![](data:image/svg+xml;charset=utf-8,<svg height="443" width="512" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" version="1.1"/>)
Μια θρυλική υπόθεση πάθους και φονικού, που ενέπνευσε ποιητές και συγγραφείς του προηγούμενου αιώνα κι εκδικάστηκε στο Κακουργιοδικείο Μεσολογγίου (η δικογραφία φυλασσόταν μέχρι το 1957 στο Εφετείο Πατρών, οπότε και εξαφανίστηκε μυστηριωδώς) ξεδιπλώνεται μέσα από τις σελίδες του νέου βιβλίου της Γιώτας Γουβέλη «Το δάκρυ της Μάντισσας» (εκδόσεις «διόπτρα»). Μία ασύλληπτη αληθινή τραγωδία η οποία μεταφέρεται στις σελίδες του βιβλίου με συγκλονιστικό τρόπο. Ο αναγνώστης καθηλώνεται κυριολεκτικά ενώ το τέλος είναι εξαιρετικά απρόβλεπτο. «Η ουσία είναι πως μέσα στο ασφυκτικό περιβάλλον της επαρχίας εκείνης της εποχής, υπήρχαν άνθρωποι που αψήφησαν προκλητικά την ηθική, εγκλωβίστηκαν στα πάθη τους, αδίκησαν με τη σειρά τους και τελικά έφτασαν στο έγκλημα» θα μου πει η συγγραφέας.
Συνέντευξη στη Βιβή Μαργαρίτη
-Το δάκρυ της Μάντισσας… κ. Γουβέλη μιλήστε μου για την υπόθεση του νέου σας βιβλίου.
-Η ηρωίδα μου αποφασίζει, μετά από ένα τραυματικό βίωμα, να υπηρετήσει ως δασκάλα σε ένα ορεινό χωριό της Ρούμελης, στα μέσα του 19ου αιώνα. Εκεί, η μοίρα της θα διασταυρωθεί με τη μοίρα των πρωταγωνιστών μιας ασύλληπτης αληθινής τραγωδίας η οποία στη συνέχεια εκδικάστηκε στο Κακουργιοδικείο Μεσολογγίου.
-Στην πραγματικότητα διαδραματίστηκε σε ένα χωριό της Φωκίδας αλλά η υπόθεση έφτασε στα δικαστήρια τα οποία ήταν στο Μεσολόγγι. Το Μεσολόγγι εκείνη την εποχή ήταν διοικητικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής. Δεν θα αποκαλύψω στοιχεία της υπόθεσης για να μην χαλάσω την αναγνωστική απόλαυση. Η ουσία είναι πως μέσα στο ασφυκτικό περιβάλλον της επαρχίας εκείνης της εποχής, υπήρχαν άνθρωποι που αψήφησαν προκλητικά την ηθική, εγκλωβίστηκαν στα πάθη τους, αδίκησαν με τη σειρά τους και τελικά έφτασαν στο έγκλημα.
-Η υπόθεση διαδραματίζεται σε μια εποχή με την οποία δεν καταπιάνονται πολλοί συγγράφεις. Ο αναγνώστης λαμβάνει πληροφορίες για τα ήθη και τα έθιμα της ελληνικής υπαίθρου το 1850. Σας δυσκόλεψε η συλλογή των πληροφοριών;
-Πράγματι, η περίοδος αυτή δεν έχει μελετηθεί επαρκώς ακόμα και από τους ιστορικούς. Ωστόσο, ήταν το μεταίχμιο ανάμεσα στην οθωμανική κατοχή και το άνοιγμα της Ελλάδας στην Ευρώπη κι αυτή η μετάβαση έχει πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία. Για να απαντήσω στην ερώτησή σας, πολύ περισσότερο χρόνο μου πήρε η συλλογή των πληροφοριών από την ίδια τη συγγραφή.
–Πόσο δίκιο έχετε! Σε κάθε βιβλίο μου καταθέτω ένα κομμάτι του εαυτού μου αλλά το συγκεκριμένο είναι όντως πολύ φορτισμένο συναισθηματικά. Έχασα τον πατέρα μου πέρυσι και μετά από αποτυχημένες απόπειρες να γράψω το επόμενο βιβλίο μου κατάλαβα πως η ψυχή μου ήταν κυριευμένη από αυτή την απώλεια. Κάθισα λοιπόν και έγραψα μια ιστορία που μου την είχε διηγηθεί ο ίδιος ο πατέρας μου ως παλιός Μεσολογγίτης. Κι έβγαινε τόσο αβίαστα που ήταν σαν κάποιος άλλος να κινούσε το χέρι μου κατά τη συγγραφή. Καταλαβαίνετε… Έρχονται στιγμές στη ζωή που εμείς οι άνθρωποι έχουμε ανάγκη να πιστέψουμε και σε κάτι άλλο πέρα από το ορατό.
-Για μένα ως αναγνώστρια η ανάγνωση ενός βιβλίου είναι βίωμα. Είναι το ίδιο και για τον συγγραφέα που το γράφει;
-Χαίρομαι που το λέτε αυτό. Κι εγώ θεωρώ την ανάγνωση ενός μυθιστορήματος εμπειρία ζωής. Όσο για τη συγγραφή, αν δεν βιώνει ο συγγραφέας όσα γράφει καταλήγει σε μια ασήμαντη ιστορία με χάρτινους ήρωες.
-Στην ιστορία συναντάμε πάθη που ξεπερνούν τα όρια της λογικής και της ηθικής. Ο ερωτευμένος άνθρωπος είναι ικανός για όλα;
–Αυτή η ιστορία είναι αληθινή, όλα αυτά έχουν συμβεί στ’ αλήθεια πριν περάσουν στη σφαίρα του θρύλου. Η ίδια η ζωή λοιπόν αποδεικνύει to “έρως ανίκατε μάχαν” του Σοφοκλή. Οι αρχαίοι μας τα έχουν πει όλα τελικά.
-Στο βιβλίο διαβάζω για μία εποχή όπου οι γυναίκες στην επαρχία ζούσαν στη σκιά των ανδρών. Παρόλο που έχουν περάσει δεκαετίες από τότε ο Έλληνας παραμένει… Ανατολίτης;
-Εκείνη την εποχή ο άντρας κυριολεκτικά εξουσίαζε τη μοίρα της γυναίκας, είτε ήταν σύζυγος είτε αδερφή είτε κόρη… Από τότε έχουν περάσει πολλά χρόνια και πολλά στάδια στην κοινωνικο-ιστορική εξέλιξη. Και μολονότι ο Έλληνας δεν έχει αποβάλλει εντελώς τη νοοτροπία του Ανατολίτη, η τωρινή γενιά τείνει να βρει τις ισορροπίες της.
-Το πεπρωμένο φυγείν αδύνατον;
-Ο Ηράκλειτος είχε πει πως η μοίρα του ανθρώπου είναι ο χαρακτήρας του. Στο βιβλίο μου, η προφητεία της μάντισσας εκφέρεται δια στόματος μιας γριάς γύφτισσας γιατί θεωρώ πως αυτή η φυλή, από αιώνες εκτός περιορισμών και κοινωνικών κανόνων, έχει αναπτύξει μέσα στην άγνοιά της τη διαίσθηση. Στον αντίποδα, ο μέγας Αϊνστάιν θεωρούσε τη φαντασία ανώτερη της γνώσης κι επίσης επισήμανε πως μόνο το πέντε τοις εκατό του κόσμου μας γνωρίζουμε. Μπέρδεμα όλα αυτά, το ξέρω, δε μπορούμε να είμαστε απόλυτοι στο τι πιστεύουμε για το άγνωστο, το μέλλον, τη μοίρα δηλαδή. Ας κάνουμε όμως ό,τι περνάει από το χέρι μας σε κάθε περίπτωση κι όσο για το πεπρωμένο, αυτό δεν είναι στο χέρι μας.
Από το οπισθόφυλλο
Ύστερα από ένα τραυματικό βίωμα η Άννα, μια νεαρή κοπέλα της μεγαλοαστικής αθηναϊκής κοινωνίας στα χρόνια του Όθωνα, διορίζεται δασκάλα σε ένα ορεινό χωριό της Ρούμελης. Λίγο πριν από το ξεκίνημα της καινούριας της ζωής, συναντά μια ηλικιωμένη μάντισσα που την προειδοποιεί για τον θανάσιμο κίνδυνο που παραμονεύει στον τόπο προορισμού της. Ωστόσο, φτάνοντας στο σπίτι όπου θα φιλοξενηθεί, η νεαρή δασκάλα γίνεται δεκτή με θέρμη και ενθουσιασμό από την πεντάμορφη Μαρίτσα, η οποία ζει εκεί με τη θεία της και τον αυστηρό αδελφό της. Οι συνθήκες και τα ήθη του χωριού είναι πρωτόγνωρα και καταπιεστικά για την Αθηναία δασκάλα.
Σύντομα όμως θα ανακαλύψει πως, μέσα σ’ εκείνο το ασφυκτικό περιβάλλον, η δύναμη του ανθρώπινου πάθους βρίσκει τον τρόπο να τινάξει στον αέρα τις συμβατικότητες, τα ήθη, τη λογική, το δίκιο και, εντέλει, την ίδια τη ζωή.
Μια θρυλική υπόθεση πάθους και φονικού, που ενέπνευσε ποιητές και συγγραφείς του προηγούμενου αιώνα και εκδικάστηκε στο Κακουργιοδικείο Μεσολογγίου. Η δικογραφία φυλασσόταν μέχρι το 1957 στο Εφετείο Πατρών, οπότε και εξαφανίστηκε μυστηριωδώς.
