Νικόλας Καλόγηρος: «Η γενιά μου τροφοδότησε εν πολλοίς αυτό που ονομάστηκε «νέα διασπορά» της κρίσης»

Ο Νικόλας Καλόγηρος γεννήθηκε το 1989 στα Τρίκαλα. Έχει σπουδάσει Αγγλική Γλώσσα και Φιλολογία, Μετάφραση και Διαπολιτισμική Επικοινωνία, Ευρωπαϊκή Λογοτεχνία και Πολιτισμό στη Θεσσαλονίκη και στο Λονδίνο. Έχει ζήσει στη Γαλλία, στη Βρετανία και στην Αίγυπτο. Είναι καθηγητής αγγλικών και μεταφραστής. Με το βιβλίο του «Κάιρο, Μητέρα του κόσμου» (εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ), κάνει την είσοδό του στο χώρο της συγγραφής (είχε προηγηθεί μια μικρή νουβέλα που είχε εκδοθεί το 2016 με τίτλο «Σλάλομ» από τις εκδόσεις Πανοπτικόν). Πρόκειται για μία ιστορία έρωτα και εξέγερσης… «Αυτοί οι δυο είναι οι βασικοί θεματικοί άξονες γύρω από τους οποίους οργανώνεται το μυθοπλαστικό υλικό» θα μου πει ο ίδιος κουβεντιάζοντας για το βιβλίο του. Το Κάιρο για εκείνον είναι μια ιδιότυπη περίπτωση πόλης. «Υπάρχει μια αίσθηση συναρπαστικού χάους εκεί που δεν την έχω νιώσει αλλού» μου εξηγεί. Βέβαια, ως Τρικαλινός η θέση που έχουν τα Τρίκαλα στην καρδιά του είναι μοναδική. «Αγαπώ τα Τρίκαλα της τέχνης, του λαϊκού διαφωτισμού και της πλούσιας κοινωνικής Ιστορίας» τονίζει ο Νικόλας Κολόγηρος με τον οποίο είχαμε μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συζήτηση.

Συνέντευξη στη Βιβή Μαργαρίτη-Κάιρο…Νικόλα, πρόκειται για την πρώτο σου βιβλίο;

-Είχε προηγηθεί μια μικρή νουβέλα που είχε εκδοθεί το 2016 με τίτλο «Σλάλομ» από τις εκδόσεις Πανοπτικόν. Το «Κάιρο, Μητέρα του Κόσμου» που κυκλοφορεί από τον Κέδρο είναι το πρώτο μου ολοκληρωμένο μυθιστόρημα.

-Μπορείς να μου περιγράψεις την υπόθεσή του εν συντομία;

-Ο νεαρός Μηνάς Μερσίνης καταφεύγει στο Κάιρο με πλαστό διαβατήριο και μια αποστολή. Με απόφαση της ακροαριστερής οργάνωσης στην οποία ανήκει πρέπει να δράσει παράνομα ενάντια στο τριαντάχρονο αυταρχικό καθεστώς. Η αινιγματική διδακτορική φοιτήτρια Ριχάμ Χουσεΐν Γουίλιαμς του εξασφαλίζει νόμιμη κάλυψη, αλλά του ρίχνει κι ένα βέλος στην καρδιά.

-Πρόκειται για μία ιστορία έρωτα και εξέγερσης;

–Αυτοί οι δυο είναι οι βασικοί θεματικοί άξονες γύρω από τους οποίους οργανώνεται το μυθοπλαστικό υλικό. Η Αίγυπτος την περίοδο πριν το ξέσπασμα της επανάστασης, δηλαδή τον Ιανουάριο του 2011, βίωνε μια περίοδο τεκτονικών ανακατατάξεων. Ο έρωτας, ως σχέση και ως συνθήκη, ενοποιεί το αφηγηματικό νήμα.

-Από τα Τρίκαλα στο… Κάιρο; Τί ήταν εκείνο που σε έκανε να γράψεις αυτό το βιβλίο;

-Η ιδέα γεννήθηκε μέσα μου τον Σεπτέμβρη του 2015, όταν πήγα να διδάξω αγγλικά στην Αμπέτειο Σχολή Καίρου, στο ελληνικό Γυμνάσιο και Λύκειο. Από εκεί είχε αποφοιτήσει ο Στρατής Τσίρκας. Θέλησα να γράψω ένα μυθιστόρημα με βασική αναφορά στον Τσίρκα και στο Κάιρο.

-Γεννήθηκες στα Τρίκαλα, έχεις ζήσει στο Λονδίνο, στη Γαλλία και στην Αίγυπτο… Το Κάιρο είναι εκείνο που σε μάγεψε; Είναι η μητέρα του κόσμου;

-Η ευκαιρία να ζήσεις κι αλλού, πέρα από τον μικρόκοσμό σου, είναι πολύτιμη. Διευρύνει την αντίληψη και προικίζει την κατανόησή σου για τους ανθρώπους. Η γενιά μου τροφοδότησε εν πολλοίς αυτό που ονομάστηκε «νέα διασπορά» της κρίσης. Είτε λόγω σπουδών είτε λόγω εργασίας, χιλιάδες άνθρωποι έχουν ταξιδέψει και ζήσει στο εξωτερικό. Η κάθε εμπειρία είναι ξεχωριστή, ωστόσο το Κάιρο είναι για μένα μια ιδιότυπη περίπτωση πόλης. Υπάρχει μια αίσθηση συναρπαστικού χάους εκεί που δεν την έχω νιώσει αλλού.

–Τί θέση έχουν τα Τρίκαλα στην καρδιά σου;

–Αγαπώ τα Τρίκαλα της τέχνης, του λαϊκού διαφωτισμού και της πλούσιας κοινωνικής Ιστορίας. Τα Τρίκαλα του Τσιτσάνη, του Βίρβου, του Μητροπάνου αλλά και της Μαρούλας Κλιάφα.

Νιώθω πως τα τελευταία χρόνια η πόλη ζει μια μικρή πολιτιστική άνοιξη. Πυρήνες νέων ανθρώπων αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες και καταπιάνονται με πολλές εκδοχές της καλλιτεχνικής δημιουργίας: κινηματογραφούν, φωτογραφίζουν, χορεύουν, κάνουν ερασιτεχνικό θέατρο και συνθέτουν μουσική. Πιστεύω πως το Μουσείο Τσιτσάνη παίζει εποικοδομητικό ρόλο κι ευελπιστώ ότι στο μέλλον θα συνεπικουρήσει και περισσότερο. Υπάρχει, πάντως, μια διάχυτη αίσθηση εξωστρέφειας.

Η πόλη φαίνεται πως αγκαλιάζει σταδιακά τις τεχνολογικές καινοτομίες αλλά και παράλληλα μια πιο συνειδητοποιημένη περιβαλλοντικά στάση ζωής. Απολαμβάνω επίσης το Ληθαίο και το πλούσιο οικοσύστημα που κομίζει στον αστικό ιστό. Μου αρέσει πολύ η εικόνα των δεκάδων ποδηλάτων και των παιδιών που παίζουν ελεύθερα στο πάρκο του Αϊ Γιώργη.

Είναι, επίσης, εξαιρετικά ελπιδοφόρο να βλέπω τη Δημοτική Βιβλιοθήκη να σφύζει από πιτσιρικαρία. Τέλος, αισθάνθηκα περήφανος με το φιλόξενο καλωσόρισμα των προσφύγων και την αλληλεγγύη των Τρικαλινών.

-Πως αποφάσισες να ασχοληθείς με τη συγγραφή;

-Διάβαζα ελληνική λογοτεχνία και μου άρεσαν οι ξένες γλώσσες από νεαρή ηλικία. Έπειτα, σπούδασα αγγλική φιλολογία, μετάφραση και ευρωπαϊκή λογοτεχνία. Συνεπώς, ο βαθμός έκθεσής μου στον κόσμο των κειμένων ήταν σημαντικός. Από ένα σημείο και μετά ήρθε μόνο του, σχεδόν φυσικά.

Περίληψη

Mετά την εξέγερση του Δεκέμβρη του 2008 στην Αθήνα, ο Μηνάς Μερσίνης καταφεύγει στο Κάιρο με πλαστό διαβατήριο και μια αποστολή. Με απόφαση της ακροαριστερής οργάνωσης στην οποία ανήκει πρέπει να δράσει παράνομα ενάντια στο τριαντάχρονο αυταρχικό καθεστώς. Η αινιγματική διδακτορική φοιτήτρια Ριχάμ Χουσεΐν Γουίλιαμς του εξασφαλίζει νόμιμη κάλυψη, αλλά του ρίχνει κι ένα βέλος στην καρδιά.

Ολόκληρη η χώρα βράζει στο καζάνι της μεγάλης αλλαγής. Γυναίκες παθιασμένες με την αιγυπτιακή μυθολογία, καθεστωτικοί πολιτικοί, ισλαμιστές, αντεργκράουντ μουσικοί, νεαρές ακτιβίστριες, μυστικοί αστυνομικοί και απεργοί συναντιούνται στην αφρικανική μητρόπολη των είκοσι εκατομμυρίων κατοίκων. Το ταξίδι του ήρωα θα τον φέρει στην Πλατεία Ταχρίρ.

Οι μητρικές ρίζες, τα Κρυμμένα ποιήματα του Καβάφη, τα μπλουζ των Τουαρέγκ, ο Νείλος, ο έρωτας και η επανάσταση είναι η πυξίδα που τον οδηγεί στην κάτω πλευρά της Μεσογείου.

Θα μπορέσει να ανασάνει τον πρώτο ελεύθερο αέρα; Θα καταφέρει άραγε να χαράξει το δικό του μονοπάτι του προτού η Άνοιξη χαθεί ξανά για πάντα;

Ένα μυθιστόρημα φόρος τιμής στις γειτονιές του Καΐρου και της Αλεξάνδρειας. Μια ιστορία για την πυρετική τροχιά προς την Αραβική Άνοιξη. Ένα αφηγηματικό νεύμα προς την Αίγυπτο, τη μητέρα όλων των μύθων.