Ποιες είναι οι επικίνδυνες δίαιτες ;

Η φράση ‘επικίνδυνη δίαιτα’ δεν ακούγεται συχνά, ωστόσο πολλές από τις διάσημες δίαιτες μπορούν όντως να γίνουν επικίνδυνες !

Τι πιστεύεις ότι κάνει μια δίαιτα επικίνδυνη ; Είσαι σίγουρος ότι η δίαιτα που έχεις βρει από το internet ή αυτή που σου σου έδωσε ο γιατρός ή ο γυμναστής σου δεν είναι επικίνδυνη για εσένα ;

Γράφει η Μαριλένα Πετράκου – Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Κερατσίνι

Ποια δίαιτα μπορεί να είναι επικίνδυνη;

Όταν αναφερόμαστε στην λέξη δίαιτα, συνήθως μιλάμε για ένα πλάνο διατροφής το οποίο είναι μειωμένο σε θερμίδες, με σκοπό την απώλεια βάρους ή την θεραπεία ενός νοσήματος. Ωστόσο, σήμερα η λέξη δίαιτα έχει την τάση να αναφέρεται σε ένα πιο στερητικό μοντέλο διατροφής. Συνήθως προκαλεί σκέψεις πίεσης και στέρησης από τα αγαπημένα σου τρόφιμα. Η πεποίθηση αυτή δυστυχώς έχει ενισχυθεί από πρακτικές όπως αυτές που θα αναφερθούν παρακάτω, για αυτό και η λέξη δίαιτα ίσως σου προκαλεί δυσάρεστα συναισθήματα.

Με την παραδοχή ότι για το υπόλοιπο άρθρο η λέξη δίαιτα θα σημαίνει απώλεια βάρους για όλο τον πληθυσμό (υγιείς και ασθενείς), ένα πρόγραμμα δίαιτας μπορεί όντως να επιφέρει παρενέργειες ή και να γίνει επικίνδυνη για κάποια μερίδα του πληθυσμού.

Η δίαιτα που μπορεί να γίνει επικίνδυνη μπορεί να έχει κάποιο από τα παρακάτω χαρακτηριστικά :

Δεν έχει υπογραφή επιστήμονα της διατροφής (πτυχιούχος διαιτολόγος – διατροφολόγος)
Δεν βασίζεται σε επιστημονικά δεδομένα εγκεκριμένα και δημοσιευμένα σε διεθνείς φορείς και βάσεις δεδομένων, πχ Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, pubmed
Προτείνει τον αποκλεισμό ομάδων τροφίμων (πχ πλήρης αποφυγή αμύλου)
Υπόσχεται μεγάλη απώλεια βάρους σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα
Χρησιμοποιεί λέξεις, όπως ‘βότανο’, ‘αποτοξίνωση’, ‘μαγικό ρόφημα’ ‘λιποδιαλυτικό’ κλπ
Εμπλέκει στην διαδικασία της κάποια πώληση προϊόντων ή σκευασμάτων
Προκαλεί παρενέργειες, όπως ζαλάδα, αδυναμία, δυσκοιλιότητα, πονοκέφαλοι, υπογλυκαιμίες
Οδηγεί σε ανεπάρκεια σε μεμονωμένα θρεπτικά συστατικά, πχ φυτικές ίνες

Ποιες δίαιτες είναι επικίνδυνες ;

Με βάση τα παραπάνω χαρακτηριστικά, η δίαιτα σου μπορεί να γίνει επικίνδυνη αν πληρεί ένα ή παραπάνω χαρακτηριστικά. Αλλά πολλές φορές όταν θέλεις να αποβάλλεις το βάρος σου εύκολα και γρήγορα, δεν σε απασχολούν τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά της.

Παρακάτω σου αναφέρω κάποιες από τις διάσημες δίαιτες που μπορούν να γίνουν επικίνδυνες !

ΥΓΡΗ ΔΙΑΙΤΑ

Σε αυτού του είδους δίαιτα καταναλώνεις μόνο σούπες, χυμούς ή άλλα τρόφιμα αποκλειστικά υγρής μορφής. Ναι μεν, πολλές φορές όλα αυτά τα τρόφιμα αποτελούνται από λαχανικά, αλλά σε καμία περίπτωση δεν καλύπτουν τις ανάγκες σου ! Επιπλέον, πολύ συχνά εμφανίζονται παρενέργειες και έλλειψη σε θρεπτικά συστατικά !

ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΔΙΑΙΤΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΩΘΟΥΝ ΚΑΠΟΙΟ ΣΚΕΥΑΣΜΑ

Μερικά παραδείγματα είναι η διατροφή της γνωστής εταιρείας σκευασμάτων-ροφημάτων, ή όποια άλλη αναφέρει φράσεις όπως ‘χάσε γρήγορα και εύκολα 10 κιλά με αυτό το προϊόν’ ! Ένα τέτοιου είδους πρόγραμμα διατροφής γίνεται επικίνδυνο γιατί δεν προέρχεται από διεθνείς συστάσεις, ούτε από επαγγελματίες υγείας. Αποτέλεσμα τέτοιων προγραμμάτων (εκτός από σπατάλη χρημάτων), είναι η ανορθόδοξη απώλεια βάρους !

ΣΤΑΦΥΛΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

Η συγκεκριμένη δίαιτα προτρέπει την κατανάλωση αποκλειστικά σταφυλιών ως θεραπεία για τον καρκίνο. Αρχικά, δεν υπάρχει καμία επιστημονική απόδειξη για αυτήν την διατροφή, αντιθέτως οδηγεί σε ανεπάρκεια θρεπτικών συστατικών και πολλές άλλες από τις παραπάνω παρενέργειες.

ΚΕΤΟΓΟΝΙΚΗ ΔΙΑΙΤΑ

Υπάρχουν διάφορα είδη κετογονικής δίαιτας που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο. Αυτός ο τύπος δίαιτας συστήνει υψηλή κατανάλωση λίπους (60-90% ημερήσιας πρόσληψης, ενώ η τυπική δίαιτα συστήνει μέχρι 40%) σε συνδυασμό με πολύ χαμηλή πρόσληψη υδατανθράκων. Σκοπός αυτής της δίαιτας είναι η ‘κέτωση’, η καύση δηλαδή του λίπους. Τα αποτελέσματα της είναι μεν μια σημαντική απώλεια βάρους και άλλες θετικές επιδράσεις, ΑΛΛΆ προκαλεί σειρά συμπτωμάτων, όπως πείνα, ευερεθιστότητα, υπογλυκαιμία, πονοκέφαλοι κλπ. Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι χρησιμοποιείται ιδιαίτερα συχνά από πληθώρα επαγγελματιών υγείας, αγνοώντας τις μακροχρόνιες επιπλοκές της (νεφρικά προβλήματα, υπερπαραγωγή κετονών, αύξηση ουρικού οξέος). Επομένως, για αρκετά μεγάλη μερίδα του πληθυσμού μπορεί να γίνει επικίνδυνη, και ειδικά χωρίς την επίβλεψη διαιτολόγου !

ΔΙΑΙΤΑ ΤΗΣ ΛΑΧΑΝΟΣΟΥΠΑΣ/ΤΗΣ ΛΕΜΟΝΑΔΑΣ κλπ

Πολύ διαδεδομένα διατροφικά σχήματα είναι όσα προτείνουν την κατανάλωση σούπας λαχανικών ή λεμονάδας με σκοπό την γρήγορη και μεγάλη απώλεια βάρους. Προφανώς, και οδηγούν σε μεγάλη απώλεια βάρους, γιατί το άτομο στην ουσία δεν τρέφεται επαρκώς, αλλά κυρίως θέτει σε κίνδυνο τον οργανισμό και την υγεία του. Επίσης, η απώλεια βάρους έρχεται γρήγορα, αλλά ποτέ αυτή η απώλεια δεν προέρχεται από το λίπος, αλλά από τον μυϊκό ιστό. Επιπλέον, οδηγεί σε αδυναμία, ζαλάδα και στερητικά σύνδρομα κατανάλωσης τροφής.

ΔΙΑΙΤΑ DUKAN

Ένα ακόμα πολύ γνωστό και διαδεδομένο διατροφικό σχήμα. Συνοπτικά, δεν επιτρέπει την κατανάλωση υδατανθράκων, αλλά επιτρέπει την πρόσληψη άφθονης πρωτεΐνης χωρίς κανένα μέτρο στην ποσότητα πρόσληψης. Προφανώς και οδηγεί σε γρήγορη και μεγάλη απώλεια βάρους, αλλά και πάλι οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι πολύ περισσότερες. Συγκεκριμένα, μπορεί να προκαλέσει αφυδάτωση, ατονία, αύξηση των καρδιαγγειακών παραγόντων κινδύνου, δυσκοιλιότητα, εκνευρισμό, διαταραχή ψυχολογικής κατάστασης και πολλά ακόμα.

ΔΙΑΙΤΑ ATKINS

Γύρω από την δίαιτα αυτή έχει προκληθεί ιδιαίτερα μεγάλη ανησυχία στην επιστημονική κοινότητα. Ο εμπνευστής ιατρός Atkins πλέον έχει κατηγορηθεί μέχρι και για θανάτους ατόμων που έχουν ακολουθήσει το πρόγραμμα του. Όμως, ακόμα και τώρα η φιλοσοφία του συνεχίζει να υπάρχει ! Το πρόγραμμα Atkins απαγορεύει την ομάδα των υδατανθράκων με την λογική ότι οι υδατάνθρακες και η ζάχαρη ευθύνονται για την παχυσαρκία. Από αυτήν την δίαιτα έχουν ξεκινήσει αρκετοί μύθοι γύρω από την διατροφή και την πρόσληψη υδατανθράκων. Δυστυχώς μαζί με κάποια θετικά σημεία (ρυθμίσεις σε κάποιους βιοχημικούς δείκτες), έχουμε και πολλές ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως πονοκέφαλοι, κόπωση, αύξηση χοληστερόλης, πιθανότητα σοβαρών παθήσεων ή και θάνατος.

Ποια είναι η σωστη δίαιτα για εμενα;

Εδώ προκύπτει η σκέψη ‘ποια είναι η σωστή δίαιτα για μένα’. Η απάντηση εξαρτάται από τον στόχο που θέλεις να πετύχεις, από την κατάσταση της υγείας σου, από την θέληση και την επιμονή σου αλλά και από τις προηγούμενες προσπάθειες δίαιτας που έχεις κάνει !

Από το σύνολο των ερευνών, δεν φαίνεται να υπάρχει ‘σωστή δίαιτα’ για όλους, αλλά σίγουρα η δίαιτα που ταιριάζει σε σένα πρέπει :

να σε ωθεί σε πιο υγιεινές διατροφικές συνήθειες
να μην ταράζει την ψυχολογική σου κατάσταση (στέρηση, υπερφαγία, πίεση)
να βελτιώνει την κατάσταση της υγείας σου
να ταιριάζει στο ωράριο της καθημερινότητας σου και στις γευστικές προτιμήσεις σου
να σε βοηθήσει να χτίσεις μια όμορφη σχέση με το σώμα σου

Τέλος, είναι σημαντικό να θυμάσαι ότι η απώλεια βάρους θα έρθει με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο. Είναι, όμως, η σωστή απώλεια για σένα ; Ή μήπως όχι τελικά ;

Ακολούθησε το fmh.gr στο Google News, στο Twitter, στο Facebook στο Υoutube και στο Instagram