Εξαρθρώθηκαν μετά από μεθοδική έρευνα των αστυνομικών της Υποδιεύθυνσης Δίωξης και Εξιχνίασης Εγκλημάτων Πατρών, δύο εγκληματικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνταν σε υποθέσεις αρχαιοκαπηλίας.
Συνελήφθησαν στις 23-06-2025 στο πλαίσιο διεθνικής αστυνομικής επιχείρησης από τους αστυνομικούς της Υποδιεύθυνσης Δίωξης και Εξιχνίασης Εγκλημάτων Πατρών, με την συνδρομή των κατά τόπο αστυνομικών δυνάμεων στο Μόναχο Γερμανίας και στη Θεσσαλονίκη, στη Ρόδο, στο Αγρίνιο, στη Βόνιτσα, στο Μεσολόγγι, στην Πρέβεζα, στη Καρδίτσα, στα Τρίκαλα, στη Λάρισα, στη Λαμία, στη Λειβαδιά, στον Πολύγυρο Χαλκιδικής, στην Ιερισσό Χαλκιδικής, στη Καβάλα, στις Σέρρες, στη Δράμα και στην Αλεξανδρούπολη με την συνδρομή των κατά τόπο αστυνομικών δυνάμεων συνολικά -39- άτομα.
Στην ευρείας κλίμακα αστυνομική επιχείρηση στις έρευνες και στις συλλήψεις συνέδραμαν η Υποδιεύθυνση Δίωξης Οργανωμένου Εγκλήματος Βορείου Ελλάδας, οι Υποδιευθύνσεις Δίωξης και Εξιχνίασης Εγκλημάτων Αγρινίου, Λαμίας, Τρικάλων, Ρόδου, Λάρισας, Σερρών, Αλεξανδρούπολης, τα Τμήματα Δίωξης και Εξιχνίασης Εγκλημάτων Μεσολογγίου, Αιγιαλείας, Δυτικής Αχαΐας, Λιβαδειάς, Καρδίτσας, Καβάλας, Δράμας, Πρέβεζας, Πολυγύρου, Αστυνομικά Τμήματα Ζηρού και Ιερισσού, ΟΠΚΕ Πατρών, Αγρινίου, Χαλκιδικής, Καβάλας, Αγρινίου, το Τμήμα Τροχαίας Πατρών και η Διμοιρία Υποστήριξης Αχαΐας.
Σε βάρος των συλληφθέντων σχηματίσθηκαν δικογραφίες για τα κατά περίπτωση αδικήματα της συγκρότησης, της ένταξης ως μέλη σε δομημένη με διαρκή δράση ομάδα από τρία ή περισσότερα πρόσωπα, που επεδίωκαν την τέλεση περισσότερων κακουργημάτων, που προβλέπονται και τιμωρούνται από την νομοθεσία για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς, τον Κώδικα νομοθεσίας για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς, υπεξαίρεση αρχαίων μνημείων κατ’ εξακολούθηση, κατ’ επάγγελμα και συνήθεια, κατά μόνας και από κοινού, αποδοχή και διάθεση προϊόντων εγκλήματος με αντικείμενο αρχαίο μνημείο που ανήκει στην κυριότητα του Ελληνικού Δημοσίου κατ’ επάγγελμα και κατά συνήθεια και από κοινού, τετελεσμένη και σε απόπειρα, παράνομη αρχαιολογική ανασκαφή κατ’ επάγγελμα και κατά συνήθεια από κοινού και κατά μόνας, παράνομη αρχαιολογική έρευνα με την χρήση μηχανημάτων διασκόπησης εδάφους από κοινού και κατά μονάς, χρήση ανιχνευτή μετάλλων χωρίς άδεια κατ’ επάγγελμα και κατά συνήθεια, πρόληψη και καταστολή νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και παράβαση του νόμου περί όπλων.
Α Εγκληματική Οργάνωση
Η πρώτη εγκληματική οργάνωση αποτελείται συνολικά από -36- μέλη και εκ των οποίων συνελήφθησαν τα -32- στην Ελλάδα και αναζητούνται σε Γερμανία και Ελλάδα ακόμη -4- μέλη, τα πλήρη στοιχεία των οποίων έχουν ταυτοποιηθεί.
Παράλληλα, στο πλαίσιο της έρευνας ταυτοποιήθηκαν τα πλήρη στοιχεία ακόμη -11- κατηγορούμενων σε βάρος των οποίων σχηματίσθηκαν δικογραφίες για κατά περίπτωση αδικήματα της παραβίασης του Κώδικα νομοθεσίας για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς, της υπεξαίρεσης αρχαίων μνημείων κατά μόνας και από κοινού, της αποδοχή και της διάθεση προϊόντων εγκλήματος με αντικείμενο αρχαίο μνημείο που ανήκει στην κυριότητα του Ελληνικού Δημοσίου από κοινού, τετελεσμένη και σε απόπειρα.
Οι αστυνομικοί διακρίβωσαν ότι από το έτος 2022, οι κατηγορούμενοι δραστηριοποιήθηκαν πανελλαδικά, συγκρότησαν και εντάχθηκαν εν γνώσει τους σε εγκληματική οργάνωση με διεθνικό χαρακτήρα, ιεραρχική δομή, εσωτερική διάρθρωση, διαρκή δραστηριότητα και συγκεκριμένη μεθοδολογία.
Επιπλέον, ταυτοποιήθηκε ο διεθνικός χαρακτήρας του εγκληματικού κυκλώματος καθώς τα παρανόμως εξαχθέντα αρχαία κινητά μνημεία κατέληξαν στο εξωτερικό, είτε σε συνεργούς τους είτε σε γνωστούς οίκους δημοπρασιών που δραστηριοποιούνται στην Γερμανία και στις Η.Π.Α.
Στο πλαίσιο της προανάκριση και μετά από αίτημα για την παροχή δικαστικής συνδρομής στις Η.Π.Α., αίτημα Ευρωπαϊκής Εντολής Ερευνάς στην Γερμανία και άρση τραπεζικού απορρήτου, προέκυψε ότι τα μέλη της διεθνικού χαρακτήρα Α’ Εγκληματικής Οργάνωσης, διέπραξαν τουλάχιστον -130- αξιόποινες πράξεις σε βάρος της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας.
Ως προς τη μεθοδολογία της πρώτης εγκληματικής οργάνωσης επισημαίνονται τα ακόλουθα:
Η εγκληματική οργάνωση λειτουργούσε με δομή και ιεραρχία και πιο συγκεκριμένα στο κατώτερο στάδιο ιεραρχίας του κυκλώματος αρχαιοκαπηλίας, βρίσκονταν οι κατηγορούμενοι, που είτε μεμονωμένα είτε οργανωμένα σε υποομάδες, με την χρήση κατάλληλων μηχανημάτων ανίχνευσης υπεδάφους και σκαπτικών εργαλείων προέβαιναν στην διενέργεια παράνομων ανασκαφών και ερευνών με σκοπό την αποκάλυψη και κλοπή αρχαιολογικών ευρημάτων. Με την χρήση των ανιχνευτών μετάλλων που κατείχαν οι κατηγορούμενοι, πραγματοποιούσαν έρευνες κατά τις οποίες αποκάλυπταν και αφαιρούσαν μεταλλικά αρχαία αντικείμενα ως επί τον πλείστον αρχαία νομίσματα.
Στο επόμενο στάδιο ιεραρχίας, βρίσκονταν οι κατηγορούμενοι στους οποίους επιδεικνύονται αρχικά τα παρανόμως ανευρεθέντα αρχαιολογικά ευρήματα είτε δια ζώσης είτε σε φωτογραφίες, ακολούθως προέβαιναν στην αρχική εκτίμηση της αξίας τους και εν συνεχεία τους ανατίθεται η περαιτέρω διάθεση τους. Οι μεσάζοντες έχοντας εκτιμήσει την αξία των υπό διακίνηση αρχαίων αντικειμένων, έρχονταν σε επαφή με τον υποψήφιο αγοραστή με τον οποίο συνεργάζονταν, του περιέγραφαν κωδικοποιημένα τις αρχαιότητες ή του απόστελλαν φωτογραφίες αυτών μέσω διαδικτυακών εφαρμογών επικοινωνίας και αν οι δύο πλευρές συμφωνούσαν στην προσφερόμενη τιμή, ολοκλήρωναν την αγοραπωλησία.
Στο υψηλότερο στάδιο ιεραρχίας, βρίσκονταν οι κατηγορούμενοι που αγόραζαν τις αρχαιότητες τις οποίες αφού συγκέντρωναν, τις εξήγαγαν από την Ελλάδα και τις παρέδιδαν σε οίκους δημοπρασιών ή σε συνεργούς τους με σκοπό την διάθεσή τους. Αυτοί οι κατηγορούμενοι είχαν αποκτήσει εξειδικευμένες αρχαιολογικές γνώσεις σχετικά με την χρονολόγηση τους, τους τύπους των παραστάσεων που φέρουν μερικά από αυτά και την αξία αντίστοιχων αντικειμένων που έχουν διακινηθεί στο παρελθόν ως σημείο αναφοράς. Το μεγαλύτερο μέρος των αρχαιοτήτων που αγόραζαν, ήταν αρχαία νομίσματα και γενικά μικρά αντικείμενα, τα οποία πωλούνταν στο εξωτερικό κυρίως σε οίκους δημοπρασίας.
Η επικοινωνία μεταξύ των μελών πραγματοποιούνταν κυρίως με αυτοπρόσωπες συναντήσεις σε προκαθορισμένα σημεία, ενώ σε τηλεφωνικές συνομιλίες χρησιμοποιούσαν κωδικοποιημένες εκφράσεις και ορολογία που είχαν συμφωνήσει σε προγενέστερο χρόνο λόγω της χρόνιας συνεργασίας τους και οι οποίες πολλές φορές παρέπεμπαν σε αντικείμενα που έχουν σχέση είτε με την νόμιμη επαγγελματική τους δραστηριότητα, είτε με αντικείμενα που απαντώνται στις αντίστοιχες περιοχές.
Σε έναν οίκο δημοπρασίας εξωτερικού διαπιστώθηκε να εργάζεται Έλληνας υπήκοος ο οποίος έχει συλληφθεί κατά το παρελθόν στην Ελλάδα για αρχαιοκαπηλία και μέσω αυτού διακινούνται τα αρχαία νομίσματα που είχαν εξαχθεί παράνομα.
Β Εγκληματική Οργάνωση
Η δεύτερη εγκληματική οργάνωση αποτελείται συνολικά από -10- μέλη και εκ των οποίων συνελήφθησαν τα -7- στην Ελλάδα και αναζητούνται ακόμη -3- μέλη της τα πλήρη στοιχεία των οποίων έχουν ταυτοποιηθεί.
Η δεύτερη εγκληματική οργάνωση δραστηριοποιούνταν από το Δεκέμβριο έτους 2023 σε περιοχές της Μακεδονίας και Θράκης και μερικά από τα μέλη της, είχαν απασχολήσει και στο παρελθόν ομοειδή εγκλήματα. Τα μέλη της εγκληματικής οργάνωσης συγκέντρωναν αρχαία αντικείμενα από την Ελλάδα και στη συνέχεια τα διέθεταν στο εξωτερικό. Όλα τα αρχαία συγκεντρώνονταν από τον αρχηγό της εγκληματικής οργάνωσης και στη συνέχεια διατίθεντο στο εξωτερικό και διαπιστώθηκε η εμπλοκή δύο οίκων δημοπρασιών.
Στο πλαίσιο της προανάκρισης προέκυψε ότι τα μέλη της Β’ Εγκληματικής Οργάνωσης, διέπραξαν τουλάχιστον -49- αξιόποινες πράξεις σε βάρος της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας.
Κατασχέσεις
- -1.800- αρχαιολογικά ευρήματα, στα οποία περιέχονται πλήθος νομισμάτων διάφορων περιόδων και εκδόσεων, ζωόμορφα και ανθρωπόμορφα ειδώλια, καθώς και διάφορα αντικείμενα υπό μορφή αρχαίων προσωπείων και περικεφαλαίων. Τα -800- ανευρέθηκαν σε έρευνες στη Γερμανία,
- -8- όπλα (πιστόλια, περίστροφο, πολεμικό όπλο, κυνηγετικό),
- -1300- φυσίγγια διαφόρων διαμετρημάτων,
- -80.000- ευρώ μετρητά,
- -135.000- ευρώ δεσμεύτηκαν σε τραπεζικούς λογαριασμούς,
- -1- τραπεζική θυρίδα,
- -46- συσκευές ανίχνευσης μεταλλικών αντικειμένων,
- -10- οχήματα ως μέσα τέλεσης των υπό προανάκριση αδικημάτων.
Τα αρχαιολογικά ευρήματα βρίσκονται υπό μακροσκοπική εξέταση από υπαλλήλους της αρμόδιας Εφορίας Αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης, οι οποίοι θα αποφανθούν σε μεταγενέστερο χρόνο για την ακριβή αρχαιολογική τους αξία.
Οι συλληφθέντες οδηγήθηκαν στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης.
