Οι μοναχοί στο Άγιο Όρος δεν υπολογίζουν την ώρα με το δικό μας σύστημα. Το 24ωρο υπολογίζεται σύμφωνα με το βυζαντινό ρολόι, μετακινείται ανάλογα με την κάθε εποχή, έτσι ώστε στη δύση να έχουν ώρα μηδέν. Η μέρα τους διαιρείται σε τρία 8ωρα, που είναι αφιερωμένα στην εργασία, στην προσευχή και την ανάπαυση. Μαυτόν τον τρόπο οι μοναχοί είναι απαλλαγμένοι από τα άγχη της καθημερινής ζωής και από την ανθρώπινη ματαιοδοξία. Αγωνίζονται για την σωτηρία της ψυχής τους σε έναν τόπο οπού ο χρόνος έχει σταματήσει και ο οποίος είναι ευλογημένος από την Παναγία μας.
Η προσευχή των μοναχών διακρίνεται σε κοινή και ιδιωτική. Η κοινή γίνεται από όλους τους μοναχούς μαζί στον κεντρικό ναό ή στα παρεκκλήσια, ενώ η ιδιωτική γίνεται ατομικά από τον κάθε μοναχό και η βάση της είναι η ευχή “Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησον με”.
Κάθε μοναχός στο μοναστήρι αναλαμβάνει και από ένα διακόνημα που του αναθέτει ο ηγούμενος. Φροντίζουν για την εξυπηρέτηση των προσκυνητών, αναλαμβάνουν την ευταξία του ναού, κλπ. Επειδή όμως τα διακονήματα είναι πολλά και οι μοναχοί λίγοι και δεν επαρκούν να καλυφθούν όλες οι ανάγκες, αναλαμβάνουν πολλές φορές δύο και τρία διακονήματα. Ας δούμε μερικά από τα διακονήματα των μοναχών:
Ο πορτάρης ή Πυλωρός: ελέγχει τα διαμονητήρια των επισκεπτών κατά την είσοδο και μετά τους οδηγεί στο αρχονταρίκι της μονής.
Ο Αρχοντάρης: εξυπηρετεί τους προσκυνητές δίνοντας του το φαγητό και φροντίζει για τον ύπνο τους. Μερικές φορές επειδή είναι πολλοί οι προσκυνητές, λόγω πανηγυριών η μεγάλων εορτών ορίζεται και δεύτερος μοναχός και λέγεται παραρχοντάρης.
Ο Καμπανάρης: Βαρύνεται με το έργο να χτυπά το σήμαντρο και τις καμπάνες στις διάφορες ακολουθίες.
Ο Εκκλησιάρχης: Μεριμνά για την προετοιμασία του ναού πριν από κάθε ακολουθία.
Βηματάρης: είναι υπεύθυνος για την φύλαξη των ιερών λειψάνων που βρίσκονται στο Άγιο Βήμα και τα βγάζει στους πιστούς για να τα προσκυνήσουν
Ο Αναγνώστης: Διαβάζει τα αναγνώσματα στο ναό άλλα και κατά την ώρα του φαγητού στην τράπεζα.
Ο Τυπικάρης: Είναι ο τελετάρχης των ιερών Ακολουθιών και υποδεικνύει στους ψάλτες τα τροπάρια και τα αναγνώσματα της ημέρας.
Ο Τραπεζάρης: είναι υπεύθυνος για την τράπεζα που θα καθίσει ο καθένας την ώρα του φαγητού.
Ο Μάγκιπας: είναι αυτός που ψήνει το ψωμί και τα πρόσφορα στον φούρνο.
Ο Μάγειρας: ετοιμάζει το φαγητό.
Ο Δοχειάρης: είναι αυτός που διαχειρίζεται την αποθήκη.
Ο Γηροκόμος: περιποιείται τους γέροντες της μονής , όταν αυτοί δεν μπορούν λόγω ηλικίας να ανταπεξέλθουν στις εργασίες την μονής.
Ο Νοσοκόμος: φροντίζει τους άρρωστους μοναχούς.
Ο Βιβλιοφύλακας: είναι υπεύθυνος για την βιβλιοθήκη της μονής.
Ο Σκευοφύλακας: Είναι υπεύθυνος για το σκευοφυλάκιο της μονής όπου φυλάσσονται όλοι οι θησαυροί της.
Ο Συνοδικάρης: είναι υπεύθυνος για το συνοδικό, το μέρος όπου συνεδριάζουν οι προϊστάμενοι των μονών.
Ο Βορδονάρης: βαρύνεται με το έργο της φροντίδας των ζώων και των στάβλων.
Ο Προσμονάριος: φροντίζει όπου υπάρχει θαυματουργή εικόνα της Παναγίας και για το παρεκκλήσι της. Ψάλλει τις παρακλήσεις και δέχεται τις προσφορές των πιστών.
Ο Αρσανάρης: βαρύνεται με το διακόνημα που έχει σχέση με τον Αρσανά της μονής. Ο Αρσανάρης είτε μένει στον αρσανά είτε ανεβοκατεβαίνει σαυτόν για τις διάφορες ανάγκες της μονής.
Το Άγιο Όρος είναι ένας τόπος όπου ο επισκέπτης έχει την εντύπωση ότι ο χρόνος έχει σταματήσει. Στην ατμόσφαιρα μπορείς να οσμιστείς την Παναγία και τους αγίους. Δημιουργείται η αίσθηση ότι δεν βρίσκεσαι στον 21ο αιώνα, αλλά στα βυζαντινά χρόνια. Στο Άγιο Όρος θεωρείς ότι βρίσκεσαι σε έναν τόπο όπου ρυθμός της ζωής ορίζεται από υπερβατικές έννοιες του μυστικισμού και της νοερής προσευχής.
Η επίσκεψη στο Περιβόλι της Παναγίας το Άγιο Όρος είναι μια εμπειρία ζωής.
