Λάιστα ή Λαΐστα Ζαγορίου : Το βλαχόφωνο χωριό στις πλαγιές της Τύμφης

Καταστράφηκε από τους Γερμανούς το 1943, ενώ ήταν το τελευταίο Ζαγοροχώρι χωρίς άσφαλτο…
Η Λάιστα ή Λαΐστα είναι ένα από τα βλαχόφωνα χωριά του Ζαγορίου, χτισμένη σε υψόμετρο 1020 μέτρων στις πλαγιές της Τύμφης. Είναι αρκετά απομακρυσμένη από τα υπόλοιπα χωριά του κεντρικού Ζαγορίου, ενώ απέχει 80 χιλιόμετρα από την πόλη των Ιωαννίνων. Ο οικισμός χρονολογείται από το 1580, μετά τη συγχώνευση των χωριών Λάκκα και Λάσσετε.
Κατά το 18ο και 19ο αιώνα γνώρισε περίοδο μεγάλης ακμής, καθώς εκείνη την περίοδο αποτελούσε τη μοναδική κωμόπολη του Ζαγορίου. Η Λάιστα, όπως και άλλα κοντινά χωριά, καταστράφηκε ολοσχερώς από τους Γερμανούς το 1943. Στη μεταπολεμική εποχή η μετανάστευση κι η αστυφιλία μείωσαν ακόμη περισσότερο τον πληθυσμό, με αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχουν μερικές μόνο δεκάδες μόνιμοι κάτοικοι. Το χωριό ήταν μάλιστα το τελευταίο που απέκτησε ασφαλτοστρωμένο δρόμο. Στα αξιοθέατα του χωριού συμπεριλαμβάνεται η εκκλησία των Παμμεγίστων Ταξιαρχών που χρονολογείται από το 1770. Πρόκειται για μεγαλοπρεπή ναό με υπέροχο τεράστιο τέμπλο, φιλοτεχνημένο με την τεχνική του βαθιού ανάγλυφου και πολλές παραστάσεις από την Αγία Γραφή και τη μυθολογία. Επίσης, σε μικρή απόσταση από τον οικισμό υπάρχει το ξωκλήσι του Αϊ-Γιώργη, με το δέντρο όπου μίλησε ο Πατροκοσμάς ο Αιτωλός το 1778. Τέλος, η Λάιστα διαθέτει τη μεγαλύτερη δασική έκταση, όχι μόνο μεταξύ των χωριών του Ζαγορίου, αλλά και από όλα τα χωριά του νομού Ιωαννίνων.
πηγή :https://epirusgate.blogspot.com/2020/01/laista-zagoriou-hpeiros.html?utm_source=dlvr.it&utm_medium=facebook