Μαρία Παπαδάκη: Κάθε βιβλίο οφείλει να κουβαλά στις σελίδες του μηνύματα

Ένας άνδρας ανάμεσα σε μία σκληρή αλήθεια κι ένα ψέμα που ο ίδιος αποκαλεί ευλογημένο… Κρυφά όνειρα, καταπιεσμένες επιθυμίες κι απωθημένα… Η Μαρία Παπαδάκη στο νέο της μυθιστόρημα με τίτλο «Ευλογημένο ψέμα» (εκδόσεις ΩΚΕΑΝΟΣ) θίγει κοινωνικά θέματα περισσότερο από κάθε άλλο βιβλίο της. Καταπιάνεται με την  υιοθεσία, τη φιλία, τον έρωτα, τη μετανάστευση, την εγκληματικότητα, το trafficking… «Μέσα απ’ τη ματιά ενός ιερέα ξεδιπλώνεται μια κοινωνία αδηφάγα, που πρέπει ο ίδιος να προσπαθήσει ν’ αλλάξει για χάρη των συνανθρώπων του που χρήζουν βοηθείας»  μας λέει η ίδια σε μια συζήτηση που είχαμε με αφορμή το νέο της βιβλίο.

Συνέντευξη στη Βιβή Μαργαρίτη

-κ. Παπαδάκη μιλήστε μου για την υπόθεση του νέου σας βιβλίου. 

-Πρόκειται για την ιστορία ενός νέου άνδρα που ονειρευόταν να γίνει τραγουδιστής. Από συγκυρίες της ζωής όμως κι από εμπόδια που βρήκε στο δρόμο του δεν τα κατάφερε. Έτσι έγινε ένας εναλλακτικός ιερέας, φίλος γκαρδιακός με τους ενορίτες του αρωγός στις δυσκολίες της ζωής τους και κοντά στις χαρές και τα γλέντια τους. Είχε μια ιδιαιτερότητα. Δεν φορούσε ράσο στην καθημερινότητά του, μονάχα στο ναό και στα μυστήρια, κι αυτό ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων από την Ιεραρχία. Οι ενορίτες του, που τον αγαπούσαν πολύ και τον εκτιμούσαν ακόμη περισσότερο, τον υπερασπίστηκαν με νύχια και με δόντια και κατάφεραν να τον κρατήσουν ποιμένα  τους. Νομίζω πως σ’ αυτό μου το βιβλίο θίγω θέματα κοινωνικά περισσότερο απ’ τα προηγούμενα βιβλία μου. Καταπιάνομαι με την  υιοθεσία, τη φιλία, τον έρωτα, τη μετανάστευση, την εγκληματικότητα, το trafficking… Μέσα απ’ τη ματιά ενός ιερέα ξεδιπλώνεται μια κοινωνία αδηφάγα, που πρέπει ο ίδιος να προσπαθήσει ν’ αλλάξει για χάρη των συνανθρώπων του που χρήζουν βοηθείας. 

-Αποφασίσατε να καταπιαστείτε με ένα δύσκολο θέμα… 

–Ίσως επειδή ο κεντρικός μου ήρωας που αποτέλεσε την αφορμή για να γράψω το «Ευλογημένο ψέμα» ήταν ένα υπαρκτό πρόσωπο, δεν βρήκα αυτό το θέμα δύσκολο. Το ανέλυσα όμως έχοντας στο βάθος του μυαλού μου ότι μπορεί να υποκινήσει αντιρρήσεις και περίεργες αντιδράσεις, αφού καταπιάνεται με τα θεία και το λειτούργημα του ιερέα…

-Ένας άνδρας ανάμεσα σε μία αλήθεια σκληρή κι ένα ψέμα ευλογημένο;

-Ναι, κάπως έτσι! Ένα ψέμα, που σε βάθος χρόνου αποκάλεσε ο ίδιος… ευλογημένο, αφού του χάρισε τη ζωή που επιθυμούσε, και μια σκληρή αλήθεια που απέφυγε πιστεύοντας αυτό το ευφάνταστο ψέμα. Οι συνέπειες βέβαια ήταν σχεδόν καταστροφικές και χρειάστηκε πολλή δύναμη για να αντιμετωπιστούν!

-Ένα ψέμα όταν είναι ευλογημένο είναι «δικαιολογημένο»;

-Μπορείτε να το πείτε κι έτσι. Όποιος ισχυριστεί πως δεν έχει πει ένα τέτοιο ψέμα… κατά συνθήκην ή αλλιώς ζωτικό ψεύδος έστω μια φορά στη ζωή του, σίγουρα λέει ψέματα. Καμιά φορά η αλήθεια είναι τόσο άσχημη γυμνή που αν την αντικρύσουμε μπορεί να χάσουμε και το φως μας ακόμη. Αν λοιπόν ειπωθεί ένα ψέμα από ένα αγαπημένο μας πρόσωπο για να μας προστατέψει, μέχρι και… ευλογημένο μπορεί να το αποκαλέσει κάποιος!

-Τα κρυφά όνειρα, οι καταπιεσμένες επιθυμίες και τα απωθημένα μας είναι εκείνα που καθορίζουν τις επιλογές μας;

-Δεν θα χρησιμοποιούσα τη λέξη… καθορίζουν. Το ότι όμως κατευθύνουν τις επιλογές μας κάποτε είτε σε λάθος, είτε σε σωστό δρόμο, είναι γεγονός.

-Το βιβλίο σας είναι γεμάτο μουσική, συναισθήματα, κρυφά και φανερά μηνύματα; 

-Δεν θα μπορούσα να μην συμπεριλάβω τη μουσική στο βιβλίο μου, έστω και χωρίς να το συνειδητοποιήσω. Η μουσική είναι η ζωή μου! Όσο για τα συναισθήματα, ένα βιβλίο δίχως συναίσθημα είναι φαγητό χωρίς αλάτι. Κι αν πεις για τα κρυφά ή τα φανερά μηνύματα που με ρωτάτε, θα σας πω πως κάθε βιβλίο οφείλει να κουβαλά στις σελίδες του μηνύματα και να ζητά από τον αναγνώστη… αποδέκτη του να τα εισπράξει ή να τα αποκωδικοποιήσει.

-Έχετε μία αξιόλογη πορεία ως στιχουργός και συγγραφέας. Αν σας ζητούσα να επιλέγατε που θα έγερνε η ζυγαριά;

-Πουθενά. Τα αγαπώ και τα δυο εξ’ ίσου. Το ένα συμπληρώνει το άλλο μέσα μου!

-Με αφορμή το βιβλίο σας γράψατε και το ομότιτλο τραγούδι; 

-Θέλω κάθε βιβλίο μου να συνοδεύεται κι από ένα τραγούδι. Κι αυτό συνάδει με την προηγούμενη ερώτησή σας, αν θα μπορούσα να επιλέξω ανάμεσα στη στιχουργική ή τη συγγραφή. Δεν μπορώ να επιλέξω γι’ αυτό γράφω πάντα, βιβλίο και τραγούδι, τραγούδι και βιβλίο! Το «Ευλογημένο ψέμα» το έγραψα μετά την έκδοση του ομότιτλου βιβλίου μου. Η Ζωή Τηγανούρια διάβασε τους στίχους και το μελοποίησε εκπληκτικά.  Η Άννα Κατσούλη το ερμήνευσε και θα το συμπεριλάβει στον πρώτο προσωπικό της δίσκο.

Οπισθόφυλλο βιβλίου

 Η ιστορία ενός ανθρώπου που επιθυμούσε να γίνει τραγουδιστής. Όμως, σ’ ένα κρίσιμο σταυροδρόμι της ζωής, η ίδια η μοίρα, μ’ έναν παράξενο τρόπο, τον επιλέγει να γίνει ιερέας. Χάνει την αγάπη τραγικά κι αναγκάζεται να βιώσει έναν γάμο συμβιβασμού για να μπορέσει να χειροτονηθεί. Ο Γιάννης γίνεται ένας εντελώς εναλλακτικός ιερέας, που βρίσκεται πάντα κοντά στις χαρές και στις πίκρες των ανθρώπων της ενορίας του κι όχι μόνο. Αγαπιέται πολύ απ’ το ποίμνιό του, που τον υποστηρίζει και τον υπερασπίζεται με νύχια και με δόντια.
Το ξεκίνημα και η πορεία του στην ιεροσύνη εξελίσσονται με αναπάντεχες εναλλαγές, που διαφοροποιούν όλα τα μέχρι τότε δεδομένα και οδηγούν τον παπα-Γιάννη μπροστά σε ανατροπές που αλλάζουν ριζικά την καθημερινότητά του. Στην παρ’ ολίγον απώλεια της επαφής του με την πραγματικότητα και την ίδια τη ζωή, εμφανίζεται ένας άνθρωπος που μόλις έχει ξεφύγει από την άβυσσο της κατάθλιψης. Η Μαρία θα δει σαν θείο δώρο
τη συνάντησή της με τον παπα-Γιάννη και θα τον φέρει κοντά της μ’ ένα απροσδόκητο και ευφάνταστο ψέμα… Όμως, όταν μια επιλογή στηρίζεται σ’ ένα ψέμα, έστω κι ευλογημένο, που σώζει και σκορπά ευτυχία, αργά ή γρήγορα οι ίδιες οι περιστάσεις, καμμιά φορά κι η τύχη, θα ανασύρουν στο φως την αλήθεια! Και τότε… είναι μοιραίο τα πράγματα να πάρουν εντελώς ανεξέλεγκτη τροπή.
Ένας άνδρας ανάμεσα σε μια αλήθεια σκληρή κι ένα ψέμα ευλογημένο! Τί θα διαλέξει; Μια γυναίκα που απαρνιέται την πραγματικότητα και μπλέκεται στα δίχτυα του απόλυτου έρωτα. Θα μπορέσει να βρει διέξοδο; Ένα παιδί που βιώνει την εγκατάλειψη στους τέσσερεις τοίχους ενός ορφανοτροφείου. Θα αγαπηθεί κάποτε όπως αξίζει να αγαπιέται πάντα ένα παιδί;

Σχετικά με τη συγγραφέα