Η εικόνα της Παναγίας, στην οποία αποδίδονται πολλά θαύματα, βρέθηκε στις 30 Ιανουαρίου 1823 στο κτήμα Δοξαρά στην Τήνο.
Στη θέση αυτή κτίστηκε ναός, στον οποίο εναποτέθηκε η εικόνα, που απεικονίζει τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Ο Ναός της Ευαγγελίστριας στην Τήνο με το πέρασμα του χρόνου έγινε κέντρο πανελληνίου και πανορθοδόξου προσκυνήματος.
Το 1821, στις αρχές της Ελληνικής Επανάστασης, ενφανίστηκε στον ύπνο ενός γέροντα, του Μιχάλη Πολυζώνη, η Παναγία και τον διέταξε να σκάψει στον αγρό του Αντώνη Δοξαρά, έξω από την πόλη της Τήνου για να βρει την εικόνα της. Πράγματι, ο μπαρμπα-Μιχάλης εκτέλεσε το θέλημά της, αλλά η εικόνα δεν βρέθηκε.
Ένα χρόνο αργότερα, το καλοκαίρι του 1822, η μοναχή Πελαγία (κατά κόσμον Λουκία Νεγρεπόντη), που εγκαταβιούσε στο ορθόδοξο μοναστήρι της Παναγίας Κεχροβουνίου, είδε επανειλημμένα στον ύπνο της την Παναγία, η οποία τη διέταξε να παρουσιαστεί στους πρόκριτους του νησιού και να τους πείσει να συνεχίσουν τις έρευνες και να αναγείρουν ένα μικρό ναό στο κτήμα Δοξαρά.
Οι έρευνες συνεχίστηκαν, αλλά το μόνο που βρέθηκε ήταν τα ερείπια ενός αρχαίου ναού κι ένα ξεροπήγαδο. Ύστερα από λίγο έπεσε επιδημία πανώλης στην Τήνο και προς εξιλέωση της Παναγίας αποφασίστηκε να κτιστεί μικρός ναός στον αγρό του Δοξαρά.
Κατά τη διάρκεια της τελετής του θεμελίου λίθου, με έκπληξη οι παριστάμενοι είδαν το άλλοτε ξεροπήγαδο να είναι γεμάτο με δροσερό νερό. Το θεώρησαν θαύμα και με μεγαλύτερη ζέση συνέχισαν την αναζήτηση της εικόνας της Παναγίας. Εν τω μεταξύ, η πανώλη συνέχιζε το θανατηφόρο έργο της.
Στις 30 Ιανουαρίου 1823, ανήμερα της εορτής των Τριών Ιεραρχών κι ενώ οι εργασίες για την ανέγερση του ναού συνεχίζονταν με πυρετώδεις ρυθμούς, η αξίνα του εθελοντή οικοδόμου Εμμανουήλ Μάτσα ή Σπανού προσέκρουσε στην εικόνα και την έσπασε στα δύο. Μόλις το αντελήφθη, μάζεψε τα σπασμένα κομμάτια της εικόνας κι ενώ επιχειρούσε να τα προσαρμόσει, αυτά κόλλησαν ως εκ θαύματος.
Το γεγονός διαδόθηκε αστραπιαία σ’ όλο το νησί και πλήθη λαού συνέρρευσαν στο σημείο για να προσκυνήσουν τη σεπτή εικόνα. Λίγες μέρες μετά εξαφανίστηκε και η πανώλη από το νησί.
Η εικόνα είναι σχετικά μικρών διαστάσεων και παριστά τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Είναι αρχαιοτάτη και αρίστης τέχνης, αν κι έχει υποστεί φθορές από πυρκαγιά και από την παραμονή της για πολλά χρόνια κάτω από το έδαφος.
Σήμερα βρίσκεται στον περικαλλή ναό που κτίστηκε πάνω από τον αρχικό ναΐσκο με συνεισφορές των κατοίκων της Τήνου και είναι κατάκοσμη και σκεπασμένη εξ ολοκλήρου πλην των προσώπων, με χρυσό, άργυρο και με αναρίθμητα τιμαλφή και πολύτιμους λίθους, τάματα των πιστών.
Πηγή: sansimera.gr
