Το συγκρότημα του κυλινδρόμυλου του Αγαθοκλή, γνωστό σήμερα σαν μύλος Ματσόπουλου, κτίστηκε στα 1884. Ανήκει στα αντιπροσωπευτικά δείγματα κυλινδρόμυλων του 19ου αιώνα όσον αφορά στην κλίμακα, τη διάταξη των λειτουργιών, το σχήμα της κάτοψης, τη διαμόρφωση των όψεων, ακόμα και των μορφολογικών λεπτομερειών.
O Mύλος Mατσόπουλου συνιστά ένα από τα σημαντικότερα μνημεία Bιομηχανικής Kληρονομιάς στην Eλλάδα, περιλαμβάνοντας κτιριακό συγκρότημα 3.500τ.μ. σε συνολική έκταση 90 στρεμμάτων. Eίναι ο πρώτος κυλινδρόμυλος που χτίστηκε στην Eλλάδα και ο μεγαλύτερος των Bαλκανίων. Mετά από την αναπαλαίωσή του από το Δήμο έχει ενταχθεί στο Δίκτυο Eυρωπαϊκής Πρωτοβουλίας για την προστασία της Πολιτιστικής Kληρονομιάς έχοντας χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο. Η ανάδειξη του Μύλου Ματσόπουλου περιλαμβάνεται στην ατζέντα των τελευταίων δημοτικών αρχών οι οποίες διαδοχικά έχουν κάνει προσπάθειες σε αυτή την κατεύθυνση.
Εγκαίνια
Εκατόν τριάντα τρία χρόνια μετά την ανέγερσή του, ο Μύλος Ματσόπουλου αποτελεί πλέον κι επισήμως το νέο βιομηχανικό μουσείο της χώρας. Την Παρασκευή 6 Οκτωβρίου 2017 στις 12 το μεσημέρι εγκαινιάζεται από τον Υφυπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού Γιώργο Βασιλειάδη. Τα εγκαίνια θα τελεστούν αμέσως μετά την ολοκλήρωση της ημερίδας ενημερωτικού, ιστορικού και τεχνικού χαρακτήρα αναφορικά με το Μύλο Ματσόπουλου.
Ο Μύλος πλέον αποτελεί ένα μοναδικό επισκέψιμο μνημείο: το μοναδικό στη χώρα μας και από τα ελάχιστα στην Ευρώπη τετραώροφα κτήρια που λειτουργούν ως αλευρόμυλοι. Επιπροσθέτως, το κτήριο λειτουργεί ως Μουσείο Αγροτικής Ζωής, καθώς σε αυτό, με τις πρόσθετες εργασίες, πλην της μηχανολογικής αποκατάστασης, υπάρχει υλικό, αναπαραστάσεις, διαδράσεις και επιτεύγματα της τεχνολογίας για το παρελθόν. Για τον αγρότη, τον εργάτη του μύλου, την κληρονομιά του Ιωάννη Ματσόπουλου, τη ζωή στον θεσσαλικό κάμπο, την ιστορία της επιχειρηματικής κίνησης στα Τρίκαλα…
«Το σημαντικότατο αυτό μνημείο ανοίγει πλέον τις πύλες του σε όλους, σε μια γιορτή που μας ενώνει με το παρελθόν, παραδίδει τη διαχρονική αγάπη των τρικαλινών για τον τόπο τους και αποτυπώνει το πέρασμα της ζωής στη φτερωτή και τα τσουβάλια, στις καμινάδες και στο πρώτο εργοστάσιο μακαρονοποιίας στη χώρα μας…» αναφέρει η Δημοτική Αρχή.
Το πρόγραμμα
Το πρόγραμμα της ημερίδας που θα προηγηθεί των εγκαινίων, που θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 6 Οκτωβρίου 2017, ώρα 10:30 στο Δημοτικό Κινηματογράφο Μύλου Ματσόπουλου είναι το ακόλουθο:
- 30-10.45 Προσέλευση
- 45-11.00 Χαιρετισμοί
- 00-12.00 Ομιλητές
- Δημήτρης Παπαστεργίου: Δήμαρχος Τρικκαίων
- Φανή Τσαπάλα-Βαρδούλη: Αρχιτέκτων, Διευθύντρια Τεχνικών Υπηρεσιών και Προγραμματισμού Δήμου Τρικκαίων με θέμα: «Ανάδειξη και επανάχρηση Βιομηχανικού Μνημείου Μύλου Ματσόπουλου»
- Βάλια Αμοιρίδου – Γιώργος Αδαμίδης: Αρχαιολόγοι-Μουσειολόγοι
- Θωμάς Τσουκαλάς: Αρχιτέκτων, Μουσειολόγος με θέμα: «Από το Αλέτρι στον Αλευρόμυλο: Το Μουσείο αφηγείται»
Κατά τα τη διάρκεια του Μύλου των Ξωτικών
Η λειτουργία του Μουσείου δεν θα διαταραχθεί από τη λειτουργία του Μύλου των Ξωτικών. «Ο Μύλος μπορεί να λειτουργήσει κανονικά ως Μύλος! Ακόμη και την περίοδο της μεγαλύτερης χριστουγεννιάτικης γιορτής στην Ελλάδα, του Μύλου των Ξωτικών, το βιομηχανικό αυτό μουσείο μπορεί να παραγάγει αλεύρι όλων των τύπων που παράγονταν μέχρι το 1984 στο κτήριο. Και, φυσικά, να πλαισιώνει τις επισκέψεις σχολείων, πολιτών, εκπαιδευτικών ομάδων, μαζί με τις πολλές και ποικίλες εκδηλώσεις που φιλοξενεί ο γύρω χώρος και το πάρκο του μύλου» επισημαίνει ο Δήμος.
Το έργο
Ο προϋπολογισμός του έργου «Αποκατάσταση και Μουσειολογική ανάδειξη του ιστορικού μηχανολογικού εξοπλισμού Μύλου Ματσόπουλου Υποέργο 2: Συντήρηση-αποκατάσταση ιστορικού μηχανολογικού εξοπλισμού» ανήλθε σε 2.306.000 ευρώ. Το συνολικό έργο υλοποιήθηκε μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα» με προϋπολογισμό 3.200.000 ευρώ με απόφαση ένταξης από το υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας.
Το έργο εντάχθηκε στο γενικότερο πλαίσιο ανάπτυξης του συγκροτήματος και της ευρύτερης περιοχής του, ως πολιτιστικού πόλου της πόλης των Τρικάλων. Περιελάμβανε τη μουσειακή ανάδειξη της κτιριακής υποδομής του Μύλου και του ιστορικού βιομηχανικού εξοπλισμού, που παραμένει σε πλήρη αρτιότητα, καθώς και της παραγωγικής διαδικασίας και της παραγωγής κι επεξεργασίας σιτηρών στη Θεσσαλία γενικότερα.
Σύμφωνα με τη μουσειολογική μελέτη, η μουσειακή ανάδειξη χαρακτηρίζεται από τον εκπαιδευτικό-λειτουργικό χαρακτήρα της αποκατάστασης και πλαισιώνεται από τις λειτουργίες της σύγχρονης μουσειακής αντίληψης, συμβατές με τις ιδιαιτερότητες των χώρων.
Ο μηχανολογικός εξοπλισμός
Στο πλαίσιο της σταδιακής αποκατάστασης κι ανάδειξης του πάρκου και του Μύλου Ματσόπουλου, η αποκατάσταση κι ανάδειξη του ιστορικού βιομηχανικού εξοπλισμού του, αποτέλεσε σημαντικό παράγοντα για την ολοκλήρωση του έργου. Η παραγωγική διαδικασία, έτσι όπως συνυπάρχει στο συγκεκριμένο συγκρότημα, αποτελεί μοναδικό δείγμα της εξέλιξης της τεχνολογίας στους αλευρόμυλους και συγκροτεί ένα από τα πιο σημαντικά μνημεία του βιομηχανικού πολιτισμού στην Ελλάδα.
Η σπουδαιότητα του συγκροτήματος, εστιάζεται, εκτός από το πολύ σημαντικό κέλυφος, στη συλλειτουργία των δύο ενεργειακών δυναμικών (νερό-θερμική ενέργεια και αργότερα ηλεκτροκίνηση) και στην ομαλή συνύπαρξη παραδοσιακής αλευροποιείας (συστοιχία από μυλόπετρες) και πλήρους ανεπτυγμένου συστήματος κυλινδράλεσης. Η μηχανολογική εγκατάσταση του συγκροτήματος επέτρεπε τη δυναμική διαχείριση της παραγωγικής διαδικασίας αλλά και των ενδιάμεσων προϊόντων.
Δημοσιευμένο στη ΝΕΑ ΣΕΛΙΔΑ