Ο μεγαλύτερος ιστορικός συγγραφέας της νεώτερης Ελλάδας. Αποκαλείται και «εθνικός ιστορικός», διότι με το έργο του επηρέασε την ελληνική ιστοριογραφία, αλλά και γενικότερα την πνευματική πορεία της χώρας.
Ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1815. Ο πατέρας του, Δημήτριος, γεννημένος στην Βυτίνα Αρκαδίας, είχε εγκατασταθεί στην Πόλη, όπου ασχολήθηκε με τραπεζιτικές εργασίες. Με την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης το 1821, οι Τούρκοι έσφαξαν τον πατέρα του (4 Απριλίου) και η μητέρα του πήρε τα παιδιά της και εγκαταστάθηκε στην Οδησσό. Εκεί, ο Κωνσταντίνος άρχισε τις σπουδές του στο Λύκειο Ρισελιέ και τις συνέχισε αργότερα στο Ναύπλιο με δάσκαλο το Γεώργιο Γεννάδιο.
Το 1834 διορίστηκε υπάλληλος στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και το 1845 καθηγητής στο γυμνάσιο Αθηνών. Τον Ιανουάριο του 1850, το Πανεπιστήμιο του Μονάχου, εκτιμώντας το συγγραφικό του έργο, του απένειμε τον τίτλο του διδάκτορα, με τον οποίο μπόρεσε να διοριστεί τον Μάρτιο του 1851 έκτακτος καθηγητής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, παρότι δεν διέθετε πανεπιστημιακό και διδακτορικό δίπλωμα. Το διδακτικό έτος 1872-1873 διετέλεσε πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών, στο οποίο δίδαξε μέχρι τον θάνατό του.
Έγραψε πολλά ιστορικά συγγράμματα, από τα οποία το σπουδαιότερο είναι η πεντάτομη «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους» (1860-1872), στο οποίο επιχειρηματολόγησε για την ιστορική συνέχεια του ελληνικού έθνους και παρουσίασε την ελληνική ψυχή αμετάβλητη από τα αρχαία χρόνια μέχρι τη σύγχρονη εποχή. Βασικός σκοπός του ήταν να αποδείξει το εσφαλμένο της θεωρίας του γερμανού ιστορικού Φαλμεράιερ, που υποστήριζε ότι οι νεώτεροι Έλληνες δεν έχουν φυλετική συγγένεια με τους αρχαίους Έλληνες.
Με την «Ιστορία» του, ακόμα, ο Παπαρρηγόπουλος έριξε φως στη βυζαντινή εποχή, που ως τότε την περιφρονούσαν οι ιστορικοί, επειδή τη θεωρούσαν περίοδο παρακμής του ελληνισμού, που δεν συνεισέφερε τίποτε στον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Ανέσυρε από το σκοτάδι το Βυζαντινό ελληνισμό, που από τότε έγινε αντικείμενο σοβαρής ιστορικής μελέτης και πήρε τη θέση του ως μία από τις σπουδαιότερες φάσεις της ιστορίας του ελληνικού έθνους.
Ο Παπαρρηγόπουλος ανέπτυξε μεγάλη εθνική και κοινωνική δράση. Ως πατέρας, δοκίμασε τον πόνο του θανάτου δύο παιδιών του. Το ένα απ’ αυτά, ο Δημήτριος, που πέθανε σε ηλικία 30 ετών, ήταν δικηγόρος κι ένας από τους καλύτερους έλληνες ρομαντικούς ποιητές.
Ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος πέθανε στην Αθήνα στις 14 Απριλίου 1891, σε ηλικία 76 ετών.
Πηγή: sansimera.gr
