Η μαγεία της αυτοδιοίκησης υπάρχει όταν το θεσμικό πλαίσιο που τη διέπει, οι αρμοδιότητες, οι πόροι, το ανθρώπινο δυναμικό και η λειτουργεία των οργάνων της αποδεικνύουν έμπρακτα ότι είναι το πιο κοντινό και ελκυστικό στον πολίτη επίπεδο εξουσίας, όταν τα όργανα που την υπηρετούν σχεδιάζουν δράσεις, έργα, παρεμβάσεις μα ζί με τους πολίτες, όταν καταρτίζουν συμμετοχικό προϋπολογισμό, όταν λογοδοτούν ανοιχτά, δημόσια για τα πεπραγμένα τους, όταν εμπνέουν με τη συμπεριφορά τους για ενεργό συμμετοχή στα κοινά, όταν βρίσκονται στο πλευρό των πολιτών στη διάρκεια των κρίσεων και αντιμετωπίζουν τα ζητήματα που είναι ανοιχτά για τα δικαιώματά τους με έναν τρόπο που κατανοεί ότι πρέπει να παίρνουν και πρωτοβουλίες για να δείξουν ότι κατανοούν τα κοινωνικά προβλήματα.
Και βέβαια πρέπει να πούμε ότι όταν τα όργανα αυτοδιοίκησης λειτουργούν ως το μακρύ χέρι κυβερνητικών επιλογών η αυτοδιοίκηση χάνει την αίγλη της, το κύρος της.
Δυστυχώς με το σχέδιο νόμου που συζητάμε η εκλογή οργάνων αναπαράγει κομματικές περιχαρακώσεις ακόμη και στο επίπεδο των τοπικών συμβουλίων. Κι αυτό είναι κάτι που θα μπορούσατε να αλλάξετε. Γιατί δεν έχουμε αυταπάτες ότι θα αλλάξετε κάτι σημαντικό στο νομοσχέδιό σας. Τουλάχιστον όμως αυτό θα μπορούσατε να το αποσύρετε για να δείξετε ότι κατανοείτε την κριτική.
Η λογική που υπηρετεί το νομοσχέδιο υποτάσσει τη δημοκρατία στην αυτοδιοίκηση στις ανάγκες της Ν.Δ., που στοχεύει σε πλειοψηφίες του 43% και αδιαφορεί για το 57%, όπως αποδεικνύει το μπόνους των 3/5 των εδρών.
Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η απλή ανόθευτη αναλογική είναι δύσκολη. Αλλά και το πολίτευμα της δημοκρατίας, αγαπητοί συνάδελφοι, είναι δύσκολο. Η αρχαία Αθήνα δοκίμασε πιο εύκολα την αριστοκρατία, την ολιγαρχία, την απολυταρχία, που κάνει ακόμα πιο εύκολη την κυβερνησιμότητα. Κατέληξε όμως, στη δημοκρατία, σε διαβουλεύσεις, συνεργασίες που ζυμώνονταν στην αγορά του δήμου.
Εμείς επιλέγουμε την πλειοψηφία του 51% όσο δύσκολη κι αν είναι η συμμαχική διακυβέρνηση. Ασκήσαμε κι εμείς, όπως επεσήμαναν αρκετοί συνάδελφοι, νέα διακυβέρνηση με βάση εκλογικό σύστημα ενισχυμένης αναλογικής. Αλλά καταλήξαμε στην προοδευτική διακυβέρνηση δίκαιης και βιώσιμης ανάπτυξης που θέλουμε και θα την υπηρετήσουμε σε συμμαχία προγραμματικής σύγκλισης με ευρύτατες συνεργασίες με άλλες προοδευτικές, οικολογικές δυνάμεις. Και στα πλαίσια της προοδευτικής διακυβέρνησης θα επανεξετάσουμε όλο αυτό το πλαίσιο με την επιχειρηματολογία που ακούστηκε πάρα πολύ καλά, με ενδιαφέρουσες ομιλίες από αρκετούς συναδέλφους.
Δύο λόγια για τον Χρήστο Σινάνη, τον έντιμο, δημιουργικό πρώην δήμαρχο Μετεώρων, που τον χάσαμε πρόσφατα ως θύμα της ολέθριας πανδημίας. Ο Χρήστος ανήκε στη Νέα Δημοκρατία, ήξερε όμως να συνεργάζεται με ειλικρίνεια και πολιτικό πολιτισμό με όλους όσους μπορούσαν να βοηθήσουν την επίλυση σημαντικών ζητημάτων του δήμου. Καλό του ταξίδι.
Κλείνω με ένα ζήτημα αφάνταστα σημαντικό για τις εξελίξεις στη Ελλάδα και την Ευρώπη. Η κρίση της πανδημίας προκάλεσε πραγματικό σοκ στον τρόπο σκέψης της Ευρωπαϊκής ηγεσίας. Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου που ήρθε εδώ, ο κ. Σασόλι, αναγνώρισε ότι το Ταμείο Ανάκαμψης και άλλες παρεμβάσεις των ευρωπαϊκών οργάνων κατανόησαν ότι το νεοφιλελεύθερο σύμφωνο δημοσιονομικής πειθαρχίας πρέπει να αλλάξει ριζικά. Αυτή είναι μια εξέλιξη σοβαρή που εντοπίζεται στον τρόπο με τον οποίο βρίσκονται σε εξέλιξη σημαντικά ζητήματα που αφορούν την Ενωμένη Ευρώπη.
Πρέπει να πούμε ότι ήδη οι κορυφαίοι πρωταγωνιστές της περιόδου των μνημονίων είχαν αναγνωρίσει ότι η Ελλάδα αδικήθηκε κατάφορα από την τιμωρητική λογική που επικράτησε. Όταν αυτό το αναγνώρισαν ο Ρέντσι, ο Ολάντ, ο Μοσκοβισί, ο Σολντς, ο Μάριο Σεντένο, ο Ζιγκμαν Γκάμπριελ, μέχρι και ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, είναι απόλυτα ανεύθυνο ο Έλληνας πρωθυπουργός να αναφέρεται στο πρώτο εξάμηνο του 2015 ως «σκοτεινή περίοδο».
Κι αυτό θέλουμε να το επισημάνουμε, γιατί μπροστά μας είναι μια νέα εποχή η οποία πρέπει να κατανοήσει τοι τα ζητήματα που είναι μπροστά για να γίνουν οι αλλαγές που απαιτούνται στον τρόπο που η Ελλάδα θα υπάρχει στην ενωμένη Ευρώπη απαιτούν παρεμβάσεις οι οποίες να δείχνουν ότι αυτές οι μετακινήσεις υπηρετούνται καλύτερα όταν υπάρχει το προοδευτικό μοντέλο διακυβέρνησης. Και επιτέλους όταν η Γερμανία αποδοκίμασε συνεργασίες άλλου τύπου, υπάρχει ενδεχόμενο πάρα πολύ πιθανό οι συνεργασίες που θα υπάρξουν να είναι εναλλακτικού τύπου, να είναι πράσινων οικολόγων, σοσιαλδημοκρατών, αριστεράς με ένα περιεχόμενο που βρίσκει συγκλίσεις σε προγραμματικό πεδίο.
Εμείς για ποιον λόγο, αγαπητοί συνάδελφοι, να δαιμονίζουμε με αυτό που κάνετε τώρα την αναζήτηση των προγραμματικών συγκλίσεων που θα οδηγούν και την Αυτοδιοίκηση και το μοντέλο της διακυβέρνησης της χώρας να ασκείται με αυτή τη δυσκολία των συμμαχιών που οικοδομούνται πάνω στις αξιόπιστες προγραμματικές συγκλίσεις. Γιατί είμαστε και σε μια περίοδο στην οποία όλες οι επισημάνσεις πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψιν.
Σάκης Παπαδόπουλος
Βουλευτής Ν. Τρικάλων ΣΥΡΙΖΑ
