«Η άρση των πεύκων»: Έκθεση εικαστικών της Χρύσας Κοφίνα στο μουσείο Τσιτσάνη

Η εικαστικός Χρύσα Κοφίνα παρουσιάζει την πρόσφατη δουλειά της στους χώρους του Δίδυμου Οθωμανικού Λουτρού Τρικάλων, στο ισόγειο του Μουσείου Τσιτσάνη, από τις 4 μέχρι τις 20 Μαρτίου 2022. Τα έργα (ζωγραφική, σχέδια, videoart) έχουν ως αφορμή προσωπικά βιώματα και επιχειρούν μέσα από αυτά να προσεγγίσουν το γενικό και το πανανθρώπινο, να θέσουν ερωτήματα για τη θέση του ανθρώπου στον κόσμο, για τη σχέση του με την ιστορία και τον ρόλο του στην κοινωνική και ιστορική εξέλιξη.

Όπως δηλώνεται στο σκεπτικό της έκθεσης, η παρούσα δουλειά αναφέρεται στο αγροτικό περιβάλλον της Θεσσαλίας την εποχή που το παλιό έδινε τη θέση του στο καινούριο, το οποίο όμως δεν ήταν πάντα και εξ ορισμού προοδευτικό. Είτε ντυμένη με την παραδοσιακή φορεσιά είτε δυτικότροπα η γυναίκα μάνα συνέχιζε να παλεύει για να μεγαλώσει τα παιδιά της μέσα σε συνθήκες εκμετάλλευσης και ανισοτήτων. Είτε θερισμένη με το δρεπάνι είτε με τη μηχανή η σοδειά δεν επαρκούσε για να εξασφαλίσει τις σύγχρονες ανθρώπινες ανάγκες. Ακόμα κι αν έπαψαν να εκφράζονται μέσα από τα δημοτικά τραγούδια και τις κεντημένες κουλούρες του γάμου, οι πόθοι, οι καημοί και οι ελπίδες των ανθρώπων δεν άλλαξαν. Πάλι εργάζονται και παράγουν χωρίς να χαίρονται το αποτέλεσμα του μόχθου τους, πάλι το κόστος των πολέμων και των κρίσεων μετατίθεται στις πλάτες τους.

Τελικά, οι άνθρωποι δημιουργούν την ίδια τους την ιστορία, όχι μέσα στις συνθήκες που επιλέγουν, μα μέσα σε συνθήκες που υπάρχουν και κληροδοτήθηκαν από το παρελθόν. Συναντιούνται με τα μεγάλα γεγονότα και καλούνται να πάρουν θέση. Οι ατομικές πορείες των απλών ανθρώπων τέμνονται με την κοινή μοίρα ως ψηφίδες στη μεγάλη ιστορία. Η περηφάνεια, ο καθημερινός ηρωισμός, ο αγώνας για την επιβίωση, η προσδοκία για μια καλύτερη και πιο δίκαιη ζωή συναντιούνται με την κατανόηση της ιστορικής νομοτέλειας, τη γνώση του παρελθόντος και των παραδόσεων, ώστε να γίνουν παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές.

Οι ζωγραφικές μορφές, που προέρχονται κυρίως από αρχειακό φωτογραφικό υλικό, στέκονται αγέρωχα απέναντι στον θεατή, θυμίζοντας τους αρχαϊκούς κούρους και τις κόρες. Ακίνητα στην αρχή, τα αγάλματα εκείνα επιχείρησαν στην συνέχεια μικρά βήματα, συνδέθηκαν με αντικείμενα που τους απέδιδαν κάποια ιδιότητα, μέχρι που ακολουθώντας τη ροή της ιστορίας διεκδίκησαν τον περιβάλλοντα χώρο και κατέκτησαν την ελεύθερη κίνηση. Σε έναν παραλληλισμό, οι ζωγραφισμένες μορφές πορεύονται στην ιστορία, εξελίσσονται σταθερά, μέχρι να κατακτήσουν τον δίκαιο κόσμο που ονειρεύτηκαν. Σε κάθε βήμα είναι φανερή η επίδραση της παράδοσης, αλλά και το καινούριο. Η μετωπική στάση των μορφών επιδιώκει την καθαρή, δυνατή εντύπωση, την άμεση επικοινωνία και εμπλοκή του θεατή.

* Η άρση των πεύκων: Το πεύκο σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδας λέγεται “τσάμι”. Από δω προέρχεται και η ονομασία του χορού τσάμικου, αφού τσάμης σημαίνει ψηλός και αναφέρεται μεταφορικά στο λεβέντικο ανάστημα που κατά παράδοση διαθέτουν οι χορευτές.

Βιογραφικό

Η Χρύσα Κοφίνα γεννήθηκε στα Τρίκαλα και ζει στη Θεσσαλονίκη. Είναι απόφοιτη του τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ με ειδίκευση στη ζωγραφική, απόφοιτη του Τμήματος Φιλολογίας του ΑΠΘ και κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό. Από το 2002 εργάζεται στη Μέση Εκπαίδευση. Έχει πάρει μέρος σε εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Είναι μέλος της καλλιτεχνικής ομάδας FireArt. Δουλειά της έχει τιμηθεί με έπαινο από το Ίδρυμα Σταυρόπουλου.