Μανιοκατάθλιψη – Διπολική διαταραχή – χαρακτηρίζεται από δύο συναισθηματικές διαταραχές, τη μανία και την κατάθλιψη.
Τα άτομα με διπολική διαταραχή βιώνουν επεισόδια ανεβασμένης ή ευερέθιστης διάθεσης γνωστά ως μανία εναλλασσόμενα με επεισόδια κατάθλιψης. Αυτά τα επεισόδια μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα στην ικανότητα του ανθρώπου να λειτουργήσει φυσιολογικά στην καθημερινότητα του.
Σχεδόν το 4% των ανθρώπων παγκοσμίως έχουν διπολική διαταραχή, είναι το ίδιο συχνή σε άνδρες και γυναίκες και εμφανίζεται συνήθως σε νεαρή ηλικία. Η αιτία που προκαλεί την διαταραχή δεν είναι ξεκάθαρη αλλά οι γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες θεωρείται πως παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της διαταραχής. Η θεραπεία περιλαμβάνει σταθεροποιητές διάθεσης όπως το λίθιο, αντιεπιληπτικά φάρμακα καθώς και ψυχοθεραπεία.
Υπάρχουν γενικευμένα προβλήματα με κοινωνικό στίγμα, στερεότυπα καθώς και προκατάληψη ενάντια σε άτομα με διπολική διαταραχή, ωστόσο η διπολική διαταραχή έχει συνδεθεί και με την δημιουργικότητα και ακόμη και την ιδιοφυΐα, και πολλοί καλλιτέχνες, όπως ο ζωγράφος Βίνσεντ βαν Γκογκ, η ηθοποιός και συγγραφέας Κάρι Φίσερ, η συγγραφέας Βιρτζίνια Γουλφ, και ο Καλλιτέχνης Kanye West, έπασχαν και πάσχουν από αυτή.
Όταν η μανία γίνεται πιο σοβαρή, τα άτομα αρχίζουν να συμπεριφέρονται αλλοπρόσαλλα και παρορμητικά, παίρνοντας συχνά λανθασμένες αποφάσεις και έχουν μη ρεαλιστικές ιδέες για το μέλλον, ενώ η ανάγκη για ύπνο μειώνεται σημαντικά. Σε πολύ σοβαρά επεισόδια μανίας, τα άτομα μπορεί να βιώσουν πολύ διαστρεβλωμένες πεποιθήσεις για τον κόσμο και την πραγματικότητα, αυτό είναι γνωστό και ως ψύχωση.
Τα άτομα που βιώνουν μανιακά επεισόδια, επίσης, συχνά βιώνουν και καταθλιπτικά επεισόδια. Κάποιοι βιώνουν μια κατάσταση στην οποία παρουσιάζονται ταυτόχρονα χαρακτηριστικά μανίας και κατάθλιψης, αυτά ονομάζονται μικτά επεισόδια και είναι τα πιο ευμετάβλητα στο πλαίσιο της διαταραχής. Τα μανιακά και καταθλιπτικά επεισόδια διαρκούν από λίγες ημέρες έως μερικούς μήνες.
Μανιοκατάθλιψη – διπολική διαταραχή : Συμπτώματα
-Όταν το άτομο είναι σε κατάσταση μανίας έχει υποκειμενική αντίληψη του εαυτού του, έντονο αίσθημα ευφορίας, παίρνει υψηλά ρίσκα, έχει ξεσπάσματα θυμού και κυκλοθυμία (έντονες εναλλαγές συναισθήματος από χαρά σε λύπη και το αντίθετο).
-Μπορεί επίσης να έχει υπεραισιοδοξία και αίσθημα μεγαλομανίας χωρίς ρεαλιστική βάση, λογόρροια και υπερκινητικότητα που μπορεί να τον οδηγούν σε καταστροφική συμπεριφορά.
-Το άτομο που πάσχει από μανία έχει την αίσθηση ότι δεν χρειάζεται ξεκούραση με αποτέλεσμα τη φυσική κόπωση. Εμφανίζει τέλος, ροπή σε επικίνδυνες δραστηριότητες (γρήγορη και επικίνδυνη οδήγηση κλπ.).
Μετά το πέρας της μανιοκατάθλιψης, το άτομο περνάει στη φάση της κατάθλιψης.
Η κατάθλιψη είναι η πιο διαδεδομένη ψυχική νόσος.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας αγγίζει το 15% έως 20% ανεξαρτήτου ηλικίας και φύλου.
Τα χαρακτηριστικά της κατάθλιψης είναι:
-Αρνητικές σκέψεις για τον εαυτό μας
-Αρνητικές σκέψεις για την κοινωνία και το κοινωνικό περιβάλλον
-Αρνητικές σκέψεις για το μέλλον
Τα βασικά συμπτώματα της νόσου είναι:
-Χαμηλή αυτοεκτίμηση – αίσθημα κατωτερότητας
-Λύπη, μελαγχολία, διαταραχές ύπνου
-Ενοχή
-Εκνευρισμός, επιθετικότητα
Τα χαρακτηριστικά συμπτώματα της μανίας περιλαμβάνουν:
- Υπερβολικό αίσθημα ευτυχίας που συνοδεύεται από άκρατη ενεργητικότητα.
- Αίσθημα μεγάλης δύναμης και σπουδαιότητας.
- Ευφορία, υπερβολική αισιοδοξία.
- Αυξημένο αίσθημα αυτοεκτίμησης.
- Ταχύτητα σκέψεων και ομιλίας σε σημείο που οι άλλοι δυσκολεύονται να ακολουθήσουν τη ροή των συλλογισμών του ασθενούς.
- Απουσία ανάγκης για ξεκούραση και ύπνο.
- Ευερεθιστικότητα, επιθετικότητα και ευκολία θυμού.
- Δυσκολίες συγκέντρωσης και προσοχής.
- Υπερβολικές δαπάνες χρημάτων.
- Κατάχρηση αλκοόλ και ναρκωτικών.
- Σεξουαλικές δραστηριότητες, χωρίς προφυλάξεις με κίνδυνο προσβολής του πάσχοντος από μανιοκατάθλιψη, από ασθένειες που μεταδίδονται από το σεξ και ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη.
Τα χαρακτηριστικά συμπτώματα της κατάθλιψης περιλαμβάνουν:
- Μεγάλη λύπη και καταπόνηση.
- Νωθρότητα, ληθαργία.
- Συνεχές αίσθημα κούρασης και εξάντλησης.
- Δυσκολίες στους συλλογισμούς, στην προσοχή, στη συγκέντρωση, στη μνήμη και στη λήψη αποφάσεων.
- Διαταραχές του ύπνου με αϋπνία ή αντίθετα πολλές ώρες ύπνου.
- Απουσία ενδιαφέροντος για πράγματα που ο ασθενής αγαπούσε να κάνει πρωτύτερα.
- Αισθήματα αχρηστίας, αναξιότητας, ενοχών.
- Σκέψεις για θάνατο ή για αυτοκτονία.
- Εύκολο κλάμα, κάποτε και χωρίς εμφανή λόγο.
- Ευερεθιστικότητα, υπερκινητικότητα ή αντίθετα επιβράδυνση της λειτουργικότητας του πάσχοντος.
- Πονοκέφαλοι, πόνοι στην πλάτη.
- Ψυχοσωματικά προβλήματα στο πεπτικό σύστημα.
