Η Μύρθιος είναι ένα μικρό χωριό του νομού Ρεθύμνου που η ιστορία του χάνεται πίσω στους αιώνες.
Κτισμένο στους πρόποδες του Βρύσινα δεν είχε ποτέ του πολλούς κατοίκους όμως έχει να περηφανεύεται για την εργατικότητα και την αγάπη προς αυτό των λίγων ανθρώπων που γεννήθηκαν, μεγάλωσαν και έζησαν εκεί.
Της Ελένης Βασιλάκη
Το όνομα του το πήρε από τις πολυάριθμες μυρτιές που φύτρωναν στην περιοχή ενώ αν θελήσουμε να ανατρέξουμε στο παρελθόν του πρέπει να πάμε τουλάχιστον 2.500 χρόνια πίσω.
Από τότε χρονολογούνται οι εγκαταστάσεις με τα λαξευτά πατητήρια του, λίγο πριν μπούμε στο χωριό, πάνω σε ύψωμα με θέα το φράγμα των Ποταμών.
Στη θέση Γρε Μπαμπακιά, αλλά και λίγο χαμηλότερα, βλέπουμε δύο μεγάλα και καλοφτιαγμένα πέτρινα πατητήρια που βεβαιώνουν το ιστορικό παρελθόν του χωριού.
Κατασκευασμένα έτσι όπως οι Μινωίτες ήξεραν, σε σημεία με ωραία θέα, μια και γι αυτούς το πάτημα των σταφυλιών και η παραγωγή κρασιού ήταν γιορτή, φέρουν ακόμα στις παρακείμενες εκτάσεις απομεινάρια από τον τραφιασμένο περίβολο όπου άλλοτε υπήρχαν τα αμπέλια τους.
Οι παλιοί κάτοικοι ακόμα θυμούνται αυτά τα σημεία όπου και οι δικές τους οικογένειες καλλιεργούσαν αμπέλια έχοντας τα περίκλειστα με τράφους και με μια μόνο είσοδο.
Η παλαιότερη γραπτή αναφορά του χωριού συναντάται επί Ενετοκρατίας, ως φέουδο Ενετικής οικογένειας. Μάλιστα στις απογραφές του 16ου αιώνα γράφεται ως MIRTIO DI POLLANI.
Η Λένα Κοκολάκη, ψυχή του δραστήριου Πολιτιστικού Συλλόγου του οικισμού, μας είπε πως τον 15ο αιώνα στη θέση όπου βρίσκεται σήμερα ο νεκροταφειακός ναός της Μύρθιου, του Αγίου Θεοδώρου, υπήρχε ο πρώτος γνωστός και καταγεγραμμένος οικισμός.
Ήταν ένα μικρό μετόχι λιγοστών κατοίκων που όταν άρχισε να μεγαλώνει πληθυσμιακά μεταφέρθηκε στον τόπο όπου σήμερα βλέπουμε το χωριό, καθώς εκεί υπήρχε πηγή με άφθονο νερό.
Το 17ο αιώνα στη Μύρθιο ζούσαν επτά τουρκικές οικογένειες και πέντε ελληνικές ενώ μέχρι και τις μέρες μας διατηρούνται σε πολλά σπίτια αρχιτεκτονικά κατάλοιπα εκείνης της περιόδου (καμάρες κατά κύριο λόγο).
Η Μύρθιος είχε πάντοτε από 80-130 κατοίκους, όλοι τους σκληρά εργαζόμενοι στη γη τους. Μάλιστα διατηρείται μια παράδοση που θέλει όταν κτίστηκε ο ενοριακός ναός του χωριού, ο Άγιος Γεώργιος, να ζητά ο παπάς από τους κατοίκους να πάνε να λειτουργηθούν κι εκείνοι να επιλέγουν αντί για τον εκκλησιασμό το να πάνε στα χωράφια τους. Αυτό, λέει η ίδια παράδοση, εξόργισε τον ιερέα που τους αφόρισε και τους ευχήθηκε όλη τους η ζωή να είναι ένας διαρκής αγώνας για την επιβίωση και τίποτα άλλο.
Καμάρι του χωριού σήμερα είναι το κτίριο του Πολιτιστικού Συλλόγου που κτίστηκε εκ του μηδενός με χρήματα που διέθεσαν οι άνθρωποι της Μύρθιου και σήμερα λειτουργεί για δραστηριότητες πολιτισμού και ως ξενώνας.
Η πηγή που έγινε αιτία να εγκατασταθούν εκεί άνθρωποι έχει ανακατασκευαστεί.
Σε ορεινά υψώματα της ευρύτερης περιοχής διατηρούνται ακόμα λιγοστά κατάλοιπα από πύργους με πολεμίστρες.
 |
| Το πατητήρι με θέα το φράγμα |
 |
| Το εσωτερικό του Αγίου Γεωργίου |
 |
| Η πρώτη πηγή του χωριού όπως είναι σήμερα |
 |
| Ο ναός του Αγίου Θεοδώρου |
 |
| Το κτίριο-ξενώνας του Πολιτιστικού Συλλόγου |
Tags # ΠΕΡΙΗΓΗΣΕΙΣ
πηγή :https://www.e-storieskritis.gr/2020/03/blog-post_12.html?fbclid=IwAR2NwbT_NIvPwBITh5R5VsxAjoPpkAv-sRtgUg6i1p-Pu83B9C6E3xw6flE#.XmppvfQn7GA.facebook
