σύνταξης κάθε μήνα, εφόσον η σύνταξη είναι μέχρι τα 1.000 ευρώ, και το 1/6 για το τμήμα της σύνταξης που υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ.
Στην επιστολή της για να τη ρύθμιση του ζητήματος των παρακρατούμενων ποσών από τις συντάξεις χηρείας, η ΠΟΠΣ υπέβαλε και προτάσεις προς το υπουργείο με τρεις εναλλακτικές δυνατότητες, που είναι οι εξής:
- Σε περίπτωση που ο κληρονόμος συνταξιούχος δεν εργάζεται ή δεν παίρνει άλλη σύνταξη, να απονέμεται σε αυτόν το 100% της σύνταξης του αποβιώσαντος συζύγου εφ’ όρου ζωής.
- Σε περίπτωση που ο κληρονόμος χήρος/-α εργάζεται ή λαμβάνει άλλη σύνταξη εξ ιδίου δικαιώματος, να κληρονομεί το 70% του αποβιώσαντος εφ’ όρου ζωής.
- Να δικαιούται ο κληρονόμος να επιλέξει ποια από τις δύο συντάξεις θα κρατήσει ως πρώτη και ποια ως δεύτερη.
Οι δικαιούχοι πριν από το 2016
Στους δε συνταξιούχους που πήραν σύνταξη χηρείας πριν από τον νόμο Κατρούγκαλου, υπάρχει διαφορετική αντιμετώπιση αν προέρχονται από το Δημόσιο, καθώς το ποσοστό που παίρνουν οι επιζώντες σύζυγοι, εφόσον οι ίδιοι είναι συνταξιούχοι του Δημοσίου, πέφτει εξαρχής στο 25% της σύνταξης του θανόντος. Αν ο επιζών δεν είναι συνταξιούχος του Δημοσίου, τότε σε περίπτωση που δικαιωθεί με σύνταξη χηρείας παίρνει το 70% και αν λαμβάνει ήδη και δική του σύνταξη, τότε εξαρχής καλείται να επιλέξει τη μικρότερη από τις δύο συντάξεις που θα μειωθεί κατά 50%. Διαφορετικό καθεστώς ισχύει και στις συντάξεις θανάτου του ΟΓΑ, καθώς ο επιζών σύζυγος παίρνει το 50% της σύνταξης του θανόντος και αν υπάρχουν ανήλικα τέκνα ή παιδιά που δικαιούνται μερίδιο από τη σύνταξη, τότε καταβάλλεται το υπόλοιπο 50% της σύναξης του θανόντος.
Πότε δεν μπορεί να ζητήσει την επιστροφή χρημάτων ο ΕΦΚΑ;
Εξαιρούνται από την επιστροφή χρημάτων οι συνταξιούχοι που αποδεικνύουν ότι θα περιέλθουν σε δυσμενή οικονομική θέση εφόσον έλαβαν τις παροχές καλόπιστα και όχι με δόλο. Με πρόσφατη απόφασή του το Συμβούλιο της Επικρατείας ανοίγει τον δρόμο ακύρωσης των απαιτήσεων του ΕΦΚΑ εις βάρος συνταξιούχων για επιστροφές χρημάτων από συντάξεις ή επιδόματα που συνέχισαν να τους καταβάλλονται χωρίς να τα δικαιούνται! Η απόφαση του ΣτΕ με αριθμό 2137/2024, την οποία αποκάλυψε ο «Ελεύθερος Τύπος» με το σκεπτικό που παραθέτει, μπορεί να ακυρώσει όλες οι ποινές που εκκρεμούν για την επιστροφή συντάξεων χηρείας που συνεχίζουν να καταβάλλονται χωρίς περικοπή μετά την πρώτη τριετία, καθώς οι συνταξιούχοι χηρείας δικαιούνται να επικαλεστούν, πρώτον, ότι έλαβαν τις παροχές καλόπιστα και, δεύτερον, ότι αν τους ζητηθούν τα χρήματα, θα περιέλθουν σε δυσμενή οικονομική θέση!
Πηγή: Εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος«
