Σ’ αυτόν τον κόσμο που’ μαστε, άλλοι τον είχαν πρώτα, σ’ εμάς τον παραδώσανε κι άλλοι τον καρτερούνε. [«Το τραγούδι του ντουνιά», Δημοτικό].
Πρόκειται για δύο έργα που βλέπουν με τον ίδιο σχεδόν τρόπο το θέμα της αλλαγής των γενεών. Τα κείμενα είναι η Ιλιάδα του Ομήρου (περί το 850μ.Χ.) και η Παλαιά Διαθήκη (Σοφία Σειράχ περί το τέλος του 280 π.Χ.)
Μολονότι τα δύο κείμενα τα χωρίζουν χρονικά περίπου 6 αιώνες, βλέπουν ομοιοτρόπως το εν λόγω θέμα, αν και το νεότερο «κλέβει» από το αρχαιότερο.
Παραθέτουμε τα δύο αποσπάσματα.
Αλλαγές Γενεών
Α) • οἵη περ φύλλων γενεή, τοίη δὲ καὶ ἀνδρῶν./
φύλλα τὰ μέν τ᾽ ἄνεμος χαμάδις χέει, ἄλλα δέ θ᾽ ὕλη/
τηλεθόωσα φύει, ἔαρος δ᾽ ἐπιγίγνεται ὥρη·/
ὣς ἀνδρῶν γενεὴ ἡ μὲν φύει ἡ δ᾽ ἀπολήγει.
Δηλαδή,
Τα φύλλα ο άνεμος κάτω χύνει κι άλλα το δάσος/
Το ευθαλές φυτρώνει, όταν της άνοιξης έρχεται η ώρα·/
Έτσι και των ανθρώπων η γενιά η μία φυτρώνει κι η άλλη τελειώνει.
[Ιλιάς. Ζ, 146-149]
Β) • Σοφία Σειράχ
Συγγραφή του βιβλίου περί το τέλος 280 π.Χ.
Μετάφρασή του από τα από τα εβραϊκά περί το 230 π.Χ.
«ὡς φύλλον θάλλον ἐπὶ δένδρου δασέος, τὰ μὲν καταβάλλει, ἄλλα δὲ φύει, οὕτως γενεὰ σαρκὸς καὶ αἵματος, ἡ μὲν τελευτᾷ, ἑτέρα δὲ γεννᾶται». [ιδ΄, 18]
Δηλαδή,
Όπως φύλλο καταπράσινο και θαλερό επί δένδρου πυκνοφύλλου και αειθαλούς, που άλλα μεν φύλλα ρίπτει κάτω, άλλα δε βγάζει και βλασταίνει, έτσι και κάθε γενεά δημιουργημάτων από σάρκα και αίμα, άλλη μεν αποθνήσκει, άλλη δε γεννάται.
Του Κων/νου Β. Παυλάκου,
π. Σχολικού Συμβούλου Φιλολόγων
