Πότε είναι επικίνδυνο το ανεύρυσμα

Ενώ πολλά ανευρύσματα περνούν απαρατήρητα, άλλα μπορεί να γίνουν απειλητικά για τη ζωή και, μάλιστα, χωρίς προειδοποίηση. Η κατανόηση του πότε ένα ανεύρυσμα γίνεται επικίνδυνο είναι κρίσιμη για την πρόληψη ρήξης του, εγκεφαλικού ή και αιφνίδιου θανάτου!

Αυτό το άρθρο παραθέτει τα προειδοποιητικά σημάδια, τις καταστάσεις υψηλού κινδύνου και τα ιατρικά όρια, που χρησιμοποιούν οι ειδικοί, για να προσδιορίσουν πότε ένα ανεύρυσμα απαιτεί επείγουσα επέμβαση.

Τι κάνει ένα ανεύρυσμα επικίνδυνο

Δεν είναι όλα τα ανευρύσματα άμεσα απειλητικά για τη ζωή. Ωστόσο, αρκετοί παράγοντες αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο ρήξης και επιπλοκών.

1. Μέγεθος ανευρύσματος

• Ανευρύσματα μεγαλύτερα από 5,5 cm (για ανευρύσματα κοιλιακής αορτής) είναι πιο πιθανό να υποστούν ρήξη
• Τα εγκεφαλικά ανευρύσματα θεωρούνται υψηλότερου κινδύνου όταν είναι μεγαλύτερα από 7 mm, ειδικά σε συγκεκριμένες τοποθεσίες του εγκεφάλου

2. Ρυθμός ανάπτυξης

• Τα ανευρύσματα που μεγαλώνουν περισσότερο από 0,5 cm τον χρόνο απαιτούν στενή παρακολούθηση
• Η ταχεία μεγέθυνση σηματοδοτεί εξασθενημένο τοίχωμα αγγείου και μεγαλύτερο κίνδυνο ρήξης

3. Θέση στο σώμα

• Ανευρύσματα αορτής (στήθος ή κοιλιά): Μπορεί να οδηγήσουν σε μαζική εσωτερική αιμορραγία
• Εγκεφαλικά ανευρύσματα: Η ρήξη μπορεί να προκαλέσει αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο και θάνατο
• Περιφερικά ανευρύσματα (στα άκρα): Μπορεί να επηρεάσουν τη ροή του αίματος ή να δημιουργήσουν επικίνδυνους θρόμβους

4. Συμπτωματικά ανευρύσματα

Τα συμπτώματα υποδηλώνουν αστάθεια και υψηλότερο κίνδυνο ρήξης:

• Εγκέφαλος: Ξαφνικός, έντονος πονοκέφαλος, προβλήματα όρασης ή μούδιασμα του προσώπου
• Αορτή: Βαθύς, συνεχής πόνος στο στήθος, την πλάτη ή την κοιλιά
• Παλμική αίσθηση ή πρήξιμο μπορεί επίσης να εμφανιστεί κοντά στο ανεύρυσμα

Παράγοντες κινδύνου που αυξάνουν τον κίνδυνο ανευρύσματος

Διάφοροι παράγοντες αυξάνουν την πιθανότητα να αναπτυχθεί, να σπάσει ή να γίνει συμπτωματικό ένα ανεύρυσμα:

• Υψηλή αρτηριακή πίεση – καταστρέφει και αποδυναμώνει τα αρτηριακά τοιχώματα
• Κάπνισμα – σημαντικός παράγοντας κινδύνου τόσο για σχηματισμό όσο και για ρήξη ανευρύσματος
• Ηλικία – ο κίνδυνος αυξάνεται σημαντικά μετά την ηλικία των 65 ετών
• Ανδρικό φύλο – οι άνδρες έχουν υψηλότερο ποσοστό ανευρυσμάτων αορτής
• Οικογενειακό ιστορικό – η γενετική προδιάθεση μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο
• Διαταραχές του συνδετικού ιστού (π.χ. σύνδρομο Marfan) – που σχετίζονται με εξασθενημένα αιμοφόρα αγγεία

Πότε πρέπει να αντιμετωπιστεί ένα ανεύρυσμα

Οι ιατροί συνιστούν παρέμβαση όταν:

• Το ανεύρυσμα είναι μεγαλύτερο από 5,5 cm (αορτή) ή 7 mm (εγκέφαλος)
• Αναπτύσσεται γρήγορα, ακόμα και αν είναι μικρό
• Ο ασθενής εμφανίζει νέα συμπτώματα
• Το ανεύρυσμα βρίσκεται σε μια περιοχή υψηλού κινδύνου, όπως η πρόσθια αρτηρία επικοινωνίας του εγκεφάλου
• Υπάρχουν πολλοί παράγοντες κινδύνου (π.χ. υπέρταση, κάπνισμα, οικογενειακό ιστορικό)

Οι επιλογές θεραπείας μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Χειρουργική αποκατάσταση (ανοικτή ή ενδοαγγειακή)
• Παράκαμψη για ανευρύσματα εγκεφάλου
• Παρακολούθηση με απεικόνιση για μικρότερα ή σταθερά ανευρύσματα

Συχνές Ερωτήσεις

Θα πεθάνω από ένα μη ραγισμένο ανεύρυσμα;

Όχι, πολλά ανευρύσματα παραμένουν σταθερά και δεν σπάνε ποτέ. Η τακτική παρακολούθηση, ο έλεγχος της αρτηριακής πίεσης και οι επιλογές υγιεινού τρόπου ζωής μειώνουν τον κίνδυνο.

Πόσο γρήγορα μπορεί ένα ανεύρυσμα να γίνει επικίνδυνο;

Μερικά ανευρύσματα παραμένουν σταθερά για χρόνια, ενώ άλλα μπορεί να διευρυνθούν γρήγορα μέσα σε μήνες. Η ταχεία ανάπτυξη αυξάνει τον κίνδυνο ρήξης και απαιτεί επείγουσα φροντίδα.

Τι θα νιώσω πριν σπάσει ένα ανεύρυσμα;

Μερικοί άνθρωποι εμφανίζουν προειδοποιητικά σημάδια όπως ξαφνικός σοβαρός πονοκέφαλος (εγκέφαλος), πόνος στο στήθος ή στην πλάτη (αορτή) ή μια παλλόμενη κοιλιακή μάζα. Άλλοι, δυστυχώς, δεν έχουν καθόλου συμπτώματα.

Μπορούν οι αλλαγές στον τρόπο ζωής να μειώσουν τον κίνδυνο ανευρύσματος;

Ναι, η διακοπή του καπνίσματος, η μείωση της αρτηριακής πίεσης, η διατήρηση ενός υγιούς βάρους και η διαχείριση της χοληστερόλης μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της ανάπτυξης και της ρήξης του ανευρύσματος.

Σύνοψη

Ένα ανεύρυσμα γίνεται επικίνδυνο όταν μεγαλώνει πολύ, επεκτείνεται γρήγορα ή αρχίζει να προκαλεί συμπτώματα, ειδικά σε περιοχές υψηλού κινδύνου όπως ο εγκέφαλος και η αορτή. Η αναγνώριση αυτών των προειδοποιητικών σημαδιών και των παραγόντων κινδύνου επιτρέπει την έγκαιρη λήψη ιατρικών αποφάσεων που μπορεί να είναι σωτήριες.

Εάν έχετε διαγνωστεί με ανεύρυσμα, η τακτική παρακολούθηση και οι προληπτικές αλλαγές στον τρόπο ζωής είναι απαραίτητες. Πάντα να συμβουλεύεστε αγγειολόγο ή νευρολόγο για εξατομικευμένη καθοδήγηση με βάση το μέγεθος, τον τύπο και το προφίλ κινδύνου του ανευρύσματος.

Πηγές:
mayoclinic.org
ninds.nih.gov
cdc.gov
mayoclinic.org
wikipedia.org