Στέφανος Γώγος: Ένας Τρικαλινός διασώστης στις μεγαλύτερες φυσικές καταστροφές που συγκλόνισαν τον κόσμο

Σεισμός στο Μαρόκο, τσουνάμι  στην Ταϊλανδή, πυρκαγιά στο εργοστάσιο  ΧΥΜΑ Α.Ε, στο Λαύριο, Marfin Bank στην Σταδίου, δεξαμενόπλοιο «Φρένσιπ Γκας» στα ναυπηγεία Σκαραμαγκά στο Πέραμα, διαρροή προπάνιου από την ημιυπόγεια δεξαμενή του ξενοδοχείου «Αστέρας Βουλιαγμένης», τραγικό ατύχημα στον Λούσιο ποταμό το 2007, διάσωση σπηλαιολόγων στο σπήλαιο Σάρχος, τραγικό δυστύχημα του επιβατικού αεροσκάφους «ΗΛΙΟΣ» στο Γραμματικό, ανάσυρση και μεταφορά του νεκρού καθηγητή Δημήτρη Λιαντίνη  από σπήλια στον Ταϋγέτο,  μεγάλες δασικές πυρκαγιές σε όλη την Ελλάδα,  τροχαία ατυχήματα… Στιγμές που έγραψαν μαύρες σελίδες στην ιστορία. Στιγμές στις οποίες ήταν παρών και συμμετείχε ως διασώστης προσπαθώντας να βοηθήσει με όλες του τις δυνάμεις ένας Τρικαλινός, ο Πυρονόμος Στέφανος Γώγος…

Συνέντευξη στη Βιβή Μαργαρίτη

Χρόνια τώρα παρακολουθώ τη δράση του μέσα από τα social media. Ο Πυρονόμος της Π.Υ. Τρικάλων Στέφανος Γώγος είναι ένας άνθρωπος αεικίνητος κι ανήσυχος. Αρχικά το ενδιαφέρον μου κίνησε ο τρόπος που αποτυπώνει τις στιγμές που βιώνει στη δουλειά του μέσα από το φωτογραφικό του φακό. Κάπως έτσι ξεκινήσαμε να μιλάμε… Μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν μπορούσα να φανταστώ ότι ο συνομιλητής μου ήταν ένας από τους Έλληνες που έχει συμμετάσχει ως διασώστης σε ορισμένες από τις μεγαλύτερες φυσικές καταστροφές που συγκλόνισαν τον κόσμο, σε Ελλάδα και εξωτερικό μετρώντας εκατοντάδες νεκρούς… Συζητώντας μαζί του ξανάρχονται στη μνήμη μου όλες αυτές οι καταστροφές που τις παρακολούθησα μέσα από τα δελτία ειδήσεων, αλλά ο Πυρονόμος Στέφανος Γώγος τις έζησε από κοντά με τις συγκλονιστικές εικόνες να έχουν αποτυπωθεί βαθιά στην ψυχή του.

“Η εκπαίδευση δεν τελειώνει ποτέ, πρέπει να είμαστε συνεχώς σε εγρήγορση”

-Στέφανε, πόσα χρόνια είσαι στο Σώμα της Π.Υ;

-Κατατάχτηκα στο σώμα το 1998 είμαι δηλαδή 22 χρόνια. Μέχρι το 2012 υπηρετούσα στην 1^η Ε.Μ.Α.Κ και από το 2012 και μετά επέστρεψα στην γενέτειρα μου και στην τοπική Πυροσβεστική υπηρεσία Τρίκαλων  θέλοντας να προσφέρω ενα καλύτερο και ήσυχο περιβάλλον για την αγαπημένη μου οικογένεια.

– Μπορείς να κάνεις μια τόσο δύσκολη δουλεία αν δεν την αγαπάς;

-Η αλήθεια είναι ότι πολύς κόσμος κάνει μια δουλεία από ανάγκη χωρίς να του αρέσει. Εγώ μπήκα στην πυροσβεστική χωρίς να έχω ιδιαίτερη γνώση του  αντικείμενου, αλλά αγάπησα τη δουλειά μου από την πρώτη στιγμή… Ο «έρωτας» ήταν κεραυνοβόλος και δεν έχει φύγει, ούτε πρόκειται, μέχρι να ολοκληρώσω την αποστολή μου σε αυτό.

-Συμμετέχεις στην ΕΜΑΚ και μάλιστα είσαι εκπαιδευτής;

–Ήμουν στην 1^η Ε.Μ.Α.Κ (Ειδική Μονάδα Αντιμετώπισης Καταστροφών) που βρίσκεται στην Αθήνα και πιο συγκεκριμένα στην  Ελευσίνα από το 1999 μέχρι το 2013, αλλά συνεχίζω να είμαι ενεργό μέλος αυτής σαν εκπαιδευτής των ορειβατών με ειδικότητα την σπηλαιολογία και εκπαιδεύω τους μελλοντικούς ορειβάτες των Ε.Μ.Α.Κ όλης της Ελλάδας μαζί με άλλους αξιόλογους εκπαιδευτές και πάνω από όλα φίλους και συνεργάτες.

-Ποια Ε.Μ.Α.Κ είναι υπεύθυνη για την Θεσσαλία;

– Η έδρα της 8^η Ε.Μ.Α.Κ που έχει τομέα ευθύνης  την Θεσσαλία βρίσκεται στην Λάρισα.

-Ποιες είναι ορισμένες από τις πιο σημαντικές αποστολές σου;

-Στα τόσα χρόνια στη μονάδα μου είχα τη ευκαιρία να συμμετέχω σε πολλές αποστολές τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό. Μερικές από αυτές ήταν ο σεισμός στο Μαρόκο, το τσουνάμι  στην Ινδονησία -και συγκεκριμένα στην Ταϊλανδή με 280.000 νεκρούς-,  στη  μεγαλύτερη βιομηχανική πυρκαγιά στην Ελλάδα, στο εργοστάσιο  ΧΥΜΑ Α.Ε, στο Λαύριο, με δεξαμενές χωρητικότητας 25.000 λίτρων αποθήκευσης χημικών,  όπου και τραυματίστηκα μετά από τη μεγάλη έκρηξη που προκλήθηκε ύψους 200 μέτρων, καθώς και σε πολλές πυρκαγιές εργοστασίων και βιομηχανικών εγκαταστάσεων σε όλη την Αθήνα, η ανάσυρση των 3 νεκρών από την πυρκαγιά στην Marfin Bank στην Σταδίου στις 5-5-2010, όταν άγνωστοι έριξαν βόμβες μολότοφ εντός της Tράπεζας.

Επίσης, συμμετείχα στη δύσκολη έρευνα και διάσωση και τελικά στην ανάσυρση  8 νέκρων εργατών από τα αμπάρια του δεξαμενοπλοίου «Φρένσιπ Γκας» υστέρα από ισχυρότατη έκρηξη κατά τις εργασίες του στα ναυπηγεία Σκαραμαγκά στο Πέραμα, στη μετάβαση κι επέμβαση με  ειδικό όχημα περιβαλλοντολογικής προστασίας και περισυλλογής χημικών ουσιών και καυσίμων στη μεγάλη διαρροή προπάνιου από την ημιυπόγεια δεξαμενή προπάνιου χωρητικότητας 5000 λίτρων του ξενοδοχείου «Αστέρας Βουλιαγμένης» όπου έγινε άμεση εκκένωση όλου του ξενοδοχείου, αλλά και της περιοχής, με διακοπή του ρεύματος σε όλο το Καβούρι λόγω του μεγάλου κινδύνου έκρηξης.

Άλλη σημαντική αποστολή ήταν το τραγικό ατύχημα στον Λούσιο ποταμό το 2007 με 8, επίσης, νεκρούς και με πολύ μεγάλο βαθμό επικινδυνότητας των διασώσεων λόγω της μορφολογίας του φαραγγιού-ποταμού, καθώς και σε πολλά άλλα ορειβατικά ατυχήματα, αλλά κι ο εγκλωβισμός τριών σπηλαιολόγων στο σπήλαιο Σάρχος που έμειναν εγκλωβισμένοι 4 μέρες μέχρι να καταφέρουμε να τους απεγκλωβίσουμε, (ένα συμβάν πρωτόγνωρο για τα ελληνικά δεδομένα και πανομοιότυπο με αυτό στο σπήλαιο  Θαμ Λουάνγκ Νανγκ Νον στη Ταϊλάνδη, όπου εγκλωβιστήκανε  11 παιδία κι ο προπονητή τους), η πτώση του επιβατικού αεροσκάφους «ΗΛΙΟΣ» που έπεσε στις 14-8-2005 στο Γραμματικό με 121 νεκρούς, η ανάσυρση και μεταφορά του νεκρού καθηγητή Δημήτρη Λιαντίνη  από σπήλια στον Ταϋγέτο, στην οποία είχε καταφύγει και βάλει τέλος στη ζωή του.

Τέλος, συμμετείχα σε όλες σχεδόν τις μεγάλες δασικές πυρκαγιές σε όλη την Ελλάδα, καθώς είμαστε αερομεταφερόμενη μονάδα με ελικόπτερα έχοντας πολλές πτητικές ώρες με αυτά, αλλά και στον απεγκλωβισμό και διάσωση πολλών ατόμων συνεπεία τροχαίων ατυχημάτων.

“Kάθε διάσωση που όλοι οι διασώστες επιστρέφουν και κατά την αναφορά είναι όλοι παρόντες την θεωρώ ευτυχή και επιτυχημένη”

-Ποια είναι εκείνη που έχει αποτυπωθεί στη μνήμη σου και σε έχει στιγματίσει σαν άνθρωπο;

–Θα έλεγα ότι είναι η πτώση του πολιτικού αεροσκάφους «ΗΛΙΟΣ». Ενημερωθήκαμε από το κέντρο επιχειρήσεων της πυροσβεστικής, πριν πέσει  το αεροσκάφος, ότι είναι πιθανή αεροπειρατεία κι έχουν σηκωθεί δυο πολεμικά F16 για αναγνώριση. Εμείς φεύγοντας  με ό,τι διασωστικό υπήρχε στη μονάδα μας δεν είχαμε συγκεκριμένη πορεία και περιμέναμε εν κινήσει οδηγίες. Έτσι κι έγινε… Το κέντρο μας έδωσε πορεία για Γραμματικό όπου και το αεροσκάφος τελικά έπεσε εκεί. Ήμουν το πρώτο διασωστικό που έφτασε και το θέαμα ήταν συγκλονιστικό δεν μπορούσα να συνειδητοποιήσω το μέγεθος της καταστροφής καθώς είχαμε και πυρκαγιά στο τόπο της πτώσης με αποτέλεσμα να δυσκολεύει ακόμη ποιο πολύ την ερευνά και διάσωση πιθανών τραυματιών. Αφού έγινε κατάσβεση της πυρκαγιάς άρχισε το μακάβριο έργο μας που ήταν η έρευνα και η περισυλλογή όλων αυτών των ψυχών… Στο χώρο της πτώσης ήταν διάσπαρτα κομμάτια του αεροσκάφους, καθώς και προσωπικά αντικείμενα των επιβατών με πολλές φωτογραφίες των μικρών παιδιών που επέβαιναν σε αυτό χαρούμενα από τις διακοπές τους,  στο αεροσκάφος επέβαιναν 22 ανήλικα παιδιά….

-Εκπαιδεύεστε για να αποστασιοποιείστε συναισθηματικά προκειμένου να μπορέσετε να λειτουργήσετε  σωστά σε κάθε επέμβασή σας. Είναι όμως αυτό εφικτό κάθε φορά;

–Είναι σημαντικότατη η εκπαίδευση που κάνουμε και πάντα περιέχει και τον ψυχολογικό παράγοντα για να μπορούμε να επιχειρήσουμε καθώς κάποιες φορές είναι πολύ δύσκολο. Αλλά για φέρεις εις πέρας μια αποστολή δεν γίνεται διαφορετικά,  αλλιώς πρέπει να κάνεις πίσω… Εγώ δεν έχω κάνει ποτέ μέχρι τώρα.

-Περίγραψέ μου τα συναισθήματά σου όταν έχει ευτυχή έκβαση μία επιχείρηση διάσωσης.

–Για μένα κάθε διάσωση που όλοι οι διασώστες επιστρέφουν και κατά την αναφορά είναι όλοι παρόντες την θεωρώ ευτυχή και επιτυχημένη. Από εκεί και πέρα, ναι, πάντα κάθε φορά, μετά  από κάθε συμβάν καθόμαστε όλοι οι εμπλεκόμενοι και μιλάμε γι’ αυτό. Όταν όλα έχουν πάει καλά τότε και το κλίμα είναι ανάλογο γέλια, ικανοποίηση, χαρά…

-Η εκπαίδευσή σας είναι συνεχής;

–Η εκπαίδευση δεν τελειώνει ποτέ, πρέπει να είμαστε συνεχώς σε εγρήγορση. Σε κάθε βάρδια εκπαιδευόμαστε σε διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα και τεχνικές. Είναι ο μονός τρόπος για να είμαστε αποτελεσματικοί και να επιστέφουμε όλοι μετά από κάθε συμβάν σώοι και ασφαλής. Άλλωστε καλός διασώστης είναι ο ζωντανός διασώστης.

“Αγάπησα τη δουλειά μου από την πρώτη στιγμή… Ο «έρωτας» ήταν κεραυνοβόλος”

-Η συνεργασία μεταξύ των διασωστών είναι απαραίτητη. Αυτό σημαίνει ότι η ομάδα θα πρέπει να έχει αναπτύξει ισχυρούς δεσμούς;

-Η συνεχής εκπαίδευση αυτόν ακριβώς το σκοπό έχει, πέραν των τεχνικών δεξιοτήτων που πρέπει να  έχει ο διασώστης,  μας ενώνει γιατί μια σωστά δομημένη διασωστική ομάδα αλληλοσυμπληρώνεται με ξεκάθαρους ρόλους ευθύνης, με συνειδητή πειθαρχία. Εκ των πραγμάτων μας κάνει όλους μια μεγάλη οικογένεια με δεσμούς φιλίας εντός κι εκτός υπηρεσίας.

-Ποια είναι τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει ένας διασώστης;

-Ένας διασώστης πρέπει πάνω από όλα να είναι ένας πάρα πολύ κάλος αθλητής, με πάρα πολύ καλή φυσική κατάσταση που πρέπει να διατηρεί καθ’ όλη την διάρκεια της πυροσβεστικής του καριέρας  και να έχει πάρα πολύ καλή ικανότητα αντίληψής των πραγμάτων γύρω του. Πρέπει να επιδεικνύει αυταπάρνηση, ψυχραιμία, ευσυνειδησία, συνέπεια, επινοητικότητα, ταχύτητα αντίδρασης, επιδεξιότητα στο χειρισμό μηχανημάτων,  και βασικά να του αρέσει και να αγαπάει αυτό που κάνει. Όλα τα άλλα  έρχονται με την εκπαίδευση και δομούνται σιγά, σιγά με την εμπειρία.

-Σε έχω δει να αποτυπώνεις με το φωτογραφικό σου φακό στιγμές από τη δουλειά σου κι όχι μόνο… Είσαι ένας διασώστης με καλλιτεχνικές ευαισθησίες;

–Είμαι άνθρωπος με βαθιά  ενσυναίσθηση κι αυτό με κάνει να βλέπω  και να προσεγγίζω τα πράγματα με  την δίκη μου οπτική.

-Είσαι ένας εξαιρετικά δραστήριος άνθρωπος… Δεν ησυχάζεις ποτέ;

-Είμαι άνθρωπος της δράσης και προσπαθώ να απολαύσω τη μια και μοναδική τύχη να γεννηθώ και να φτάσω μέχρι τα 46 χρόνια ακμαίος και δυνατός – γιατί έτσι αισθάνομαι… – και θα προσπαθήσω αν είμαι και λίγο τυχερός να πεθάνω όσο πιο αργά γίνεται νέος!