Της Κορίνας Λιούτα
Οι ποιοτικές και στρατηγικές αλλαγές ανάπτυξης στο μοντέλο τουρισμού που θέλουμε να διαμορφώσουμε για τη Χώρα μας τα επόμενα χρόνια είναι επιβεβλημένες, λαμβάνοντας υπόψιν τη δυναμική που έχει αποκτήσει τα τελευταία χρόνια διεθνώς ο τουρισμός των ατόμων ΑμεΑ.Εισηγήθηκα στον τομέα Τουρισμού της Νέας Δημοκρατίας, να γίνει συγκεκριμενοποίηση πολιτικής για τα “άτομα με αναπηρία – ΑμεΑ”, και τη σημασία που έχει τα άτομα αυτά να έχουν ισότιμη αντιμετώπιση στις διακοπές τους. Αυτό ισχύει για τους Έλληνες, αλλά και για τους αλλοδαπούς επισκέπτες.
Έχει σημασία να μην αφήσουμε έξω από τη συγκεκριμενοποίηση της τουριστικής στρατηγικής μας, την πολυπληθή “πελατειακή ομάδα δυνητικών τουριστών” τους τουρίστες ΑμεΑ – του Προσβάσιμου Τουρισμού – Accessible Tourism, όπως διεθνώς αναφέρεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού – ΠΟΤ , είχε προκηρύξει στην Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμού, στις 27 Σεπτεμβρίου 2016, το Έτος “Τουρισμός για όλους” και κάτω από τη στόχευση αυτή είχε περιλάβει και τον προσβάσιμο τουρισμό και εκπόνησε ειδικό Εγχειρίδιο απευθυνόμενο σε τουριστικούς προορισμούς για την “προσβασιμότητα”. Στο πλαίσιο των εορτασμών, την κεντρική ομιλία έκανε ο Ivor Ambrose, διευθύνων σύμβουλος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Προσβάσιμου Τουρισμού – ENAT – European Network for Accessible Tourism, ο οποίος επεσήμανε μεταξύ άλλων, “η προσβασιμότητα δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν πρόβλημα – αλλά σαν μία χρυσή ευκαιρία” για την τουριστική ανάπτυξη, και ανέφερε ότι μεταξύ των “πελατών του προσβάσιμου τουρισμού είναι και τα ηλικιωμένα άτομα άνω των 60 ετών, που αποτελούν περίπου το 20% του ευρωπαϊκού πληθυσμού, και αντιστοιχούν στο 65% της συνολικής προσβάσιμης αγοράς στην Ευρώπη”.
Η “Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Αναπηρία 2010 – 2020”, εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Νοέμβριο του 2010 και αποτελεί ένα θεμελιώδες πολιτικό μέσο, για να καταστεί μια Ευρώπη χωρίς φραγμούς για τα άτομα με αναπηρίες.
Οι διαστάσεις του προσβάσιμου τουρισμού αφορούν:
- ευκολία στην μετακίνηση
- διαθεσιμότητα εγκαταστάσεων για διασφάλιση αποφυγής ατυχημάτων
- ολοκληρωμένη παροχή υπηρεσιών
- εκπαίδευση και κατάρτιση για την εξυπηρέτηση αυτών των ατόμων.
- σχεδιασμό των προσβάσιμων προορισμών και τις αναγκαίες υποδομές
- νομοθετικές ρυθμίσεις
- Προώθηση της τουριστικής προβολής και πληροφόρησης για τις διαθέσιμες υπηρεσίες
- ενημέρωση και παροχή κατάλληλων μέσων και μεθόδων
- διευκόλυνση σε όλο το τουριστικό κύκλωμα
Ο “προσβάσιμος τουρισμός – τουρισμός ΑμεΑ” δεν είναι μόνο για ανθρώπους σε αναπηρικά καροτσάκια, αλλά έχουν κάποιου είδους αναπηρία μόνιμη ή και παροδική και αφορά άτομα με:
- προβλήματα όρασης
- προβλήματα ακοής
- διανοητικά προβλήματα
- σωματικά προβλήματα
- μεγαλύτερης ηλικίας
- χρόνια νοσήματα
Είναι αγορά περισσότερων από 80 εκατ. δυνητικών πελατών μόνο στην Ευρώπη, που αυξάνεται λόγω της αύξησης του ηλικιακού προσδόκιμου ζωής, που δημιουργεί μεγάλες δημογραφικές διαφορές στα επόμενα 20 χρόνια. Η “Ειδική Συνθήκη των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες” που είχε υπογραφεί, από το 2006 μέχρι το 2016 από 166 χώρες, προβλέπει “ισότιμη προσβασιμότητα στην πολιτιστική ζωή, ενώ Έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας εκτιμούσε το 2011, ότι παγκοσμίως 1 στα 7 άτομα είχε κάποιας μορφής αναπηρία.
Η εταιρεία Amadeus αναφέρει ότι μέχρι το 2020 εκτιμάται ότι το 15% του παγκόσμιου πληθυσμού, θα αφορά άτομα με αναπηρία, που αντιστοιχεί διεθνώς σε μία αγορά 1,2 δισ. άτομα! Και μόνο στην Ευρώπη και ΗΠΑ με πρόβλεψη δαπανών τάξεως 70 δισ. δολ. Το 2012 κυβερνητική αναφορά για ΑμεΑ εκτιμούσε ότι στη Μεγάλη Βρετανία υπάρχουν 20,6 εκ. άτομα με αναπηρία, που δαπανούν περίπου 80 δισ. λίρες Αγγλίας ετησίως για προϊόντα και υπηρεσίες. Την ίδια περίοδο η αεροπορική εταιρεία Virgin Atlantic ανέφερε ότι στις πτήσεις της περίπου 20% των επιβατών δηλώνουν κάποια “ειδική ανάγκη”. Επίσης χρήζουν ειδικής επικοινωνιακής πληροφόρησης 52%, προσωποποιημένης υποστηριζόμενης ξενάγησης 51%, υπηρεσίες υγείας 22% και ασφαλιστική κάλυψη 15%.
Η δραστηριότητα του Υπο-τομέα “προσβάσιμου τουρισμού – τουρισμού ΑΜεΑ”, είναι πολυσχιδής, γιατί εμπλέκονται αρμοδιότητες πολλών υπουργείων, και της τοπικής αυτοδιοίκησης, για τη δημιουργία αντίληψης φιλικής προς τον τουρισμό ΑΜεΑ, αλλά και καλλιέργειας διάθεσης και προβολής της ελληνικής φιλοξενίας, με τη συνέργεια της Πολιτείας, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των Επιχειρήσεων, και των Συλλόγων ΑμεΑ.
Οι 7 στους 10 εμπιστεύονται για την πληροφόρησή τους άλλους ανθρώπους με αναπηρία, ενώ τα άτομα με αναπηρία δαπανούν κατά μέσο όρο 1,5 φορά περισσότερα χρήματα στις διακοπές τους, συγκριτικά με τους υπόλοιπους ταξιδιώτες.
Στην Ελλάδα τους τουρίστες αυτούς δεν τους “διαχειριζόμαστε” διαφορετικά, δεν τους μετράμε στις στατιστικές και δεν κάνουμε ενέργειες προβολής για να τους προσελκύσουμε. Σε μία μελέτη του Γερμανικού Ομοσπονδιακού Υπουργείου Οικονομικών και Εργασίας, ο γερμανός ΑμεΑ ήταν διατεθειμένος να πληρώσει από 1.000-2.000 ευρώ περισσότερα για κατάλληλες τουριστικές υπηρεσίες από τον μη ΑμεΑ τουρίστα, και στις διακοπές οι ΑμεΑ δαπανούσαν 1,16 φορές περισσότερο από τους μη ΑμεΑ τουρίστες.
Προσωποποιημένη ασφαλιστική κάλυψη 15%
Ο Τομέας Τουρισμού της ΝΔ θα δραστηριοποιηθεί σε:
- Προτάσεις βελτίωσης, ως προς την υφιστάμενη κατάσταση των δυνατοτήτων υποδοχής και εξυπηρέτησης των ΑμεΑ πελατών αυτών, για τους οποίους δεν υπάρχει επαρκής κοινωνική μέριμνα
- Επαφές με τους επαγγελματίες του τουρισμού και των ΑμεΑ προκειμένου να διαπιστωθούν οι αναγκαίες νομοθετικές διορθώσεις ή συμπληρώσεις σε όλα τα επίπεδα
- Ενημέρωση δυνητικών πελατών, διαδικτυακή προβολή και πρακτική προσέγγιση των τμημάτων της αγοράς ΑμεΑ, δεδομένου ότι οι έρευνες συμπεριφοράς τους μας υποδεικνύουν τη μεγάλη διείσδυση του διαδικτύου και σε αυτές τις ομάδες πληθυσμού.
- Προώθηση πολιτικών και στρατηγικών για την ανάδειξη και ανάπτυξη επιχειρήσεων παροχών υπηρεσιών φιλικών στα ΑμεΑ
- Δράσεις μέσω ΕΣΠΑ
- Εκπαίδευση στελεχών για την παροχή των «σωστών» υπηρεσιών με δημιουργία ειδικοτήτων σε πανεπιστημιακές αλλά και μετα- λυκειακές εκπαιδευτικές βαθμίδες, ΙΕΚ κ.λπ.
- Ευαισθητοποίηση όλων των εμπλεκομένων φορέων στον τομέα μετακίνησης των ΑμεΑ
- Διεθνείς δράσεις ευαισθητοποίησης, και προσέλκυσης τουριστών ΑμεΑ
- Στρατηγικές συνεργασίας με Φορείς ανάδειξης υπηρεσιών ΑμεΑ
- Διαμόρφωση φιλικής κουλτούρας απέναντι στα ΑμεΑ γενικότερα από την τουριστική βιομηχανία της χώρας μας
Με δεδομένη την ευαισθησία του προέδρου μας κ. Κυριάκου Μητσοτάκη που βίωσε με τη μητέρα του το πρόβλημα με τα κινητικά της προβλήματα, αλλά και τη δέσμευσή του ότι η ελληνική πολιτεία θα αποκτήσει ολοκληρωμένη πολιτική για τα άτομα με αναπηρία, ευελπιστώ ότι θα διαμορφώσουμε περισσότερα βήματα στην κατεύθυνση των αναγκαίων υποδομών και ευαισθητοποίησης της ελληνικής κοινής γνώμης, ώστε να εκπέμψουμε ένα νέο ανθρωποκεντρικό μήνυμα που θα διαμορφώσει το νέο τουριστικό προφίλ της χώρας μας, αναδεικνύοντας διεθνώς το αληθινό πρόσωπο της ελληνικής φιλοξενίας.
*Η κα Κορίνα Λιούτα είναι προέδρος του “ΘΕΛΩ”, μέλος των Τομέων Τουρισμού,Υγείας και Διοικητικής Ανασυγκρότησης της ΝΔ, υπεύθυνη του υποτομέα Προσβάσιμου Τουρισμού ΑμεΑ.
