Κώστας Σιμενός: Υπάρχει κάτι που δε μπορεί να υποτάξει κανείς, ούτε να φυλακίσει κι αυτό είναι το μυαλό μας

Ο Κώστας Σιμενός δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις… Είναι ηθοποιός, συγγραφέας και σεναριογράφος. Το βιβλίο του με τίτλο «Καταφύγιο στη βροχή» (άνεμος εκδοτική) αποτέλεσε αφορμή για να έχω μαζί του μία πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση. Το βιβλίο «Καταφύγιο στη βροχή» είναι μια ψυχογραφική αστυνομική περιπέτεια, μια ιστορία που εξελίσσεται με δομή κινηματογραφικής  ταινίας νουάρ. Ο Κώστας Σιμενός μέσα από αυτό προσεγγίζει  το ελεύθερο και ασυμβίβαστο πνεύμα του λογοτέχνη, «όπως οφείλει να είναι, ταυτόχρονα με την ανάγκη  να βιώνει με πάθος τις προκλήσεις, που είναι το υλικό του» όπως θα πει ο ίδιος.

Συνέντευξη στη Βιβή ΜαργαρίτηΠρόκειται για να βιβλίο με πολλαπλό συμβολισμό… «Ανά πάσα στιγμή προσπαθεί, πότε με την ευάλωτη  θέλησή μας και πότε με την πανίσχυρη  δύναμη του έρωτα, να ανοίξει την πόρτα της φυλακής όπου μας κρατάει αιχμάλωτους ο φόβος. Ταυτόχρονα,  να  μιλήσει για κείνη την ελεύθερη γωνιά του μυαλού μας, όπου κανείς, που δε θέλουμε,  δε μπορεί να πλησιάσει, και  που εν τέλει,  μπορεί να είναι το καταφύγιο και η διέξοδος στη ζωή  μας» μου απαντά όταν τον ρωτώ ποιος είναι ο συμβολισμός του.

Πέρα από την υπέροχη γραφή του και την όμορφη αναγνωστική εμπειρία που είχα διαβάζοντας το βιβλίο από τις φράσεις που κρατάω από τη συνέντευξη με τον ίδιο τον συγγραφέα είναι αυτό που μου είπε ότι «Υπάρχει κάτι που δε μπορεί να υποτάξει κανείς,  ούτε να φυλακίσει, αν δεν παραδοθεί μόνο του  στο φόβο, κι αυτό είναι το μυαλό μας», το οποίο και προσυπογράφω.

-Καταφύγιο στη βροχή… κ. Σιμενέ, μιλήστε μου για την υπόθεση του βιβλίου σας.

–Πρόκειται για μια ψυχογραφική αστυνομική περιπέτεια, όπου ο έρωτας λειτουργεί σαν καταλύτης  για να ανακαλύψουν οι ήρωες και μια αθέατη πλευρά του εαυτού  τους, αλλά του άλλου κόσμου που δεν ανήκουν.

Η ιστορία αρχίζει μια άγρια νύχτα με μια απρόοπτη και επεισοδιακή συνάντηση δυο εντελώς αντίθετων ανθρώπων, που αντιπροσωπεύουν δύο αντίθετους κόσμους. Εκείνος συγγραφέας, εκείνη μια γυναίκα της νύχτας. Τίποτα δεν προδίδει τι πρόκειται να εξελιχθεί, και το προσωρινό  παίρνει μια άλλη διάσταση, χωρίς κανείς να γνωρίζει την επόμενη στιγμή,  και πολύ περισσότερο, το παρελθόν του άλλου.  Το χθες έρχεται να συγκρουστεί μετωπικά με τη σήμερα, με ένα τρόπο δραματικό έως τραγικό.  Μέσα σε αυτή τη σύντομη σκοτεινή διαδρομή δοκιμάζονται χαρακτήρες και συναισθήματα. Ο έρωτας είναι η δύναμη εκείνη, που όχι μόνο ωθεί στην υπέρβαση των γεγονότων, αλλά και του ίδιου του εαυτού  τους.

–Ένα νουάρ μυθιστόρημα;

-Ναι. Όπως ξέρετε, νουάρ λέμε την ιστορία  που κινείται σε ένα    μουντό, σκοτεινό φόντο  όπως είναι η ατμόσφαιρα του χειμώνα, αλλά κυρίως στο  ζοφερό φόντο της ιστορίας των ηρώων της.  Από αυτή την άποψη, έχουμε επίσης μια ιστορία που εξελίσσεται με δομή κινηματογραφικής  ταινίας νουάρ.

-Πρόκειται για μία ιστορία που κινείται μέσα στη νύχτα;

-Κατά ένα τρόπο ναι,  και με μια μεταφορική έννοια. Η νύχτα, όντως είναι κυρίαρχη στο χρόνο δράσης, διότι ταιριάζει στο περιεχόμενο της ιστορίας, και στην εξέλιξη των γεγονότων, όπως και όλο το χειμερινό  κλίμα.

-Ανταίος και Τέρρα γιατί επιλέξατε να δώσετε αυτά τα ονόματα στους ήρωές σας;

–Συνήθως αναζητώ ονόματα που να ταιριάζουν στους χαρακτήρες και στις περιγραφές, και κάποιες φορές προκύπτουν  τυχαία.   Ήθελα ο συγγραφέας   να    φέρει ένα όνομα που να έχει τη δική του ιδιαιτερότητα και σημειολογία,  και το Ανταίος, έδεσε στο μυαλό μου και σημειολογικά, συνδυάζοντας το με τον φύλακα της κόλασης του Δάντη.  Ανάλογα  μου ταίριασε και η Τέρρα, που συνδύαζε τη γήινη και αλωμένη υπόστασή της. Κάτι που ανταποκρίνεται και τον χαρακτήρα που έχει.

-Ο Ανταίος είναι ένας συγγραφέας. Αποτελεί αυτό το μυθιστόρημα ένα βιβλίο που κατά βάθος εισχωρεί στον  ψυχισμό των λογοτεχνών;

-Θα ήταν εγωιστικό να το ισχυριστώ και για λογαριασμό άλλων, αλλά κατά μια γενική έννοια, πιστεύω ότι προσεγγίζει  το ελεύθερο και ασυμβίβαστο πνεύμα του λογοτέχνη, όπως οφείλει να είναι, ταυτόχρονα με την ανάγκη  να βιώνει με πάθος τις προκλήσεις, που είναι το υλικό του.  Εκείνες που λειτουργούν σαν κίνητρο, και ωθούν τη ψυχή και το πνεύμα του συγγραφέα να εκφραστεί.

-Ναρκωτικά, υπόκοσμος, μοναξιά, ελπίδα, πόνος… Η βροχή μπορεί να αποτελέσει ένα καταφύγιο;

–Ναι, όλα αυτά ανήκουν στην κοινωνική πραγματικότητα. Το αστυνομικό είδος, αν δεν εστιάζει μόνο  στη δράση για τη δράση, είναι το πιο πλούσιο είδος για να εισχωρήσεις στο κοινωνικό σύστημα, αλλά και στο ατομικό εγώ…Η βροχή, σαν ένα άγριο και ταυτόχρονα, ρομαντικό στοιχείο της φύσης, φτιάχνει ένα ιδανικό, επίσης, πλαίσιο εικόνας, και δημιουργεί την ανάγκη για ένα καταφύγιο. Στο μυθιστόρημα έχει και ευρύτερη έννοια.

-Θα «πιαστώ» από τη φράση των τίτλων «Σκέψη μου αχαλίνωτη, κιβωτός της ψυχής μου» για να σας ρωτήσω: Ποιος είναι ο συμβολισμός αυτού του βιβλίου;

-Θα έλεγα είναι πολλαπλός, διότι ανά πάσα στιγμή προσπαθεί, πότε με την ευάλωτη  θέλησή μας και πότε με την πανίσχυρη  δύναμη του έρωτα, να ανοίξει την πόρτα της φυλακής όπου μας κρατάει αιχμάλωτους ο φόβος. Ταυτόχρονα,  να  μιλήσει για κείνη την ελεύθερη γωνιά του μυαλού μας, όπου κανείς, που δε θέλουμε,  δε μπορεί να πλησιάσει, και  που εν τέλει,  μπορεί να είναι το καταφύγιο και η διέξοδος στη ζωή  μας.

-Στο τέλος κρύβεται μια μεγάλη ανατροπή. Το είχατε συλλάβει εξ αρχής ή προέκυψε στην πορεία;

-Κατά κάποιον τρόπο γεννήθηκε με την ολοκλήρωση του κύκλου της ιστορίας στο μυαλό μου. Ήξερα ότι αναζητούσα κάτι τέτοιο από την αρχή, αλλά το πώς θα προκύψει δεν ήταν άμεσα ορατό. Όμως, έρχεται μια στιγμή, που η λύση αναδύεται ξαφνικά και σε περιμένει. Είναι μια διεργασία ωρίμανσης.

-Εν τέλει ποια είναι η πραγματικότητα που μας καθορίζει;

-Κανείς δε ξέρει απόλυτα, αλλά σίγουρα δεν υποτάσσομαι  στην τύχη ή την ατυχία, που συνοψίζονται σε αυτό που λέμε μοίρα. Υπάρχει κάτι που δε μπορεί να υποτάξει κανείς,  ούτε να φυλακίσει, αν δεν παραδοθεί μόνο του  στο φόβο, κι αυτό είναι το μυαλό μας. Χρειάζεται όμως σύμμαχο  τη γνώση που δίνει τη δύναμη,  για να  πολεμήσει ο άνθρωπος το φόβο  που σκόπιμα προβάλλεται σε κάθε του βήμα.  Γι’ αυτό  η πραγματική γνώση εμποδίζεται από τα οργανωμένα συμφέροντα. Αν απαλλαγεί ο άνθρωπος από το φόβο, τότε θα αρχίσει να ζει. Άρα, και να καθορίζει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του.

-Έχετε σπουδάσει Οικονομικές και Πολιτικές Επιστήμες, είσαστε ηθοποιός, σεναριογράφος και συγγραφέας. Ποιο σας εκφράζει περισσότερο;

-Μα φυσικά, αυτό που ακολούθησα και είμαι. Επέλεξα  αυτό που ήθελα με κάθε κόστος, και  υπήρξε κόστος.. Αλλά ξέρετε,  τίποτα δε γίνεται χωρίς αυτό. Το θέμα για ποιον το ξοδεύεις.  Από την άλλη, η πολιτική και οικονομική σκέψη σε βελτιώνει ακόμη περισσότερο σαν άτομο.

-Πόσο επηρέασε τις επιλογές σας η επιθυμία να ικανοποιήσετε τις ψυχικές και πνευματικές σας ανάγκες;

-Αυτό ήταν ο κυρίαρχος  λόγος στις επιλογές μου. Και μιλάω σε όλη την πορεία της ζωής μου, σε κάθε τομέα. Προηγούντο οι ψυχικές και πνευματικές μου ανάγκες.

Σας ευχαριστώ για την συνέντευξη.

Βιογραφικό σημείωμα

Ο Κώστας Σιμενός είναι ηθοποιός, συγγραφέας και σεναριογράφος. Σπούδασε οικονομικές και πολιτικές επιστήμες στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και τελείωσε τη Δραματική Σχολή του Εθνικού Ωδείου. Παρακολούθησε, επίσης, μαθήματα δραματικής τέχνης στο Παρίσι, όπου παρέμεινε τέσσερα χρόνια.

Με την επιστροφή του στην Ελλάδα, πρωταγωνίστησε στο θέατρο, στην τηλεόραση και στον κινηματογράφο σε πολλά αξιόλογα έργα και σειρές, Ελλήνων και ξένων συγγραφέων (Έλλιοτ, Ίψεν, Ο Νηλ, Καραγάτση, Βενέζη κ.ά.).

Βιβλιογραφία

Το 1984 κέρδισε κρατικό βραβείο για το θεατρικό έργο του «Ένα δωμάτιο ευκαιρίας», που παίχθηκε στο θέατρο και στο κρατικό ραδιόφωνο. Έκτοτε, μέχρι σήμερα, έγραψε πολλά σενάρια για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Δύο απ’ αυτά, η «Χειμερινή έξοδος» και «Οι επαγγελματίες» έγιναν τηλεοπτικές σειρές και παίχθηκαν στην ΕΡΤ και το MEGA αντίστοιχα, ενώ «Το τελευταίο 24ωρο» έγινε ταινία.

Διασκεύασε, για την Fm Records, την «Οδύσσεια» για παιδιά σε έξι τόμους καθώς και άλλους δέκα τόμους με ιστορίες ηρώων της ελληνικής μυθολογίας. Έχει αρθρογραφήσει σε εφημερίδες και blogs με θέματα κοινωνικού και πολιτιστικού περιεχομένου.

Οπισθόφυλλο βιβλίου

Δυο διαφορετικοί άνθρωποι, δυο διαφορετικοί κόσμοι συναντιούνται κάτω από ειδικές και παράξενες συνθήκες.

Εκείνος, συγγραφέας, μοναχικός, κλεισμένος στα βιβλία του και στον περιπετειώδη κόσμο του. Εκείνη, προϊόν της νυχτερινής ζωής, προσφερόταν σε όποιον της εξασφάλιζε άνεση και χρήμα. Το τίμημα βαρύ… Η ψυχική κούραση, ο φόβος κι η ανασφάλεια έχουν γίνει εφιάλτες κι έχουν αφήσει τα σημάδια τους, ενώ μια διπλή απειλή χτυπάει άμεσα την πόρτα της.

Μέσα στο θολό τοπίο της άγριας νύχτας, ο ένας παραβιάζει την πόρτα του άλλου και ανακαλύπτει μια καινούργια, αθέατη πλευρά του εαυτού του.

Η αντίθεση των δύο αυτών κόσμων γίνεται απρόσμενα έλξη. Μόνο που οι συνθήκες είναι δύσκολες κι επικίνδυνες. Κανείς δε γνωρίζει το μέλλον και, κυρίως, το παρελθόν του άλλου. Η επιρροή των αντιθέσεών τους είναι αμοιβαία και καθοριστική, αλλά για πόσο καιρό;

Η κατάσταση υπονομεύεται από το χθες και τίποτα δεν είναι όπως δείχνει. Η έντονη σχέση τους, χωρίς αύριο, γίνεται σιγά-σιγά μοιραία, σχεδόν μεταφυσική. Το φινάλε τους περιμένει δραματικό. Θα αντέξουν;

Εν τέλει, ποια είναι η πραγματικότητα που μας καθορίζει;