Αν τα ταξίδια είναι το πάθος μας και λατρεύουμε να ανακαλύπτουμε συνεχώς νέα μέρη εντός και εκτός συνόρων, τότε η φετινή άνοιξη είναι η κατάλληλη περίοδος, για να γνωρίσουμε από κοντά ένα ξεχωριστό χωριό του νομού Γρεβενών της Μακεδονίας.
Πρόκειται για έναν πανέμορφο οικισμό που βρίσκεται στη βόρεια Πίνδο, συγκεκριμένα στις ανατολικές πλαγιές του Σμόλικα σε υψόμετρο 1.500 μέτρων και είναι το πιο ψηλό χωριό της Ελλάδας αλλά και των Βαλκανίων.
Ο λόγος για τη Σαμαρίνα, ένα τοπωνύμιο που πιθανότατα προέρχεται από τη βλάχικη λέξη «Στα Μαρίνα» που σημαίνει Αγία Μαρίνα, ενώ πολλοί είναι αυτοί που την αποκαλούν «Αλπική Πρωτεύουσα της Πίνδου».
Παρά το μεγάλο της υψόμετρο, η Σαμαρίνα είναι προσβάσιμη και πανέμορφη όλες τις εποχές του χρόνου, χαρίζοντας μοναδικές εικόνες σε κάθε επισκέπτη. Τόσο το λευκό της χρώμα, αυτό που της χαρίζει απλόχερα ο χειμώνας και οι πυκνές χιονοπτώσεις, όσο και το δροσερό, ζωηρό πράσινο της άνοιξης και του καλοκαιριού, την καθιστούν ένα παραθεριστικό ορεινό χωριό, το οποίο δύσκολα ξεχνιέται.
Ποιος θα μπορούσε να λησμονήσει ένα μέρος το οποίο είναι χτισμένο στα σύνορα της Δυτικής Μακεδονίας και της Ηπείρου, ανάμεσα σε πυκνά δάση οξιάς και πεύκου, με άφθονα τρεχούμενα δροσερά νερά και μία λαμπρή ιστορία, η οποία ξεκινά από το μακρινό παρελθόν και γίνεται ευρέως γνωστή κυρίως κατά τους αγώνες και τις εξεγέρσεις της «Βλαχουριάς»; Είτε είμαστε, λοιπόν, λάτρεις της ιστορίας, είτε όχι, η μοναδικότητα που αποπνέει το συγκεκριμένο μέρος της Ελλάδας, αναμφίβολα θα μας κάνει να θέλουμε να το επισκεφτούμε ξανά και ξανά.
Πριν δημιουργηθεί ο συνοικισμός της Σαμαρίνας στη θέση που βρίσκεται σήμερα, υπήρχαν διάφορες Κατούνες, δηλαδή οικισμοί κτηνοτρόφων, οι οποίοι ήταν συσπειρωμένοι γύρω από τον ανώτατο άρχοντα, τον τσέλιγκα. Ο μεγαλύτερος συνοικισμός ήταν αυτός που βρισκόταν στο μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής, όπου οι κάτοικοι του έμεναν καθόλη τη διάρκεια του έτους. Ιδρυτές και πρώτοι άποικοι του χωριού θεωρούνται οι κάτοικοι του χωριού Πραιτώρι της Θεσσαλίας, μιας και οι ιστορικοί χάρτες της περιοχής που τοποθετούνται τον 16ο και 17ο αιώνα, αναφέρουν τη θέση της Σαμαρίνας ως «Santa Maria de Praitoria».
Μπορεί για τους περισσότερους να μοιάζει ένα μέρος απομονωμένο, ωστόσο, αυτό δεν είναι αλήθεια, ειδικότερα αν αναλογιστεί κάποιος πως η απόσταση που την χωρίζει από την πόλη των Γρεβενών είναι 52 χιλιόμετρα, ενώ από το χιονοδρομικό κέντρο της Βασιλίτσας, απέχει μονάχα 15 χιλιόμετρα. Η Σαμαρίνα, λοιπόν, είναι ένα χωριό με έντονη δραστηριότητα, οι κάτοικοι του οποίου ασχολούνται, εκτός από τον τουρισμό, με την υλοτομία και την κτηνοτροφία.
Συγκεκριμένα, οι γυναίκες του χωριού υφαίνουν χοντρά μάλλινα υφάσματα, κουβέρτες και χαλιά, ενώ υπέροχες είναι οι «δριστέλες» του χωριού ή αλλιώς «τα πλυντήρια της φύσης», όπου πρωτοεμφανίστηκαν στον ελλαδικό χώρο περί τα μέσα του 19ου αιώνα και μέσω αυτών γινόταν ο καθαρισμός των ρούχων με τη βοήθεια της υδραυλικής ενέργειας. Φυσικά, οι μόνιμοι κάτοικοί της, οι οποίοι σε ένα μεγάλο ποσοστό είναι Βλάχοι, τον χειμώνα παραχειμάζουν σε χαμηλότερους τόπους της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας, έτσι ώστε να προφυλαχθούν από τα ακραία καιρικά φαινόμενα της περιοχής.
Σε κάθε περίπτωση, αν οι δημοφιλείς τουριστικοί προορισμοί δεν είναι όλα όσα αναζητάμε κατά τη διάρκεια μιας απόδρασής μας από τους γρήγορους και πιεστικούς ρυθμούς της καθημερινότητας και η ηρεμία, η γαλήνη και η ησυχία είναι για εμάς συνυφασμένες με την ξεκούραση, τότε μία επίσκεψη στο συγκεκριμένο χωριό το οποίο θεωρείται το ψηλότερο της Ελλάδας και των Βαλκανίων, θα μας ανταμείψει.
