Καφές που πίνουμε σχεδόν όλοι συνδέεται με αλλαγές στα γηρατειά

Αλλά πέρα από την ενίσχυση της εγρήγορσης, μια νέα έρευνα υποδηλώνει ότι ο καφές μπορεί επίσης να παίζει ρόλο στην υγιή γήρανση, ειδικά όσον αφορά την μείωση της λεγόμενης ευθραυστότητας: τον συνδυασμό μειωμένης δύναμης, αντοχής και φυσιολογικής λειτουργίας.

Διαβάστε επίσης: Τι ώρα να πίνετε τον τελευταίο καφέ της ημέρας και γιατί

Αυτό το άρθρο παραθέτει τα ευρήματα αυτής της μελέτης και εξηγεί πώς ο καφές μπορεί να επηρεάσει τις βιολογικές διαδικασίες της γήρανσης.

Τι είναι η ευθραυστότητα γήρανσης και γιατί έχει σημασία

Η ευθραυστότητα είναι ένα κλινικό σύνδρομο κοινό σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, που χαρακτηρίζεται από:

• Ακούσια απώλεια βάρους
• Μυϊκή αδυναμία
• Κούραση
• Αργή ταχύτητα περπατήματος
• Μειωμένη σωματική δραστηριότητα

Αυξάνει τον κίνδυνο πτώσεων, νοσηλειών και μειωμένης ποιότητας ζωής. Η πρόληψη ή η καθυστέρηση της ευθραυστότητας είναι κεντρικός στόχος στην υγειονομική περίθαλψη, που σχετίζεται με τη γήρανση και οι επιλογές του τρόπου ζωής, όπως η διατροφή και η σωματική δραστηριότητα, παίζουν βασικό ρόλο.

Καφές και κίνδυνος ευθραυστότητας

Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε το 2024 στο European Journal of Nutrition,
αξιολόγησε σχεδόν 12.000 ενήλικες ηλικίας 45 ετών και άνω για μια εκτεταμένη περίοδο παρακολούθησης.

Βασικά ευρήματα:

• Η κατανάλωση 2 έως 4 φλιτζανιών καφέ την ημέρα συσχετίστηκε με σημαντική μείωση του κινδύνου ευθραυστότητας, ειδικά μεταξύ των ηλικιωμένων.
• Το ισχυρότερο προστατευτικό αποτέλεσμα παρατηρήθηκε με αλεσμένο καφέ, σε σύγκριση με επιλογές στιγμιαίου ή χωρίς καφεΐνη.
• Η σχέση διατηρήθηκε ακόμη και αφότου συνυπολογίστηκαν παράμετροι όπως η ηλικία, η διατροφή, το κάπνισμα, η χρήση αλκοόλ και άλλοι παράγοντες του τρόπου ζωής.

Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η συνήθης κατανάλωση καφέ μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της φυσικής λειτουργίας και στη στήριξη της ανθεκτικότητας κατά τη γήρανση.

Διαβάστε επίσης: Ποια όργανα επηρεάζει ο καφές

Γιατί ο καφές μπορεί να προστατεύει από την ευθραυστότητα στα γηρατειά

Ο καφές περιέχει εκατοντάδες βιοδραστικές ενώσεις, αλλά οι ακόλουθοι μηχανισμοί θεωρείται ότι παίζουν κεντρικό ρόλο:

• Αντιοξειδωτικά και αντιφλεγμονώδη αποτελέσματα: Ο καφές είναι πλούσιος σε πολυφαινόλες -όπως το χλωρογενικό οξύ- οι εξουδετερώνουν τις ελεύθερες ρίζες και μειώνουν τη συστηματική φλεγμονή, παράγοντες που συμβάλλουν στην κυτταρική βλάβη, η οποία σχετίζεται με τη γήρανση.
• Διατήρηση των μυών: Αναδυόμενα ερευνητικά στοιχεία υποδηλώνουν ότι οι ενώσεις του καφέ μπορεί να υποστηρίξουν τη διατήρηση της μυϊκής μάζας, βελτιώνοντας την ευαισθησία στην ινσουλίνη και την μιτοχονδριακή λειτουργία, τα οποία μειώνονται με την ηλικία.
• Νευρολογική υποστήριξη: Η καφεΐνη και άλλα συστατικά του καφέ έχει αποδειχθεί, ότι υποστηρίζουν τη γνωστική υγεία και μειώνουν τον κίνδυνο νευροεκφυλιστικών ασθενειών. Η διατήρηση της πνευματικής εγρήγορσης και της διάθεσης είναι ζωτικής σημασίας για την καθυστέρηση της ευθραυστότητας.
• Μεταβολική υγεία: Η τακτική κατανάλωση καφέ σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2, ο οποίος είναι γνωστός παράγοντας πρόωρης γήρανσης και σωματικής εξασθένησης.

Πόσο καφέ να πίνετε για βέλτιστη πρόληψη έναντι της ευθραυστότητας στα γηρατειά

Αν και η ατομική ανοχή ποικίλλει, ο «χρυσός» μέσος όρος φαίνεται να είναι τα 2-4 φλιτζάνια την ημέρα για τους περισσότερους ανθρώπους. Ποσότητα πέραν αυτής μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ανεπιθύμητων ενεργειών όπως:

• Διαταραχές ύπνου
• Αυξημένος καρδιακός ρυθμός
• Γαστρεντερική δυσφορία

Είναι επίσης σημαντικό να πίνετε τον καφέ σας χωρίς πολλά σάκχαρα και γαλακτοκομικά υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, τα οποία μπορεί να αντισταθμίσουν τα οφέλη του.

Διαβάστε επίσης: Το ρόφημα που κακώς πίνουμε όλο και λιγότερο: Ρίχνει πίεση, στηρίζει καρδιά και μνήμη

Βέλτιστες πρακτικές για υγιεινή κατανάλωση καφέ

• Προτιμήστε αλεσμένο αντί για στιγμιαίο ή βαριά επεξεργασμένο καφέ
• Αποφύγετε τα πρόσθετα σάκχαρα και τις κρέμες
• Μην πίνετε καφέ από το απόγευμα και μετά, για να μην επηρεαστεί ο ύπνος σας
• Αναλογιστείτε να συνδυάζετε τον καφέ σας με τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες ή αντιοξειδωτικά (π.χ. αυγά, δημητριακά ολικής αλέσεως, μούρα) για συνεργικά οφέλη

Συχνές Ερωτήσεις

Ο καφές χωρίς καφεΐνη έχει τα ίδια αντιγηραντικά οφέλη;

Η μελέτη διαπίστωσε ότι ο αλεσμένος καφές (κυρίως με καφεΐνη) είχε την πιο προστατευτική δράση. Αν και ο καφές χωρίς καφεΐνη (ντεκαφεϊνέ) εξακολουθεί να περιέχει αντιοξειδωτικά, δεν προσφέρει τα ίδια οφέλη, λόγω χαμηλότερων επιπέδων ενεργών ενώσεων, όπως η καφεΐνη και το χλωρογενικό οξύ.

Είναι ο στιγμιαίος καφές λιγότερο αποτελεσματικός;

Ναι. Η έρευνα δείχνει ότι ο στιγμιαίος καφές έδειξε ασθενέστερη σχέση με μειωμένη ευθραυστότητα. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε διαφορές στη συγκέντρωση πολυφαινόλης και στις μεθόδους παρασκευής.

Μπορεί ο καφές να αντικαταστήσει την άσκηση ή τη διατροφή για την πρόληψη της ευθραυστότητας;

Απολύτως όχι. Ο καφές πρέπει να συμπληρώνει έναν υγιεινό τρόπο ζωής, διότι η σωματική δραστηριότητα, η πλούσια σε θρεπτικά συστατικά διατροφή και ο επαρκής ύπνος παραμένουν οι πυλώνες της υγιούς γήρανσης.

Τι γίνεται αν έχω ευαισθησία στην καφεΐνη;

Εάν είστε ευαίσθητοι στην καφεΐνη, η μετάβαση σε καφέ χαμηλής οξύτητας ή χωρίς καφεΐνη μπορεί να είναι μια επιλογή, αν και τα αντιγηραντικά αποτελέσματα μπορεί να είναι λιγότερο έντονα. Φυτικές εναλλακτικές, πλούσιες σε αντιοξειδωτικά (όπως η ρίζα κιχωρίου), μπορεί επίσης να παρέχουν παρόμοια, αν και λιγότερο μελετημένα, οφέλη.

Από ποια ηλικία πρέπει να αρχίσω να πίνω καφέ για τα αντιγηραντικά του οφέλη;

Δεν υπάρχει ακριβής ηλικία, αλλά οι περισσότερες έρευνες επικεντρώνονται σε ενήλικες ηλικίας 45 ετών και άνω. Τούτου λεχθέντος, η συνεπής μέτρια κατανάλωση νωρίτερα στη ζωή μπορεί να βοηθήσει στην μακροπρόθεσμη υποστήριξη της καρδιαγγειακής και μεταβολικής υγείας.

Σύνοψη

Ο καφές προσφέρει περισσότερα από μια απλή τόνωση ενέργειας. Νέα στοιχεία υποδεικνύουν ότι η τακτική, μέτρια κατανάλωση καφέ –ειδικά αλεσμένου– μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο ευθραυστότητας καθώς γερνάμε. Μέσω της αντιοξειδωτικής δράσης, της διατήρησης των μυών και της μεταβολικής υποστήριξης, ο καφές φαίνεται να συμβάλλει ουσιαστικά στην υγιή γήρανση, αρκεί να καταναλώνεται υπεύθυνα.

Πηγές:
scitechdaily.com
medicalnewstoday.com
healthline.com
ncbi.nlm.nih.gov