Από την 1η Ιουνίου θα μπορούν οι Έλληνες πολίτες να τα εκδίδουν και να τα χρησιμοποιούν για τα ταξίδια τους. Ερωτήσεις και απαντήσεις για όλα τα βασικά ζητήματα που το αφορούν.
Οι πληροφορίες αναφέρουν πως η Ελλάδα, που ήταν η πρώτη χώρα η οποία κατέθεσε την πρόταση για καθιέρωση αυτού του πιστοποιητικού, θα είναι σε θέση να μπορεί να το εκδίδει από την 1η Ιουνίου.
Πρόκειται πρακτικά για την ψηφιακή απόδειξη ότι ένα πρόσωπο έχει εμβολιαστεί κατά της πανδημίας, είτε έχει υποβληθεί σε διαγνωστική εξέταση με αρνητικό αποτέλεσμα είτε τέλος έχει αναρρώσει από τη νόσο Covid-19.
Στόχος είναι να διευκολύνει την ασφαλή ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών εντός της ΕΕ κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Για «εργαλείο διευκόλυνσης και όχι διακρίσεων» είχε κάνει λόγο εξ αρχής ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκος Πιερρακάκης.
Πιστοποιητικό εμβολιασμού: Πώς θα το εκδίδουμε
Έτσι, οι Έλληνες πολίτες από την 1η Ιουνίου θα μπορούν να μπούνε στην Ενιαία Ψηφιακή Πλατφόρμα, gov.gr και να εκδίδουν το green pass χρησιμοποιώντας είτε τους προσωπικούς τους κωδικούς πρόσβασης στο Taxisnet, είτε τον ΑΜΚΑ τους. Να αναφέρουμε ότι το green pass υλοποιείται από την ΕΔΥΤΑ, την ΗΔΙΚΑ με τη συμμετοχή της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (ΓΓΠΣΔΔ).
Να αναφέρουμε ότι τα ψηφιακά πράσινα πιστοποιητικά θα ισχύουν σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, θα περιέχουν έναν κωδικό QR με ψηφιακή υπογραφή για την προστασία του από τυχόν πλαστογράφηση, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα δημιουργήσει μια πύλη, μέσω της οποίας όλες οι υπογραφές των πιστοποιητικών θα μπορούν να επαληθευτούν παντού στην ΕΕ. Τα κωδικοποιημένα προσωπικά δεδομένα που περιέχει το πιστοποιητικό δεν μεταβιβάζονται μέσω της πύλης, αφού αυτό δεν είναι αναγκαίο για την επαλήθευση της ηλεκτρονικής υπογραφής. Η Επιτροπή θα βοηθήσει επίσης τα κράτη μέλη να αναπτύξουν λογισμικό το οποίο θα μπορούν να χρησιμοποιούν οι αρχές για τον έλεγχο των κωδικών QR.
Όσον αφορά τα δεδομένα που θα περιέχει το πιστοποιητικό περιορίζονται στις απαραίτητες κύριες πληροφορίες, όπως ονοματεπώνυμο, ημερομηνία γέννησης, ημερομηνία έκδοσης, πληροφορίες σχετικά με το εμβόλιο/τη διαγνωστική εξέταση/την ανάρρωση και έναν μοναδικό αναγνωριστικό κωδικό. Τα πιστοποιητικά θα περιέχουν μόνο ένα περιορισμένο σύνολο απαραίτητων πληροφοριών. Οι πληροφορίες αυτές δεν θα μπορούν να διατηρούνται από τις χώρες που επισκέπτεται ο ταξιδιώτης. Για σκοπούς επαλήθευσης, ελέγχεται μόνο η εγκυρότητα και η γνησιότητα του πιστοποιητικού, μέσω της επαλήθευσης της αρχής έκδοσης και της υπογραφής. Όλα τα δεδομένα σχετικά με την υγεία παραμένουν στην αρμοδιότητα του κράτους μέλους που εξέδωσε το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό.
Τα επόμενα βήματα που θα γίνουν μέχρι το καλοκαίρι από πλευράς της ΕΕ είναι να δημιουργήσει η Επιτροπή την ψηφιακή υποδομή που θα διευκολύνει την επαλήθευση της γνησιότητας των ψηφιακών πράσινων πιστοποιητικών, ενώ τα κράτη μέλη θα πρέπει να προχωρήσουν την εισαγωγή των αναγκαίων αλλαγών στα εθνικά συστήματα μητρώων υγείας.
Πώς λειτουργεί, ποια εμβόλια καλύπτει, για πόσο ισχύει – Όλες οι απαντήσεις
Το Πράσινο Πιστοποιητικό θα περιέχει έναν κωδικό QR με ψηφιακή υπογραφή, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα δημιουργήσει μια πύλη στην οποία θα μπορούν να επαληθεύονται όλες οι υπογραφές σε κάθε σημείο της ΕΕ.
Όπως είναι φυσικό, οι πολίτες έχουν αρκετές απορίες για το πώς λειτουργεί το Πράσινο Πιστοποιητικό. Το Politico έχει δώσει απαντήσεις σε 12 από τα βασικά ερωτήματα που έχουν τεθεί ως τώρα. Αναλυτικά:
Πως λειτουργεί;
Υπάρχουν τρία είδη πιστοποιητικών. Ένα που αποδεικνύει ότι έχουμε εμβολιαστεί, ένα δεύτερο που επικυρώνει ότι έχουμε πραγματοποιήσει αρνητικό τεστ και ένα τρίτο που πιστοποιεί την ανοσία όσων έχουν νοσήσει στο παρελθόν. Τα παραπάνω έγγραφα θα παρέχονται σε ψηφιακή ή εκτυπωμένη μορφή και θα διατίθενται δωρεάν.
Μπορώ να ταξιδέψω χωρίς πιστοποιητικό;
Ναι. Το έγγραφο δεν αποτελεί προϋπόθεση για ταξίδια.
Εάν κατέχω πιστοποιητικό, σημαίνει ότι απαλλάσσομαι από καραντίνα ή επιπλέον τεστ;
Όχι απαραίτητα. Η συμφωνία καλεί μεν τα κράτη – μέλη να απέχουν από επιπλέον περιορισμούς, όπως η καραντίνα και τα τεστ σε ταξιδιώτες με πιστοποιητικό, ωστόσο προστίθεται η φράση «εκτός αν είναι απαραίτητοι αναλογικοί προς την προστασία της δημόσιας υγείας».
Αυτό σημαίνει πως οι χώρες της Ε.Ε. έχουν την ευχέρεια να επιβάλουν περιορισμούς αν το κρίνουν απαραίτητο. Ωστόσο, η ελπίδα είναι ότι δεν θα το πράξουν, δεδομένης και της προόδου των εμβολιασμών.
Θα πληρώνω ακόμη για τεστ;
Και αυτό εξαρτάται από την πολιτική της κάθε χώρας. Ευρωβουλευτές ανέδειξαν το δικαίωμα των ταξιδιωτών σε δωρεάν τεστ, προειδοποιώντας ότι αν οι τιμές τους είναι υψηλές, αυτό σημαίνει ότι και τα ταξίδια θα είναι εκτός δυνατοτήτων κάποιων.
Αυτό που απέσπασαν από την πλευρά της Κομισιόν, ήταν μια δέσμευση για ένα πόσο 100 εκατ. ευρώ – ίσως και μεγαλύτερο – προς την κατεύθυνση να γίνουν φθηνότερα τα τεστ, ειδικά για τους πολίτες που καλούνται να ταξιδεύουν συχνά στο εξωτερικό. Η Κομισιόν θέλει επίσης να διευρύνει τη χρήση των φθηνότερων τεστ αντιγόνου.
Αν ακόμη περιμένω για τη δεύτερη δόση;
Μια δόση του εμβολίου θα παράσχει πιστοποιητικό που θα πιστοποιεί ότι στον πολίτη έχει χορηγηθεί η πρώτη δόση – ακόμη κι αν το σκεύασμα που έχει επιλέξει έχει και δεύτερη.
Ωστόσο, αυτό δεν εγγυάται ότι αν ταξιδέψει σε άλλη χώρα θα αποφύγει τεστ ή καραντίνα, κάτι που επαφίεται στην ευχέρεια του κάθε κράτους – μέλους ξεχωριστά, όπως διευκρίνισε χθες η Ε.Ε.
Είναι επαρκές το rapid test αντιγόνου;
Υπάρχει πιστοποιητικό που επιβεβαιώνει το αρνητικό τεστ αντιγόνου. Ωστόσο, και πάλι, το αν το συγκεκριμένο τεστ θα γίνεται δεκτό, εξαρτάται από το πλαίσιο της εκάστοτε χώρας.
Για πόσο καιρό ισχύει το πιστοποιητικό;
Η απόδειξη προγενέστερης νόσησης (και συνεπώς ύπαρξης αντισωμάτων) είναι έγκυρη για έως 180 ημέρες, βάσει όσων συμφωνήθηκαν. Προς το παρόν, ένας πολίτης θα θεωρείται ότι έχει ανοσία, αν διαθέτει θετικό τεστ PCR που να αποδεικνύει προγενέστερη μόλυνση. Τεστ αντισωμάτων δεν θα γίνονται δεκτά, σύμφωνα με αξιωματούχο της Κομισιόν.
Στη συμφωνία δεν αποσαφηνίζεται για πόσο καιρό ένα αρνητικό τεστ PCR είναι έγκυρο για να ταξιδέψουμε.
O κανονισμός για τα πιστοποιητικά θα ισχύει για 12 μήνες.
Ποια εμβόλια καλύπτει;
Τα τέσσερα που έχουν εγκριθεί επίσημα από τον ΕΜΑ, δηλαδή AstraZeneca, BioNTech/Pfizer, Moderna και Johnson & Johnson.
Ωστόσο, τα κράτη – μέλη θα μπορούν να αποφασίσουν και μονομερώς για άλλα εμβόλια, όπως για παράδειγμα το ρωσικό Spuntik, που χρησιμοποιείται στην Ουγγαρία.
Πότε τα πιστοποιητικά θα είναι έτοιμα και θα τεθούν σε ισχύ;
Από την 1η Ιουλίου όλα τα κράτη – μέλη θα πρέπει να αναγνωρίζουν το ευρωπαϊκό πιστοποιητικό. Ωστόσο, παρέχεται και μια μεταβατική περίοδος έξι εβδομάδων, κατά την οποία θα μπορούν ακόμη να εκδώσουν δικά τους πιστοποιητικά.
Θα είναι τα κράτη – μέλη έτοιμα εγκαίρως;
Η Κομισιόν δηλώνει πεπεισμένη πως τα περισσότερα κράτη θα είναι έτοιμα, ως προς τις τεχνικές προετοιμασίες.
Αρκετές χώρες (όπως η Ελλάδα) έχουν ήδη «τεστάρει» τις ψηφιακές υποδομές τους για την υλοποίηση του εγχειρήματος.
Άλλωστε, όπως έγινε γνωστό το Σάββατο, η διαδικασία έκδοσης πιστοποιητικών για τους Έλληνες πολίτες θα ξεκινήσει ήδη από την 1η Ιουνίου.
Τι θα ισχύει για χώρες εκτός Ε.Ε.;
Το σύστημα καλύπτει τις 27 χώρες της Ε.Ε., αλλά και πιστοποιητικά που εκδίδονται από την Ισλανδία, τη Νορβηγία και το Λιχτενστάιν. Οι εργασίες συνεχίζονται επίσης με την Ελβετία για την αναγνώριση αμοιβαίων πιστοποιητικών, δήλωσε την Παρασκευή ο Επίτροπος Δικαιοσύνης Ρέιντερς, προσθέτοντας πως «με το Ηνωμένο Βασίλειο, ακολουθούμε την ίδια προσέγγιση».
Η Κομισιόν βρίσκεται επίσης σε επαφή με άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, αλλά και διεθνείς οργανισμούς για τη διαλειτουργικότητα των πιστοποιητικών. Μόλις υπάρξει ένα «πλαίσιο εμπιστοσύνης», η Ε.Ε. μπορεί να αποφασίσει να αναγνωρίσει άλλα πιστοποιητικά, είπε αξιωματούχος της Επιτροπής, αλλά πρόσθεσε: «Δεν είμαστε ακόμη εκεί».
Υπάρχουν άλλα «προνόμια» για τους κατόχους πιστοποιητικού;
Και αυτό αποτελεί «εθνική υπόθεση» των κρατών – μελών, που θα αποφασίσουν εσωτερικά για ζητήματα απελευθέρωσης άλλων δραστηριοτήτων για τους κατόχους, όπως πρόσβαση σε εστιατόρια, κινηματογράφους κλπ.
