Καπνικός σταθμός έρευνας Καρδίτσας: ένα σημαντικό «κομμάτι» της τοπικής μας ιστορίας

Ένα σημαντικό «κομμάτι», της ιστορίας της Καρδίτσας, που συνέβαλλε τα μέγιστα στην τοπική οικονομία- και όχι μόνο- αποτελεί ο Καπνικός Σταθμός Έρευνας Καρδίτσας.

Ένα μεγάλο συγκρότημα έκτασης 25 στρ, που ιδρύθηκε το 1933 ως αποκεντρωμένη μονάδα του Καπνολογικού Ινστιτούτο Ελλάδας και συνέβαλλε με τη σειρά του με το επιστημονικό έργο του, τον εξοπλισμό και το εργατικό προσωπικό του.
Στον Σταθμό αυτό, απασχολήθηκαν περισσότερες από 1.300 οικογένειες καπνοκαλλιεργητών.
Με την επιδότηση των καπνοκαλλιεργειών, υποβαθμίστηκε η λειτουργία του Σταθμού, ο οποίος όμως συνέχισε την λειτουργία του μέχρι το 2011, ο τελευταίος από τους έξι που λειτούργησαν στην Ελλάδα.
Το συγκρότημα του Καπνικού Σταθμού, αποτελούν ένα κτήριο Εργαστηρίων, Ξηραντήρια Ανατολικών καπνών και burley, καθώς και τα απαραίτητα Υπόστεγα.
Εγκατάλειψη
Σήμερα η εικόνα της εγκατάλειψης έχει «στοιχειώσει» και στον Καπνικό Σταθμό, όπως και πολλά άλλα κτήρια στην Καρδίτσα και μόνο ο εξοπλισμός, ο οποίος σώζεται μερικώς, είναι εκεί για να θυμίζει την εποχή της ακμής του…

Τα εγκαίνια
Τα εγκαίνια του Σταθμού πραγματοποιήθηκαν τον Οκτώβριο του 1933, σύμφωνα με την έρευνα της Ομάδας ΒΙ.Δ.Α. (Βιομηχανικό Δελτίο Απογραφής) που ασχολείται με την καταγραφή της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.
Μετά πάσης επισημότητος παρισταμένων πολλών εκ των αρχών της πόλεώς μας, αντιπροσώπων του ινστιτούτου καπνών Δράμας, του γραφείου προστασίας καπνού Βόλου, του Νομάρχου Τρικκάλων, του βουλευτού κ. Λίτσιου και πολλού κόσμου ετελέσθησαν χθες τα εγκαίνια του ανεγειρομένου εν τη πόλει μας Καπνικού σταθμού χοροστατούντος του Σεβ. Μητροπολίτου κ. Ιεζεκιήλ. Μετά την δοξολογίαν ο Σεβ. Μητροπολίτης μας δια συντόμου προσλαλιάς του ανέπτυξε την σημασίαν του εκτελεσθησομένου έργου συγχαρείς τους σχόντας την πρωτοβουλίαν δι’ ένα τόσον εθνωφελές έργον το οποίον τόσον θέλει συμβάλει εις την πρόοδον της επαρχίας Καρδίτσης. Ακολούθως εγένετο κατάθεσις του θεμελίου λίθου υπό του Προέδρου του Διοικητικού συμβουλίου του Γραφείου Προστασίας Καπνού Βόλου κ. Ι. Βλαχάκη. Μετά την κατάθεσιν ο Δ/ντής του καπνολογικού ινστιτούτου Δράμας κ. Αργυρούδης δι’ εμπνευσμένου λόγου ανέπτυξε διεξοδικώς την σημασίαν του ανεγειρομένου καπνικού σταθμού όστις είναι ο πρώτος τοιούτος εν Ελλάδι και του ποίου σκοπός είναι η βελτίωσις της ποιότητος του καπνού της περιφερείας μας, το ευθηνόν κόστος των και η αύξησις της στρεμματικής αποδόσεως ώστε να καταστή δυνατός και αποτελεσματικός ο συναγωνισμός των καπνών μας εις τας ξένας αγοράς, δεδομένης της αρίστης ποιότητος των Ελληνικών καπνών.
Ακολούθως ανέπτυξε τας μεγίστας ωφελείας της Εθνικής μας οικονομίας εκ του προϊόντος του καπνού, ενός των κυριωτέρων παραγόντων του εθνικού μας πλούτου. Ανέλυσε τας μέχρι σήμερον καταβληθείσας προσπαθείας των υπηρεσιών του Καπνολογικού ινστιτούτου και του Γραφείου Προστασίας Καπνού Βόλου και εξέφρασε τελικώς την ελπίδα ότι το κράτος δεν θα αφήση ημιτελές το μέχρι σήμερον συντελεσθέν έργον αλλά θα θελήση να ενισχύση οικονομικώς όπως αποπερατωθώσι αι απαιτούμεναι εγκαταστάσεις του σταθμού. Εις τον λόγον του κ. Αργυρούδη απήντησεν ο Νομάρχης Τρικκάλων κ. Πιπιλιάγκας όστις παρέστη και ως αντιπρόσωπος του κ. Υπουργού της Εθνικής Οικονομίας τονίσας ότι αισθάνεται ιδιαιτέραν χαράν διότι ο πρώτος καπνικός σταθμός εν Ελλάδι ιδρύεται εις την Καρδίτσαν· ανέλυσεν και ούτος δι’ ολίγων τον σκοπόν του σταθμού και την σημασίαν τούτου δια την περιφέρειαν ειδικώς και την εθνικήν μας οικονομίαν γενικώς κα τελευτών συγχαίρει το γραφείον προστασίας καπνού Βόλου δια το λαμπρόν έργον όπερ εκτελείται, υποσχεθείς ότι θα παράσχη πάσαν ηθικήν συνδρομήν του δια την πρόοδον του σταθμού.

Βόλτα με ποδήλατο σε βιομηχανικά κτίρια της Καρδίτσας
Οι φωτογραφίες που ακολουθούν είναι από την ποδηλατική βόλτα που έγινε στην Καρδίτσα.
Η δράση εντασσόταν στις εβδομαδιαίες εκδηλώσεις του Δήμου Καρδίτσας για την ήπια μετακίνηση και στηρίχθηκε από τους Φίλους του Μουσείου Πόλης. Στόχοι των συνδιοργανωτών, του Μουσείου Πόλης του Δήμου Καρδίτσας/ΔΟΠΑΚ και της Πρωτοβουλίας ανάδειξης βιομηχανικών μνημείων ΒΙ.Δ.Α. (Βιομηχανικά Δελτία Απογραφής) ήταν, με αφορμή τα κτήρια, να χαρτογραφήσουν παραγωγικές δραστηριότητες, να γνωρίσουν οι ίδιοι και να φέρουν σε επαφή τους ανθρώπους που εμψύχωσαν άλλοτε αυτές τις δραστηριότητες με ένα ευρύτερο κοινό και να ενθαρρύνουν μια διαφορετική κατανόηση του παρελθόντος, πιο βιωματική και ουσιαστική.
Ο κος Κώστας Ζαχοκώστας μας ξενάγησε και μας “ταξιδεψε” στην χρυσή εποχή της καπνοκαλλιέργειας.

Βιβλιογραφία-Πηγές:
-Εφημερίς Καρδίτσα, έτος 1ο, αρ. φ. 304, 23 Οκτωβρίου 1933
-Κοραλλία Παπαιωάννου, Το Καπνολογικό Ινστιτούτο Ελλάδος , ΔΠΜΣ Συντήρηση Αποκατάσταση Ιστορικών μνημείων και συνόλων , Θεσσαλονίκη 2012, σελ 20

-Βόλτα με ποδήλατο σε βιομηχανικά κτίρια της Καρδίτσας
Όνομα καταγραφέα: Φένια Λέκκα
Ημερομηνία καταγραφής: 12-06-2018
φωτογραφικό αρχείο Ηρ.Φασουράκη, 22-09-2018

-Η Ομάδα ΒΙΔΑ
Διαχειριστές/Συντελεστές:
Βακαλοπούλου Μαριλένα
Δανιήλ Μαρία
Λαμπρόπουλος Χρήστος
Φασουράκης Ηρακλής