Λουπάτα – Όρνιο – Αυγό, η διάσχιση της εντυπωσιακής κορυφογραμμής απέναντι από το Περτούλι

Πολλοί από εσάς γνωρίζετε το Αυγό, αυτό το όμορφο βουνό της Νότιας Πίνδου απέναντι από το Περτούλι. Ο μεγάλος ορεινός όγκος της Μαρόσας – Αυγού στην πραγματικότητα αρχίζει λίγο μετά την Πύλη και φτάνει στον Αχελώο με μήκος που ξεπερνά τα 25 χιλιόμετρα. Ωστόσο, οι ψηλές κορυφές είναι αυτές που κεντρίζουν το ενδιαφέρον των ορειβατών και είναι οι κορυφές μεταξύ Λουπάτας και Αυγού. Θα έχετε προσέξει ίσως ότι σχηματίζουν μια  εντυπωσιακή κορυφογραμμή και αρκετές ορειβατικές ομάδες και σύλλογοι επιδιώκουν να την πραγματοποιήσουν, κάνοντας όμως ένα μέρος αυτής ή παρακάμπτοντας τμήματα της.

Οι κορυφές από τις οποίες θα πρέπει να περάσει κανείς για να ολοκληρώσει τη διαδρομή διάσχισης της κορυφογραμμής είναι οι ακόλουθες: Λουπάτα ψηλότερη κορυφή 2066μ – Λουπάτα τριγωνομετρικό 2063μ. – η μύτη στη Φούρκα 2008μ. – Μαρόσα 1967μ. – Όρνιο τριγωνομετρικό 2022μ. – Όρνιο ψηλότερη κορυφή 2044μ. – Κέδρος 1925μ. και Αυγό 2146μ.

Πηγή: anevenontas.gr

Τα δύσκολα σημεία της διάσχισης

Τα δυο μεγάλα προβλήματα στη διάσχιση (δύσκολα περάσματα) είναι πρώτον από  Λουπάτα προς Μαρόσα (στη θέση Φούρκα) και δεύτερον από το Όρνιο προς το Αυγό.

Το πρώτο δύσκολο σημείο στη Φούρκα για να το περάσει κανείς θα πρέπει να είναι εξοικειωμένος με το σκαρφάλωμα αφού η ράχη είναι απόκρημνη για 60 μέτρα στη θέση Φούρκα. Οι περισσότερες ομάδες για να αποφύγουν αυτά τα 60 απότομα μέτρα έκαναν ένα κύκλο 3 ωρών πεζοπορίας κατεβαίνοντας από τα 2000 μέτρα στα 1500 μέτρα, τραβερσάρουν τις κακοτράχαλες πλαγιές, και επιστρέφουν πάλι στα 1920 μέτρα για να συνεχίσουν την ράχη. Αρκετοί όμως έμπειροι ορειβάτες κατάφερναν να περάσουν από την μια κορυφή στην άλλη μέσα σε λίγα λεπτά καταρριχόμενοι το απότομο σημείο της ράχης στο σημείο αυτό.

Το δεύτερο πέρασμα από το Όρνιο προς το Αυγό ποτέ δεν είχε γίνει στο παρελθόν αφού πέραν της δυσκολίας για να ανεβεί κάποιος στην ψηλότερη κορυφή του Όρνιου πίσω από αυτό υπάρχει ένα χαοτικό κενό συνολικού ύψους πάνω από 200 μέτρα. Έτσι οι λίγοι που επιχειρούν τη διάσχιση περνάνε από την κορυφή με το τριγωνομετρικό κολωνάκι του Όρνιου (όχι την ψηλότερη) κατεβαίνουν προσεκτικά τις απότομες χορταριασμένες πλαγιές προς το μαντρί του Αυγού περίπου 400 μέτρα χαμηλότερα παρακάμπτοντας τη ψηλότερη κορυφή του Όρνιου και τη ράχη προς το Αυγό.

Το άνοιγμα της διαδρομής

Μετά από μελέτη της περιοχής, στις 8 Ιουνίου 2014 ομάδα από τους Νίκο Κρούπη, Γιώργο Μαργαρίτη, Θανάση Οικονόμου και Λεωνίδα Νιαβή τοποθέτησαν στο σημείο της Φούρκας (από Λουπάτα προς Μαρόσα) ένα ρελέ (σημείο ασφάλισης) με δύο βύσματα διπλής εκτόνωσης με αλυσίδα ώστε με ασφάλεια να μπορεί κάποιος να καταρριχηθεί στην απότομη ράχη και να οδεύσει προς τις πλαγίες της Μαρόσας. Η καταρρίχηση είναι 60 μέτρα και μπορεί να γίνει με ραπέλ και ανάκληση των σχοινιών (απατούνται δυο 60 μέτρων σχοινιά). Το ρελέ έχει τοποθετηθεί ακριβώς στην μύτη της Φούρκας ώστε να μπορούν να το βρουν εύκολα οι ορειβάτες ακόμα και το χειμώνα.

Το δεύτερο πέρασμα στο Όρνιο είναι αρκετά δυσκολότερο και απευθύνεται σε έμπειρους ορειβάτες. Στην ψηλότερη κορυφή του Όρνιου μπορεί κάποιος να φτάσεί από την κλασική διαδρομή χορταριασμένη ράμπα στα δεξιά ή από την κόψη την οποία προτείνουμε ακολουθώντας την κορυφογραμμή από την κορυφή με την κολώνα (τριγωνομετρικό). Η ψηλότερη κορυφή του Όρνιου είναι η πιο απόκρημνη αλλά και πολύ πιο εντυπωσιακή. Από την πίσω πλευρά της κορυφής και κατεβαίνοντας 5 μέτρα υψομετρικά προς το Αυγό σε αρνητικό βράχο έχει τοποθετηθεί ρελέ με δυο βύσματα διπλής εκτόνωσης με αλυσίδα από όπου με ένα κατακόρυφο ραπέλ κατεβαίνει στο πατάρι. Το ραπέλ είναι ακριβώς 30 μέτρων (προσοχή, το ένα 60μέτρο σχοινί φτάνει οριακά). Μετά το ραπέλ βρισκόμαστε στο πάνω μέρος του ράμφους του Όρνιου (Γύπας), όπως αυτό φαίνεται από τα μαντριά του Αυγού, και θα πρέπει να περάσουμε στο κάτω μέρος αυτού (ράμφους). Το πέρασμα γίνεται στην κορυφογραμμή με αναρρίχηση σε σαθρό βράχο και απαιτεί πολύ μεγάλη προσοχή ασφαλίζοντας στο επάνω σημείο του ράμφους και στο κάτω σημείο αυτού (εγκοπή της ράχης). Μετά την εγκοπή υπάρχει μια πλάκα στα δεξιά της κόψης για 5 μέτρα (III+) και έπειτα από 20 μέτρα στην κατηφορική κόψη φτάνουμε στο δεύτερο κατακόρυφο τμήμα της ράχης Όρνιου-Αυγού όπου έχει τοποθετηθεί ρελέ για το ραπέλ. Η καταρρίχηση πάνω στη ράχη είναι ακριβώς μια σχοινιά 60 μέτρων. Στο δεύτερο ραπέλ έχει τοποθετηθεί ρελέ με δυο βύσματα και αλυσίδα. Το ραπέλ αυτό είναι ακριβώς 30 μέτρα και το 60μετρο σχοινί φτάνει οριακά. Από εδώ και μετά η ράχη είναι πιο ομαλή αλλά σε απόσταση 40 μέτρα υπάρχει και τρίτο κατακόρυφο τμήμα που απαιτεί ακόμα ένα ραπέλ περίπου 20 μέτρων. Εδώ για το ραπέλ έχει τοποθετηθεί ένα καρφί για ρελέ προς το παρόν αλλά μπορεί να ενισχυθεί με δεύτερη ασφάλεια για μεγαλύτερη σιγουριά και ασφάλεια.

Πρώτη ολοκληρωμένη διάσχιση

Η πρώτη ολοκληρωμένη διάσχιση έγινε στις 2 Αυγούστου 2014 από το γράφοντα μαζί με τους Γιώργο Μπρίζη και Πέτρο Τόλια υπό ιδανικές καιρικές συνθήκες (συννεφιά/δροσιά). Σημείο εκκίνησης ήταν η τοποθεσία Γελαδαρία και τερματισμού το χωρίο Δροσοχώρι (Τυφλοσέλι). Συνολικά διανύθηκαν 20 χιλιόμετρα με συνολικό χρόνο 13 ώρες και υψομετρική ανάβαση 1830 μέτρα.

Αναλυτική παρουσίαση της διαδρομής

 Εδώ παρουσιάζεται με λεπτομέρεια η διαδρομή με στόχο την εύκολη εύρεσή και επανάληψή της. Η διαδρομή μπορεί να μοιραστεί σε έξη σκέλη και να γίνει ολόκληρη κατά τμήματα αυτής.

 Πρώτο σκέλος | Γελαδαριά-Λουπάτα: Η αφετηρία της διαδρομή γίνεται από τη τοποθεσία Γελαδαριά δύο χιλιόμετρα μετά το Κόρπ στο δασικό δρόμο από Βλάχα (Ελάτη) προς Νεραϊδοχώρι. Τα Γελαδαριά είναι ένα λιβάδι στα αριστερά του δασικού δρόμου στους πρόποδες της Λουπάτας και σε υψόμετρο 1200 μέτρα. Χαρακτηριστικό της τοποθεσίας είναι η μεγάλη μεταλλική δεξαμενή στο κέντρο του λιβαδιού που χρησιμοποιείται για πυρόσβεση. Λίγο μετά το λιβάδι υπάρχει δασικός δρόμος που πηγαίνει κατηφορικά προς τα αριστερά και είναι το σημείο εκκίνησης της διαδρομής. Το πρώτο σκέλος της διαδρομής είναι η ανάβαση από την τοποθεσία Γελαδαριά στη κορυφή Λουπάτα που είναι η ομορφότερη και συντομότερη διαδρομή για την κορυφή της Λουπάτας 2066μ. Αρχικά ο δρόμος περνά από το ποτάμι και ανηφορίζει για λίγα μέτρα. Στην πρώτη φουρκέτα αφήνουμε το δρόμο και ανηφορίζουμε τον τρακτερόδρομο που ακολουθεί μια ομαλή ράχη. Λίγο ψηλότερα συναντάμε ξανά το δρόμο που αφήσαμε και το τέμνουμε κάθετα συνεχίζοντας την ράχη. Η διαδρομή ακολουθεί συνεχώς την ράχη και τέμνει ξανά το δρόμο για δεύτερη φορά. Σε υψόμετρο 1450 μέτρα περίπου η ράχη γίνετε ομαλότερη και υπάρχει μεγάλο λιβάδι/ξέφωτο από φτέρες. Από εδώ και έπειτα το μονοπάτι δεν είναι ευδιάκριτο αλλά ακολουθούμε την πλαγιά μπροστά μας καταλήγοντας ξανά στην ράχη όπου φτάνουμε σε ξέφωτο στα 1500 μέτρα. Εδώ τα έλατα αραιώνουν και σε περίπου 300 μέτρα φτάνουμε στο γυμνό βουνό στην τοποθεσία Αστραποκαμένος. Από εδώ φαίνετε το Πυροφυλάκιο προς το οποίο και κατευθυνόμαστε ακολουθώντας συνεχώς τη ράχη. Η διαδρομή συναντά το δασικό δρόμο προς το Πυροφυλάκιο αλλά δεν ακολουθούμε ποτέ το δρόμο. Οι τρεις κούκοι πριν το Πυροφυλάκιο είναι ένα από τα σημεία στη ράχη πριν την κορυφή, από όπου λίγα μέτρα μετά βρίσκετε το Πυροφυλάκιο. Από το Πυροφυλάκιο για την κορυφή ακολουθούμε την κορυφογραμμή, κινούμενοι λίγο προς την ανατολική πλαγία αφού η δυτική είναι απότομη. Αφού περάσουμε τις δυο προ-κορυφές φτάνουμε στην ψηλότερη κορυφή της Λουπάτας 2066μ στην οποία δεν υπάρχει τριγωνομετρικό κολωνάκι. Το τριγωνομετρικό κολωνάκι βρίσκετε στην επόμενη κορυφή Λουπάτα κολωνάκι 2063μ στο κέντρο της Φούρκας, ίσως από λάθος κατά την κατασκευή. Για την ανάβαση από τα Γελαδαριά μέχρι την κορυφή Λουπάτα απαιτούνται περίπου 3 ώρες.

Δεύτερο σκέλος | Λουπάτα – Μαρόσα: Από την ψηλότερη κορυφή της Λουπάτας 2066μ. η ράχη κατηφορίζει για περίπου 40 μέτρα και στη συνέχεια ανεβάζει στην πολύ ομαλή χορταριασμένη κορυφή της Λουπάτας με το τριγωνομετρικό κολωνάκι 2063μ. Μετά τη κορυφή με το κολωνάκι η ράχη συνεχίζει δυτικά και καταβαίνει λίγο απότομα, έτσι πιθανόν να χρειαστεί να παρεκκλίνετε από τη ράχη λίγα μέτρα, ακολουθώντας τις πλαγιές από τα δεξιά, μέχρι τη βραχώδη κορυφή της Φούρκας 2008μ. Εδώ είναι το πρώτο απότομο τμήμα της διαδρομής και υπάρχουν δυο τρόποι διέλευσης α) καταρριχόμενοι το απότομο λούκι 20 μέτρα πριν την κορυφή στα αριστερά και τραβερσάροντας τις απότομες πλαγιές μέχρι τον αυχένα Φούρκας-Μαρόσας και β) κάνοντας το 60μετρο ραπέλ ακριβώς πάνω στην ράχη όπως περιγράφτηκε αναλυτικά προηγουμένως. Η ράχη από τον αυχένα μέχρι τη κορυφή της Μαρόσας 1967μ είναι ομαλή και εύκολη. Ο συνολικός χρόνος για το δεύτερο σκέλος είναι περίπου 2 ώρες.

Τρίτο σκέλος | Μαρόσα – Όρνιο: Η ομαλή κατηφορική ράχη μετά τη Μαρόσα πέφτει κάτω από τα 1900 μέτρα και σταδιακά ανεβαίνει προς την κορυφή Όρνιο με το τριγωνομετρικό κολωνάκι 2022μ. Λίγο πριν την κορυφή η κλίση ξεπερνά τις 35 μοίρες και θέλει ιδιαίτερη προσοχή το χειμώνα. Η κορυφή Όρνιο με το κολωνάκι 2022μ είναι αυτή που ο πολύς κόσμος ανεβαίνει από όπου αντικρίζει την επιβλητική ψηλότερη κορυφή Όρνιο 2044μ από την πίσω πλευρά. Για την ανάβαση στο Όρνιο 2044μ υπάρχουν δύο επιλογές α) ακολουθώντας την κλασική διαδρομή αρχικά καταβαίνοντας ένα μονοπατάκι στα δεξιά (προς Αυγό) και σκαρφαλώνοντας την χορταριασμένη ράμπα με κλίση 40 μοίρες. Και β) ακολουθώντας την κόψη την οποία και προτείνουμε. Η κόψη είναι σαν μαχαίρι και σε πολλά τμήματα την περνάμε καβάλα σε αυτή. Θέλει ιδιαίτερη προσοχή διότι η κόψη είναι πολύ σαθρή και δεν υπάρχουν καλά σημεία ασφάλισης. Αυτό είναι και το δυσκολότερο τμήμα του τρίτου σκέλους της διαδρομής αλλά είναι και το ομορφότερο, φτάνοντας στην κορυφή Όρνιο 2044μ. Ο χρόνος για το τρίτο σκέλος είναι περίπου 2:30 ώρες.

Τέταρτο σκέλος | Όρνιο – Κέδρος: Το σκέλος αυτό είναι και το δυσκολότερο αφού αποτελείται από τρία ραπέλ και μια σχοινιά αναρρίχηση. Αναλυτικά περιγράφεται ως το δεύτερο πέρασμα προηγουμένως. Μετά τα πρώτο ραπέλ και σκαρφαλώνοντας το ράμφος του Όρνιου ακολουθούν δύο ραπέλ που οδηγούν εν τέλει στους ομαλούς βοσκοτόπους του Αυγού. Η ράχη είναι ομαλή και οδηγεί στην κορυφή Κέδρος 1920μ. Ο συνολικό χρόνος του σκέλους αυτού εξαρτάται αποκλειστικά από τη εμπειρία και τον μέγεθος της ομάδας και μπορεί να είναι από 1:00 έως και 3:00 ώρες

Πέμπτο σκέλος | Κέδρος – Αυγό: Από την κορυφή Κέδρος φαίνεται η κορυφή Αυγό 2146μ που είναι και η ψηλότερη του ορεινούς συγκροτήματος. Η απόσταση από το Κέδρο για το Αυγό μοιάζει μικρή διότι πολλά τμήματα της ράχης δεν φαίνονται αλλά είναι αρκετά μεγάλη. Το μεγαλύτερο τμήμα της ράχης είναι κακοτράχαλο και θέλει τη βοήθεια των χεριών (scrambling)για να το περάσουμε. Το σκέλος αυτό αποτελεί μια όμορφη και ατελείωτη ράχη με σκαρφάλωμα για περισσότερο από 600 μέτρα, που καταλήγει με μια απότομη πλαγιά στην κορυφή Αυγό 2146μ. Ο χρόνος που απαιτείται για το σκέλος αυτό λόγο μπορεί να ποικίλει πολύ εξαιτίας των τεχνικών περασμάτων από 1:30 έως και 3:00 ώρες.

Έκτο σκέλος | Αυγό – Δροσοχώρι: Η καλή ψυχολογία μετά το ανέβασμα στο Αυγό θα πέσει απότομα από το τεράστιο ανάπτυγμα της πεζοπορικής διαδρομής του τελευταίου σκέλους της διαδρομής. Η κορυφογραμμή μετά το Αυγό είναι πολύ ομαλή και κατηφορίζει τραβερσάροντας το Κάτω Αυγό από τα νοτιοδυτικά και περνώντας από τις κορυφές Τσούμα Κουφού και Τρανό Μαντρί. Η ήπια κατηφορική κλίση, το εύκολο πεδίο και το όμορφο τοπίο με θέα τα Τζουμέρκα,  τη Κακαρδίτσα, τη Νεράιδα και τον Αχελώο κάνουν τη διαδρομή ευχάριστη. Ωστόσο, η συσσωρευμένη κούραση των προηγούμενων σκελών δεν αφήνει περιθώρια να απολαύσουμε τη θέα. Περνώντας και τη δεύτερη κορυφή (Τρανό Μαντρί 1647μ.) αφήνουμε την κορυφογραμμή που οδηγεί στην Τσούκα για να κατεβούμε στο Δροσοχώρι. Λίγο χαμηλότερα από την κορυφογραμμή υπάρχει χτιστή καλύβα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν καταφύγιο ανάγκης σε περίπτωση καθυστέρησης. Στην καλύβα φτάνει δρόμος που έρχεται από το Δροσοχώρι αλλά η ιδέα να ακολουθήσουμε το δρόμο δεν είναι καλή επειδή κάνει μεγάλο κύκλο. Κατηφορίζοντας λίγο μετά τη καλύβα υπάρχουν μονοπάτια που οδηγούν στο χωριό ή κοντά σε αυτό. Ο χρόνος για την τελική κατάβαση είναι περίπου 3:00 ώρες μέχρι το Δροσοχώρι που βρίσκεται σε υψόμετρο 960 μέτρα και κατοικείται μόνο τους καλοκαιρινούς μήνες του έτους.

Υλικά

Απαραίτητα υλικά για αυτή τη πραγματικά πολύ όμορφη διάσχιση είναι δυο 60μετρα σχοινιά (έμπειροι θα μπορούν με ένα αν το ραπέλ στη Φούρκα το κάνουν σε δυο διαδοχικά ραπέλ ή καταρριχόμενοι τμήμα της διαδρομής), κράνος, αρκετοί ιμάντες, κορδονέτα και μερικά καρφιά για κάθε ενδεχόμενο διαφυγής από την ράχη.

Χάρτης

Νότια Πίνδος, Τζουμέρκα – Περιστέρι – Κόζιακας – Αυγό [3.2-4.2], Κλίμακα 1:50.000, Εκδόσεις Ανάβαση

Εναλλακτικές διαδρομές και διαφυγές

Η αφετηρία της διαδρομής μπορεί να γίνει από το διάσελο μεταξύ Μαυροπούλι-Λουπάτας αυξάνοντας το μήκος της διαδρομής και ακολουθώντας τη κορυφογραμμή για την ανάβαση στη Λουπάτα. Η διαδρομή μπορεί να μειωθεί λίγο αν η κατάβαση από το Αυγό γίνει προς τα χωριά Πύρρα και Νεραϊδοχώρι.

Σε περίπτωση κακοκαιρίας ή συνθηκών, η εγκατάλειψης μπορεί να γίνει προς το χωριό Νεραϊδοχώρι όταν βρισκόμαστε μετά το ραπέλ στη Φούρκα μέχρι και την κορυφή Αυγό. Καταβαίνοντας χαμηλά προς τις βόρειες πλαγιές πάντα θα συναντήσετε δασικό δρόμο που καταλήγει στο χαλικόδρομο Βλάχα-Κόρπ-Νεραϊδοχώρι.

Πληροφορίες

Η ορειβατική αυτή διαδρομή απευθύνεται σε μέτριου επιπέδου ορειβάτες που θέλουν να δοκιμάσουν κάτι πιο τεχνικό με ενδιαφέροντα περάσματα αλλά και με όμορφη θέα τα βουνά της Νότιας Πίνδου. Τα υλικά των ρελέ είναι χορηγία του Ξενοδοχείου Κρούπη στην Ελάτη Τρικάλων (http://www.kroupi.gr) και το οποίο ευχαριστούμε για την πρωτοβουλία ανάδειξης τέτοιων διαδρομών. Επίσης, ευχαριστούμε το Σύλλογο Ορειβασίας Χιονοδρομίας Τρικάλων (ΣΟΧΤ) για την διάθεση του τρυπανιού και φυσικά την ομάδα για την πολύτιμη βοήθεια και υποστήριξη αυτού το εγχειρήματος, Γιώργο Μαργαρίτη, Λεωνίδα Νιαβή και Θανάση Οικονόμου.

Για περισσότερες πληροφορίες και λεπτομέρειες για την διαδρομή επικοινωνήστε με το Νίκο Κρούπη στο Ξενοδοχείο Κρούπη στην Ελάτη Τρικάλων (Τηλ 6934284976, email: hotel@kroupi.gr).

Κείμενο – φωτό: Νίκος Κρούπης