Ακόμα και τα μικρά διαλείμματα σωματικής δραστηριότητας είναι δυνατό να μειώσουν κάποιες από τις επιβλαβείς επιδράσεις που έχει στον οργανισμό μας η παρατεταμένη ακινησία, σύμφωνα με νέα επιστημονική επισκόπηση (μετα-ανάλυση) που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Journal Sports Medicine.
Στις δυτικές κοινωνίες, το να είναι κάποιος καθιστός για πολλές ώρες είναι σύνηθες φαινόμενο, είτε στην εργασία του στο γραφείο είτε όταν βλέπει τηλεόραση είτε όταν παίζει video games. Η αδράνειαεπικρατεί σε μεγάλο ποσοστό στην καθημερινότητα του σύγχρονου ανθρώπου.
Οι αρνητικές επιπτώσεις της καθιστικής ζωής γίνονται όλο και πιο ξεκάθαρες.
Οι περισσότεροι από εμάς, σύμφωνα με μία από τους συγγραφείς της νέας αυτής μελέτης, τη Dr. Meredith Peiddie, σπαταλάμε περίπου 75% της ημέρας μας καθιστοί. Αυτή η συνήθεια έχει συσχετιστεί με υψηλό σάκχαρο στο αίμα, με τη νόσο του διαβήτη, με την καρδιαγγειακή νόσο αλλά και γενικότερα με τη θνησιμότητα.
Οι ακριβείς αιτίες του γιατί η παρατεταμένη ακινησία και το λεγόμενο «καθισιό» κάνει τόσο κακό για την υγεία μας δεν είναι ακόμα εντελώς γνωστοί, όμως σίγουρα παίζουν σημαντικό ρόλο διάφοροι παράγοντες που έχουν να κάνουν με τον μεταβολισμό μας.
Για παράδειγμα, μεγάλοι περίοδοι περιορισμένης κίνησης μειώνουν την αντίσταση του οργανισμού στην ινσουλίνη και αυτόματα αυξάνεται η παραγωγή της. Η ινσουλίνη είναι η ορμόνη που είναι υπεύθυνη για την αποθήκευση της γλυκόζης στους μυς και στο συκώτι, οπότε αυτόματα επηρεάζονται και τα επίπεδα γλυκόζης. Ακόμα, αυξάνονται τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων -του κύριου συστατικού του λίπους- στο αίμα.
Μειώνοντας τις επιπτώσεις της καθιστικής ζωής
Η Dr. Peddie και η ομάδα της, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Οτάγκο στη Νέα Ζηλανδία, το Πανεπιστήμιο της Νήσου του Πρίγκιπα Εδουάρδου και το Πανεπιστήμιο του Γκελφ στον Καναδά, έκαναν μια σχετική έρευνα.
Σκοπός τους ήταν να εξετάσουν αν μικρές αλλαγές στη συμπεριφορά μπορούν να είναι αποτελεσματικές στο να περιορίσουν κάποιες από τις αρνητικές επιπτώσεις στον οργανισμό που έχουν να κάνουν με τις αντιδράσεις του μεταβολισμού μας.
Για την έρευνα, η ομάδα αξιολόγησε 44 υπάρχουσες μελέτες που επικεντρώνονταν στη διακοπή της παρατεταμένης ακινησίας με διάφορους τρόπους και παραλλαγές κινήσεων.
Πιο συγκεκριμένα, αυτό που τους ενδιέφερε κυρίως ήταν ποιο είναι το αποτέλεσμα έπειτα από 24 ώρες παρατεταμένης ακινησίας και μετά από την κατανάλωση κάποιου γεύματος.
Μέτρησαν τις επιπτώσεις που είχε σε διάφορα επίπεδα η παρατεταμένη ακινησία, όπως στη γλυκόζη, στην ινσουλίνη, στα επίπεδα των τριγλυκεριδίων, στην πίεση του αίματος και στη λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων.
Έκαναν σύγκριση αυτών των αποτελεσμάτων με κάποιους άλλες μελέτες, όπου οι συμμετέχοντες έκαναν κάποια χαμηλής ως και μέτριας έντασης δραστηριότητα κατά τη διάρκεια.
Η σωματική δραστηριότητα, ανεξαρτήτως έντασης, αποδείχτηκε πως μειώνει τη συγκέντρωση γλυκόζης και ινσουλίνης στο αίμα ακόμα και για εννέα ώρες μετά το γεύμα. Παρομοίως, τα επίπεδα του λίπους στο αίμα είχαν μειωθεί, όμως αυτό συνέβη μόνο 12-16 ώρες αφότου είχαν ξεκινήσει την όποια δραστηριότητα.
Η Dr. Peddie και οι συνεργάτες της εξεπλάγησαν όταν συνειδητοποίησαν ότι η ένταση της δραστηριότητας ή της άσκησης, η ηλικία ή το βάρος κάθε συμμετέχοντα δεν επηρέαζαν τα αποτελέσματα.
«Θα έπρεπε όλοι μας να βρίσκουμε τρόπους να αποφεύγουμε να καθόμαστε για πολλές ώρες και να αυξήσουμε το πόσο κινούμαστε μέσα στη μέρα» προτείνει η Dr. Peddie.
Υπάρχει ακόμα περιθώριο περισσότερης έρευνας που χρειάζεται να γίνει για να καταλάβουμε πώς να μετριάσουμε τον αντίκτυπο που έχει στον οργανισμό μας η παρατεταμένη ακινησία.
Η επόμενη κίνηση των ερευνητών, όπως ελπίζουν, είναι να ανακαλύψουν κι άλλες πληροφορίες σχετικά με το πώς η διάρκεια μικρών διαλειμμάτων από την παρατεταμένη ακινησία μπορεί να επηρεάσει τα αποτελέσματα. Ακόμα, μένει να δουν ποιες δραστηριότητες είναι οι πιο αποτελεσματικές και πόση διάρκεια χρειάζεται να έχουν.
Οι μελέτες που ανέλυσαν οι επιστήμονες δεν είχαν αρκετές πληροφορίες σχετικά με την πίεση του αίματος και τα αιμοφόρα αγγεία.
Ελπίζουν όμως πως οι νέες μελέτες στο μέλλον θα περιλαμβάνουν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την καρδιαγγειακή λειτουργία και τις επιπτώσεις της μετά από πολύωρη ακινησία με ή χωρίς μικρά διαλείμματα κάποιας δραστηριότητας.
Το συμπέρασμα πάντως ένα είναι: Όλοι μας πρέπει να κάνουμε προσπάθειες για να κινούμαστε όσο περισσότερο μπορούμε.
