Ο καθιστικός τρόπος ζωής είναι ένας τρόπος ζωής που χαρακτηρίζεται από παρατεταμένη καθιστική ή αναπαυτική θέση, συχνά σε συνδυασμό με περιορισμένη ενασχόληση με τακτική άσκηση ή σωματική δραστηριότητα. Περιλαμβάνει την πολύωρη παραμονή σε καθιστή ή αναπαυτική θέση, όπως όταν εργαζόμαστε σε γραφείο, οδηγούμε, βλέπουμε τηλεόραση ή χρησιμοποιούμε ηλεκτρονικές συσκευές.
Οι σημερινοί ενήλικες περνούν κατά μέσο όρο εννιά έως δέκα ώρες καθημερινά σε μια καρέκλα, γεγονός που μπορεί να απειλήσει σοβαρά την υγεία τους.
Μόλις 20-25 λεπτά καθημερινής σωματικής δραστηριότητας μπορεί να είναι αρκετά για να αντισταθμίσουν τον αυξημένο κίνδυνο θανάτου λόγω του καθιστικού τρόπου ζωής, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύεται στο British Journal of Sports Medicine.
Στις ανεπτυγμένες χώρες οι ενήλικες περνούν κατά μέσο όρο εννιά έως δέκα ώρες καθημερινά καθιστοί, κυρίως κατά τις εργάσιμες ώρες. Ωστόσο, ο ιδιαίτερα καθιστικός τρόπος ζωής συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο θανάτου.
Ο καθιστικός τρόπος ζωής έχει γίνει όλο και πιο διαδεδομένος στις σύγχρονες κοινωνίες, λόγω των τεχνολογικών εξελίξεων και των αλλαγών στον τρόπο ζωής. Τα άτομα που ακολουθούν έναν καθιστικό τρόπο ζωής είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν μια σειρά από χρόνιες ασθένειες, όπως καρδιακές παθήσεις, εγκεφαλικό επεισόδιο, διαβήτη τύπου 2, παχυσαρκία, οστεοπόρωση και ορισμένους τύπους καρκίνου.
Επιπτώσεις στην υγεία
Ο καθιστικός τρόπος ζωής έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε:
- Αύξηση του κινδύνου καρδιακών παθήσεων: Η καθιστική ζωή μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακής νόσου, καθώς μειώνει την κυκλοφορία του αίματος και την αντοχή της καρδιάς.
- Αύξηση του κινδύνου εγκεφαλικού επεισοδίου: Η καθιστική ζωή μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, καθώς αυξάνει την αρτηριακή πίεση και τον κίνδυνο θρόμβωσης.
- Αύξηση του κινδύνου διαβήτη τύπου 2: Η καθιστική ζωή μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2, καθώς μειώνει την ευαισθησία του οργανισμού στην ινσουλίνη.
- Αύξηση του κινδύνου παχυσαρκίας: Η καθιστική ζωή μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του σωματικού βάρους, καθώς μειώνει την ενεργειακή δαπάνη.
- Αύξηση του κινδύνου οστεοπόρωσης: Η καθιστική ζωή μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο οστεοπόρωσης, καθώς μειώνει την οστική πυκνότητα.
- Αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης ορισμένων μορφών καρκίνου: Η καθιστική ζωή μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων μορφών καρκίνου, όπως καρκίνου του παχέος εντέρου, του μαστού και του προστάτη.
Πώς να αποφύγετε τον καθιστικό τρόπο ζωής
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να αποφύγετε τον καθιστικό τρόπο ζωής, όπως:
- Δημιουργήστε ευκαιρίες για κίνηση κατά τη διάρκεια της ημέρας: Κάντε σύντομα διαλείμματα από το κάθισμα κάθε 20-30 λεπτά. Σηκωθείτε και περπατήστε, κάντε μερικές διατάσεις ή απλώς κινηθείτε.
- Ενσωματώστε την κίνηση στην καθημερινότητά σας: Ανεβείτε τις σκάλες αντί να χρησιμοποιήσετε το ασανσέρ, περπατήστε ή ποδηλατίστε αντί να οδηγήσετε, κάντε δουλειές του σπιτιού αντί να τις αναθέσετε σε άλλους.
- Προγραμματίστε χρόνο για άσκηση: Στόχος είναι να κάνετε τουλάχιστον 150 λεπτά μέτριας έντασης αερόβια άσκηση ή 75 λεπτά έντονης αερόβιας άσκησης την εβδομάδα, καθώς και ασκήσεις ενδυνάμωσης δύο φορές την εβδομάδα.
Συμπέρασμα
Ο καθιστικός τρόπος ζωής είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για διάφορες χρόνιες ασθένειες. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να αποφύγετε τον καθιστικό τρόπο ζωής και να βελτιώσετε την υγεία σας.
Ερεύνα – τρόπος ζωής
Οι ερευνητές συγκέντρωσαν τα ατομικά δεδομένα των συμμετεχόντων από τέσσερις ομάδες ατόμων κατά την περίοδο 2003-2019 που ήταν εφοδιασμένα με συσκευές παρακολούθησης δραστηριότητας για να διαπιστώσουν αν η σωματική δραστηριότητα μπορεί να τροποποιήσει τη σχέση μεταξύ του χρόνου καθιστικής ζωής και του θανάτου, καθώς και πόση ώρα σωματικής δραστηριότητας μπορεί να επηρεάσει τον κίνδυνο αυτό.
Στην ανάλυση συμπεριλήφθηκαν λίγο λιγότερα από 12.000 άτομα ηλικίας από 50 ετών και άνω, που παρακολουθούνταν για τουλάχιστον δύο χρόνια και είχαν παράσχει λεπτομέρειες σχετικά με παράγοντες που ενδέχεται να επηρεάσουν την κατάσταση, όπως φύλο, μορφωτικό επίπεδο, βάρος, ύψος, ιστορικό καπνίσματος, κατανάλωση αλκοόλ, τρέχουσα ή προηγούμενη καρδιαγγγειακή νόσος, καρκίνος ή διαβήτης.
Συνολικά, 5.943 άτομα περνούσαν καθημερινά λιγότερες από 10,5 ώρες καθισμένοι, 6.042 άτομα είχαν 10,5 ή περισσότερες ώρες καθιστικής ζωής. Η σύνδεση με τα μητρώα θανάτων έδειξε ότι κατά τη διάρκεια μιας μέσης περιόδου πέντε ετών πέθαναν 805 (7%) άτομα, εκ των οποίων 357 (6%) περνούσαν λιγότερες από 10,5 ώρες καθιστοί κάθε μέρα και 448 από αυτούς 10,5 ή περισσότερες ώρες.
Η ανάλυση των δεδομένων έδειξε ότι η καθιστική ζωή για περισσότερες από δώδεκα ώρες την ημέρα σχετιζόταν με 38% αυξημένο κίνδυνο θανάτου σε σύγκριση με έναν ημερήσιο αριθμό οκτώ ωρών, για εκείνους που είχαν λιγότερα από 22 λεπτά μέτριας έως έντονης σωματικής δραστηριότητας ημερησίως.
Περισσότερα από 22 λεπτά καθημερινής μέτριας έως έντονης σωματικής δραστηριότητας σχετίζονταν με χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου.
Την ίδια ώρα, τα υψηλότερα ημερήσια ποσοστά σωματικής δραστηριότητας συνδέονται με χαμηλότερο κίνδυνο, ανεξάρτητα από τον χρόνο που αφιερώνεται καθημερινά στην καθιστή θέση.
Επιπλέον δέκα λεπτά την ημέρα συνδέονταν με 15% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου σε όσους περνούσαν λιγότερες από 10,5 ώρες καθιστικής ζωής και 35% χαμηλότερο κίνδυνο σε όσους περνούσαν περισσότερες από 10,5 ώρες καθιστικής ζωής κάθε ημέρα.
Από την άλλη πλευρά, η σωματική δραστηριότητα ελαφριάς έντασης συσχετίστηκε με χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου μόνο μεταξύ των ατόμων με έντονη καθιστική ζωή (δώδεκα και πλέον ώρες καθημερινά).
Οι ερευνητές διευκρινίζουν ότι δεν έλαβαν υπόψη παράγοντες που ενδέχεται να επηρεάζουν την υγεία, όπως η διατροφή και η γενική υγεία.
ygeiamou.gr
πηγή:https://www.giatros-in.gr/2023/10/31/symvoyles-50rides-ta-20-poy-mporoyn-na-sosoyn-prooro-thanato/
