Νέοι που επιστρέφουν στην ύπαιθρο και ασχολούνται με τον πρωτογενή τομέα

«Είμαστε στον προθάλαμο της εντατικής θεραπείας» μας λέει ο 28χρονος κτηνοτρόφος από την Αγρελιά Δημήτρης Γώγος

Προ κρίσης φάνταζε ουτοπική η επιστροφή των νέων στην ύπαιθρο καθώς ο τρόπος ζωής των Ελλήνων και τα στάνταρ που έβαζαν ήταν πολύ διαφορετικά. Η κρίση φαίνεται πως αποτελεί μία από τις κυρίαρχες αιτίες για την στροφή των νέων στην επαρχία και τον πρωτογενή τομέα. Σήμερα πολλοί είναι οι νέοι ακόμη και πτυχιούχοι οι οποίοι έχουν επενδύσει στη γεωργία και την κτηνοτροφία εισάγοντας νέες αντιλήψεις στις μεθόδους παραγωγής.

Της Βιβής Μαργαρίτη

Εκτός από την κρίση, η έλλειψη προσφοράς εργασίας κι ευκαιριών καθώς και οι ενισχύσεις που δίνονται για επενδύσεις από νέους από προγράμματα συμβάλλουν στη στροφή τους προς τον πρωτογενή τομέα. Σε όλη την Ελλάδα εκατοντάδες είναι οι νέοι που έχουν επενδύσει στον πρωτογενή τομέα και ακόμη περισσότεροι εκείνοι οι οποίοι χρησιμοποιούν το διαδίκτυο για τις συναλλαγές τους, εντός και εκτός Ελλάδας.

Μία τέτοια χαρακτηριστική περίπτωση είναι εκείνη του 28χρονου Δημήτρη Γώγου από την Αγρελιά. Αν και αποφοίτησε από το 1ο ΕΠΑΛ Τρικάλων με ειδικότητα ηλεκτρολόγος εγκαταστάσεων, εντούτοις, επέλεξε να συνεχίσει ως κτηνοτρόφος-συνιδιοκτήτης της οικογενειακής φάρμας εκτροφής βοοειδών τύπου limousine.

Επιλογή

«Το «ηλεκτρολογικό» κομμάτι μου άρεσε ανέκαθεν, αλλά τελικά, με κέρδισε η κτηνοτροφία» θα μου πει στην κουβέντα που είχαμε. «Πως ένας νέος άνθρωπος παίρνει αυτή την απόφαση; Ήταν απόφαση ανάγκης ή επιλογής;» τον ρωτώ.

«Καταρχάς , πιστεύω ότι το βασικό κριτήριο για την επιλογή επαγγέλματος είναι η αγάπη προς το συγκεκριμένο αντικείμενο. Όντας γεννημένος κι αναθρεμμένος μέσα σε μια καθαρά κτηνοτροφική οικογένεια, με πορεία πολλών γενεών στο συγκεκριμένο χώρο , έμαθα να αγαπώ το επάγγελμα αυτό . Έτσι, συνειδητοποίησα με την πάροδο του χρόνου ότι η κτηνοτροφία ήταν για εμένα μονόδρομος. Ήταν καθαρά θέμα επιλογής, πάνω στο βασικό πλαίσιο ανάγκης εύρεσης επαγγελματικού προσανατολισμού. Και πιστέψτε με κ. Μαργαρίτη, δεν θα άλλαζα τίποτα, όσον αφορά στις αποφάσεις μου στη μέχρι τώρα εργασιακή μου πορεία» μου απαντά και δηλώνει σίγουρος ότι δεν πρόκειται να μετανιώσει για αυτή του την απόφαση, που ήταν μία απόφαση ζωής.

Η φάρμα

Με πολύ δουλειά από τα μέλη όλης της οικογένειας, επιμονή και υπομονή, η οικογενειακή φάρμα μεγαλώνει χρόνο με το χρόνο. «Αυτή την περίοδο διαθέτουμε περί των 100 θηλυκών, έτοιμων προς γονιμοποίηση από τους ταύρους μας. Αυτό σημαίνει ότι ετησίως παράγουμε 50-60 νέα ζώα με δυνατότητες αύξησης τους ως άνω αριθμού» μου εξηγεί ο 28χρονος κτηνοτρόφος.

Το επάγγελμα

Για πολλούς νέους (αλλά και μεγαλύτερους) η κτηνοτροφία φαντάζει ως ένα από τα πιο δύσκολα επαγγέλματα. Η αγάπη για τα ζώα, η υπομονή και η ευαισθησία για τη φροντίδα τους, είναι πολύ σημαντικά προσόντα για την ενασχόληση με την κτηνοτροφία, παρόλο που τα ζώα προορίζονται για εκμετάλλευση ή σφαγή. Οι χειρωνακτικές δεξιότητες είναι απαραίτητες, για όλες τις κτηνοτροφικές εργασίες. Πρόκειται για ένα επάγγελμα χωρίς ρεπό που σε θέλει «δεμένο» όπως έλεγαν οι παλιοί.

«Δεν υφίσταται ο όρος «εύκολο» για κανένα επάγγελμα θεωρώ. Όλα έχουν τις ευκολίες και τις δυσκολίες τους. Η κτηνοτροφία έχει την δυσκολία κατ’ εμέ , ενός υπαίθριου επαγγέλματος: απροστάτευτα ζώα από τις καιρικές συνθήκες καθώς και από άλλα άγρια ζώα, δύσκολη προσβασιμότητα για την επίβλεψή τους από τον κτηνοτρόφο, μερικές φορές δυσχερής η παραλαβή προμηθειών σε τροφή, νερό ή και ιατροφαρμακευτικό εξοπλισμό» επισημαίνει ο Δημήτρης Γώγος.

Εκπαίδευση

Παλαιότερα, το σημαντικότερο προσόν για να γίνει κάποιος κτηνοτρόφος, ήταν η εμπειρία και η θέληση να ασχοληθεί με το επάγγελμα, ανεξάρτητα αν ο επαγγελματίας είχε φοιτήσει ή όχι στην υποχρεωτική εκπαίδευση. Στην εποχή μας όμως, απαιτούνται περισσότερο πολύπλοκες και εξειδικευμένες γνώσεις, αφού η εκτροφή των ζώων βασίζεται σε επιστημονικές μεθόδους που συντελούν στην ταχύτερη ανάπτυξη των ζώων και στην αύξηση των προϊόντων που αυτά παράγουν.

Ειδικές γνώσεις μπορούν να αποκτήσουν οι κτηνοτρόφοι είτε από γεωργοκτηνοτροφικά λύκεια, σχολές κ.α.

Όπως μου λέει ο Δημήτρης Γώγος, υπάρχει θέληση και ζήλος από την μεριά ειδικά  των νέων  κτηνοτρόφων για μάθηση, εκπαίδευση σε νέες τεχνικές και ειδικά τον εκσυγχρονισμό των στάβλων τους. «Η Πολιτεία διαθέτει κάποια προγράμματα τα οποία όμως σε σχέση με άλλες χώρες της Ε.Ε.  είναι ΕΛΛΙΠΗ. Οπότε οι περισσότεροι από εμάς , φροντίζουμε για την δια βίου εκπαίδευσή μας βασιζόμενοι καθαρά στους δικούς μας οικονομικούς πόρους. Να φανταστείτε ότι τον περασμένο Οκτώβριο μια ομάδα κτηνοτρόφων, ταξιδέψαμε με δικά μας έξοδα , σε φάρμες limousine στην Γαλλία προς εκπαίδευση» μου εξηγεί.

Απουσία της Πολιτείας

Το παράπονό του είναι ότι οι νέοι κτηνοτρόφοι δεν έχουν τη στήριξη της Πολιτείας, τουλάχιστον όχι στο βαθμό που απαιτείται, προκειμένου να βοηθηθούν στην εξέλιξη των μονάδων τους. «Η παρουσία της Πολιτείας είναι ανεπαίσθητη: ελλιπή προγράμματα, σχεδόν ανεπαρκείς επιδοτήσεις , πενιχρή βοήθεια για τη διατήρηση φυσικών λιμνών προς διαφύλαξη νερού – βασικού παράγοντα για την ομαλή συντήρηση των ζώων μας, ειδικά κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Απουσιάζει ο συγχρονισμός ενεργειών και πόρων υπέρ της κτηνοτροφίας. Άλλωστε είναι το πιο συχνό ίσως θέμα για το οποίο ερχόμαστε σε αντιπαράθεση με την άμεση διοίκηση του τόπου» επισημαίνει.

«Είμαστε στον προθάλαμο της εντατικής θεραπείας»

Στην Ελλάδα της κρίσης όπου όλα τα επαγγέλματα διανύουν εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες τολμώ να ρωτήσω εάν το επάγγελμα του κτηνοτρόφου είναι βιώσιμο. «Εν έτη 2019 η κτηνοτροφία όχι απλά δεν είναι βιώσιμη, αλλά επιτρέψτε μου να χρησιμοποιήσω τη φράση: «είμαστε στον προθάλαμο της εντατικής θεραπείας». Αν δεν ληφθούν τα σωστά μέτρα, πολύ σύντομα η κτηνοτροφία μας, αυτό το σημαντικό κομμάτι της ελληνικής οικονομίας θα υποβαθμιστεί, αν όχι θα εξαφανιστεί» μου απαντά ο Δημήτρης Γώγος.

Θα το πρότεινα

Παρά τα όποια προβλήματα πάντως, ο ίδιος τονίζει ότι αγαπά το συγκεκριμένο επάγγελμα και θα πρότεινε σε άλλους νέους να το ακολουθήσουν υπό προϋποθέσεις όμως. «Θα πρότεινα σε ένα νέο άτομο να ασχοληθεί σοβαρά με την κτηνοτροφία μόνο εάν πληρούσε τις εξής προϋποθέσεις: να έχει μεράκι και ζήλο, καθώς και θέληση για διεκδίκηση καλύτερων συνθηκών εργασίας» διευκρινίζει.

Ζωή στο χωριό

Η ενασχόλησή του με την κτηνοτροφία ήταν κι ένας από τους λόγους που τον οδήγησε στην απόφαση να ζήσει στο χωριό και συγκεκριμένα στην Αγρελιά με όσες δυσκολίες αυτό συνεπάγεται και τους περιορισμούς που επιβάλλει σε έναν νέο άνθρωπο.

«Το χωριό μου βρίσκεται χιλιομετρικά σχετικά κοντά στην πόλη των Τρικάλων. Η καθημερινή μετακίνηση όμως είναι δύσκολη λόγω της ορεινής διαδρομής ειδικά τους χειμερινούς μήνες. Αυτό με τη σειρά του δυσχεραίνει αρκετά τη ζωή σε ένα τέτοιο χωριό, ειδικά δε για ένα νέο άτομο ανεξαρτήτου φύλλου.

Είναι αλήθεια ότι η ζωή στο χωριό μπορεί να έχει πολλές στερήσεις και να είναι δύσκολη, ταυτόχρονα όμως είναι και ιδιαίτερα όμορφη, καθώς προσφέρει μια ζωή απαλλαγμένη από το άγχος της καθημερινότητας, δίπλα στη φύση» αναφέρει.

Δημοσιευμένο στην εφημερίδα ΕΡΕΥΝΑ