Σκέψεις για τη γοητεία της Ιστορίας, της Αρχαιολογίας, της Λαογραφίας και της Βιομηχανικής Αρχαιολογίας, κατά τις εκπαιδευτικές, πολιτιστικές περιηγήσεις (με αφορμή την εκπαιδευτική επίσκεψη και ξενάγηση του Β1 τμήματος του 9ου Γυμνασίου Τρικάλων στο Δημοτικό Λαογραφικό Μουσείο Τρικάλων, 15-12-2023) Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος-ιστορικός, Δ/ντρια 9ου Γυμνασίου Τρικάλων.Tο Δημοτικό Λαογραφικό Μουσείο Τρικάλων ιδρύθηκε το 1991 και λειτουργεί στην οδό Γαριβάλδη 6. Μετά την ανακαίνισή του αποτελεί τον χώρο της λαογραφίας για τον Δήμο Τρικκαίων, με αντικείμενα καθημερινής χρήσης, λαϊκής τέχνης, ενδυμασίες, εργαλεία παραδοσιακών επαγγελμάτων από τα τέλη του 18ου αιώνα έως τα μέσα του 20ού αιώνα, φωτογραφίες και έντυπα της ίδιας περιόδου. ( https://trikalacity.gr/building/dimotiko-laografiko-mousio/ )
Mε αφορμή την εκπαιδευτική επίσκεψη και ξενάγηση του Β1 τμήματος του 9ου Γυμνασίου Τρικάλων σ΄αυτό το όμορφο και αξιόλογο μουσείο, την Παρασκευή, 15-12-2023, οι μαθητές μου Λέσι Χένρικ και Καλαντζής Ερμής, κατέθεσαν γραπτώς τις εντυπώσεις τους. Σταχυολογώ από το κείμενό τους τα ακόλουθα χωρία: “Πριν λίγο καιρό, η τάξη μας επισκέφτηκε το λαογραφικό Μουσείο Τρικάλων με πρωτοβουλία της Διευθύντριας και καθηγήτριάς μας στην Ιστορία κ. Αμαλίας Ηλιάδη. Στο πλαίσιο του μαθήματος της Ιστορίας μπορεί να γίνει λόγος και για την τοπική Ιστορία, γι΄ αυτό και επιλέχτηκε το συγκεκριμένο μουσείο. Αυτά που μας εντυπωσίασαν περισσότερο από τα εκθέματα και τα ευρήματα ήταν τα σκεύη στις παλιές κουζίνες του 18ου και 19ου αιώνα, μέχρι και τις αρχές του 20ου, πολύ ενδιαφέροντα και εντυπωσιακά ήταν επίσης τα ρούχα και τα υφάσματα των ανθρώπων της παλιάς εποχής. Ακόμη, τα ζωγραφικά έργα, τα σχέδια σε κορνίζες, οι φωτογραφίες εποχής που έδειχναν πως ήταν τα παλιά Τρίκαλα στον σεισμό, στην πλημμύρα και στην ηρεμία της ακμής τους, μας έκαναν να θαυμάσουμε το πόσο ανθεκτική ήταν και είναι η πόλη αυτή στο χρόνο. Τέλος, ο χάρτης της πόλης με τα τοπόσημα και τα μνημεία που διασώζονται ως σήμερα, ήταν πολύ λεπτομερειακός και, γι΄ αυτό, κατατοπιστικός.
Στις εκπαιδευτικές περιηγήσεις τους σε μνημεία και μουσεία, προσφέρεται η δυνατότητα, οι μαθητές να προσεγγίσουν όψεις πολιτισμού, μνημεία και προσωπογραφίες της κοινωνίας της παλαιάς ιστορικής περιόδου. Περιδιαβαίνουν ως φιλέρευνοι περιηγητές, απολαμβάνοντας μια διδακτική επίσκεψη – αποκάλυψη ζωής μέσα στα χαλάσματα: οι αρχαίες πέτρες, τα κάθε είδους υλικά κατάλοιπα, τα ευρήματα και εκθέματα μιλούν για τον πολιτισμό των περασμένων… Θαυμάζουν τόσα και σημαντικά που τους κατακλύζει η ρομαντική διάθεση μιας άλλης εποχής, με αργούς ρυθμούς, με στενή επαφή με το φυσικό περιβάλλον… έτσι, τα δημόσια και ιδιωτικά κτίρια που επιτυχώς αναστηλώνονται και ανακατασκευάζονται, τους γεμίζουν με πολύτιμες πολιτισμικές γνώσεις και εμπειρίες.
Οι μαθητές με τον τρόπο αυτό γίνονται κοινωνοί της πολιτιστικής κληρονομιάς μας, μυούνται στην κουλτούρα μας, κοινωνικοποιούνται, αναπτύσσουν διανθρώπινες σχέσεις, αλλάζουν παραστάσεις και αναζωογονούν την ψυχή και το πνεύμα τους. Όλα αυτά θα ήταν ανέφικτα, εάν το σχολείο και οι λειτουργοί του ήταν απρόθυμοι, παρόντες δημόσιοι υπάλληλοι. Όμως, ακούραστοι, πρόθυμοι και δημιουργικοί παιδαγωγοί αναλαμβάνουν με κάθε κόστος να οργανώσουν και να υλοποιήσουν εκπαιδευτικές και διδακτικές επισκέψεις μαθητών σε Μουσεία.
Οι εκπαιδευτικές μας εξορμήσεις, ουσιαστικού περιπατητικού-περιηγητικού χαρακτήρα, μας εφοδιάζουν με πλήθος μορφωτικά ερεθίσματα και πάμπολλα κίνητρα μελέτης: για τις ποικίλες διαστάσεις και όψεις του πολιτισμού, για τα πρόσωπα, την Τέχνη, τον υλικό βίο, τον πνευματικό πολιτισμό, τα μνημεία που τον σφράγισαν ανεξίτηλα, για τους μεγάλους του Ιστορικούς σταθμούς – κόμβους οι οποίοι, παράλληλα, αποκαλύπτουν πτυχές της καθημερινότητας…
