Σε κίνδυνο βρίσκονται οι Ασπροπάρηδες στα Βαλκάνια καθώς ο πληθυσμός του είδους έχει υποστεί τη μεγαλύτερη μείωση στα χρονικά, ενώ στην περιοχή μας και συγκεκριμένα στα Μετέωρα είναι ενεργές δύο επικράτειες τις οποίες καταλαμβάνουν μοναχικά αρσενικά. Παρά τις όποιες προσπάθειες διάσωσης έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια δυστυχώς, όπως φαίνεται κι από τους αριθμούς οι οποίοι είναι αμείλικτοι, τα πράγματα για τους Ασπροπάρηδες στα Βαλκάνια είναι δυσοίωνα.
Στοιχεία
Σύμφωνα με την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία η παρακολούθηση του πληθυσμού του Ασπροπάρη για τη φετινή χρονιά, στο πλαίσιο του Προγράμματος LIFE “ΖΩΗ για τον Ασπροπάρη”, έδειξε ότι ο πληθυσμός του είδους στα Βαλκάνια έχει υποστεί σημαντική μείωση.
Ο αριθμός των ενεργών επικρατειών μειώθηκε κατά 32% (από 74 σε 51) και ο αριθμός των ζευγαριών μειώθηκε κατά 37% (από 71 σε 45), μεταξύ του 2012 και του 2019.
Ο πληθυσμός της Ελλάδας, αφού παρέμεινε σταθερός για κάποια χρόνια, πλέον σημειώνει τη μεγαλύτερη μείωση στα χρονικά, αφού έχουν απομείνει μόνο τρία ζευγάρια (στην περιοχή της Δαδιάς) και δύο επικράτειες (στα Μετέωρα) τις οποίες καταλαμβάνουν μοναχικά αρσενικά (το 2018 ήταν 5 ζευγάρια και 6 μοναχικά άτομα).
Δυστυχώς αυτή τη στιγμή ο Ασπροπάρης είναι το πιο απειλούμενο είδος της Ελλάδας κι όχι μόνο.
Η Ορνιθολογική τα τελευταία χρόνια μέσω του προγράμματος LIFE δίνει ένα μεγάλο αγώνα για να ενημερώσει το ευρύ κοινό και να διασώσει τον Ασπροπάρη, εντούτοις, η μείωση του είδους συνεχίζεται επικίνδυνα.
Κάποτε στα Μετέωρα αριθμούσαν δεκάδες
Ο Ασπροπάρης ή άλλως «Τυροκόμος», «Χελωνοφάης» ή «Κουκάλογο» όπως συνηθίζουν να τον αποκαλούν οι κάτοικοι της υπαίθρου στα Τρίκαλα είναι ένας από τους τέσσερεις γύπες της Ευρώπης. Όπως θυμούνται οι παλιότεροι, συνήθιζε να πετάει σε σμήνη πάνω από τον ουρανό των Μετεώρων (άλλωστε αποτελεί το πουλί σύμβολο της περιοχής). Είναι χαρακτηριστικό ότι πριν 30 χρόνια η περιοχή αριθμούσε πάνω από 50 ζευγάρια. Σήμερα, δυστυχώς βρίσκεται στο χείλος της εξαφάνισης.
Πρόκειται για έναν γύπα που στα φτερά του «κουβαλάει» συμβολισμούς. Ο Ασπροπάρης ήταν πάντα κοντά στους ανθρώπους της υπαίθρου, ειδικά στους κτηνοτρόφους. Αυτό το μαρτυρούν τα πολλά τοπικά ονόματα που του έχουν δοθεί τα οποία είναι περισσότερα από 19 στην Ελλάδα.
Στον Ν. Τρικάλων μόνο ανάλογα με το χωριό που βρίσκεσαι μπορείς να τον ακούσεις να αναφέρεται είτε ως «Τυροκόμος», είτε ως «Χελωνοφάης» είτε ως «Κουκάλογο».
Ένας από τους τέσσερεις γύπες της Ευρώπης
Ο Ασπροπάρης είναι ένας από τους τέσσερεις γύπες της Ευρώπης. Είναι ο μικρότερος από αυτούς με άνοιγμα φτερούγων περίπου 1.8m και ο μοναδικός που μεταναστεύει ταξιδεύοντας πάνω από 5000χλμ. Την Άνοιξη και το Καλοκαίρι βρίσκεται στην Ευρώπη και περνά τον Χειμώνα του στην υποσαχάρια Αφρική. Το χρώμα των φτερών του είναι άσπρο και μαύρο, ενώ το πρόσωπο του που δεν έχει φτερά έχει ένα κίτρινο-πορτοκαλί χρώμα το οποίο γίνεται πιο έντονο κατά την αναπαραγωγική περίοδο.
«Καθαριστές» της υπαίθρου
Η ύπαρξή του έχει ιδιαίτερη σημασία για το περιβάλλον καθώς ο Ασπροπάρης και οι άλλοι γύπες αποτελούν τους «καθαριστές» της υπαίθρου μιας και τρέφονται με πτώματα. Η απώλεια τους στα σύγχρονα χρόνια έχει δημιουργήσει προβλήματα τα οποία αφορούν ακόμα και τη δημόσια υγεία μιας και τα ζώα που πεθαίνουν περνούν πολύ καιρό μέχρι να αποσυντεθούν δημιουργώντας εστίες μόλυνσης. Αυτό αναγκάζει τον σύγχρονο άνθρωπο να δαπανά χρήματα και χρόνο αποτεφρώνοντας ή θάβοντας τα ψοφίμια προσπαθώντας να αντικαταστήσει μια φυσική διαδικασία που έχει εκλείψει. Η «σοφία» και η ισορροπία εκατομμυρίων χρόνων εξέλιξης διαταράσσεται με απρόβλεπτες επιπτώσεις σε ολόκληρο το σύστημα.
Φωτό: Δημήτρης Βαβύλης
Δημοσιευμένο στην εφημερίδα Έρευνα
