Το τι συμβαίνει στον εγκέφαλο κατά τη μετάβαση των ανθρώπων από τη ζωή στον θάνατο έχει προβληματίσει τους επιστήμονες εδώ και αιώνες – μέχρι τώρα.
Μια ομάδα νευροεπιστημόνων κατέγραψε για πρώτη φορά την εγκεφαλική δραστηριότητα ενός ετοιμοθάνατου ανθρώπινου εγκεφάλου, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι άνθρωποι περνούν την εμπειρία της «ανασκόπησης της ζωής».
Πολλοί το περιγράφουν αυτό ως την εμπειρία του να βλέπουν τη ζωή τους «να περνάει μπροστά από τα μάτια τους».
Η ηχογράφηση έγινε όταν ένας 87χρονος ασθενής υπέστη καρδιακή ανακοπή ενώ νοσηλευόταν για επιληψία.
Οι γιατροί είχαν δέσει μια συσκευή στο κεφάλι του για να παρακολουθούν την εγκεφαλική δραστηριότητα, αλλά ο άνδρας πέθανε κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.
Ωστόσο, οι νευροεπιστήμονες κατέγραψαν 900 δευτερόλεπτα εγκεφαλικής δραστηριότητας γύρω από τη στιγμή του θανάτου, επιτρέποντάς τους να δουν τι συνέβη στα 30 δευτερόλεπτα πριν και μετά τη διακοπή της καρδιάς του.
Οι μετρήσεις των εγκεφαλικών κυμάτων πριν και μετά έδειξαν ότι οι περιοχές που εμπλέκονται με τις αναμνήσεις και την ανάκτηση ήταν ακόμη ενεργές.
Ο Δρ Ajmal Zemmar του Πανεπιστημίου του Louisville στο Κεντάκι δήλωσε: «Μέσω της δημιουργίας εγκεφαλικών ταλαντώσεων [εγκεφαλικά κύματα] που εμπλέκονται στην ανάκληση της μνήμης, ο εγκέφαλος μπορεί να παίζει μια τελευταία ανάκληση σημαντικών γεγονότων της ζωής λίγο πριν πεθάνουμε, παρόμοια με αυτά που αναφέρονται σε εμπειρίες κοντά στο θάνατο.
«Τα ευρήματα αυτά αμφισβητούν την κατανόησή μας για το πότε ακριβώς τελειώνει η ζωή και δημιουργούν σημαντικά επακόλουθα ερωτήματα, όπως αυτά που σχετίζονται με το χρόνο δωρεάς οργάνων».
Ο δρ Zemmar και οι συνεργάτες του δημοσίευσαν τα δεδομένα τους στο περιοδικό Frontiers in Aging Neuroscience το 2022.
Ο Καναδός ασθενής νοσηλευόταν για επιληψία, γεγονός που ώθησε τους γιατρούς να τοποθετήσουν ένα ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (ΗΕΓ) για να μελετήσουν τα εγκεφαλικά κύματα που σχετίζονται με τη δραστηριότητα των επιληπτικών κρίσεων.
Η συσκευή αυτή συνδέεται στο τριχωτό της κεφαλής μέσω ηλεκτροδίων που ανιχνεύουν και ενισχύουν τα εγκεφαλικά κύματα, με τη νευρολογική δραστηριότητα να εμφανίζεται ως κυματιστές γραμμές σε αυτό που είναι γνωστό ως καταγραφή ΗΕΓ.
Αργότερα, ο ασθενής υπέστη καρδιακή ανακοπή και πέθανε ενώ το ΗΕΓ εξακολουθούσε να παρακολουθεί τον εγκέφαλό του, παρέχοντας τα πρώτα στοιχεία για το τι συμβαίνει στον εγκέφαλο στιγμές πριν από τον θάνατο.
‘Ακριβώς πριν και μετά τη διακοπή της λειτουργίας της καρδιάς, είδαμε αλλαγές σε μια συγκεκριμένη ζώνη νευρικών ταλαντώσεων, τις λεγόμενες ταλαντώσεις γάμμα, αλλά και σε άλλες, όπως οι δέλτα, θήτα, άλφα και βήτα ταλαντώσεις’, ανέφερε σε δήλωσή του ο Δρ Zemmar .
Οι εγκεφαλικές ταλαντώσεις, ή εγκεφαλικά κύματα, είναι επαναλαμβανόμενα μοτίβα ηλεκτρικών παλμών που υπάρχουν κανονικά στους ζωντανούς ανθρώπινους εγκεφάλους.
Οι διαφορετικοί τύποι εγκεφαλικών κυμάτων αντανακλούν διαφορετικές εγκεφαλικές λειτουργίες και καταστάσεις συνείδησης.
Τα κύματα γάμμα εμπλέκονται σε υψηλές γνωστικές λειτουργίες, όπως η ανάκτηση μνήμης, η οποία συνδέεται με τις αναδρομές μνήμης.
‘Μέσω της δημιουργίας εγκεφαλικών ταλαντώσεων που εμπλέκονται στην ανάκληση της μνήμης, ο εγκέφαλος μπορεί να παίζει μια τελευταία ανάκληση σημαντικών γεγονότων της ζωής μας λίγο πριν πεθάνουμε, παρόμοια με αυτά που αναφέρονται σε εμπειρίες κοντά στο θάνατο’, δήλωσε ο Zemmar.
Οι ερευνητές πρότειναν ότι ο εγκέφαλος θα μπορούσε να προγραμματιστεί βιολογικά ώστε να διαχειρίζεται τη μετάβαση στο θάνατο, ενορχηστρώνοντας ενδεχομένως μια σειρά φυσιολογικών και νευρολογικών συμβάντων αντί να κλείνει απλώς αμέσως.
‘Από τη μεταφυσική πλευρά, αν έχετε αυτά τα πράγματα, είναι ενδιαφέρουσα η εικασία να πούμε ότι αυτοί οι μηχανισμοί – αυτά τα μοτίβα εγκεφαλικής δραστηριότητας που συμβαίνουν όταν έχουμε ανάκληση μνήμης και όνειρα και διαλογιστικές καταστάσεις – ανακαλούνται λίγο πριν πάμε να πεθάνουμε’, δήλωσε ο Zemmar.
«Έτσι, ίσως μας αφήνουν να έχουμε μια επανάληψη της ζωής στα τελευταία δευτερόλεπτα όταν πεθαίνουμε. Από την πνευματική πλευρά, νομίζω ότι είναι κάπως ηρεμιστικό. Το αντιμετωπίζω αυτό κατά καιρούς όταν έχεις ασθενείς που πεθαίνουν και μιλάς με τις οικογένειές τους- πρέπει να είσαι ο κομιστής των κακών ειδήσεων. Αυτή τη στιγμή, δεν γνωρίζουμε τίποτα για το τι συμβαίνει στον εγκέφαλο του αγαπημένου τους προσώπου όταν πεθαίνει. Νομίζω ότι αν ξέρουμε ότι κάτι συμβαίνει στον εγκέφαλό τους, ότι θυμούνται ωραίες στιγμές, μπορούμε να το πούμε σε αυτές τις οικογένειες και να δημιουργήσουμε ένα αίσθημα ζεστασιάς ότι εκείνη τη στιγμή που πέφτουν, αυτό μπορεί να βοηθήσει λίγο να τους πιάσουμε. Οι επιστήμονες δεν είναι ακόμη σίγουροι για το πώς και γιατί ακριβώς συμβαίνει το φαινόμενο της ανασκόπησης της ζωής, αλλά έχουν κάποιες θεωρίες», πρόσθεσε.
Μία από αυτές υποστηρίζει ότι η στέρηση οξυγόνου κατά τη διάρκεια ενός απειλητικού για τη ζωή γεγονότος μπορεί να προκαλέσει την απελευθέρωση νευροδιαβιβαστών ή χημικών αγγελιοφόρων που μεταδίδουν σήματα μεταξύ των νευρώνων.
Αυτό προκαλεί την ταχεία πυροδότηση των νευρώνων και αυτή η αυξημένη δραστηριότητα μπορεί να οδηγήσει στην αντίληψη ζωντανών αναμνήσεων και εικόνων.
Μια άλλη πιθανή εξήγηση βασίζεται στο πού αποθηκεύονται οι αναμνήσεις στον εγκέφαλο.
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι ορισμένες έντονα συναισθηματικές αναμνήσεις αποθηκεύονται στην αμυγδαλή, η οποία είναι το ίδιο τμήμα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνο για την αντίδραση μάχης ή φυγής.
Η ενεργοποίηση αυτής της περιοχής του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια μιας απειλητικής για τη ζωή εμπειρίας μπορεί επομένως να απελευθερώσει αυτές τις ζωντανές αναμνήσεις, προκαλώντας τους να αναβοσβήσουν μπροστά στα μάτια σας.
Αν και το εύρημα του Zemmar δεν υποδεικνύει άμεσα τη μία ή την άλλη εξήγηση, προσφέρει στοιχεία που υποδηλώνουν ότι το φαινόμενο της ανασκόπησης της ζωής είναι πραγματικό.
Επιπλέον, «τα ευρήματα αυτά αμφισβητούν την κατανόησή μας για το πότε ακριβώς τελειώνει η ζωή και δημιουργούν σημαντικά επακόλουθα ερωτήματα, όπως αυτά που σχετίζονται με τον χρόνο δωρεάς οργάνων», δήλωσε ο Zemmar.
«Πότε προχωράτε στη δωρεά οργάνων; Πότε είμαστε νεκροί; … Θα πρέπει να καταγράφουμε τη δραστηριότητα του ΗΕΓ εκτός από το ΗΚΓ για να δηλώσουμε το θάνατο; Αυτό είναι ένα πολύ, πολύ ενδιαφέρον ερώτημα για μένα. Πότε ακριβώς είναι η στιγμή που πεθαίνουμε; Ίσως έχουμε ανοίξει τώρα την πόρτα για να ξεκινήσει μια συζήτηση σχετικά με την ακριβή χρονική στιγμή έναρξης», σχολίασε.
Θα χρειαστούν όμως περισσότερες μελέτες περιπτώσεων προκειμένου να αρχίσουμε να απαντάμε σε αυτά τα ερωτήματα.
«Επιστημονικά, είναι πολύ δύσκολο να ερμηνεύσουμε τα δεδομένα επειδή ο εγκέφαλος είχε υποστεί αιμορραγία, επιληπτικές κρίσεις, οίδημα – και μετά είναι μόνο μία περίπτωση. Επομένως, δεν μπορούμε να κάνουμε πολύ μεγάλες υποθέσεις και ισχυρισμούς με βάση αυτή την περίπτωση», δήλωσε ο Zemmar.
ΠΗΓΗ: www.newsbomb.gr
