Παρατηρητήριο για τις αγωγές (SLAPPs) σε βάρος των δημοσιογράφων ιδρύει η ΠΟΕΣΥ με σκοπό τη διασφάλιση του ρόλου τους σχετικά με τον έλεγχο και την εποπτεία σε θέματα δημοσίου συμφέροντος, αλλά και τη στήριξη και προστασία τους από τέτοιου είδους καταχρηστικές πρακτικές.
Στόχος του Παρατηρητηρίου είναι η καταγραφή, καταγγελία, δημοσιοποίηση τέτοιων απαράδεκτων πρακτικών, η άσκηση πίεσης για μεταβολές στο νομικό πλαίσιο με βάση και την αναμενόμενη ευρωπαϊκή οδηγία και η συνεργασία με διεθνείς, ευρωπαϊκές και ελληνικές Οργανώσεις (δημοσιογραφικές, δικηγορικές και δικαστικές) προκειμένου να απαλλαγούν οι δημοσιογράφοι και τα Μέσα από τις αγωγές αυτές που έχουν στόχο την φίμωση της τεκμηριωμένης δημοσιογραφικής έρευνας και ελευθερίας.
Στους στόχους του Παρατηρητηρίου είναι επίσης η εκπαίδευση και η επιμόρφωση όλων των εμπλεκόμενων, σε συνεργασία και με Νομικούς, Δικαστικούς και Ακαδημαϊκούς.
Με απόφαση του Δ.Σ. της ΠΟΕΣΥ ορίστηκε ειδική πενταμελής Επιτροπή που θα έχει την ευθύνη του Παρατηρητηρίου. Σχετικά έχει ήδη ενημερωθεί επισήμως με επιστολή της ΠΟΕΣΥ το υπουργείο Δικαιοσύνης, μετά από συνάντηση με τον γενικό γραμματέα, στην οποία περιγράφεται και το πλαίσιο των νομοθετικών αλλαγών που απαιτούνται για ταχεία απόρριψη αυτών των αγωγών. Επίσης, έχει ενημερωθεί και η Task Force.
Δεδομένου ότι τα SLAPPs αποτελούν πλέον μία από τις κυρίαρχες πρακτικές ισχυρών για την φίμωση της δημοσιογραφικής έρευνας και ελευθερίας και με στόχο τον περιορισμό τους έχουν αναληφθεί πρωτοβουλίες τόσο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και από Διεθνείς και Εθνικές Δημοσιογραφικές Ενώσεις και πολλές Οργανώσεις, με στόχο τον περιορισμό τους.
Όπως, χαρακτηριστικά περιγράφεται στην Πρόταση Οδηγίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:
«Οι αγωγές αυτές συνιστούν μια ιδιαίτερα επιζήμια μορφή παρενόχλησης και εκφοβισμού εις βάρος όσων συμμετέχουν στην προστασία του δημόσιου συμφέροντος. Πρόκειται για αβάσιμες ή υπερβολικές δικαστικές διαδικασίες που κινούνται συνήθως από ισχυρά πρόσωπα, ομάδες συμφερόντων που ασκούν πίεση, εταιρείες και κρατικά όργανα κατά μερών που ασκούν κριτική ή κοινοποιούν μηνύματα που είναι δυσάρεστα για τους ενάγοντες και αφορούν θέματα δημοσίου συμφέροντος. Στόχος τους είναι να λογοκρίνουν, να εκφοβίσουν και να φιμώσουν τους επικριτές επιβαρύνοντάς τους με το κόστος μιας νομικής υπεράσπισης μέχρι να σταματήσουν να ασκούν κριτική ή να εκφράζουν την αντίθεσή τους. Σε αντίθεση με τις συνήθεις διαδικασίες, οι στρατηγικές αγωγές προς αποθάρρυνση της συμμετοχής του κοινού δεν κινούνται με γνώμονα την άσκηση του δικαιώματος πρόσβασης στη δικαιοσύνη και με σκοπό να υπάρξει δικαίωση από την ένδικη διαδικασία ή να επιτευχθεί αποκατάσταση ζημίας. Αντιθέτως, κινούνται με σκοπό τον εκφοβισμό των εναγομένων και την εξάντληση των πόρων τους. Ο απώτερος στόχος είναι να λειτουργήσουν αποτρεπτικά, να φιμώσουν τους εναγομένους και να τους αποτρέψουν από τη συνέχιση της δράσης τους».
Ως SLAPPs εννοούνται αγωγές με υψηλές χρηματικές απαιτήσεις από πολιτικούς, οικονομικούς και άλλους παράγοντες και όχι τυχόν αγωγές για αποκατάσταση της αλήθειας.
Σύντομα θα υπάρξει αναλυτική ενημέρωση για το πλαίσιο λειτουργίας του Παρατηρητηρίου.
Εδώ, η πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου στα ελληνικά.
